پایگاه خبری جماران، فرهاد فتحی: دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا روز پنجشنبه با امضای فرمانی، تعرفۀ واردات فولاد به این کشور را ۲۵ درصد و واردات آلومینیوم را ۱۰ درصد افزایش داد.
اگرچه تولید کنندگان فولاد در خارج از آمریکای شمالی اعلام کرده اند که میتوانند از این طوفان بدون آن که اختلال اساسی در فعالیتهایشان ایجاد شود بگذرند، اما بسیاری از کشورها نگران تلافی دیگر رقبای آمریکا و ایجاد یک جنگ تجاری جهانی در پی این تصمیم آقای ترامپ هستند.
بعد از این تصمیم «امانوئل مکرون» رئیس جمهوری فرانسه به همتای آمریکایی خود دونالد ترامپ هشدار داد که وضع تعرفه بر فولاد و آلومینیوم اروپا خطر بروز یک «جنگ تجاری» را در پی دارد که همه طرف ها بازنده آن خواهند بود. دولت چین نیز در واکنش به این فرمان رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد در صورت آغاز هر جنگ تجاری از سوی آمریکا «پاسخ مناسب و لازم» را به واشنگتن خواهد داد.
علی بیگدلی استاد روابط بین الملل دانشگاه شهید بهشتی در گفت و گو با خبرنگار جماران، احتمال وقوع جنگ تجاری مابین قدرت های اقتصادی جهان را منتفی دانست و گفت: اروپا و چین اگر هم اقدامی در مقابل این تصمیم آمریکا انجام دهند این اقدامات بعد از مدتی فروکش می کند و به دنبال بازارهای جدید برای فروش محصولات خود می روند.
در مقابل اما علی خرم نظر دیگری دارد، او می گوید کشورهای اروپایی و چین با این اقدام آمریکا مقابله به مثل می کنند و سازمان تجارت جهانی آمریکا را محکوم خواهد کرد.
این کارشناس روابط بین الملل در گفت و گو با جماران ، در این خصوص می گوید: در مورد این که چرا ترامپ چنین سیاست اقتصادی را پیش گرفته است ناشی از کم خردی، بی اطلاعی از شرایط و روابط بین الملل است. عامل دوم این است که ترامپ فکر می کند به کشوری فرماندهی می کند که فرمانده کل جهان است و هر چه که دستور بدهد باید دیگر کشورها به آن عمل کنند.
وی ادامه داد: اما در مورد عواقب این تصمیم باید گفت، در دهه 1990 کشورهای جهان تصمیم گرفتند سازمانی را تحت عنوان «تجارت جهانی» تشکیل دهند و روابط تجاری_اقتصادی خود را در این سازمان انجام دهند. طبق قراردادی که کشورهای عضو با یکدیگر امضا کردند قرار شد که کشورها تعرفه های کالاهای خود را که قبلاً به JATT معروف بود به سازمان جهانی تجارت تبدیل کنند و در ذیل این سازمان، روابط سالم و مساوی در زمینه اقتصاد با هم داشته باشند. به عبارتی تصمیم گرفتند تعرفه کالاهای وارداتی خود را به یک میزان کاهش دهند تا با پایین آمدن تعرفه همه کالاها همه کشورها از تجارت جهانی سود ببرند.
نماینده سابق ایران در سازمان ملل با اشاره به این که بیش از 20 سال است که این کشورها در پرتو این مقررات با یکدیگر تبادل تجاری دارند، گفت: حالا اگر آقای ترامپ از روی حماقت این بازی را به هم بزند و بخواهد تعرفه های کالاهای وارداتی خود را افزایش دهد، مانند همین اقدامی که در مورد فولاد و آلومنیوم کرده است، معنای این کار این است که کشورهایی که در سایر کالاهایشان به آمریکا تخفیف داده اند متضرر می شوند؛ بنابراین آن ها هم مجبور می شوند تعرفه های کالاهای وارداتی آمریکایی خود را بالا ببرند.
وی افزود: اگر این اقدام متقابل صورت بگیرد معناییش این است که اساساً فلسفه سازمان تجارت جهانی و توافق بر روی تعرفه های ثابت که براساس سود همه کشورها بنا شده است، به هم می خورد. اگر هر کشوری تعرفه های خود را بالا می برد، بلبشویی در میان جامعه بین الملل به وجود می آید یا به عبارتی نظم روند جهانی تجارت به هم می خود که همه آن حاصل عملکرد یک فرد متوهمی به اسم ترامپ است.
خرم تاکید کرد: همان گونه که گفتم بیش از 20 سال است که کشورهای جهان در چهارچوب این سازمان تبادل تجاری انجام می دهند و در یک روند صلح مثبت اقتصادی حرکت کرده اند. این که می گویند با این کار جنگ تجاری رخ می دهد یعنی این که این نظم به هم می خورد و هر کشوری برای سود خود و ضرر دیگر کشورها هر کاری می کند.
وی ابراز داشت: البته از آنجایی که دیگر کشورهای عضو سازمان تجارت جهانی خود را پایبند به این سازمان می دانند در آینده نیز بر این روند ادامه می دهند و کشور آمریکا مانند توافق محیط زیستی پاریس در این مساله هم منزوی می شود. از طرف دیگر همه این کشورها می توانند علیه آمریکا به سازمان جهانی تجارت شکایت کنند که در آن صورت این سازمان از آمریکا خواهد خواست که همه خسارات کشورهای متضرر را بپردازد و اگر نپردازد باید از این سازمان خارج شود. در این وضعیت، دیگر کشورها موظف به برقراری ارتباط تجاری با این کشور بر اساس مقررات سازمان تجارت جهانی نخواند بود و تعرفه های کالاهای آمریکایی را افزایش می دهند و این یعنی جنگ تجاری.
وی در پاسخ به این سوال که کشورهای عضو چقدر توانایی مقابله با آمریکا را دارند، گفت: سازمان تجارت جهانی تا به حال چندین بار آمریکا را در موارد مختلف نه با شکایت کشورهای بزرگ بلکه با درخواست کشورهای کوچکی چون اکوادور یا فیلیپین محکوم کرده است. مثلاً در شکایتی که این دو کشور علیه آمریکا در مورد بالا بردن تعرفه موز توسط آمریکا به سازمان تجارت جهانی بردند، این سازمان آمریکا را به پرداخت نزدیک به 500 میلیون دلار محکوم کرد و این کشو مجبور به پرداخت آن شد.