به گزارش ایرنا سیستان و بلوچستان واقع در جنوب شرق ایران اسلامی حدود هزار و 600 کیلومتر یعنی معادل یک ششم از مجموع مرزهای جمهوری اسلامی ایران، با کشورهای افغانستان، پاکستان و حوزه دریای عمان مرز دارد.
طول مرزهای خاکی این استان با کشور افغانستان حدود 300 کیلومتر یعنی معادل یک سوم از کل مرز ایران با افغانستان و طول مرزهای خاکی مشترک استان با کشور پاکستان 921 کیلومتر است که مجموع کل مرز مشترک ایران و پاکستان را تشکیل می دهد.
طول مرزهای آبی این استان در سواحل دریای عمان با کشور پاکستان نیز 370 کیلومتر است.
باید به این نکته توجه داشت که سیستان و بلوچستان یکی از راههای راحت و امن دسترسی کشورهای منطقه به ویژه افغانستان و پاکستان به خاورمیانه و کشورهای اروپا و آفریقا است به طوری که از آن به عنوان موقعیت طلایی می توان یاد کرد.
** گذری بر داشته های سیستان و بلوچستان
سیستان و بلوچستان با دارا بودن مرز مشترک آبی و خاکی با کشورهای پاکستان، افغانستان و عمان به دلیل قرار گرفتن در موقعیت راهبردی و ترانزیتی از اهمیت فراوانی برخوردار است به ویژه بندر چابهار که تنها بندر اقیانوسی ایران و آسانترین و بهترین راه دسترسی کشورهای آسیای میانه به آبهای آزاد است.
این استان بیشتر آب و هوای گرم و خشک دارد اما در عین حال از تنوع آب و هوایی و اقلیمی ویژه ای برخوردار است به طوری که مناطق کوهستانی، جنگلی و باتلاقی نیز در این استان پهناور به چشم می خورد.
زاهدان مرکز این استان از طریق راه آهن از سمت شرق با کشور پاکستان و از سمت غرب با کرمان و راه آهن سراسری ایران ارتباط دارد و بزودی قرار است راه آهن چابهار- زاهدان- مشهد و از آنجا به کشورهای آسیای میانه متصل شود که این خط آهن نقش مهمی را در توسعه این استان و خاور ایران ایفا خواهد کرد.
** سیستان و بلوچستان از مناطق در حال توسعه ایران
سیستان و بلوچستان به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، مرزی بودن، دسترسی به آبهای آزاد و منابع غنی طبیعی با قابلیت های ویژه، منحصر به فرد و بکر فرصت گرانبهایی برای سرمایه گذاران داخلی و خارجی فراهم کرده است که مهمترین آنها:
بندر چابهار تنها بندراقیانوسی کشور است که با آب های آزاد جهان ازطریق اقیانوس هند نزدیکترین فاصله را دارد.
وجود آب های عمیق و بریدگی های طبیعی خلیج چابهار فضای مناسب را برای اسکله سازی با عمق زیاد و مختصات لنگرگاهی مطلوب برای پهلوگیری کشتی های بزرگ اقیانوس پیما فراهم آورده است.
هم اینک طرح توسعه بندر چابهار به سرعت در حال انجام است و پیش بینی می شود که تا پایان سال ظرفیت اسمی تخلیه بندر به بیش از هشت و نیم میلیون تن برسد.
اتصال چابهار به شبکه راه آهن سراسری کشور این منطقه را به پل ارتباطی ریلی کشورهای آسیای جنوب شرقی با کشورهای مشترک المنافع، اتحادیه اقتصادی اوراسیا، کشورهای شمالی و اروپایی تبدیل خواهد کرد که این امر مهمترین مزیت نسبی منطقه در توسعه اقتصادی و بازرگانی محسوب خواهد شد.
وجود پنج فرودگاه فعال شامل فرودگاه بین المللی زاهدان، فرودگاه های زابل، ایرانشهر، کنارک(چابهار) و سراوان در سطح استان از مزیت های قابل توجه و موثر سرمایه گذاری در سیستان و بلوچستان است.
همچنین وجود 28 شهرک و ناحیه صنعتی با مساحتی حدود چهار هزار و 362 هکتار از دیگر ظرفیت های این استان است به طوری که این شهرک های صنعتی با دارا بودن زیر ساخت های مورد نیاز ( آب ، برق ، تلفن) و شرایط سهل در واگذاری زمین و معافیت های مالیاتی 13-10 ساله شرایط مناسبی را برای سرمایه گذاری در استان فراهم آورده است.
سیستان و بلوچستان از منظر ساختار زمین شناسی خاستگاه مناسبی برای انواع مواد معدنی است به طوری که تنوع کانی های معدنی شناسایی شده در آن نشان دهنده استعداد بالقوه در این بخش است که سهم قابل توجه معادن و ذخائر معدنی در شکل گیری صنایع استان اهمیت بخش معدن را به عنوان زیر ساخت توسعه و تامین کننده مواد اولیه صنایع بزرگ و پایدار نشان می دهد.
از جمله ظرفیت ها و ذخائر معدنی کشف شده در این خطه از کشور به تفکیک مواد معدنی و بر اساس گواهی های کشف شده شامل مس، آنتیموان، تیتانیوم، سنگ آهن و آهن پلاسری ، سرب، روی، طلا، منگنز، کرومیت، قلع، تنگستن و کانسارهای غیرفلزی نظیر تالک، منیزیت، گل سفید، فلدسپات، کائولن، سیلیس و سنگهای ساختمانی بویژه گرانیت بستری مناسب برای سرمایه گذاری بخش خصوصی ایجاد کرده است.
وجود 9 گمرک فعال سیستان و بلوچستان شامل گمرک زاهدان، ایرانشهر، سراوان، زابل، میلک، میرجاوه، چابهار، گمرک منطقه آزاد چابهار و پیشین کار خدمات رسانی به امر تجارت و ترانزیت کالاها و محصولات را تسهیل کرده است.
علاوه بر این بازارچه های مرزی میلک، گمشاد، میرجاوه ، کوهک، جالق، پیشین و ریمدان دارای مصوبه ی هیات دولت و یا شورای عالی امنیت ملی شرایط مناسبی را برای صادرات محصولات مختلف فراهم کرده اند.
منطقه آزاد تجاری، صنعتی چابهار با هدف گسترش تعامل اقتصادی کشور با اقتصاد جهانی و گسترش صادرات کالاهای غیر نفتی به دلیل قرار گیری در مسیر کریدور شمال جنوب به عنوان یکی از چهار کریدور ترانزیتی جهان از موقعیت منحصر بفردی در صادرات، ترانزیت کالاها و سرمایه گذاری برخوردار است.
براساس نظر کارشناسان سازمان ملل متحد در امور حمل و نقل بین المللی، از مجموع سه کریدور حمل و نقل جهانی، 2 کریدور از ایران می گذرد که کریدور سیستان و بلوچستان در جنوب شرق از مهمترین مناطق با دارا بودن قابلیت های ترانزیتی و حمل و نقل است.
قرارگیری استان مرزی سیستان و بلوچستان در مجاورت آبهای بین المللی عمان و خلیج فارس، بنادر و خلیج های گواتر، چابهار، پزم و جاسک و همسایگی با کشورهای عمان، افغانستان و پاکستان و نزدیکی به حوزه شبه قاره هند و چین به طور ذاتی از نظر ویژگی مکانی و موقعیت جغرافیایی به این منطقه یک هویت تاریخی ترانزیتی و ژئواکونومیک فرامرزی بخشیده است.
در مجموع سیستان و بلوچستان به عنوان معبر ترانزیتی مهم که در یک سمت آن اقتصاد حوزه خلیج فارس با یک تراز بالای تجاری و بازرگانی و در سمت دیگر آن بازارهای متنوع مصرف قرار دارد می تواند دروازه امن ارتباطی کشورهای منطقه به ویژه پاکستان با دنیا باشد.
*** روابط اقتصادی استان سیستان و بلوچستان و کشور پاکستان
پاکستان واقع در جنوب غربی آسیا از جنوب مرز آبی هزار کیلومتری با دریای عمان دارد و از غرب با ایران، از شمال با افغانستان، از شرق با هندوستان و از شمال شرق با جمهوری خلق چین هم مرز است.
روابط اقتصادی پاکستان با سیستان و بلوچستان دارای گستردگی فراوانی است و راه آهنی که از زاهدان به پاکستان کشیده شده بود همچنان در مسیر تبادلات اقتصادی منطقه فعال است و حتی پیمان تاریخی هم بین ایران، پاکستان و ترکیه برقرار شده که بر اساس آن نیز قراردادهای همکاری های اقتصادی و نظامی بین این سه کشور برقرار شده است.
به گفته کارشناسان پاکستان ششمین کشور پرجمعیت جهان است و به این دلیل ایران باید بر روی توسعه روابط تجاری خود با این کشور بیشتر متمرکز شود زیرا پاکستان می تواند شانس بزرگی را در آینده تجاری ایران به وجود آورد.
صدور خدمات فنی و مهندسی به پاکستان بسیار گسترده است، همچنین این کشور مشکل تامین برق، انرژی و گاز دارد و بازار برای ایران در این زمینه بسیار گسترده است.
همچنین کشور پاکستان در زمینه برخی از ابزار صنعتی بسیار پیشرفته بوده و در آن کارخانجات نیشکر پیشرفته ای وجود دارد.
خشکبار، چرم، پسته، قیر، نفت و فرش مهم ترین اقلام صادراتی به پاکستان و برنج، پارچه، سیب زمینی، نارنگی و نخود از مهمترین کالاهای وارداتی از پاکستان به ایران است.
**فرصت های سرمایه گذاری مشترک سیستان و بلوچستان و پاکستان
مدیر کل دفتر جذب و حمایت از سرمایه گذاری استانداری سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: این استان با دارا بودن ظرفیت ها و فرصت های فراوان اقتصادی زمینه خوبی را برای سرمایه گذاری کشورهای منطقه به ویژه پاکستان فراهم کرده است.
ماندانا زنگنه افزود: با وجود ظرفیت های فراوان سیستان و بلوچستان می توان از این پتانسیل ها در راستای تبادل اقتصادی و سرمایه گذاری مشترک بهره گرفت.
وی با اشاره به موضوعات پیشنهادی سیستان و بلوچستان برای طرح در مذاکرات 2 جانبه اقتصادی ایران و پاکستان گفت:
برگزاری نمایشگاههای اختصاصی برای معرفی فرصت های سرمایه گذاری، تجاری و تولیدات داخلی 2 کشور، برقراری پروازهای منظم بین شرکت های هواپیمایی در چارچوب موافقت نامه دو جانبه، صدور ویزای کثیرالورود 30 روزه و یک ساله بدون در نظر گرفتن محل تولد و تسریع روند صدور ویزای تجاری بین 2 طرف و تهیه تفاهم نامه همکاری سرمایه گذاری و اقتصادی با ایالت سند پاکستان از جمله موارد پیشنهادی بوده است.
وی ادامه داد: همچنین برای افزایش ارتباط سرمایه گذاری مشترک در زمینه محصولات نساجی بین ایران و پاکستان در شرکت بافت بلوچ، پیگیری تاسی دفاتر قرنطینه ای در پایانه های مرزی توسط پاکستان، توسعه خطوط ریلی و مسیرهای ارتباطی بین دو کشور، ساخت بنادر زمینی مشترک و بنادر خشک با سرمایه گذاری دو طرف با توجه به اعلام آمادگی کشور پاکستان، تاسیس شعب بانک های تجاری بر اساس قوانین و مقررات مالی و بانکی دو کشور در بنادر و مناطق آزاد چابهار و گوادر و دعوت از اتاق های بازرگانی کراچی و کویته در نشست میز کشوری پاکستان پیشنهاد شده است.
مدیر کل دفتر جذب و حمایت از سرمایه گذاری استانداری سیستان و بلوچستان حمل و نقل، معادن، بنادر و توریست درمانی را از دیگر فرصت های مشترک سرمایه گذاری بین 2 کشور ذکر کرد.
وی با اشاره به رشد سرمایه گذاری خارجی در سیستان و بلوچستان در سالهای اخیر گفت: این استان تا پایان سال ٩٦ موفق به اخذ ١5 مجوز سرمایه گذاری خارجی با حجم حدود هزار و 260 میلیون دلار شد.
دکتر زنگنه ادامه داد: این استان پارسال از میان 31 استان کشور رتبه سوم عملیاتی و اجرایی شدن طرح های سرمایه گذاری خارجی را به دست آورده است.
وی افزود: این سرمایه گذاری ها در زمینه نیروگاه های تجدید پذیر، کارخانه های فولاد سازی و بسته بندی آب، مشارکت در توسعه بندر چابهار و انتقال گاز از ایرانشهر به چابهار بوده است.
مدیرکل دفتر جذب و حمایت از سرمایه گذاری سیستان و بلوچستان گفت: با راه اندازی این طرح ها در آینده نزدیک ضمن انتقال فناوری به کشور؛ تحولات خوبی در بهبود فضای کسب و کار در این استان انجام خواهد شد.
زنگنه افزود: سیستان و بلوچستان بر اساس اعلام سازمان سرمایه گذاری خارجی در سال 95 نیز موفق به کسب رتبه سوم جذب سرمایه گذاری خارجی شده بود.
کارشناس سرمایه گذاری خارجی استانداری سیستان و بلوچستان نیز به خبرنگار ایرنا گفت: این استان یکی از راههای راحت و امن دسترسی پاکستان به خاورمیانه و کشورهای اروپا و آفریقاست که این موضوع یک موقعیت طلایی را برای این استان و کشور همسایه فراهم کرده است.
سید میثم ترابی افزود: به منظور افزایش تبادلات بین سیستان و بلوچستان و پاکستان می توان از ظرفیت های مختلف با ایجاد خطوط منظم حمل و نقل دریایی مسافری و باری، خواهر خواندگی بنادر گوادر و چابهار، ایجاد مجتمع های مشترک دفاتر تجاری بین بازرگانان، ایجاد شهرک های صنعتی سرمایه گذاری در 2 منطقه آزاد تجاری چابهار و گوادر، سرمایه گذاری در بخش معادن 2 کشور، سرمایه گذاری در زمینه ایجاد شرکت های حمل و نقل مشترک اعم از مسافربری و باربری و پذیرش بیماران کشور پاکستان به عنوان توریسم درمانی بهره گرفت.
وی تصریح کرد: همچنین سرمایه گذاری در زمینه تبادل توریسم و گردشگر با توجه به قرابت های قومی، فرهنگی و تاریخی، جذب و پذیرش دانشجویان پاکستانی با توجه به امکانات بالقوه دانشگاهی استان، برگزاری کمیته های مشترک و دائمی به صورت هر6 ماه یکبار بین مسئولان گمرکی، پایانه های مرزی، گذرنامه و مرزبانی 2کشور در نقاط مرزی با هدف تبادل اطلاعات تجاری در صورت اعلام هر یک از طرفین و ایجاد تاسیسات متقابل توسط پاکستان در مقابل پایانه ها و بازارچه های مرزی جمهوری اسلامی ایران می تواند به عنوان نکات مهم در افزایش تبادلات مورد توجه قرار گیرد.
وی افزود: تسریع در بازنگری تعرفه های ترجیحی و افزایش تخفیفات تعرفه های موجود بین 2 کشور، بررسی انجام همکاری های سرمایه گذاری اقتصادی بین اتاق های بازرگانی کویته و پاکستان، افزایش حجم تردد واگن های باری و برقراری قطارهای مسافری در مسیر کویته – زاهدان، رایزنی دیپلماتیک برای نظارت کشور پاکستان بر عدم اخذ عوارض غیر قانونی در مسیر کویته از رانندگان ایرانی و ایجاد تاسیسات متقابل از سوی کشور پاکستان در مرزهای ریمدان( گبد) و پیشین (مند) با توجه به اینکه این موضوع در بند هشت بیستمین اجلاس مشترک اقتصادی ایران و پاکستان به امضای 2 طرف رسیده از دیگر مواردی است که می تواند مورد توجه قرار گیرد.
محسن آذرکیش کارشناس دفتر جذب و حمایت از سرمایه گذاری استانداری سیستان و بلوچستان نیز گفت: این استان با دارا بودن ظرفیت ها و فرصت های فراوان اقتصادی زمینه خوبی را برای سرمایه گذاری کشورهای منطقه به ویژه پاکستان فراهم کرده است.
وی ادامه داد: با توجه به مرز مشترک بیش از 900 کیلومتری و ارتباطات فرهنگی، اعتقادی، دینی و تاریخی بین ایران و پاکستان ارتقای همکاری های اقتصادی و تجاری می تواند در پیوند روابط بین 2 کشور و تقویت آن بیش از گذشته موثر باشد.
وی تاکید کرد: سیستان و بلوچستان به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، مرزی بودن، دسترسی به آبهای آزاد و منابع غنی طبیعی با قابلیت های ویژه، منحصر به فرد و بکر فرصت گرانبهایی برای سرمایه گذاران داخلی و خارجی فراهم کرده است.
وی گسترش مبادلات دریایی و شیلات از طریق تشویق و ترغیب بخش های خصوصی یکدیگر و برگزاری نشست های سالیانه مشترک بین اتاقهای بازرگانی 2 کشور را از جمله پیشنهادات در زمینه افزایش ارتباطات اقتصادی بین سیستان و بلوچستان و پاکستان ذکر کرد.
***پیش بینی پنج میلیارد دلار تبادلات بازرگانی بین ایران و پاکستان
وزیر کشور سال گذشته در بیستمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری های اقتصادی ایران و پاکستان گفت: ما رقم پنج میلیارد دلار را در تبادلات بازرگانی ایران و پاکستان پیش بینی کرده ایم.
عبدالرضا رحمانی فضلی افزود: با توجه به مرز مشترک (بیش از 900 کیلومتری) بین دو کشور ایران و پاکستان و بازارچه های مرزی و ارتباطاتی که بین دو کشور از نظر علائق فرهنگی، اعتقادی، دینی و تاریخی وجود دارد، یقینا ارتقای همکاری های اقتصادی و تجاری می تواند در پیوند روابط بین 2 کشور و تقویت آن بسیار موثر باشد.
وی گفت: همچنین افزایش همکاری های اقتصادی و تجاری در افزایش میزان امنیت پایدار در مناطق مرزی ایران و پاکستان موثر خواهد بود.
وزیر کشور اظهار داشت: امیدواریم با افزایش همکاری ها و مشارکت در حوزه اقتصادی برای هر 2 کشور ایران و پاکستان گام های بلندی در مسیر توسعه اقتصادی 2 کشور برداریم.
**رشد94 درصدی صادرات ریلی زاهدان -کویته
مدیر کل راه آهن جنوب شرق گفت: صادرات کالا از طریق خط ریلی زاهدان به کویته پاکستان در سال 96 نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن 94 درصد رشد داشته است.
مجید ارجونی اظهار داشت: پارسال 33 هزار و 436 تن کالا از طریق این خط ریلی به پاکستان صادر شد که نسبت به 17 هزار و 207 تن سال 95، رشد 94 درصدی را نشان می دهد.
وی افزود: همچنین میزان واردات کالا از پاکستان به ایران از طریق این خط ریلی از هفت هزار و 998 تن سال 95 با رشد 15 درصدی به 9 هزار و 175 تن در سال 96 رسید.
وی ادامه داد: همچنین میزان ترانزیت کالای خروجی از مرز میرجاوه از چهار هزار و 782 تن سال 95 با رشد 151 درصدی به 12 هزار و 26 تن در سال 96 رسید.
مدیرکل راه آهن جنوب شرق بیان کرد: سیمان، قیر، گوگرد، گل سرخ و فوتس اویل عمده کالاهای صادراتی توسط این خط ریلی به پاکستان به شمار می رود.
وی ادامه داد: عمده کالاهای وارداتی در این مسیر کنجد و برنج خوراکی و عمده کالاهای ترانزیتی نیز گوگرد خام است.
*** بیشترین صادرات سال 96سیستان و بلوچستان به پاکستان اختصاص داشت
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت سیستان و بلوچستان نیز گفت: افزون بر 415 میلیون دلار سال 96 از گمرکات و بازارچه های مرزی این استان به خارج از کشور صادر شده است.
نادر میرشکار اظهار داشت: مصالح ساختمانی، گازو خرما عمده کالاهای صادراتی سیستان و بلوچستان به خارج از کشور در این مدت بوده است.
وی ادامه داد: 56 درصد صادرات این مدت سیستان و بلوچستان با 232 میلیون دلار به کشور پاکستان و 43 درصد با 178 میلیون دلار به کشور افغانستان انجام شده است.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت سیستان و بلوچستان تصریح کرد: 52 درصد کالاهای صادراتی این استان از طریق بازارچه های مرزی و بقیه از طریق گمرکات بوده است.
7316 **6081
طول مرزهای خاکی این استان با کشور افغانستان حدود 300 کیلومتر یعنی معادل یک سوم از کل مرز ایران با افغانستان و طول مرزهای خاکی مشترک استان با کشور پاکستان 921 کیلومتر است که مجموع کل مرز مشترک ایران و پاکستان را تشکیل می دهد.
طول مرزهای آبی این استان در سواحل دریای عمان با کشور پاکستان نیز 370 کیلومتر است.
باید به این نکته توجه داشت که سیستان و بلوچستان یکی از راههای راحت و امن دسترسی کشورهای منطقه به ویژه افغانستان و پاکستان به خاورمیانه و کشورهای اروپا و آفریقا است به طوری که از آن به عنوان موقعیت طلایی می توان یاد کرد.
** گذری بر داشته های سیستان و بلوچستان
سیستان و بلوچستان با دارا بودن مرز مشترک آبی و خاکی با کشورهای پاکستان، افغانستان و عمان به دلیل قرار گرفتن در موقعیت راهبردی و ترانزیتی از اهمیت فراوانی برخوردار است به ویژه بندر چابهار که تنها بندر اقیانوسی ایران و آسانترین و بهترین راه دسترسی کشورهای آسیای میانه به آبهای آزاد است.
این استان بیشتر آب و هوای گرم و خشک دارد اما در عین حال از تنوع آب و هوایی و اقلیمی ویژه ای برخوردار است به طوری که مناطق کوهستانی، جنگلی و باتلاقی نیز در این استان پهناور به چشم می خورد.
زاهدان مرکز این استان از طریق راه آهن از سمت شرق با کشور پاکستان و از سمت غرب با کرمان و راه آهن سراسری ایران ارتباط دارد و بزودی قرار است راه آهن چابهار- زاهدان- مشهد و از آنجا به کشورهای آسیای میانه متصل شود که این خط آهن نقش مهمی را در توسعه این استان و خاور ایران ایفا خواهد کرد.
** سیستان و بلوچستان از مناطق در حال توسعه ایران
سیستان و بلوچستان به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، مرزی بودن، دسترسی به آبهای آزاد و منابع غنی طبیعی با قابلیت های ویژه، منحصر به فرد و بکر فرصت گرانبهایی برای سرمایه گذاران داخلی و خارجی فراهم کرده است که مهمترین آنها:
بندر چابهار تنها بندراقیانوسی کشور است که با آب های آزاد جهان ازطریق اقیانوس هند نزدیکترین فاصله را دارد.
وجود آب های عمیق و بریدگی های طبیعی خلیج چابهار فضای مناسب را برای اسکله سازی با عمق زیاد و مختصات لنگرگاهی مطلوب برای پهلوگیری کشتی های بزرگ اقیانوس پیما فراهم آورده است.
هم اینک طرح توسعه بندر چابهار به سرعت در حال انجام است و پیش بینی می شود که تا پایان سال ظرفیت اسمی تخلیه بندر به بیش از هشت و نیم میلیون تن برسد.
اتصال چابهار به شبکه راه آهن سراسری کشور این منطقه را به پل ارتباطی ریلی کشورهای آسیای جنوب شرقی با کشورهای مشترک المنافع، اتحادیه اقتصادی اوراسیا، کشورهای شمالی و اروپایی تبدیل خواهد کرد که این امر مهمترین مزیت نسبی منطقه در توسعه اقتصادی و بازرگانی محسوب خواهد شد.
وجود پنج فرودگاه فعال شامل فرودگاه بین المللی زاهدان، فرودگاه های زابل، ایرانشهر، کنارک(چابهار) و سراوان در سطح استان از مزیت های قابل توجه و موثر سرمایه گذاری در سیستان و بلوچستان است.
همچنین وجود 28 شهرک و ناحیه صنعتی با مساحتی حدود چهار هزار و 362 هکتار از دیگر ظرفیت های این استان است به طوری که این شهرک های صنعتی با دارا بودن زیر ساخت های مورد نیاز ( آب ، برق ، تلفن) و شرایط سهل در واگذاری زمین و معافیت های مالیاتی 13-10 ساله شرایط مناسبی را برای سرمایه گذاری در استان فراهم آورده است.
سیستان و بلوچستان از منظر ساختار زمین شناسی خاستگاه مناسبی برای انواع مواد معدنی است به طوری که تنوع کانی های معدنی شناسایی شده در آن نشان دهنده استعداد بالقوه در این بخش است که سهم قابل توجه معادن و ذخائر معدنی در شکل گیری صنایع استان اهمیت بخش معدن را به عنوان زیر ساخت توسعه و تامین کننده مواد اولیه صنایع بزرگ و پایدار نشان می دهد.
از جمله ظرفیت ها و ذخائر معدنی کشف شده در این خطه از کشور به تفکیک مواد معدنی و بر اساس گواهی های کشف شده شامل مس، آنتیموان، تیتانیوم، سنگ آهن و آهن پلاسری ، سرب، روی، طلا، منگنز، کرومیت، قلع، تنگستن و کانسارهای غیرفلزی نظیر تالک، منیزیت، گل سفید، فلدسپات، کائولن، سیلیس و سنگهای ساختمانی بویژه گرانیت بستری مناسب برای سرمایه گذاری بخش خصوصی ایجاد کرده است.
وجود 9 گمرک فعال سیستان و بلوچستان شامل گمرک زاهدان، ایرانشهر، سراوان، زابل، میلک، میرجاوه، چابهار، گمرک منطقه آزاد چابهار و پیشین کار خدمات رسانی به امر تجارت و ترانزیت کالاها و محصولات را تسهیل کرده است.
علاوه بر این بازارچه های مرزی میلک، گمشاد، میرجاوه ، کوهک، جالق، پیشین و ریمدان دارای مصوبه ی هیات دولت و یا شورای عالی امنیت ملی شرایط مناسبی را برای صادرات محصولات مختلف فراهم کرده اند.
منطقه آزاد تجاری، صنعتی چابهار با هدف گسترش تعامل اقتصادی کشور با اقتصاد جهانی و گسترش صادرات کالاهای غیر نفتی به دلیل قرار گیری در مسیر کریدور شمال جنوب به عنوان یکی از چهار کریدور ترانزیتی جهان از موقعیت منحصر بفردی در صادرات، ترانزیت کالاها و سرمایه گذاری برخوردار است.
براساس نظر کارشناسان سازمان ملل متحد در امور حمل و نقل بین المللی، از مجموع سه کریدور حمل و نقل جهانی، 2 کریدور از ایران می گذرد که کریدور سیستان و بلوچستان در جنوب شرق از مهمترین مناطق با دارا بودن قابلیت های ترانزیتی و حمل و نقل است.
قرارگیری استان مرزی سیستان و بلوچستان در مجاورت آبهای بین المللی عمان و خلیج فارس، بنادر و خلیج های گواتر، چابهار، پزم و جاسک و همسایگی با کشورهای عمان، افغانستان و پاکستان و نزدیکی به حوزه شبه قاره هند و چین به طور ذاتی از نظر ویژگی مکانی و موقعیت جغرافیایی به این منطقه یک هویت تاریخی ترانزیتی و ژئواکونومیک فرامرزی بخشیده است.
در مجموع سیستان و بلوچستان به عنوان معبر ترانزیتی مهم که در یک سمت آن اقتصاد حوزه خلیج فارس با یک تراز بالای تجاری و بازرگانی و در سمت دیگر آن بازارهای متنوع مصرف قرار دارد می تواند دروازه امن ارتباطی کشورهای منطقه به ویژه پاکستان با دنیا باشد.
*** روابط اقتصادی استان سیستان و بلوچستان و کشور پاکستان
پاکستان واقع در جنوب غربی آسیا از جنوب مرز آبی هزار کیلومتری با دریای عمان دارد و از غرب با ایران، از شمال با افغانستان، از شرق با هندوستان و از شمال شرق با جمهوری خلق چین هم مرز است.
روابط اقتصادی پاکستان با سیستان و بلوچستان دارای گستردگی فراوانی است و راه آهنی که از زاهدان به پاکستان کشیده شده بود همچنان در مسیر تبادلات اقتصادی منطقه فعال است و حتی پیمان تاریخی هم بین ایران، پاکستان و ترکیه برقرار شده که بر اساس آن نیز قراردادهای همکاری های اقتصادی و نظامی بین این سه کشور برقرار شده است.
به گفته کارشناسان پاکستان ششمین کشور پرجمعیت جهان است و به این دلیل ایران باید بر روی توسعه روابط تجاری خود با این کشور بیشتر متمرکز شود زیرا پاکستان می تواند شانس بزرگی را در آینده تجاری ایران به وجود آورد.
صدور خدمات فنی و مهندسی به پاکستان بسیار گسترده است، همچنین این کشور مشکل تامین برق، انرژی و گاز دارد و بازار برای ایران در این زمینه بسیار گسترده است.
همچنین کشور پاکستان در زمینه برخی از ابزار صنعتی بسیار پیشرفته بوده و در آن کارخانجات نیشکر پیشرفته ای وجود دارد.
خشکبار، چرم، پسته، قیر، نفت و فرش مهم ترین اقلام صادراتی به پاکستان و برنج، پارچه، سیب زمینی، نارنگی و نخود از مهمترین کالاهای وارداتی از پاکستان به ایران است.
**فرصت های سرمایه گذاری مشترک سیستان و بلوچستان و پاکستان
مدیر کل دفتر جذب و حمایت از سرمایه گذاری استانداری سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: این استان با دارا بودن ظرفیت ها و فرصت های فراوان اقتصادی زمینه خوبی را برای سرمایه گذاری کشورهای منطقه به ویژه پاکستان فراهم کرده است.
ماندانا زنگنه افزود: با وجود ظرفیت های فراوان سیستان و بلوچستان می توان از این پتانسیل ها در راستای تبادل اقتصادی و سرمایه گذاری مشترک بهره گرفت.
وی با اشاره به موضوعات پیشنهادی سیستان و بلوچستان برای طرح در مذاکرات 2 جانبه اقتصادی ایران و پاکستان گفت:
برگزاری نمایشگاههای اختصاصی برای معرفی فرصت های سرمایه گذاری، تجاری و تولیدات داخلی 2 کشور، برقراری پروازهای منظم بین شرکت های هواپیمایی در چارچوب موافقت نامه دو جانبه، صدور ویزای کثیرالورود 30 روزه و یک ساله بدون در نظر گرفتن محل تولد و تسریع روند صدور ویزای تجاری بین 2 طرف و تهیه تفاهم نامه همکاری سرمایه گذاری و اقتصادی با ایالت سند پاکستان از جمله موارد پیشنهادی بوده است.
وی ادامه داد: همچنین برای افزایش ارتباط سرمایه گذاری مشترک در زمینه محصولات نساجی بین ایران و پاکستان در شرکت بافت بلوچ، پیگیری تاسی دفاتر قرنطینه ای در پایانه های مرزی توسط پاکستان، توسعه خطوط ریلی و مسیرهای ارتباطی بین دو کشور، ساخت بنادر زمینی مشترک و بنادر خشک با سرمایه گذاری دو طرف با توجه به اعلام آمادگی کشور پاکستان، تاسیس شعب بانک های تجاری بر اساس قوانین و مقررات مالی و بانکی دو کشور در بنادر و مناطق آزاد چابهار و گوادر و دعوت از اتاق های بازرگانی کراچی و کویته در نشست میز کشوری پاکستان پیشنهاد شده است.
مدیر کل دفتر جذب و حمایت از سرمایه گذاری استانداری سیستان و بلوچستان حمل و نقل، معادن، بنادر و توریست درمانی را از دیگر فرصت های مشترک سرمایه گذاری بین 2 کشور ذکر کرد.
وی با اشاره به رشد سرمایه گذاری خارجی در سیستان و بلوچستان در سالهای اخیر گفت: این استان تا پایان سال ٩٦ موفق به اخذ ١5 مجوز سرمایه گذاری خارجی با حجم حدود هزار و 260 میلیون دلار شد.
دکتر زنگنه ادامه داد: این استان پارسال از میان 31 استان کشور رتبه سوم عملیاتی و اجرایی شدن طرح های سرمایه گذاری خارجی را به دست آورده است.
وی افزود: این سرمایه گذاری ها در زمینه نیروگاه های تجدید پذیر، کارخانه های فولاد سازی و بسته بندی آب، مشارکت در توسعه بندر چابهار و انتقال گاز از ایرانشهر به چابهار بوده است.
مدیرکل دفتر جذب و حمایت از سرمایه گذاری سیستان و بلوچستان گفت: با راه اندازی این طرح ها در آینده نزدیک ضمن انتقال فناوری به کشور؛ تحولات خوبی در بهبود فضای کسب و کار در این استان انجام خواهد شد.
زنگنه افزود: سیستان و بلوچستان بر اساس اعلام سازمان سرمایه گذاری خارجی در سال 95 نیز موفق به کسب رتبه سوم جذب سرمایه گذاری خارجی شده بود.
کارشناس سرمایه گذاری خارجی استانداری سیستان و بلوچستان نیز به خبرنگار ایرنا گفت: این استان یکی از راههای راحت و امن دسترسی پاکستان به خاورمیانه و کشورهای اروپا و آفریقاست که این موضوع یک موقعیت طلایی را برای این استان و کشور همسایه فراهم کرده است.
سید میثم ترابی افزود: به منظور افزایش تبادلات بین سیستان و بلوچستان و پاکستان می توان از ظرفیت های مختلف با ایجاد خطوط منظم حمل و نقل دریایی مسافری و باری، خواهر خواندگی بنادر گوادر و چابهار، ایجاد مجتمع های مشترک دفاتر تجاری بین بازرگانان، ایجاد شهرک های صنعتی سرمایه گذاری در 2 منطقه آزاد تجاری چابهار و گوادر، سرمایه گذاری در بخش معادن 2 کشور، سرمایه گذاری در زمینه ایجاد شرکت های حمل و نقل مشترک اعم از مسافربری و باربری و پذیرش بیماران کشور پاکستان به عنوان توریسم درمانی بهره گرفت.
وی تصریح کرد: همچنین سرمایه گذاری در زمینه تبادل توریسم و گردشگر با توجه به قرابت های قومی، فرهنگی و تاریخی، جذب و پذیرش دانشجویان پاکستانی با توجه به امکانات بالقوه دانشگاهی استان، برگزاری کمیته های مشترک و دائمی به صورت هر6 ماه یکبار بین مسئولان گمرکی، پایانه های مرزی، گذرنامه و مرزبانی 2کشور در نقاط مرزی با هدف تبادل اطلاعات تجاری در صورت اعلام هر یک از طرفین و ایجاد تاسیسات متقابل توسط پاکستان در مقابل پایانه ها و بازارچه های مرزی جمهوری اسلامی ایران می تواند به عنوان نکات مهم در افزایش تبادلات مورد توجه قرار گیرد.
وی افزود: تسریع در بازنگری تعرفه های ترجیحی و افزایش تخفیفات تعرفه های موجود بین 2 کشور، بررسی انجام همکاری های سرمایه گذاری اقتصادی بین اتاق های بازرگانی کویته و پاکستان، افزایش حجم تردد واگن های باری و برقراری قطارهای مسافری در مسیر کویته – زاهدان، رایزنی دیپلماتیک برای نظارت کشور پاکستان بر عدم اخذ عوارض غیر قانونی در مسیر کویته از رانندگان ایرانی و ایجاد تاسیسات متقابل از سوی کشور پاکستان در مرزهای ریمدان( گبد) و پیشین (مند) با توجه به اینکه این موضوع در بند هشت بیستمین اجلاس مشترک اقتصادی ایران و پاکستان به امضای 2 طرف رسیده از دیگر مواردی است که می تواند مورد توجه قرار گیرد.
محسن آذرکیش کارشناس دفتر جذب و حمایت از سرمایه گذاری استانداری سیستان و بلوچستان نیز گفت: این استان با دارا بودن ظرفیت ها و فرصت های فراوان اقتصادی زمینه خوبی را برای سرمایه گذاری کشورهای منطقه به ویژه پاکستان فراهم کرده است.
وی ادامه داد: با توجه به مرز مشترک بیش از 900 کیلومتری و ارتباطات فرهنگی، اعتقادی، دینی و تاریخی بین ایران و پاکستان ارتقای همکاری های اقتصادی و تجاری می تواند در پیوند روابط بین 2 کشور و تقویت آن بیش از گذشته موثر باشد.
وی تاکید کرد: سیستان و بلوچستان به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، مرزی بودن، دسترسی به آبهای آزاد و منابع غنی طبیعی با قابلیت های ویژه، منحصر به فرد و بکر فرصت گرانبهایی برای سرمایه گذاران داخلی و خارجی فراهم کرده است.
وی گسترش مبادلات دریایی و شیلات از طریق تشویق و ترغیب بخش های خصوصی یکدیگر و برگزاری نشست های سالیانه مشترک بین اتاقهای بازرگانی 2 کشور را از جمله پیشنهادات در زمینه افزایش ارتباطات اقتصادی بین سیستان و بلوچستان و پاکستان ذکر کرد.
***پیش بینی پنج میلیارد دلار تبادلات بازرگانی بین ایران و پاکستان
وزیر کشور سال گذشته در بیستمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری های اقتصادی ایران و پاکستان گفت: ما رقم پنج میلیارد دلار را در تبادلات بازرگانی ایران و پاکستان پیش بینی کرده ایم.
عبدالرضا رحمانی فضلی افزود: با توجه به مرز مشترک (بیش از 900 کیلومتری) بین دو کشور ایران و پاکستان و بازارچه های مرزی و ارتباطاتی که بین دو کشور از نظر علائق فرهنگی، اعتقادی، دینی و تاریخی وجود دارد، یقینا ارتقای همکاری های اقتصادی و تجاری می تواند در پیوند روابط بین 2 کشور و تقویت آن بسیار موثر باشد.
وی گفت: همچنین افزایش همکاری های اقتصادی و تجاری در افزایش میزان امنیت پایدار در مناطق مرزی ایران و پاکستان موثر خواهد بود.
وزیر کشور اظهار داشت: امیدواریم با افزایش همکاری ها و مشارکت در حوزه اقتصادی برای هر 2 کشور ایران و پاکستان گام های بلندی در مسیر توسعه اقتصادی 2 کشور برداریم.
**رشد94 درصدی صادرات ریلی زاهدان -کویته
مدیر کل راه آهن جنوب شرق گفت: صادرات کالا از طریق خط ریلی زاهدان به کویته پاکستان در سال 96 نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن 94 درصد رشد داشته است.
مجید ارجونی اظهار داشت: پارسال 33 هزار و 436 تن کالا از طریق این خط ریلی به پاکستان صادر شد که نسبت به 17 هزار و 207 تن سال 95، رشد 94 درصدی را نشان می دهد.
وی افزود: همچنین میزان واردات کالا از پاکستان به ایران از طریق این خط ریلی از هفت هزار و 998 تن سال 95 با رشد 15 درصدی به 9 هزار و 175 تن در سال 96 رسید.
وی ادامه داد: همچنین میزان ترانزیت کالای خروجی از مرز میرجاوه از چهار هزار و 782 تن سال 95 با رشد 151 درصدی به 12 هزار و 26 تن در سال 96 رسید.
مدیرکل راه آهن جنوب شرق بیان کرد: سیمان، قیر، گوگرد، گل سرخ و فوتس اویل عمده کالاهای صادراتی توسط این خط ریلی به پاکستان به شمار می رود.
وی ادامه داد: عمده کالاهای وارداتی در این مسیر کنجد و برنج خوراکی و عمده کالاهای ترانزیتی نیز گوگرد خام است.
*** بیشترین صادرات سال 96سیستان و بلوچستان به پاکستان اختصاص داشت
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت سیستان و بلوچستان نیز گفت: افزون بر 415 میلیون دلار سال 96 از گمرکات و بازارچه های مرزی این استان به خارج از کشور صادر شده است.
نادر میرشکار اظهار داشت: مصالح ساختمانی، گازو خرما عمده کالاهای صادراتی سیستان و بلوچستان به خارج از کشور در این مدت بوده است.
وی ادامه داد: 56 درصد صادرات این مدت سیستان و بلوچستان با 232 میلیون دلار به کشور پاکستان و 43 درصد با 178 میلیون دلار به کشور افغانستان انجام شده است.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت سیستان و بلوچستان تصریح کرد: 52 درصد کالاهای صادراتی این استان از طریق بازارچه های مرزی و بقیه از طریق گمرکات بوده است.
7316 **6081
کپی شد