سفر به فضا باعث تضعیف سیستم ایمنی می شود؟

جی پلاس، به نقل از هلث دی نیوز، این نقص ایمنی دائمی نیست. طبق تحقیقات جدید، هنگام بازگشت به زمین، اغلب در طی چند هفته وضعیت سیستم ایمنی به قبل بازمی گردد.

دکتر «اودت لانوویل»، استادیار زیست شناسی در دانشگاه اتاوا کانادا، گفت: «ما دریافتیم تا زمان رسیدن فضانوردان به فضا، بیان بسیاری از ژنهای مربوط به عملکردهای ایمنی به سرعت کاهش می‌یابد.»

لانوویل در ادامه افزود: «هنگامی که آنها پس از شش ماه به زمین باز می‌گردند، وضعیت به حالت اول بازمی گردد.»

به نظر می‌رسد فضانوردان مستعد ابتلاء به عفونت در فضا هستند که اغلب باعث بثورات پوستی و انواع بیماری‌های دیگر می‌شوند. آنها همچنین ذرات ویروس زنده بیشتر، از جمله واریسلا-زوستر که عامل زونا است و تبخال، را ساطع می‌کنند.

برای بررسی این موضوع، محققان بیان ژن را در لکوسیت ها (گلبول‌های سفید) در ۱۴ فضانورد مورد مطالعه قرار دادند. در میان آنها سه زن و ۱۱ مرد از ۴.۵ تا ۶.۵ ماه بین سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ در ایستگاه فضایی زندگی می‌کردند.

تیم تحقیق از هر فضانورد در ۱۰ نقطه زمانی، از جمله قبل از پرواز، در حین پرواز و پس از بازگشت به زمین، خون گرفتند.

محققان دریافتند که ۱۵۴۱۰ ژن در این گلبول‌های سفید به طور متفاوتی بیان شده اند. محققان دو خوشه را در بین این ژن‌ها شناسایی کردند، به ترتیب ۲۴۷ و ۲۹ ژن، که بیان آنها را به صورت پشت سر هم در طول بازه زمانی مورد مطالعه تغییر دادند.

این مطالعه نشان داد که ژنهای موجود در خوشه اول هنگام رسیدن به فضا کاهش می‌یابند. سپس هنگام بازگشت به زمین دوباره افزایش یافتند.

ژن‌های گروه دوم از الگوی مخالف پیروی کردند.

هر دو خوشه بیشتر از ژن‌هایی بودند که پروتئین‌ها را کد می‌کنند. عملکرد غالب آنها مربوط به مصونیت ژن‌ها در خوشه اول و ساختارهای سلولی و توابع برای خوشه دوم بود.

این نشان می‌دهد که در طول سفر فضایی، این تغییرات در بیان ژن باعث کاهش سریع در استحکام سیستم ایمنی بدن می‌شود.

محققان خاطرنشان کردند که این یک یافته مهم است.

به گفته محققان، مصونیت ضعیف‌تر خطر ابتلاء به بیماری‌های عفونی را افزایش می‌دهد و توانایی فضانوردان را در انجام مأموریت‌های خود در فضا محدود می‌کند. اگر یک عفونت یا یک بیماری مرتبط با سیستم ایمنی به حالت شدید نیاز به مراقبت پزشکی داشته باشد، فضانوردان در فضا دسترسی محدود به مراقبت و دارو دارند.

خوشبختانه، این تغییرات گذرا بودند و مطالعه نشان داد که بیشتر ژن‌ها در هر دو خوشه در طی چند هفته تا یک سال از فرود روی زمین به حالت عادی بازگشتند. به نظر می‌رسد که خطر ابتلاء به عفونت در فضانوردان حداقل یک ماه پس از بازگشت به زمین وجود دارد.

آنچه مشخص نیست این است که چقدر طول می‌کشد تا مقاومت ایمنی به قدرت قبل از پرواز خود برگردد. براساس این مطالعه، این روند ممکن است بر اساس سن، جنسیت، تفاوت‌های ژنتیکی و قرار گرفتن در معرض کودکی در برابر عوامل بیماری زا متفاوت باشد.