دانشمندان در مطالعات خود به این نتیجه رسیدهاند که مغز تحت تأثیر جاذبه کم و تغییراتی که در مایعات رخ میدهد، ممکن است دچار اختلالاتی شود.
به گزارش سرویس علم و فناوری جیپلاس، ناسا قرار است طبق تعهداتی که داده، تا دهه 2030 انسانها را به مریخ اعزام کند. این سفر، یک سفر بلندپروازانه است و در حالی که تصور میکنید این سفر تنها بین 3 تا 6 ماه زمان ببرد، انتظار میرود خدمه فضاپیمای ارسالی تا قبل از بازگشت به خانه حدود 2 سال روی سیاره سرخ باقی بمانند.
این بدان معناست که فضانوردان برای آماده شدن برای این سفر باید حدود 3 سال در فضایی با کمترین جاذبه قرار گیرند تا بدنشان برای قرار گرفتن در فضا آماده شود. بالاترین رکورد باقی ماندن در فضا در اختیار «والری پولاکوف»، فضانورد روسی است که 438 روز پیاپی در فضا ماند.
دانشمندان در اولین سفرهای فضایی به دنبال آن بودند که بر نیروی جاذبه غالب شوند. امروزه، جاذبه در صدر برنامه علمی آنها قرار دارد اما این بار، آنها بیشتر به دنبال آن هستند که چگونه میتوانند اثر کاهش جاذبه را روی سلامت بشر و به ویژه مغز کاهش دهند.
با همه تحقیقات صورت گرفته، هنوز هم اطلاعات دانشمندان درباره چگونگی کنار آمدن مغز با کاهش جاذبه بسیار پایین است. معمولا صورت فضانوردان با قرار گرفتن در شرایط بیوزنی قرمز و متورم میشود که به آن «سندروم چارلی بروان» میگویند. بروز این حالت به دلیل این است که وقتی بدن در شرایط بیوزنی قرار میگیرد، مایعات به ویژه خون و مایعات مغزی-نخاعی به سمت سر حرکت میکنند و باعث پف کردن صورت و باریک شدن پاها میشود.
این تغییر مایعات در بدن منجر به بروز بیماری حرکت، سردرد و حالت تهوع در افراد میشود و محققان به تازگی دریافتند که به دلیل ایجاد فشار ناشی از افزایش فشار خون و حرکت رو به بالای مغز، تاری دید هم رخ میدهد.
محققان بر این باورند که بخشهای خاصی از مغز به دلیل قرار گرفتن در معرض اکسید نیتریک، خون زیادی دریافت میکنند. اکسید نیتریک، نوعی مولکول نامرئی است که در نزدیکی جریان خون شناور است و در جریان خون رسوب میکند. این حالت باعث میشود عروق خونیِ تأمین کننده خون مورد نیاز مغز، گشاد شوند.
این اتفاق باعث ایجاد آب در مغز و اصطلاحا " اِدِم مغزی (تورم مغزی)" میشود و فشار مغز را بالا میبرد. نتیجه این میشود که اکسیژن کافی به بخشهایی از مغز نمیرسد و این مشکل بزرگ موجب تاریِ دید میشود و روی مهارتهای شناختی فضانوردان مانند فکر کردن، تمرکز کردن و حرکت کردن تأثیر منفی میگذارد.