به گزارش ایرنا سیستان و بلوچستان با دارا بودن بیش از هزار و 700 اثر تاریخی، فرهنگی و غیره در 19 شهرستان یکی از استان های غنی کشور به لحاظ داشته های باستانی، تاریخی، فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است که به گفته کارشناسان به اندازه یک کشور جاذبه تاریخی و گردشگری دارد.
شهرستان هامون واقع در شمال سیستان و بلوچستان از شرق با شهرستان زهک، از شمال با شهرستان های زابل و نیمروز، از غرب نیز با بخشی از حوزه شهرستان نیمروز و از جنوب با شهرستان زاهدان و کشور افغانستان همجوار است.
گستره این شهرستان با جذابیت های گردشگری فراوان از جمله شهرسوخته و کوه خواجه و آب و هوای گرم و خشک، چهار هزار و 987 کیلومتر مربع است.
** شهر سوخته:
شهر سوخته نام بقایای دولت شهری باستانی در ایران است که در 56 کیلومتری زابل و در حاشیه جاده زابل - زاهدان در شرق ایران و در شهرستان هامون واقع شده است این شهر بر روی آبرفت های مصب رودخانه هیرمند به دریاچه هامون و در ساحل آن رودخانه و دریاچه بنا شده بود.
مطالعه و بررسی بقایای این شهر نشان دهنده سیر تحول علوم و فنون مختلف در فلات ایران است به طوری که باستان شناسی، جامعه شناسی، تجارت، بازرگانی و مبادلات بین المللی، تاریخ تحول ادیان در دوره های پیش از تاریخی و تاریخی، تاریخ شهر نشینی و شهرسازی، سیر تحول معماری، سیر تحول هنرها و فنون سنتی، تاریخ آغاز نگارش، تاریخ پزشکی و علوم وابسته، جانور شناسی، تغذیه، کشاورزی، دامداری، حشره شناسی، گیاه شناسی، زمین شناسی، فلزگری، جواهر سازی، بافندگی و خراطی تنها بخشی از فنون و هنرهای قابل مطالعه در بقایای شهر سوخته است.
آثار کهن ترین نمونه جراحی، کهن ترین نمونه پارچه های موجود، کهن ترین اثر معرق کاری و اخیرا پیدا شدن کهن ترین نمونه های زیره، گشنیز و پسته وحشی از جمله اطلاعات و داده های به دست آمده در شهر سوخته است.
بر مبنای یافته های باستان شناسان شهر سوخته 280 هکتار وسعت دارد و بقایای آن نشان می دهد که این شهر دارای پنج قسمت اساسی شامل بخش مسکونی واقع در شمال شرقی شهر، بخش های مرکزی، منطقه صنعتی، بناهای یادمانی و گورستان است که به صورت تپه های متوالی و چسبیده به هم واقع شده اند.
این شهر تاریخی و مهمترین محوطه دیرینه سیستان در کنار رود هیرمند و در بالاترین لبه شمال غربی دلتای قدیمی بر روی سلسله تپه های تراس رمرود و زمین های زراعی تراس نیمروز واقع شده که وجود آن در هزاره های چهارم و سوم پیش از میلاد مدیون رودخانه پرآب هیرمند بوده است.
کشف آثار مهمی چون جراحی مغز، چشم مصنوعی، لوله های فاضلاب، پارچه بافی و سفالگری نشان از پیشرفت این شهر در زمان رونق و حیات آن است به طوری که از آن می توان به عنوان پیشرفته ترین شهر جهان قدیم یاد کرد.
همچنین نکته جالب اینکه باستان شناسان تاکنون هیچ نوع سلاحی از این شهر بدست نیاورده اند که این خود نشان دهنده سکونت مردمی صلح طلب و آرام در این منطقه است
در سی و هشتمین اجلاس یونسکو در تاریخ 22 ژوئن 2014 مطابق با 1 تیر 1393 شهر سوخته به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شد.
این محوطه باستانی هفدهمین اثر تاریخی ایران در فهرست یونسکو است که با برخورداری از قدمت پنج هزار ساله به عنوان یکی از پیشرفته ترین شهرهای باستانی دنیا شناخته می شود.
** کوه خواجه:
کوه خواجه (کوه اوشیدا) یا (کوه رستم) تنها عارضه طبیعی در دشت سیستان است که در 30 کیلومتری جنوب غربی شهر زابل در شهرستان هامون قرار دارد.
این کوه نام خود را از آرامگاه خواجه مهدی یکی از دوستداران خاندان علوی که مزارش بر فراز این کوه واقع شده گرفته است و به دلیل مقدس بودن این کوه نزد ایرانیان باستان، جز در موارد چندی سازندگان و معماران هرگز در صدد برداشت سنگ و استفاده از مواد و مصالح این کوه در ساخت و سازهای خود نبوده و با وجود فراوانی سنگ در محل از خشت استفاده کرده اند.
بر روی این کوه آثاری از دوران اشکانیان، ساسانیان و دوران اسلامی به جای مانده که کهن دژ، قلعه کک کهزاد، قلعه چهل دختران، بقایای راه قدیمی، حصارهای مختلف، قبور سنگی، چند زیارتگاه اسلامی، قبرستان دوره میانه اسلامی و آرامگاه خواجه مهدی ( خواجه غلطان ) از جمله این آثار است.
نقاشی دیواری سه مغ یا سه پادشاه، نقش خدای اوروس خدای پیروزی سوار بر اسب، نقش شاه و ملکه و تصاویری از بزرگان پارتی و برج و باروهای قلعه نیز از نقوش اصلی این بنای به جای مانده از تمدن عظیم ایرانی است.
2 نقش برجسته گلی با تصویر سه سوار بر اسب در حال حرکت در پشت هم و دیگری تصویر شیری که یورش برده به سوی فردی که سوار بر اسب است که به وسیله میخ‌های چوبی به دیوار نصب شده از دیگر آثار به دست آمده از کوه خواجه است.
در کاوش‌های انجام شده در کوه خواجه و قلعه های موجود در آن دیوارهایی با ارتفاع ۴۰ متر که با خشت ساخته شده و بیش از هزار سال قدمت دارد نیز کشف شده اند.
روزگاران نه چندان دور دریاچه هامون پر آب بود و کوه خواجه به مانند جزیره ای سر برآورده از میان آب های این دریاچه از دور خودنمایی می کرد، آن زمان کوه خواجه و قلعه اشکانی آرام گرفته بر پشته آن خوشبخت بودند.
خوشبخت از آن رو که انسان کمتر می توانست به آن دسترسی داشته باشد و همه از دور به زیارت این کوه مقدس می پرداختند اما به مرور زمان با استمرار خشکسالی و خشکی دریاچه هامون این بنای مهم در آستانه تخریب قرار گرفت.
** آسبادها
سیستان خواستگاه آسبادها در جهان است، در گذشته زمین های منطقه به دلیل آب فراوان و شرایط حاصلخیزی که داشت زیر کشت غلات و به خصوص گندم می رفت به همین دلیل به انبار غله جهان معروف است.
وزش بادهای 120 روزه در سیستان و انرژی قدرتمند باد ضرورت ایجاد چنین آسبادهایی را در منطقه فراهم می کرد.
آسبادها با تزئینات خشتی مخصوص به خود هستند و استفاده از این گونه در منطقه سیستان بسیار مورد توجه و کاربردی بوده است.
** قلعه مچی (قلعه چه):
مجموعه بناهای زیبا که مقر فرمانروایی خاندان رئیسی در دوره صفویه است در 60 کیلومتری جنوب غرب زابل در شهرستان هامون قرار گرفته است.
پلان بنا به صورت مربع شکل و از نوع بناهای 2 ایوانی است و مصالح بکار رفته در آن خشت و گل بوده و ورودی بنا دارای ایوان زیبا است.
شهرستان زیبا و دیدنی هامون در کنار شهرستان های زابل، زهک، هیرمند و نیمروز در منطقه سیستان واقع در شمال سیستان و بلوچستان قرار دارد.
7316**3042 خبرنگار: عصمت جهانی **انتشاردهنده: محدثه حیدری گرجی
انتهای پیام شهرستان هامون واقع در شمال سیستان و بلوچستان از شرق با شهرستان زهک، از شمال با شهرستان های زابل و نیمروز، از غرب نیز با بخشی از حوزه شهرستان نیمروز و از جنوب با شهرستان زاهدان و کشور افغانستان همجوار است.
گستره این شهرستان با جذابیت های گردشگری فراوان از جمله شهرسوخته و کوه خواجه و آب و هوای گرم و خشک، چهار هزار و 987 کیلومتر مربع است.
** شهر سوخته:
شهر سوخته نام بقایای دولت شهری باستانی در ایران است که در 56 کیلومتری زابل و در حاشیه جاده زابل - زاهدان در شرق ایران و در شهرستان هامون واقع شده است این شهر بر روی آبرفت های مصب رودخانه هیرمند به دریاچه هامون و در ساحل آن رودخانه و دریاچه بنا شده بود.
مطالعه و بررسی بقایای این شهر نشان دهنده سیر تحول علوم و فنون مختلف در فلات ایران است به طوری که باستان شناسی، جامعه شناسی، تجارت، بازرگانی و مبادلات بین المللی، تاریخ تحول ادیان در دوره های پیش از تاریخی و تاریخی، تاریخ شهر نشینی و شهرسازی، سیر تحول معماری، سیر تحول هنرها و فنون سنتی، تاریخ آغاز نگارش، تاریخ پزشکی و علوم وابسته، جانور شناسی، تغذیه، کشاورزی، دامداری، حشره شناسی، گیاه شناسی، زمین شناسی، فلزگری، جواهر سازی، بافندگی و خراطی تنها بخشی از فنون و هنرهای قابل مطالعه در بقایای شهر سوخته است.
آثار کهن ترین نمونه جراحی، کهن ترین نمونه پارچه های موجود، کهن ترین اثر معرق کاری و اخیرا پیدا شدن کهن ترین نمونه های زیره، گشنیز و پسته وحشی از جمله اطلاعات و داده های به دست آمده در شهر سوخته است.
بر مبنای یافته های باستان شناسان شهر سوخته 280 هکتار وسعت دارد و بقایای آن نشان می دهد که این شهر دارای پنج قسمت اساسی شامل بخش مسکونی واقع در شمال شرقی شهر، بخش های مرکزی، منطقه صنعتی، بناهای یادمانی و گورستان است که به صورت تپه های متوالی و چسبیده به هم واقع شده اند.
این شهر تاریخی و مهمترین محوطه دیرینه سیستان در کنار رود هیرمند و در بالاترین لبه شمال غربی دلتای قدیمی بر روی سلسله تپه های تراس رمرود و زمین های زراعی تراس نیمروز واقع شده که وجود آن در هزاره های چهارم و سوم پیش از میلاد مدیون رودخانه پرآب هیرمند بوده است.
کشف آثار مهمی چون جراحی مغز، چشم مصنوعی، لوله های فاضلاب، پارچه بافی و سفالگری نشان از پیشرفت این شهر در زمان رونق و حیات آن است به طوری که از آن می توان به عنوان پیشرفته ترین شهر جهان قدیم یاد کرد.
همچنین نکته جالب اینکه باستان شناسان تاکنون هیچ نوع سلاحی از این شهر بدست نیاورده اند که این خود نشان دهنده سکونت مردمی صلح طلب و آرام در این منطقه است
در سی و هشتمین اجلاس یونسکو در تاریخ 22 ژوئن 2014 مطابق با 1 تیر 1393 شهر سوخته به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شد.
این محوطه باستانی هفدهمین اثر تاریخی ایران در فهرست یونسکو است که با برخورداری از قدمت پنج هزار ساله به عنوان یکی از پیشرفته ترین شهرهای باستانی دنیا شناخته می شود.
** کوه خواجه:
کوه خواجه (کوه اوشیدا) یا (کوه رستم) تنها عارضه طبیعی در دشت سیستان است که در 30 کیلومتری جنوب غربی شهر زابل در شهرستان هامون قرار دارد.
این کوه نام خود را از آرامگاه خواجه مهدی یکی از دوستداران خاندان علوی که مزارش بر فراز این کوه واقع شده گرفته است و به دلیل مقدس بودن این کوه نزد ایرانیان باستان، جز در موارد چندی سازندگان و معماران هرگز در صدد برداشت سنگ و استفاده از مواد و مصالح این کوه در ساخت و سازهای خود نبوده و با وجود فراوانی سنگ در محل از خشت استفاده کرده اند.
بر روی این کوه آثاری از دوران اشکانیان، ساسانیان و دوران اسلامی به جای مانده که کهن دژ، قلعه کک کهزاد، قلعه چهل دختران، بقایای راه قدیمی، حصارهای مختلف، قبور سنگی، چند زیارتگاه اسلامی، قبرستان دوره میانه اسلامی و آرامگاه خواجه مهدی ( خواجه غلطان ) از جمله این آثار است.
نقاشی دیواری سه مغ یا سه پادشاه، نقش خدای اوروس خدای پیروزی سوار بر اسب، نقش شاه و ملکه و تصاویری از بزرگان پارتی و برج و باروهای قلعه نیز از نقوش اصلی این بنای به جای مانده از تمدن عظیم ایرانی است.
2 نقش برجسته گلی با تصویر سه سوار بر اسب در حال حرکت در پشت هم و دیگری تصویر شیری که یورش برده به سوی فردی که سوار بر اسب است که به وسیله میخ‌های چوبی به دیوار نصب شده از دیگر آثار به دست آمده از کوه خواجه است.
در کاوش‌های انجام شده در کوه خواجه و قلعه های موجود در آن دیوارهایی با ارتفاع ۴۰ متر که با خشت ساخته شده و بیش از هزار سال قدمت دارد نیز کشف شده اند.
روزگاران نه چندان دور دریاچه هامون پر آب بود و کوه خواجه به مانند جزیره ای سر برآورده از میان آب های این دریاچه از دور خودنمایی می کرد، آن زمان کوه خواجه و قلعه اشکانی آرام گرفته بر پشته آن خوشبخت بودند.
خوشبخت از آن رو که انسان کمتر می توانست به آن دسترسی داشته باشد و همه از دور به زیارت این کوه مقدس می پرداختند اما به مرور زمان با استمرار خشکسالی و خشکی دریاچه هامون این بنای مهم در آستانه تخریب قرار گرفت.
** آسبادها
سیستان خواستگاه آسبادها در جهان است، در گذشته زمین های منطقه به دلیل آب فراوان و شرایط حاصلخیزی که داشت زیر کشت غلات و به خصوص گندم می رفت به همین دلیل به انبار غله جهان معروف است.
وزش بادهای 120 روزه در سیستان و انرژی قدرتمند باد ضرورت ایجاد چنین آسبادهایی را در منطقه فراهم می کرد.
آسبادها با تزئینات خشتی مخصوص به خود هستند و استفاده از این گونه در منطقه سیستان بسیار مورد توجه و کاربردی بوده است.
** قلعه مچی (قلعه چه):
مجموعه بناهای زیبا که مقر فرمانروایی خاندان رئیسی در دوره صفویه است در 60 کیلومتری جنوب غرب زابل در شهرستان هامون قرار گرفته است.
پلان بنا به صورت مربع شکل و از نوع بناهای 2 ایوانی است و مصالح بکار رفته در آن خشت و گل بوده و ورودی بنا دارای ایوان زیبا است.
شهرستان زیبا و دیدنی هامون در کنار شهرستان های زابل، زهک، هیرمند و نیمروز در منطقه سیستان واقع در شمال سیستان و بلوچستان قرار دارد.
7316**3042 خبرنگار: عصمت جهانی **انتشاردهنده: محدثه حیدری گرجی
کپی شد
