به گزارش ایرنا سیستان و بلوچستان به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی اش همچون ایرانی کوچک در بین آبهای داخلی(تالاب بین المللی هامون) و آبهای آزاد در جنوب(دریای عمان) محصور شده است.
این استان به دلیل کوهستانی بودن و از سویی به دلیل برخورداری از یکی از چهار قله مرتفع ایران «تفتان با 4050 متر ارتفاع» طبیعتا دارای تنوع بالای توپوگرافی است.
یک میلیون و 489 هزار و 590 هکتار معادل 7.9درصد (هفت و 9 دهم درصد) از کل مساحت سیستان و بلوچستان منطقه حفاظت شده و تحت نظارت سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد.
گونه های جانوری و گیاهی استان در 13 منطقه شامل پناهگاه حیات وحش، مناطق حفاظت شده، آثار طبیعی ملی و مناطق شکار ممنوع شامل مناطق حفاظت شده گاندو، جنگلی شیله، جنگلی بیرک و جنگلی پوزک، مناطق شکار ممنوع بزمان، بلبل آب نصرت آباد، مک سرخ و پزم و پناهگاه حیات وحش هامون و آثار طبیعی ملی تفتان، پیرگل خاش، سرو زربین سنگان و گل فشان تنگ کنارک زیست می کنند.
جنگل حرا، بسترهای علفی، سواحل شن و ماسه ای، رودخانه ها و تالاب ها از مهم ترین زیستگاه های گونه های جانوری سیستان و بلوچستان است.
تمساح پوزه کوتاه و سنجاب بلوچی از جمله گونه های جانوری سیستان و بلوچستان است که به گفته کارشناسان در دیگر نقاط کشور نمی توان آثاری از زیست آنها مشاهده کرد.
در بین پستانداران علاوه بر خرس سیاه و سنجاب بلوچی همچنین کل، بز، قوچ، میش، جبیر، آهو، گربه وحشی و کاراکال در مناطق مختلف سیستان و بلوچستان زیست می کنند.
در بین پرندگان نیز دراج، هوبره، زاغ بور، گیلانشاه خالدار، پلیکان خاکستری باکلان و انواع پرندگان شکاری از جمله بحری، بالابان، هما، عقاب طلایی و عقاب ماهیگیر در این استان قابل مشاهده برای علاقه مندان به محیط زیست است.
** نگاهی به پتانسیل و توانمندی های زیست محیطی سیستان و بلوچستان
منابع دریایی و شیلاتی، وجود آثار طبیعی - ملی، تالاب های شور و شیرین، دریاچه ها، جنگل، کوههایی با چشم انداز خاص و غارهای طبیعی که می تواند استان را به قطب گردشگری و توسعه اکوتوریسم در کشور و منطقه تبدیل کند، وجود طرح های توسعه ای سواحل مکران از قبیل پتروشیمی و فولاد، وجود پتانسیل های قوی اجتماعی برای حفاظت از منابع طبیعی و امکان مشارکت عمومی برای حفاظت و وجود گونه های با ارزش گیاهی و جانوری از جمله برخی از این توانمندی هاست.
همچنین امکان ایجاد فضای های مصنوعی با هدف احیا و تکثیر گونه های جانوری در مناطق حفاظت شده، قابلیت استان درخصوص برنامه ریزی برای حمایت از سرمایه گذاری های خارجی در بخش های مختلف صنعتی و خدمات با توجه به مرزی بودن آن، تنوع اکوتوریسمی از جمله وجود آثار زمین شناختی، زیستگاههای خشکی و آبی با چشم اندازهای بی بدیل، وجود جوامع مرجانی با ارزش و انواع گونه های جانوری اعم از خزندگان، ماهیان، پستانداران دریایی و غیره، وجود کرانه های سنگی و انواع زیستگاههای گلی، مصبی، علف های دریایی و مرجانی از دیگر پتانسیل های این استان محسوب می شوند.
**معضلات زیست محیطی سرزمین نخل و آفتاب
سیستان و بلوچستان اگر چه از نظر ظرفیت های محیط زیستی دارای ویژگی های خاصی است اما بروز خشکسالی های پیاپی و مشکلات ریزگرد ها، عدم تخصیص حق آبه تالاب بین المللی هامون، قاچاق گونه های حیات وحش از کشورهای همسایه با توجه به مرزی بودن استان، کمبود شدید نیروهای محیط بان و کارشناس در حوزه اداره کل حفاظت محیط زیست، پایین بودن سرانه فضای سبز در شهرهای استان به ویژه زاهدان، گستردگی و تعدد مخاطرات و مشکلات محیط زیستی دریایی در جنوب استان و حاشیه نشینی و تبعات منفی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی این استان را دچار مشکل کرده است.
عدم ارائه طرح ظرفیت سنجی و آمایش برای بررسی نوع و ظرفیت صنعت در منطقه آزاد چابهار، عدم تامین حق آبه زیست محیطی تمامی سدهای استان و عدم راه اندازی سیستم تصفیه فاضلاب برخی از نواحی صنعتی از جمله نواحی صنعتی شیلاتی ساحلی از دیگر مشکلات این حوزه است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: این استان با دارا بودن ظرفیت های فراوان زیست محیطی از مشکلات فراوانی نیز رنج نمی برد به طوری که قاچاق گونه های حیات وحش، ریزگردها، کمبود شدید محیط بان و عدم اختصاص اعتبارات ملی برای حفاظت از گونه های در معرض خطر تهدید در استان، حاشیه نشینی و پایین بودن سرانه فضای سبز از جمله معضلات این حوزه در استان است.
نیره پور ملایی افزود: تخصیص نیافتن حق آبه تالاب هامون، عدم ارائه طرح ظرفیت سنجی و آمایش برای بررسی نوع و ظرفیت صنعت در منطقه آزاد چابهار، عدم تامین حق آبه زیست محیطی تمامی سدهای استان و عدم راه اندازی سیستم تصفیه فاضلاب برخی از نواحی صنعتی از جمله نواحی صنعتی شیلاتی ساحلی از دیگر مشکلات این حوزه است که حل آنها به همکاری همگانی نیاز دارد.
وی تصریح کرد: به منظور رفع مشکلات دیپلماسی آب با کشور افغانستان و برنامه ریزی بین المللی برای تعیین حق آبه تالاب هامون و مدیریت صحیح و اصولی حوزه آبخیز، انتقال حق آبه زیست محیطی تالاب از محل چاه نیمه ها از طریق خطوط لوله، طرح پایلوت تثبیت ریزگردها در کانون های بحرانی واقع در تالاب با استفاده از روشهای مدیریت تطبیقی از جمله اولویت های سازمان حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان است.
وی ادامه داد: همچنین تهیه طرح آمایش برای سواحل مکران با توجه به درخواست های متعدد صنایع سنگین برای استقرار در این منطقه، بررسی امکان سنجی انتقال آب از دریای عمان به دیگر نقاط، توسعه ایستگاههای پایش کیفی هوا در شهرستان های واجد شرایط، تهیه طرح بلند مدت خشکسالی در راستای مقابله با اثرات سوء این پدیده و نظارت و کنترل مرزهای سیاسی به منظور جلوگیری از ورود گونه های غیر بومی و گونه های که ورود آنها تابع ضوابط خاصی است از دیگر اولویت های این سازمان در استان محسوب می شود.
وی اجرای طرح مدیریت پسماند با اولویت روستاهای سطح استان، همکاری و حمایت در راستای توسعه برنامه های گردشگری ساحلی و دریایی با توجه به جاذبه های اکوتوریسمی منحصر به فرد منطقه ساحلی استان و کنترل و نظارت بر فعالیت های جدید آبزی پروری در سواحل و آبهای ساحلی استان به ویژه طرح های پرورش ماهی در قفس را از دیگر اولویت های زیست محیطی در سیستان و بلوچستان برشمرد.
به گزارش ایرنا، هر سال روز 15 خرداد مصادف با 5 ژوئن در سراسر جهان با عنوان روز جهانی محیط زیست گرامی داشته می‌شود. تاریخچه روز جهانی محیط زیست به سال 1972 بر می‌گردد، در آن سال برای اولین بار، سازمان ملل متحد کنفرانسی را با موضوع انسان و محیط زیست در شهر استکهلم سوئد برگزار کرد.
همزمان با برپایی این کنفرانس مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه‌ای را تصویب کرد که منجر به تشکیل UNEP ( برنامه محیط زیست سازمان ملل ) شد، UNEP در سراسر جهان مراسم ویژه‌ای را به مناسبت این روز برگزار می کند.
7316 **6081
انتهای پیام این استان به دلیل کوهستانی بودن و از سویی به دلیل برخورداری از یکی از چهار قله مرتفع ایران «تفتان با 4050 متر ارتفاع» طبیعتا دارای تنوع بالای توپوگرافی است.
یک میلیون و 489 هزار و 590 هکتار معادل 7.9درصد (هفت و 9 دهم درصد) از کل مساحت سیستان و بلوچستان منطقه حفاظت شده و تحت نظارت سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد.
گونه های جانوری و گیاهی استان در 13 منطقه شامل پناهگاه حیات وحش، مناطق حفاظت شده، آثار طبیعی ملی و مناطق شکار ممنوع شامل مناطق حفاظت شده گاندو، جنگلی شیله، جنگلی بیرک و جنگلی پوزک، مناطق شکار ممنوع بزمان، بلبل آب نصرت آباد، مک سرخ و پزم و پناهگاه حیات وحش هامون و آثار طبیعی ملی تفتان، پیرگل خاش، سرو زربین سنگان و گل فشان تنگ کنارک زیست می کنند.
جنگل حرا، بسترهای علفی، سواحل شن و ماسه ای، رودخانه ها و تالاب ها از مهم ترین زیستگاه های گونه های جانوری سیستان و بلوچستان است.
تمساح پوزه کوتاه و سنجاب بلوچی از جمله گونه های جانوری سیستان و بلوچستان است که به گفته کارشناسان در دیگر نقاط کشور نمی توان آثاری از زیست آنها مشاهده کرد.
در بین پستانداران علاوه بر خرس سیاه و سنجاب بلوچی همچنین کل، بز، قوچ، میش، جبیر، آهو، گربه وحشی و کاراکال در مناطق مختلف سیستان و بلوچستان زیست می کنند.
در بین پرندگان نیز دراج، هوبره، زاغ بور، گیلانشاه خالدار، پلیکان خاکستری باکلان و انواع پرندگان شکاری از جمله بحری، بالابان، هما، عقاب طلایی و عقاب ماهیگیر در این استان قابل مشاهده برای علاقه مندان به محیط زیست است.
** نگاهی به پتانسیل و توانمندی های زیست محیطی سیستان و بلوچستان
منابع دریایی و شیلاتی، وجود آثار طبیعی - ملی، تالاب های شور و شیرین، دریاچه ها، جنگل، کوههایی با چشم انداز خاص و غارهای طبیعی که می تواند استان را به قطب گردشگری و توسعه اکوتوریسم در کشور و منطقه تبدیل کند، وجود طرح های توسعه ای سواحل مکران از قبیل پتروشیمی و فولاد، وجود پتانسیل های قوی اجتماعی برای حفاظت از منابع طبیعی و امکان مشارکت عمومی برای حفاظت و وجود گونه های با ارزش گیاهی و جانوری از جمله برخی از این توانمندی هاست.
همچنین امکان ایجاد فضای های مصنوعی با هدف احیا و تکثیر گونه های جانوری در مناطق حفاظت شده، قابلیت استان درخصوص برنامه ریزی برای حمایت از سرمایه گذاری های خارجی در بخش های مختلف صنعتی و خدمات با توجه به مرزی بودن آن، تنوع اکوتوریسمی از جمله وجود آثار زمین شناختی، زیستگاههای خشکی و آبی با چشم اندازهای بی بدیل، وجود جوامع مرجانی با ارزش و انواع گونه های جانوری اعم از خزندگان، ماهیان، پستانداران دریایی و غیره، وجود کرانه های سنگی و انواع زیستگاههای گلی، مصبی، علف های دریایی و مرجانی از دیگر پتانسیل های این استان محسوب می شوند.
**معضلات زیست محیطی سرزمین نخل و آفتاب
سیستان و بلوچستان اگر چه از نظر ظرفیت های محیط زیستی دارای ویژگی های خاصی است اما بروز خشکسالی های پیاپی و مشکلات ریزگرد ها، عدم تخصیص حق آبه تالاب بین المللی هامون، قاچاق گونه های حیات وحش از کشورهای همسایه با توجه به مرزی بودن استان، کمبود شدید نیروهای محیط بان و کارشناس در حوزه اداره کل حفاظت محیط زیست، پایین بودن سرانه فضای سبز در شهرهای استان به ویژه زاهدان، گستردگی و تعدد مخاطرات و مشکلات محیط زیستی دریایی در جنوب استان و حاشیه نشینی و تبعات منفی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی این استان را دچار مشکل کرده است.
عدم ارائه طرح ظرفیت سنجی و آمایش برای بررسی نوع و ظرفیت صنعت در منطقه آزاد چابهار، عدم تامین حق آبه زیست محیطی تمامی سدهای استان و عدم راه اندازی سیستم تصفیه فاضلاب برخی از نواحی صنعتی از جمله نواحی صنعتی شیلاتی ساحلی از دیگر مشکلات این حوزه است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: این استان با دارا بودن ظرفیت های فراوان زیست محیطی از مشکلات فراوانی نیز رنج نمی برد به طوری که قاچاق گونه های حیات وحش، ریزگردها، کمبود شدید محیط بان و عدم اختصاص اعتبارات ملی برای حفاظت از گونه های در معرض خطر تهدید در استان، حاشیه نشینی و پایین بودن سرانه فضای سبز از جمله معضلات این حوزه در استان است.
نیره پور ملایی افزود: تخصیص نیافتن حق آبه تالاب هامون، عدم ارائه طرح ظرفیت سنجی و آمایش برای بررسی نوع و ظرفیت صنعت در منطقه آزاد چابهار، عدم تامین حق آبه زیست محیطی تمامی سدهای استان و عدم راه اندازی سیستم تصفیه فاضلاب برخی از نواحی صنعتی از جمله نواحی صنعتی شیلاتی ساحلی از دیگر مشکلات این حوزه است که حل آنها به همکاری همگانی نیاز دارد.
وی تصریح کرد: به منظور رفع مشکلات دیپلماسی آب با کشور افغانستان و برنامه ریزی بین المللی برای تعیین حق آبه تالاب هامون و مدیریت صحیح و اصولی حوزه آبخیز، انتقال حق آبه زیست محیطی تالاب از محل چاه نیمه ها از طریق خطوط لوله، طرح پایلوت تثبیت ریزگردها در کانون های بحرانی واقع در تالاب با استفاده از روشهای مدیریت تطبیقی از جمله اولویت های سازمان حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان است.
وی ادامه داد: همچنین تهیه طرح آمایش برای سواحل مکران با توجه به درخواست های متعدد صنایع سنگین برای استقرار در این منطقه، بررسی امکان سنجی انتقال آب از دریای عمان به دیگر نقاط، توسعه ایستگاههای پایش کیفی هوا در شهرستان های واجد شرایط، تهیه طرح بلند مدت خشکسالی در راستای مقابله با اثرات سوء این پدیده و نظارت و کنترل مرزهای سیاسی به منظور جلوگیری از ورود گونه های غیر بومی و گونه های که ورود آنها تابع ضوابط خاصی است از دیگر اولویت های این سازمان در استان محسوب می شود.
وی اجرای طرح مدیریت پسماند با اولویت روستاهای سطح استان، همکاری و حمایت در راستای توسعه برنامه های گردشگری ساحلی و دریایی با توجه به جاذبه های اکوتوریسمی منحصر به فرد منطقه ساحلی استان و کنترل و نظارت بر فعالیت های جدید آبزی پروری در سواحل و آبهای ساحلی استان به ویژه طرح های پرورش ماهی در قفس را از دیگر اولویت های زیست محیطی در سیستان و بلوچستان برشمرد.
به گزارش ایرنا، هر سال روز 15 خرداد مصادف با 5 ژوئن در سراسر جهان با عنوان روز جهانی محیط زیست گرامی داشته می‌شود. تاریخچه روز جهانی محیط زیست به سال 1972 بر می‌گردد، در آن سال برای اولین بار، سازمان ملل متحد کنفرانسی را با موضوع انسان و محیط زیست در شهر استکهلم سوئد برگزار کرد.
همزمان با برپایی این کنفرانس مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه‌ای را تصویب کرد که منجر به تشکیل UNEP ( برنامه محیط زیست سازمان ملل ) شد، UNEP در سراسر جهان مراسم ویژه‌ای را به مناسبت این روز برگزار می کند.
7316 **6081
کپی شد
