چرا اسرائیل از حضور ایران در سوریه می‌ترسد؟

به گزارش جماران، دیوید کنیئر خبرنگار آتلانتیک نوشت:از برخی جهات، اسرائیل هرگز تا این حد قدرتمند نبوده است. آنها از رابطه ای نزدیک با دولت ترامپ بهره می برند، ارتشی قدرتمند و مجهز به سلاح هسته ای دارند، و نیروی هوایی آنها می تواند صدها مایل دورتر از مرزهایش به دشمنان حمله کند. در عین حال، آنها کشوری کوچک با زیرساخت های محدود هستند: یک فرودگاه بین المللی دارند، تعدادی انگشت شمار نیروگاه بزرگ، و شبکه برقی که کارشناسان اسرائیلی پیش از این هم در مورد آسیب پذیری اش در برابر حملات هشدار داده اند.

ایران و متحد لبنانی اش حزب الله، موشک های پیشرفته ای بدست آوردند که برای استفاده از آن نقاط ضعف طراحی شده اند. برای مسئولان امنیتی اسرائیل، سناریوی کابوس وار این است که این تسلیحات شاید به اندازه کافی دقیق باشند طوری که بتوانند شهروندان اسرائیل و زیرساخت های ارتش را هدف بگیرند و زندگی روزمره در این کشور را فلج کنند. تهدیدی که آنها اعمال می کنند باعث شده تا پای اسرائیل بیشتر به درگیری در سوریه کشیده شود، و اساسا هم روی جنگ بعدی با حزب الله تأثیر می گذارد – جنگی که شاید زودتر از آنچه انتظار می رود رخ دهد.

از آغاز جنگ سوریه، جنگنده های اسرائیل بیش از 100 مرتبه به کاروان های حزب الله حمله کرده اند. حملات دولت سوریه در جنوب این کشور هم تهدیدی برای هر چه گسترده تر شدن درگیری هستند. نیروهای دولت سوریه در حال نزدیک شدن به اسرائیل هستند که نیروهایش را برای مقابله با درگیری ها به لب مرز فرستاده است. اخیرا، اسرائیل دو پهپاد ارتش سوریه را که وارد قلمرو اسرائیل شده بودند سرنگون کرده و در حالی که نیروهای تحت حمایت ایران نقش کمرنگی در حمله ایفا کردند، مقامات اورشلیم نگران این هستند که شاید وقتی که دولت سوریه کنترل را بدست بگیرد آنها هم بی سر و صدا وارد {منطقه} شوند.

گزارش شده که ایالات متحده، روسیه و اسرائیل در حال مذاکره بر سر راه حلی دیپلماتیک برای درگیری ها در سوریه هستند که باعث می شود منطقه ای امن بدون حضور نیروهای تحت حمایت ایران در نزدیکی مرز اسرائیل ایجاد شود. با این حال، تهدید موشک های دوربرد حزب الله باقی می ماند. مایکل اُرِن، سفیر سابق اسرائیل در ایالات متحده و معاون وزیر فعلی، می گوید: «نگرانی ما حضور ایران در لب مرز نیست. نگرانی ما حضور ایران در سوریه است. دور کردن نیروهای ایران از مرزها خیلی فایده ای ندارد وقتی که آنها موشکی دارند که می تواند 200 کیلومتر را طی کند». موید نکته مطرح شده، روز 10 مه بود، که ایران و متحدانش 32 موشک را از بلندی های جولان به سوی اسرائیل شلیک کردند؛ اکثر موشک ها دور از مرز یا به مناطق خالی از سکنه اصابت کردند و بقیه هم توسط سیستم دفاعی اسرائیل منهدم شدند. سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله نیز اعلام کرد که این حمله بیانگر «بخشی تازه» از جنگ با اسرائیل است.

از زمان آخرین جنگ با اسرائیل در 2006، حزب الله ذخیره راکتی و موشکی خود را گسترش داده است. با کمک ایران، زرادخانه اش هم حالا فناوری پیشرفته تری دارد. سیستم دفاع موشکی اسرائیل می تواند با بخشی از تهدیدات مقابله کند، اما به احتمال زیاد در برابر تعداد زیاد راکت و موشکی که حالا حزب الله می تواند آنها را شلیک کند کم می آورد. اُفر زالزبرگ، کارشناس ارشد گروه بحران بین المللی برای اسرائیل و فلسطین، می گوید: «در صورتی که جنگ شود، مردم اسرائیل متحمل ضرباتی می شوند که چند دهه است تجربه شان نکرده اند».

در لبنان، من (نگارنده مطلب) با حاجی محمد، سرباز کهنه کار حزب الله که قدی کوتاه و اندامی ورزیده داشت دیدار کردم. در طول جنگ 2006، او رگباری از موشک های کوتاه برد کاتیوشا را از جنوب لبنان به سوی شمال اسرائیل شلیک کرده بود. با توجه به حضور جنگنده های اسرائیلی در آسمان، این کار خطرناک بود. اما حزب الله آماده بود: شبه نظامیان لبنان پرتاب کننده های موشکی اش را زیر پناهگاه های بتنی مخفی کرده بود و با استفاده از سیستم هیدرولیکی آنها را در موقع شلیک بیرون می آوردند و سپس دوباره آنها را به زیر زمین می بردند. این سیستم به حزب الله امکان داد تا در طول جنگ به طور مستمر اقدام به شلیک موشک هایش کند و صدها هزار اسرائیلی را مجبور به ترک خانه هایشان کرد.

حاجی محمد در عین اینکه از سال پرشکوه 2006 یاد می کرد، به فکر آینده بود. او گفت: «از 2006 تا امروز، بازی کلا عوض شده است. این بار ما اهداف را از قبل انتخاب کرده ایم و با دقت بالا هم بارانی از موشک را راه می اندازیم».

تحلیل های سازمان های اطلاعاتی خارجی هم به نظر تعریف و تمجیدهای حاجی محمد را تایید می کنند. یک مسئول ارشد ضد تروریسم آمریکا گفت که زرادخانه حزب الله دستکم 100 هزار راکت و موشک دارد، 10 برابر تعدادی که در 2006 داشت. این تسلیحات به احتمال زیاد شامل اینها می شوند: موشک فاتح-110 ساخت ایران، موشک های اسکاد، موشک های زمین به هوای هدایت شونده که می توانند جنگنده های اسرائیل را هدف قرار دهند، و برنامه سطح بالای پهپادها. در همین حال، مسئولان ارتش اسرائیل هشدار دادند که حزب الله می تواند در جنگ آتی هر روز 1200 راکت شلیک کند – در حالی که 12 سال پیش روزی حدود 100 راکت شلیک می کرد.

حزب الله مدتی طولانی است که راکت هایی دارد که می توانند تا عمق قلمرو اسرائیل را هدف قرار دهند، اما احتمال اینکه در مناطق خالی بخورند بیشتر است تا اینکه به اهدافشان بخورند. در سالهای اخیر، ایران توانسته موشک هایی را بسازد که به شکلی قابل توجه دقت شان بهبود یافته و اسرائیل روی نابود کردن آنها تمرکز کرده است.

برای مقامات اسرائیل، این تهدید تازه در فاتح-110 دیده می شود، موشکی که توسط ایران تولید شده و تکمیل کننده راکت های دوربرد با سیستم هدایت شونده هوشمند است، و به حزب الله امکان می دهد که تهدیدهایش را جدی کند. در جنگ 2006، حزب الله متوجه شد که راکت هایی که کنترل هم نمی شوند می توانند باعث سراسیمگی و تخلیه مردم شوند، اما آنها آن قدری تاثیرگذار نبودند که بتوانند اهداف نظامی یا زیرساخت های حیاتی را نشانه بگیرند. با وجود اینکه که فاتح-110 هنوز موشکی دقیق نیست، بی تردید اسلحه ای با دقت بیشتر است. موشک های بدون کنترل حاجی محمد اگر به سمت تلاویو شلیک می شدند احتمالا به جایی در 3.6 کیلومتری هدف می خوردند و خارج از آن منطقه به جایی اصابت می کردند. در مقایسه با آنها، فاتح-110، میزان خطایش را به کمتر از 1 کیلومتر رسانده است.

چنین موشکی باز هم می تواند زندگی در تلاویو و اورشلیم را از کار بیاندازد و فرودگاه بن گوریون را ببندد. اما آنها به اندازه کافی دقیق نیستند که اهداف نظامی بخصوصی را نابود کنند. مایکل المن، عضو ارشد در موسسه بین المللی برای تحقیقات استراتژیک، می گوید: «فکر نمی کنم این توانایی های جدیدی که ایران به نمایش گذاشته از نظر نظامی تاثیرگذار باشند. اما به شکلی قابل توجه برنامه های اسرائیل را بغرنج می کنند.»

با این حال، توانایی های موشکی ایران هر سال بهتر می شوند. فناوری آنها می تواند پیشرفته تر شده تا حدی که نیروی موشک هایشان را تنظیم کنند و آنها را به سیستم جی پی اس مجهز کنند. شاید نگران کننده تر برای اسرائیلی ها طبق گفته المن گفت وجود شواهدی است مبنی بر اینکه ایرانی ها در تلاش هستند تا اجزاء هدایت شونده را کوچکتر کنند، که همین می تواند باعث شود تا راکت های کوچکتر حزب الله هم دقیق تر شوند. «این مسیری است که در حال طی شدن است و احتمالا نگران کننده تر از ظرفیت فعلی آنهاست».

سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان اعلام کرد که گروهش دستکم تعدادی از موشک های فاتح-110 را به لبنان منتقل کرده است. سران دفاعی اسرائیل هم اعلام نگرانی کردند که این گروه تعدادی از این موشک ها را در کوه های غرب سوریه مخفی کرده که به آنها امکان می دهد اسرائیل را هدف بگیرند بدون اینکه جنگی تمام عیار با لبنان راه بیافتد. در عین حال، حملات هوایی اسرائیل علیه حزب الله در سوریه هم ممکن است آغازگر جنگ بعدی باشند. 

خسارتی که در جنگ بعدی به اسرائیل وارد می شود در مقایسه با ویرانی که در لبنان بوجود می آید ناچیز خواهد بود. طبق استراتژی ای که در 2008 تعیین شد، علیه هر روستا یا منطقه ای که حزب الله در آن فعالیت کند می توان از نیروی بی حد و اندازه استفاده کرد و لبنان متحمل سطحی از ویرانی می شود که به قول یکی از مسئولان دفاعی اسرائیل عضو گروه بحران بین المللی اسرائیل: «از زمان جنگ جهانی دوم نظیرش دیده نشده است.»

از دید نظامی، استفاده از یک استراتژی این چنینی، در نهایت به خنثی شدن زرادخانه حزب الله منجر می شود. جنگنده های اسرائیلی در آسمان لبنان و سوریه سوخت گیری خواهند کرد و تلاش می کنند تا پرتاب کننده های موشک فتاح-110 و موشک های دوربرد هدایت ناپذیر را نابود کنند. آنها مردانی مثل حاجی محمد را می کشند و شهرها و روستاهای لبنان را طوری نابود می کنند که قدرت های جهانی مجبور به دخالت برای توقف جنگ خواهند شد.

اُرن می گوید که اسرائیل مجبور است مناطق غیرنظامی که حزب الله راکت هایش را در آنجا مستقر کرده، هدف بگیرد و در درگیری آتی هم به دولت لبنان اعلان جنگ دهد. اما او نگران این هم هست که اسرائیل پیروز جنگی شود که به خسارتش نمی ارزد. او نگران است که تصاویر جنایتکارانه از حملات اسرائیل به سراسر جهان منتقل شوند و ضربه دیپلماتیک جدی به اسرائیل وارد شوند. «جنگی که در لبنان شروع شود در لبنان تمام نمی شود. جنگ در لبنان، اگر حزب الله برنده شوند، در لاهه تمام می شود. و هدف آن فرسوده کردن سیستماتیک است، خدشه دار کردن مشروعیت ما. حق ما برای دفاع از خودمان، و در نهایت حق موجودیت ما. و من صادقانه باید به شما بگویم، آنها دارند این جنگ را می برند».