'راب' گیاهی کم توقع، عجول و کم آب است که با نخستین بارش زمستانی آمدن بهار و نشاط و سرزندگی و شادابی را در خاش خبر می دهد و ساکنان شهری، روستایی و عشایری خاش نیز با جمع آوری و فروش آن کسب درآمد می کنند.
هم اینک این گیاه در بازار خاش در بسته های ارزان ۳۰ تا ۵۰ هزار ریالی عرضه می شود.
این گیاه بیشتر در نواحی شمال بلوچستان رشد می کند که مناطق گوهرکوه، سیاه بند، سرتلاپ، پیگل، کارواندر، دشت آبخوان، ایرندگان، اسپیتک، خان بی بی، شوگه، شورآپ، تلگزی، کروجی، رودهینار، ارتفاعات پنج انگشت و بیرک و غیره محل رویش آن است.
برگ های راب در مرحله نخست تا چند هفته قابل مصرف است و از ساقه آن که در محل به کولر (Koolar ) معروف است استفاده خوراکی می شود.
راب مجموعا حدود چهار ماه دوام می آورد و این گیاه علاوه بر مصرف خوراکی، مصرف دارویی نیز دارد.
به گفته اطبای بومی، راب برای پاکسازی معده و انگل زدایی خاصیت اعجاب انگیزی دارد؛ روش پخت راب همچون اسفناج است با این تفاوت که راب بو و طعم نسبتا تندی دارد که به مذاق بعضی از افراد خوشایند نیست.
راب، پترک (Paterk ) و هنگ (Heng ) تقریبا از یک خانواده هستند.
به گزارش ایرنا رویش گیاهان مختلف علاوه بر تامین بخشی از مواد غذایی و دارویی مورد نیاز مردم خاش، منبع درآمد مناسبی برای روستاییان و عشایر منطقه محسوب می شود.
با افزایش تدریجی دما و نزدیک شدن به فصل بهار کوه و دشت و دمن شهرستان خاش به ویژه اطراف تفتان و سایر رشته کوههای منطقه سرشار از گیاهان مختلف منحصر به فرد به ویژه گیاهان دارویی، خوراکی و صنعتی می شود.
مردان و زنان روستایی و عشایر شهرستان با عزیمت به صحرا و دامنه کوهها اقدام به جمع آوری و برداشت این گونه گیاهان می کنند.
گیاهانی مانند بومادران، صد آب، سرنجیل، شنز (خارشتر)، خاک شیر، منگولی، مدوح (شیرین بیان)، دانیچک، توتری، کلپوره، گلدر، پورچنک، گواتک، شوتک، سارنگ، ازگند (آویشن)، درنگ (درمنه)، برنجاسف، بوجایل، کل کشته، دودنی(اسپند)، مورپوژو، پتونت و غیره از جمله گیاهان دارویی شهرستان خاش محسوب می شوند.
همچنین قارچ، جعفری و نعنا کوهی، راب، اسفناج وحشی، ریواس، پونه، گل گاوزبان، بنه، بادام کوهی، زیر بال، انجیر، کنار، کاسک، کسور و غیره از گیاهان خوراکی این شهرستان هستند.
خاش از توابع استان سیستان و بلوچستان به سبب آب و هوای مناسب و وجود کوه و دشت، مزارع کشاورزی و باغات متعدد از جمله مناطق مستعد کشاورزی و تولید محصولات مختلف بویژه میوه های سردسیری و گرمسیری است.
شهر خاش با وجود کوه آتشفشان نیمه فعال تفتان یکی از شهرستانهای جذب گردشگر و کوهنورد سیستان و بلوچستان است.
