دانشمندان علوم اعصاب نشان دادند که افراد قطع عضو چطور میتوانند از طریق الکترودهایی که روی مغزشان کاشت شده، بازوی رباتیکی را کنترل کنند؛ حتی در شرایطی که فرد چند سال قطع عضو بوده است.
به گزارش سرویس علم و فناوری جی پلاس؛ دانشمندان با کمک فناوریها، تمام تغییراتی که در هر دو طرف مغز افراد قطع عضو انجام میشود، ثبت کردند و با تحلیل آنها متوجه شدند با وجود اینکه فرد چندین سال دست خود را از دست داده بود، هر دو قسمت مغز وی برای کنترل دست رباتیک فعالیت کردند.
به گفته عصبشناسان دانشگاه شیکاگو، در عین ناباوری افرادی که سالها بود قطع عضو شده بودند، به راحتی توانستند کنترل عضو رباتیک خود را به دست بگیرند اما نکته جالبتر، انعطاف مغز در اتصال بخشهایی از آن بود که سالها در ظاهر فعالیتی نداشتند و در نهایت شبکهای را تشکیل دادند تا بتوانند کنترل این ابزار را یاد بگیرند.
دانشمندان در گذشته نیز کارهای مشابهی انجام داده و توانسته بودند بیماران معلول را با کمک رابط کاربری ماشین - مغز به حرکت عضو مصنوعی در آورند. اما در مطالعه جدید، این نخستین بار است که بیماران قطع عضو توانستند با کمک ذهنشان، عضو مصنوعی را به حرکت درآورند.
محققان این آزمایش را قبلا روی سه میمون رزوس انجام داده بودند که آنها به شدت مجروح شدند و پزشکان مجبور شده بودند حدود چهار تا 10 سال پیش دست یا پایشان را قطع کنند. در واقع این حیوانات با هدف مطالعه، قطع عضو نشده بودند. محققان در سر دو تا از این میمونها یک سری الکترود کاشتند. این الکترودها را هم در آن سمتی که اندامشان قطع شده بود گذاشتند و هم در سمت دیگر. سپس به آنها یاد دادند که دست رباتیک را حرکت دهند و مثلا توپی را با کمک ذهنشان از زمین بردارند.
دانشمندان فعالیتهای نورونهای میمونها را در جایی که الکترودها کار گذاشته شده بودند، ثبت کردند و از یک مدل آماری استفاده کردند تا قبل و حین انجام آزمایش و همچنین زمانی که در این فعالیت ماهر شدند، محاسبه کنند چگونه نورونهای آنها با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند.
ارتباط میان نورونها در سمتی که میمونها دچار قطع عضو شده بودند، در ابتدا کم بود زیرا مدتها بود که فعالیتی نداشتند. اما در حین آموزش، این ارتباطات بیشتر شد و تراکم آن به حدی رسید که توانستند کاری را که در ذهنشان داشتند، انجام دهند.
اما نکته جالب این آزمایشها این بود که در حین آموزش، در ابتدا ارتباط میان نورونها قطع بود و شبکههای میان مغزی برای کنترل آن عضو قطع شده از بین رفته بود، اما رفته رفته یک شبکه جدید و متراکم ساخته شد.
محققان میگویند این اتفاق بدان معناست که ارتباطات نورونها از بین رفته چرا که حیوان به دلیل قطع عضو در تلاش برای یادگیری کارهای دیگری بود؛ یعنی شبکه دیگری در کار بوده تا رفتارهای او را کنترل کند. اما بعد از گذشت چند روز، یک شبکه جدید شروع به کار کرد تا بتواند اندام جدید و همچنین اعصاب آن را کنترل کند.