ابداع یک داروی جدید برای درمان آنفلوانزا!

به نقل از نیواطلس، اگر تا به حال به آنفلوانزا مبتلا شده باشید، به احتمال زیاد به ویروس آنفلوانزایA (IAV) مبتلا شده‌اید. در مقایسه با ویروس آنفلوانزای B، عفونت با نوع A اغلب علائم شدیدتری ایجاد می‌کند. اما، در حالی که بسیاری از ما تب و لرز، سردرد و دردهای عضلانی، خستگی، گلودرد و سرفه ناشی از آنفولانزای معمولی را تجربه کرده‌ایم، عفونت شدید با نوع IAV حیوانی آن متفاوت و به صورت بالقوه تهدیدکننده حیات است.

عفونت شدید این نوع از آنفلوانزا باعث ایجاد نوع خاصی از مرگ سلولی به نام نکروپتوز، در سلول‌های آلوده شده، می‌شود. در حالی که این یک فرآیند طبیعی است که برای محدود کردن انتشار ویروس از طریق حذف فعال سلول‌های آلوده و بسیج سیستم ایمنی برای پاسخ‌دهی طراحی شده است، نکروپتوز می‌تواند یک پاسخ بیش‌ التهابی را فعال کند و باعث آسیب جانبی ریه شود که به طور بالقوه کشنده است. به غیر از مدیریت علائم آن، گزینه‌های درمانی کمی برای درمان آنفلوانزای شدید وجود دارد.

در یک مطالعه جدید، محققان دانشکده پزشکی دانشگاه تافتس، بیمارستان تحقیقاتی کودکان «سنت جود»، دانشگاه هیوستون و مرکز سرطان فاکس چیس با هم همکاری کردند تا دارویی به نام UH۱۵-۳۸ را آزمایش کنند که از این آسیب ریوی مرتبط با آنفلوانزا در موشها جلوگیری می‌کند و به سیستم ایمنی اجازه می‌دهد با ویروس مبارزه کند.

پاول توماس، نویسنده همکار در این مطالعه می‌گوید: داروی ما به طور قابل توجهی بقا را افزایش داد و علائم عفونت ویروس آنفلوانزا را کاهش داد. این داروی جدید، التهاب خطرناک را کاهش داد و حتی به نظر می‌رسید که واکنش تطبیقی در برابر ویروس را بهبود بخشد.

دستیابی به اثر گلدیلاکس یا اثر مقدار درست دارو بر التهاب، محققان را ملزم به استفاده از شیمی هوشمندانه همراه با درک کامل مکانیسم‌های زیربنایی نکروپتوز کرد.

پروتئین کیناز ۳ برهمکنش گیرنده(RIPK۳) بخشی ضروری از مسیر مرگ سلولی نکروپتوز است، اما مسیر مرگ سلولی دیگری را نیز کنترل می‌کند که آپوپتوز نام دارد. هر دو نوع مرگ سلولی پاسخ‌های ایمنی متضادی ایجاد می‌کنند. مرگ آپوپتوز معمولا منجر به پاسخ‌های ایمونولوژیکی خاموش می‌شود، در حالی که نکروپتوز مولکول‌هایی را آزاد می‌کند که باعث التهاب می‌شوند. داروی UH۱۵-۳۸ برای جلوگیری از تحریک مسیر نکروپتوز توسط RIPK۳ و طراحی شده است، در حالی که همچنان اجازه مرگ سلولی را می‌دهد و سلول‌های آلوده را به روشی کمتر التهابی حذف می‌کند.

الکسی دگترف(Alexei Degterev)، دانشیار زیست شناسی رشدی، مولکولی و شیمیایی در دانشکده پزشکی دانشگاه تافتس و یکی از نویسندگان مقاله میگوید: اگر نکروپتوز را حذف کنید، باز هم تکثیر ویروس را بدون آسیب شدید به ریه‌ها محدود خواهید کرد. به نظر نمی‌رسد که نکروپتوز برای محدود کردن یک فعالیت ویروسی ضروری باشد، بنابراین اگر بتوانیم آن را مسدود کنیم، می‌توانیم با کاهش التهاب در ریه‌ها، از میزبان محافظت کنیم.

محققان داروی UH۱۵-۳۸ را روی مدل‌های موش آزمایش کردند و دریافتند که دوز بالای این دارو در برابر آنفلوانزای IAV که معمولا کشنده است محافظت ایجاد می‌کند. و در دوزهای پایین، داروی UH۱۵-۳۸  از موشها در برابر مقادیر مشابه آنفلوانزا که انسان تجربه می‌کند محافظت کرد. قابل ذکر است که موش‌ها حتی اگر دارو را چند روز پس از آلوده شدن به بیماری دریافت می‌کردند، محافظت می‌شدند.

توماس می‌گوید: این دارو می‌تواند کاری را انجام دهد که قبلا ندیده‌ایم. ما می‌توانیم پنج روز پس از عفونت اولیه شروع کنیم و همچنان شاهد مزایایی باشیم. حذف کامل پروتئین RIPK۳ انتخاب عالی نیست زیرا در این صورت سیستم ایمنی نمی‌تواند ویروس را پاک کند. زمانی که ما فقط نکروپتوز را حذف کردیم، حیوانات بهتر عمل کردند زیرا هنوز آپوپتوز داشتند و هنوز هم می‌توانستند از شر سلول‌های عفونی خلاص شوند، اما شرایط آنها آنقدر شدید التهابی نبود.

داروی UH۱۵-۳۸  با جلوگیری از آسیب جانبی نکروپتوز به سلول‌های اپیتلیال آلوئولی نوع ۱ که یک نوع سلول خاص در ریه‌ها هستند که تبادل گاز را تسهیل می‌کنند، بقا را بهبود بخشیدند. آسیب به این سلول‌ها می‌تواند ورود اکسیژن به خون و دی اکسید کربن از آن را دشوار کند و علائمی مانند تنگی نفس، خس‌خس سینه و گرفتگی قفسه سینه را ایجاد کند. این دارو همچنین تعداد سلول‌های ایمنی مرتبط با التهاب مانند نوتروفیل‌ها را در موش‌ها کاهش داد.

توماس می‌گوید: اغلب، بدترین قسمت بیماری آنفلوانزا پس از کنترل ویروس اتفاق می‌افتد، زمانی که التهاب سلول‌های ریه را از بین می‌برد. داروی UH۱۵-۳۸ می‌تواند التهاب ناشی از آنفلوانزا را کاهش دهد و در عین حال پاکسازی ویروسی و سایر عملکردهای پاسخ‌های ایمنی و بافتی را دست نخورده باقی بگذارد. این، دارو را به یک گزینه امیدوارکننده برای حرکت به سمت استفاده بالینی تبدیل می‌کند.

گام بعدی آزمایشات بالینی و انسانی به‌ طور ایمن است. محققان در حال آزمایش این هستند که آیا داروی UH۱۵-۳۸  در درمان سایر بیماری‌های تنفسی موثر است یا خیر.

دگترف می‌گوید: در حالی که ممکن است بدترین نوع کووید-۱۹ در کمین ما باشد، انتظار می‌رود که همه‌گیری دیگری رخ دهد و ما به چیزی نیاز داریم که از میزبان مستقل از نحوه آلوده شدن آن محافظت کند. این مطالعه امکان دستیابی به چنین هدفی را نشان می‌دهد و علاقه به نحوه شکل‌گیری مرگ سلولی در برابر عفونت‌ها را تجدید می‌کند.

این مطالعه در مجله نیچر منتشر شده است.