خوب می دانیم اهدای خون به چه معنا است، بارها از کنار مراکز انتقال خون و پایگاه های سیار آن گذشته و شعارهای آن را دیده ایم اما بی تفاوت رد شده و در خیابان بعدی همه چیز را فراموش کرده ایم، نیاز مبتلایان به بیماری هایی مانند تالاسمی و مجروحان حوادث یا به قول معروف در راه خون ماندگان را به فراموشی می سپاریم و فقط روزی آنان را یاد می کنیم که برای خود ما نیز چنین شرایطی پیش آید.
نکند فراموش کنیم ما همان ملتیم که خون ها برای آزادی داده ایم و اسوه های ما باید شهدایی باشند که با خون خود درخت انقلاب را آبیاری کردند، آنان آن روز در سنگر دفاع از میهن و حفظ انقلاب و پاسداری از جان و مال و ناموس ملت خون داده و جان شیرین اهدا کردند و ما نیز امروز به پاسداشت سلامت مردممان خون می دهیم و جان هموطنان خود را حفظ می کنیم تا مبادا دوباره رو به سوی بیگانه آوریم و خون آلوده بگیریم و جان باختن عزیزان را ببینیم.
** اهدای خون؛ چرا و چگونه
فرایند اهدا و تزریق خون به دریافت کنندگان، «انتقال خون» نام دارد.
اهدای خون هنگامی رخ می دهد که یک فرد سالم به طور داوطلبانه مقدار مشخصی از خون خود را در یک مرکز انتقال خون هدیه می کند.
خون اهدا شده پس از انجام آزمایش های غربالگری و تایید سلامت به منظور تهیه فراورده های خونی مورد استفاده قرار می گیرد یا به وسیله بانک خون مراکز درمانی به افراد دیگر تزریق می شود.
برای ترغیب مردم جهان به اهدای خون و افزایش سطح آگاهی آنان، چهاردهم ژوئن (بیست و چهارم خرداد) به عنوان روز جهانی اهداکنندگان خون نام گذاری شده است.
همچنین در ایران اسلامی به منظور ترویج هر چه بیشتر فرهنگ اهدای خون، جمع آوری خون از داوطلبان و آماده سازی آن برای نجات بیماران و مصدومان، نهم مرداد (به مناسبت سالروز راه اندازی سازمان انتقال خون) روز اهدای خون نامیده شده است.
سازمان جهانی بهداشت، جامعه بین المللی انتقال خون، اتحادیه بین المللی سازمان اهداکنندگان خون و فدراسیون بین المللی جمعیت های صلیب سرخ و هلال احمر چهار نهاد جهانی پشتیبان اهدای خون هستند.
البته سازمان های دست اندرکار امر اهدای خون در کشورهای گوناگون نام های متفاوتی دارند. برای نمونه در استرالیا «سرویس خون صلیب سرخ» و در ایران «سازمان انتقال خون» مسئولیت این امر را بر عهده دارند.
در کشورهای توسعه یافته و بسیاری از کشورهای در حال توسعه، بیشترین اهداکنندگان خون را افراد داوطلبی تشکیل می دهند که در قبال آن پولی دریافت نمی کنند اما در کشورهای فقیرتر، افراد معمولا خون خود را برای انتقال به اعضای خانواده یا دوستان اهدا می کنند یا آن را می فروشند، بنابراین انگیزه های گوناگونی برای اهدا مانند انجام عمل خیر، کمک به بهبود خویشاوندان، احساس نیاز مالی و ذخیره سازی برای استفاده خود فرد در آینده (اهدای اتولوگ) وجود دارد.
اهدای خون معمولا بی خطر است اما در برخی افراد کبودی زیرجلدی یا احساس ضعف و بی حالی دیده می شود.
اهداکنندگان برای سنجش میزان ایمنی خون ارزیابی می شوند، این غربالگری آزمایش آلودگی هایی مانند ویروس اچ. آی. وی. و هپاتیت را که از راه خون، منتقل می شوند، در برمی گیرد.
همچنین پرسشگری در مورد پیشینه پزشکی و معاینه فیزیکی اهداکنندگان خون می تواند از به خطر افتادن سلامت او و افراد دیگر جلوگیری کند.
فاصله میان 2 اهدای خون در کشورهای گوناگون تفاوت دارد، برای نمونه در آمریکا و ایران این زمان هشت هفته (56 روز) تا 2 ماه است.
روش و مقدار خونی که از اهدا کنندگان گرفته می شود نیز متفاوت است اما به طور معمول برای خون کامل، این مقدار 500 سی. سی است.
بسیاری از اجزای سازنده خون، عمر مفید کوتاهی دارند و نگهداری و عرضه پیاپی آنها با مشکلاتی همراه است.
بر پایه آخرین پژوهش ها، از عوارض احتمالی اهدای خون می توان به کبودی، تجمع خون زیر پوست (هماتوم)، تحریک عصب، خونریزی تاخیری، آسیب به عصب و تاندون، التهاب در سیاهرگ (ترومبوفلبیت) و حساسیت موضعی اشاره کرد.
به باور بسیاری از کارشناسان، شرایط ویژه اهدای خون داشتن سن 17 تا 65 سال، برخورداری از وزن 50 کیلوگرم به بالا، دارا بودن شرایط مناسب جسمی و روحی و فشارخون متعادل، مبتلا نبودن به کم خونی، فقدان پیشینه ابتلا به هپاتیت ویروسی و برخی دیگر از بیماری های عفونی و مشکلات مهم و جدی قلبی و ریوی، نداشتن اعتیاد به مواد مخدر تزریقی و الکلی و نیز گذشت دستکم هشت هفته از آخرین اهدای خون است.
** نیازمندان به خون در سیستان و بلوچستان
آمارها نشان می دهد سیستان و بلوچستان بیشترین نیاز خونی در کشور را دارد و60 درصد فراورده های خونی این استان به بیماران تالاسمی اختصاص می یابد.
مدیرکل انتقال خون سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: بیماران تالاسمی در این استان از 2 هزار و 800 تا سه هزار نفر متغیرند و حدود 200 نفر آنان مهاجران کشورهای همجوار هستند که برای دریافت خون به این استان مراجعه می کنند.
سهیلا خسروی افزود: حدود 60 درصد فرآورده های خونی این استان برای استفاده بیماران تالاسمی مصرف می شود.
وی ادامه داد: شاخص اهدای خون در این استان 25 واحد به ازای هر هزار نفر است که از شاخص میانگین کشوری با 27 واحد به ازای هر هزار نفر، مقدار کمی فاصله دارد.
مدیرکل انتقال خون سیستان و بلوچستان با بیان اینکه تمام نیازهای خونی از درون استان تامین نمی شود تصریح کرد: سال قبل با وجود اهدای 71 هزار واحد خون در استان مجبور به دریافت 21 هزار واحد خون از سایر نقاط کشور شدیم.
خسروی خاطرنشان کرد: همچنین با توجه به رشد زیاد جمعیت در سیستان و بلوچستان نیاز خونی حوزه زنان و زایمان نیز افزایش یافته است.
وی بیان کرد: توسعه خدمات پزشکی از جمله انجام عمل های جراحی قلب باز، شیمی درمانی و سایر عمل ها در استان نیاز خونی را افزایش داده است.
وی ادامه داد: مرکز جامع انتقال خون که علاوه بر اهدای خون به صورت عادی، جداسازی فرآورده های خونی و پلاکت ها را نیز انجام می دهد در زاهدان راه اندازی شده است.
وی افزود: در این مرکز پذیره نویسی سلول های بنیادی برای بیماران سرطانی نیز انجام می شود که از اهدا کنندگان نمونه گیری شده و در بانک اطلاعات کشور نگهداری و درصورت نیاز بیماران به پیوند سلول های بنیادی از این اطلاعات استفاده خواهد شد.
محال است از نیازهای خونی ندانیم، لب گشودن و سخن گفتن درباره این نیازها دور باطل است، بیاییم بار دیگر در خیابان پیشین بی تفاوت از کنار مرکز سیار انتقال خون نگذریم و در صورت فراهم بودن شرایط، دستی در جیب پرسخاوت رگ ها ببریم و به آن بیمارانی فکر کنیم که زندگی شان مرهون قطره ای از خون ما است.
7311 **6081
گزارش از اسماعیل مرادقلی
نکند فراموش کنیم ما همان ملتیم که خون ها برای آزادی داده ایم و اسوه های ما باید شهدایی باشند که با خون خود درخت انقلاب را آبیاری کردند، آنان آن روز در سنگر دفاع از میهن و حفظ انقلاب و پاسداری از جان و مال و ناموس ملت خون داده و جان شیرین اهدا کردند و ما نیز امروز به پاسداشت سلامت مردممان خون می دهیم و جان هموطنان خود را حفظ می کنیم تا مبادا دوباره رو به سوی بیگانه آوریم و خون آلوده بگیریم و جان باختن عزیزان را ببینیم.
** اهدای خون؛ چرا و چگونه
فرایند اهدا و تزریق خون به دریافت کنندگان، «انتقال خون» نام دارد.
اهدای خون هنگامی رخ می دهد که یک فرد سالم به طور داوطلبانه مقدار مشخصی از خون خود را در یک مرکز انتقال خون هدیه می کند.
خون اهدا شده پس از انجام آزمایش های غربالگری و تایید سلامت به منظور تهیه فراورده های خونی مورد استفاده قرار می گیرد یا به وسیله بانک خون مراکز درمانی به افراد دیگر تزریق می شود.
برای ترغیب مردم جهان به اهدای خون و افزایش سطح آگاهی آنان، چهاردهم ژوئن (بیست و چهارم خرداد) به عنوان روز جهانی اهداکنندگان خون نام گذاری شده است.
همچنین در ایران اسلامی به منظور ترویج هر چه بیشتر فرهنگ اهدای خون، جمع آوری خون از داوطلبان و آماده سازی آن برای نجات بیماران و مصدومان، نهم مرداد (به مناسبت سالروز راه اندازی سازمان انتقال خون) روز اهدای خون نامیده شده است.
سازمان جهانی بهداشت، جامعه بین المللی انتقال خون، اتحادیه بین المللی سازمان اهداکنندگان خون و فدراسیون بین المللی جمعیت های صلیب سرخ و هلال احمر چهار نهاد جهانی پشتیبان اهدای خون هستند.
البته سازمان های دست اندرکار امر اهدای خون در کشورهای گوناگون نام های متفاوتی دارند. برای نمونه در استرالیا «سرویس خون صلیب سرخ» و در ایران «سازمان انتقال خون» مسئولیت این امر را بر عهده دارند.
در کشورهای توسعه یافته و بسیاری از کشورهای در حال توسعه، بیشترین اهداکنندگان خون را افراد داوطلبی تشکیل می دهند که در قبال آن پولی دریافت نمی کنند اما در کشورهای فقیرتر، افراد معمولا خون خود را برای انتقال به اعضای خانواده یا دوستان اهدا می کنند یا آن را می فروشند، بنابراین انگیزه های گوناگونی برای اهدا مانند انجام عمل خیر، کمک به بهبود خویشاوندان، احساس نیاز مالی و ذخیره سازی برای استفاده خود فرد در آینده (اهدای اتولوگ) وجود دارد.
اهدای خون معمولا بی خطر است اما در برخی افراد کبودی زیرجلدی یا احساس ضعف و بی حالی دیده می شود.
اهداکنندگان برای سنجش میزان ایمنی خون ارزیابی می شوند، این غربالگری آزمایش آلودگی هایی مانند ویروس اچ. آی. وی. و هپاتیت را که از راه خون، منتقل می شوند، در برمی گیرد.
همچنین پرسشگری در مورد پیشینه پزشکی و معاینه فیزیکی اهداکنندگان خون می تواند از به خطر افتادن سلامت او و افراد دیگر جلوگیری کند.
فاصله میان 2 اهدای خون در کشورهای گوناگون تفاوت دارد، برای نمونه در آمریکا و ایران این زمان هشت هفته (56 روز) تا 2 ماه است.
روش و مقدار خونی که از اهدا کنندگان گرفته می شود نیز متفاوت است اما به طور معمول برای خون کامل، این مقدار 500 سی. سی است.
بسیاری از اجزای سازنده خون، عمر مفید کوتاهی دارند و نگهداری و عرضه پیاپی آنها با مشکلاتی همراه است.
بر پایه آخرین پژوهش ها، از عوارض احتمالی اهدای خون می توان به کبودی، تجمع خون زیر پوست (هماتوم)، تحریک عصب، خونریزی تاخیری، آسیب به عصب و تاندون، التهاب در سیاهرگ (ترومبوفلبیت) و حساسیت موضعی اشاره کرد.
به باور بسیاری از کارشناسان، شرایط ویژه اهدای خون داشتن سن 17 تا 65 سال، برخورداری از وزن 50 کیلوگرم به بالا، دارا بودن شرایط مناسب جسمی و روحی و فشارخون متعادل، مبتلا نبودن به کم خونی، فقدان پیشینه ابتلا به هپاتیت ویروسی و برخی دیگر از بیماری های عفونی و مشکلات مهم و جدی قلبی و ریوی، نداشتن اعتیاد به مواد مخدر تزریقی و الکلی و نیز گذشت دستکم هشت هفته از آخرین اهدای خون است.
** نیازمندان به خون در سیستان و بلوچستان
آمارها نشان می دهد سیستان و بلوچستان بیشترین نیاز خونی در کشور را دارد و60 درصد فراورده های خونی این استان به بیماران تالاسمی اختصاص می یابد.
مدیرکل انتقال خون سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: بیماران تالاسمی در این استان از 2 هزار و 800 تا سه هزار نفر متغیرند و حدود 200 نفر آنان مهاجران کشورهای همجوار هستند که برای دریافت خون به این استان مراجعه می کنند.
سهیلا خسروی افزود: حدود 60 درصد فرآورده های خونی این استان برای استفاده بیماران تالاسمی مصرف می شود.
وی ادامه داد: شاخص اهدای خون در این استان 25 واحد به ازای هر هزار نفر است که از شاخص میانگین کشوری با 27 واحد به ازای هر هزار نفر، مقدار کمی فاصله دارد.
مدیرکل انتقال خون سیستان و بلوچستان با بیان اینکه تمام نیازهای خونی از درون استان تامین نمی شود تصریح کرد: سال قبل با وجود اهدای 71 هزار واحد خون در استان مجبور به دریافت 21 هزار واحد خون از سایر نقاط کشور شدیم.
خسروی خاطرنشان کرد: همچنین با توجه به رشد زیاد جمعیت در سیستان و بلوچستان نیاز خونی حوزه زنان و زایمان نیز افزایش یافته است.
وی بیان کرد: توسعه خدمات پزشکی از جمله انجام عمل های جراحی قلب باز، شیمی درمانی و سایر عمل ها در استان نیاز خونی را افزایش داده است.
وی ادامه داد: مرکز جامع انتقال خون که علاوه بر اهدای خون به صورت عادی، جداسازی فرآورده های خونی و پلاکت ها را نیز انجام می دهد در زاهدان راه اندازی شده است.
وی افزود: در این مرکز پذیره نویسی سلول های بنیادی برای بیماران سرطانی نیز انجام می شود که از اهدا کنندگان نمونه گیری شده و در بانک اطلاعات کشور نگهداری و درصورت نیاز بیماران به پیوند سلول های بنیادی از این اطلاعات استفاده خواهد شد.
محال است از نیازهای خونی ندانیم، لب گشودن و سخن گفتن درباره این نیازها دور باطل است، بیاییم بار دیگر در خیابان پیشین بی تفاوت از کنار مرکز سیار انتقال خون نگذریم و در صورت فراهم بودن شرایط، دستی در جیب پرسخاوت رگ ها ببریم و به آن بیمارانی فکر کنیم که زندگی شان مرهون قطره ای از خون ما است.
7311 **6081
گزارش از اسماعیل مرادقلی
کپی شد