سیدحسن موسوی چلک روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: وقوع حوادث و سوانح طبیعی و غیرطبیعی موضوع اجتناب ناپذیر زندگی در تمام جوامع است و با توجه به موقعیت ایران ممکن است چند حادثه طبیعی و غیرطبیعی را با هم داشته باشیم و لازم است حوزه اطلاع رسانی در این مواقع بهتر عمل کنند.
وی ادامه داد: ایران جزو کشورهای حادثه خیز و دارای اولویت در حوزه بلایای طبیعی است و با توجه به اتفاقات غیرطبیعی که آنها را تجربه می کنیم، مدیریت بحران در این حوزه مهم است.
مشخص نبودن سیاست رسانه ای هنگام بلایا
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران گفت: از بزرگترین چالش‌های حوزه مدیریت بحران این است که سیاست رسانه ای مشخصی در این بخش نداریم. در عین اینکه سازمان مدیریت بحران، سخنگو دارد اما هنگام بلایا، هرکسی سعی می کند خبری منتشر کند و گزارش بدهد.
موسوی چلک افزود: سیاست رسانه ای در مدیریت بحران با هدف گزارش عملکرد نیست به طور مثال در سیل اخیر سیستان و بلوچستان، چند روز گذشت تا کشور بیدار شود.
وی ادامه داد: اخباره منتشره در حادثه سقوط هواپیما نشان داد که سیاست رسانه ای مشخصی هنگام بحران ها نداریم و نتیجه آن، بداطلاعی رسانی کردن بود. آنچه در سیستان اتفاق افتاد می تواند نارضایتی شدیدی ایجاد کند به ویژه آنکه سیل در محروم ترین نقطه کشور اتفاق افتاد.
موسوی چلک اضافه کرد: بخشی از ضعف اطلاع رسانی سیل اخیر به آن خاطر است که سیاست های رسانه ای درباره چگونگی انعکاس حوادث و سوانح تدوین نشده است.
ضرورت استفاده از ظرفیت سازمان های غیردولتی در بحران‌ها
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران گفت: در همه جای دنیا ظرفیت سازمان‌های غیردولتی و مشارکت مردم در مدیریت بحران مورد توجه قرار می گیرد؛ متاسفانه در ایران مشارکت مردم در بلایا صرفا به واریز پول و اعطای کالا محدود شده درحالیکه آنها در قالب سازمان های غیردولتی می توانند در صحنه بحران ها حضور پیدا کنند.
موسوی چلک افزود: همه اقدامات خدماتی در مواقع بحرانی به نیازهایی مانند چادر و غذا برنمی گردد بلکه یکی از ابعاد کمک ها در مواقع بحرانی، حمایت های روانی و اجتماعی است.
وی تاکید کرد: سازمان مدیریت بحران به عنوان سازمان مدیریت و هماهنگی نباید از سازمان های غیردولتی مرتبط و انجمن های صنفی و علمی در این حوزه غفلت کند و برنامه‌ریزی و آماده سازی سازمان های غیردولتی مانند انجمن مددکاری اجتماعی می تواند پشتوانه تخصصی برای ارائه حمایت های روانی و اجتماعی باشد.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران با اشاره به ضعف مدیریت و همانگی در ارائه خدمات و مداخلات هنگام بحران‌ها گفت: انتظار بود با تشکیل سازمان مدیریت بحران به جای ستاد مدیریت حوادث و بازنگری قانون، ضعف هماهنگی رفع شود اما همچنان وجود این موجب می شود منابع و نیازها شناخته نشود و مورد استفاده قرار نگیرند.
لزوم توجه به تجربه زیسته در مدیریت بحران
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران با تاکید بر لزوم بکارگیری تجارب پیشین در مدیریت بحران گفت: پوشش اطلاعات دانشی در حوزه سیل و تجربه زیسته ما به صورت منسجم در حوزه سیل زیاد نیست و لازم است توجه جدی تری نسبت به این موضوع شود.
موسوی چلک افزود: بحران ها در برخی ویژگی‌ها شبیه هم هستند اما هر بحرانی، ویژگی خاص خود را دارد؛ در حوزه سیلاب تقریبا تجربه قوی نداریم.
وی با اشاره به دستور رئیس جمهور خطاب به مسئولان دانشگاه تهران در حادثه سیل اوایل امسال گفت: نیاز داریم که در حوزه های مختلف امداد و نجات و بهداشت و همچنین از بُعد اجتماعی، بهره گیری از محافل علمی و سازمان های غیردولتی در مدیریت بحران مورد توجه قرار گیرد.
ضرورت رعایت ملاحظات فرهنگی و اجتماعی هنگام بحران
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی با اشاره به اهمیت نحوه برخورد با امدادگران هنگام وقوع سوانح گفت: نباید از ملاحظات اجتماعی و فرهنگی مردم هنگام بحران ها غفلت کرد؛ هنگام کمک کردن به افراد باید همه ابعاد فرهنگی و اجتماعی را مورد توجه قرار داد.
موسوی چلک افزود: به طور مثال تخلیه روستاها هنگام سیلاب، ملاحظات خاص خود را دارد؛ ابعاد اجتماعی تخلیه روستاها باید مورد توجه قرار گیرد؛ همچنین نباید از نیازسنجی روانی و اجتماعی سیل زدگان غفلت کرد.
افزایش اعتماد و تاب آوری مردم عاملی برای مدیریت بهتر بلایا
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی با اشاره به اهمیت اعتماد مردم به سازمان ها هنگام وقوع بحران‌ها گفت: هرچقدر سرمایه اجتماعی بیشتر باشد، مدیریت سیلاب بهتر می تواند انجام شود؛ امیدواریم اتفاقات از این دست کمتر بیافتد اما اگر درگیر بلایا شدیم تجربه ها و سرمایه اجتماعی می تواند در یکپارچه سازی خدمات کمک کند.
موسوی چلک افزود: سازمان مدیریت بحران باید این توان را داشته باشد از ظرفیت سرمایه های اجتماعی استفاده کند و در چنین شرایطی نیاز به بازنگری سیاست ها در حوزه مداخلات در حوزه سیلاب است.
وی در ادامه به موضوع تاب آوری اشاره کرد و گفت: هرچه تاب آوری در جامعه بیشتر باشد آنگاه بحران ها عاملی برای از هم پاشیدن نمی شود؛ تاب آوری کمک می کند افراد تاثیر کمتری از وقوع چنین حوادثی بگیرند.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی گفت: نیاز است برای مدیریت هرچه بهتر بحران‌ها، کارگروهی و وحدت فرماندهی را تقویت کنیم و از سوی دیگر یکسان سازی ارائه اطلاعات را مورد توجه قرار دهیم تا در چنین شرایطی بتوان مدیریت بهتری انجام داد.
موسوی چلک افزود: بهره گیری از ظرفیت های مردمی و اعتمادسازی و یکسان سازی ارائه اطلاعات می تواند برای مردم اطمینان بخش باشد و این اطمینان بخشی، سازگاری مردم را در شرایط بحرانی افزایش می‌دهد.
