حجت الاسلام سیدمحمدحسن ابوترابی فرزند حضرت آیت‌الله سیدعباس ابوترابی در سال 1332 در قم متولد شد.
در محضر اساتید برجسته حضرات آقایان حاج مجتبی تهرانی؛ تنکابنی؛ فلسفی؛ مجتهدی تحصیلات خود را تا مرتبه خارج فقه و اصول ادامه داد.فعالیت‌های سیاسی وی نیزبه شکل خاص در شهرهای قزوین و تهران گسترش یافت و به جهت سخنرانی در مجلس یادبود شهید حاج آقا مصطفی خمینی در شهر قزوین تحت تعقیب ساواک قرار گرفت. ایشان در همین زمان از نزدیک با شهید آیت ا... دکتر بهشتی آشنا شد که این آشنایی و همکاری در تمامی زمینه ها تا هنگام شهادت دکتر بهشتی ادامه داشت.
توانسته بود به همراه پرسنل لشکر 16 زرهی آرامش را به کردستان بازگرداند با فرمان حضرت امام به عنوان مسئول عقیدتی ـ سیاسی وزارت دفاع به فعالیت پرداخت و در فضایی بسیار صمیمی در کنار شهیدان بزرگی چون تیمسار فلاحی؛ تیمسار فکوری؛ و دکتر چمران کرارا در سخت‌ترین صحنه‌های جبهه‌های غرب و جنوب کشور شرکت جدی و فعال داشت.
در همین دوره ضمن عزیمت به آلمان در جهت سازماندهی افسران جوان نظامی در حال تحصیل به منظور بازگشت آنان به کشور برای ارایه خدمات مهم علمی, مدیریتی و توسعه فناوری در تسلیحات نظامی کشور تلاش کرد. ارتباط قوی و موثر ایشان با آن جوانان مستعد که ذهنیت مناسبی از ایران بعد از انقلاب نداشتند موجب شد بسیاری از آنان به کشور بازگردند و به خدمت مشغول شوند.
وی سپس با اجازه حضرت امام مجددا برای ادامه تحصیل به قم بازگشت و در مدت اقامت در قم؛ برای دیدار با اعضای اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان به اروپا سفر کرده و با دانشجویان ایرانی جلسات موثری برگزار نمود.
پس از بازگشت پیروزمندانه آزادگان سرافراز از بند اسارت رژیم بعثی و تشکیل ستاد آزادگان در کنار سید ازادگان حضرت حجت الاسلام و المسلمین سید علی اکبر ابوترابی تلاشی شبانه روزی را به عنوان قائم مقام وقت نماینده مقام معظم رهبری در امور آزادگان مصروف داشت و این تلاش و پیگیری پس از ارتحال برادر برای خدمتگزاری به آزادگان با جدیت ادامه یافت.
در جریان وقایع تلخ کوی دانشگاه در جمع دانشجویان حاضر و با پیگیری آزادی دانشجویان دستگیر شده با درخواست کتبی از رهبر معظم انقلاب و نظر موافق ایشان نمونه دیگری از مدیریت بحران با صبغه اسلامی را به منصه ظهور رساند، وی پیش از این نیز توانمندی خود را در مدیریت منازعات شکل‌گیری استان قزوین که موجب ایجاد شکاف و بحران گستردۀ اجتماعی شده بود نشان داده بودند.
نظر متفاوت نسبت به آیت الله هاشمی رفسنجانی
وی همچنین در اظهار نظر دیگری گفته بود: اخلاق اطاعت از رهبری را در عرصه های مختلف اجتماعی، اقتصادی و سیاسی از مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی فرا گرفته ایم.
-ابوترابی در سال 1372 به عنوان نماینده ولی فقیه در دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) برگزیده شد.
- در سال 1376 با طرحی ابتکاری به تأسیس ستاد عمره دانشگاهیان همت گمارد.
-طرح‌هایی همچون برگزاری اولین مراسم اعتکاف دانشگاهی، تأسیس هیئت و حوزه علمیه دانشجویی راه اندازی اردوهای آموزشی و فرهنگی حدود یکهزار نفره کوثر و ایجاد حرکت جهاد علمی برای مناطق محروم در دانشگاه تهران از سایر اقدامات وی در این مقطع است.
- پس از یک دهه حضور در مسئولیت نهاد دانشگاه تهران باحکم مقام معظم رهبری به عضویت شورای نمایندگی رهبری در دانشگاهها منصوب شد که این مسئولیت تاکنون نیز ادامه دارد.
-حجت الاسلام والمسلمین سیدمحمدحسن ابوترابی از سال 1378 برای سه دوره پیاپی ششم، هفتم و هشتم به عنوان منتخب مردم شریف قزوین در مجلس شورای اسلامی برگزیده شد.
-دردوره‌های هفتم و هشتم به عنوان نایب رئیس مجلس شورای اسلامی انتخاب شد.
- درسال 1385 با ارائه پیشنهاد -درتشکیل مجمع مجالس آسیایی (APA) و ضمن برگزاری دوکنفرانس بین‌المللی مجمع مجالس آسیایی در تهران درسال‌های 1385 و 1386 ازسوی نمایندگان بیش از 40 پارلمان آسیایی به عنوان رئیس شورای اجرایی مجمع برگزیده شد.
- درانتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی به عنوان منتخب مردم تهران برگزیده و مجددا نایب رئیس اول خانه ملت شد و در کنار آن ریاست هیات تازه تاسیس نظارت بر رفتار نمایندگان را بر عهده گرفت.
-وی از سال 1385 امامت جمعه موقت قزوین نیز برعهده دارد. همچنین درسال 1385 به عضویت شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز تهران درآمد و درسال 1389 نیز به عنوان عضو شورا ی مدیریت حوزه‌های علمیه استان تهران منصوب شد.
- پس از رحلت پدر بزرگوارش باحکم مستقیم مقام معظم رهبری تولیت و مدیریت مسجد و حوزه علمیه امام حسین(ع) تهران را عهده‌دار شد.
- حجت الاسلام و المسلمین ابوترابی در سال 1390 با حکم مهم رهبر معظم انقلاب اسلامی به عضویت هیات عالی حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه گانه منصوب گردیدند. نقش ایشان برای ایجاد تفاهم و توافق بین قوا بر کسی از نخبگان ملت پوشیده نیست نهادینه شدن فرهنگ تعامل سازنده با دولت و سایر ارکان نظام برای پیشرفت امور کشور از اصلی‌ترین دستاوردهای دوره‌های مسوولیت ایشان در مجلس بوده است.
