در تلاش برای توضیح تغییرات در مغز فضانوردان، اثرات سفرهای فضایی بر بدن انسان، حوزه وسیعی از تحقیقات را به خود اختصاص داده است.
جی پلاس، محققان اخیراً در مطالعهای روی مغز ۱۲ فضانورد دریافتند که اثرات آن شامل تغییر سلولهای عصبی یا نورونها در مغز است.
باشگاه خبرنگاران جوان نوشت؛ محققان آن را "تغییرات ریزساختاری مهم" در ماده سفید مغز که از یک طرف ارتباطات درون مغز و ارتباطات آن با سایر اعضا را مدیریت میکنند، نامیده اند.
دادهها از طریق تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (DMRI) جمع آوری شد، که در آن تصویربرداری قبل و بلافاصله پس از دوره حضور شرکت کنندگان در فضا انجام شد که به طور متوسط ۱۷۲ روز طول کشید.
سپس بعد از ۷ ماه اسکنهای دیگری انجام شد که نشان میدهد تغییراتی در رشتههای عصبی منعکس شده و فقط تعداد کمی از آنها باقی مانده است.
محققان متوجه تغییراتی در رشتههای عصبی مرتبط با عملکردهای حسی و حرکتی شدند که به گفته آنها ممکن است به سازگاری فضانوردان با زندگی در گرانش ریز مرتبط باشد.
این تیم تحقیقاتی گزارش داده است: «با توجه به فیزیک و سینتیک متفاوتی که در محیط خشن فضا اعمال میشود و این فرضیه که تأثیرات قابلتوجهی بر نمایش مغز و کنترل بدن دارند، گمان میرود که نورونهای جدید این عملکرد حسی-حرکتی تغییر یافته را در مسافران فضایی منعکس کنند»..
برای اولین بار، دانشمندان از فناوری تصویربرداری مغز برای مطالعه اثرات پرواز فضایی استفاده میکنند و این تکنیک "برنامه ریزی مسیر نوری" نامیده میشود، یک تکنیک مدل سازی سه بعدی برای نمایش بصری نورونها با استفاده از دادههای رزونانس مغناطیسی.
تغییراتی در مغز مسافران فضایی قبلاً مشاهده شده بود، اما استفاده از فناوری فیبر نوری به این مطالعه نگاه بهتری به ارتباطات واقعی بین نورونها و نحوه تغییر آنها داده است.
محققان تصور میکنند که در ابتدا تغییراتی را در جسم پینهای که شبیه یک بزرگراه مرکزی است که دو نیمکره مغزی را به هم متصل میکند، تشخیص داده اند، اما تجزیه و تحلیل دقیق نشان داد که بطنهای مغز گسترش یافته است، شبکهای متصل از اتاقکهای پر از مایع که در کنار جسم پینهای مغز قرار دارد.
فلوریس ویتس، عصب شناس از دانشگاه آنتورپ در بلژیک، میگوید: "تغییرات ساختاری که ما در ابتدا در جسم پینهای یافتیم در واقع ناشی از گشاد شدن بطن هاست که منجر به تغییرات تشریحی در بافت عصبی مجاور میشود. "
تغییرات در رشتههای عصبی مغز قبلاً شناخته شده است. این انعطاف پذیری به ما اجازه میدهد تا مهارتهای جدید را یاد بگیریم، خاطرات جدید را ذخیره کنیم، و خیلی چیزهای دیگر. اما ما اثرات دقیق این تغییر متاثر از محیط فضای بیرونی را کشف نکرده ایم.
آنچه مسلم است این که بدن ما سعی میکند خود را با محیط خشن فضا وفق دهد. مطالعات قبلی نشانههایی از افزایش خطر ابتلا به بیماری، این که مردان و زنان در فضا به طور متفاوت تحت تأثیر قرار میگیرند، و همچنین راههای ممکن آسیب مغزی متفاوتی را شناسایی کردند.
ویتز با اشاره به اینکه نتایج بخشهای جدیدی از پازل را حل میکند، گفت: به دلیل رهبری این تحقیق هنوز راهحل کامل آن را نمیدانیم، اما به درک جامع ما از آنچه در مغز انسان میگذرد کمک میکند. مسافران فضایی، و این خط تحقیقاتی باید حفظ شود، همچنین باید تغییرات مغزی حاصل از آن در مورد پرواز فضایی از دیدگاههای مختلف و استفاده از فناوریهای مختلف بررسی شود.»