داریوش قنبری در گفت و گو با خبرنگار جماران ، درباره ناآرامی های برخی شهرها در شب‌های اخیر گفت: بدون شک تحرکاتی که مخالفین دولت از سال های گذشته علیه دولت داشتند در به وجود آمدن این اعتراضات بی تاثیر نبود قطعا یکی از عوامل بروز نارضایتی ها می تواند سیاه‌نمایی هایی باشد که مخالفین دولت، علیه آن انجام دادند.
وی با یادآوری این نکته گفت: مردم نیز مشکلات فراوانی دارند و به دلیل تحریم هایی که در سال های گذشته بر کشور حاکم بوده است کشور در شرایط اقتصادی دشواری به سر می برد. گرچه با روی کار آمدن دولت روحانی، حجم بسیار زیادی از این مشکلات کاسته شده است؛ برای نمونه نرخ تورم از 40 درصد به زیر 9 درصد رسید و رشد اقتصادی از منفی 6 درصد به مثبت 6 درصد رسیده است.
فقر و بیکاری ناشی از تحریم ها، مساله ای جدی و اساسی در کشور است
وی افزود: مشکلات همچنان وجود دارند و فقر و بیکاری ناشی از تحریم ها، مساله ای جدی و اساسی در کشور است. 10 سال درگیری اقتصادی کشور با جهان خارج، به خاطر بحث تحریم ها، اوضاع نابه سامانی را در عرصه اقتصادی کشور پدید آورده است. مردم نیز خواسته هایی در ارتباط با اشتغال و رفع فقر دارند که این مطالبات باید به شکلی مناسب و از راه های قانونی مطرح شوند. مسئولین نیز نسبت به این خواسته ها آگاهی دارند و در آمارهایی که از بیکاری اعلام می کنند به این مساله اشاره کرده اند.
مشکلات در یک فضای متشنج حل نخواهند شد/ تحرکات خشونت آمیز، کشور را به عقب برمی گرداند
این نماینده اسبق مجلس در ادامه اظهارکرد: مردم باید بدانند که مشکلات در یک فضای متشنج حل نخواهند شد بلکه حل مشکلات، نیاز به آرامش در فضای سیاسی کشور دارد. باید همه کمک کنند آرامشی در فضای سیاسی کشور فراهم شود که بتوان با برنامه ریزی مشکلات، در جهت حل آنها حرکت کرد. تحرکات خشونت آمیز، کشور را به عقب برمی گرداند و باعث توسعه کشور نخواهد شد و هیچ کشوری نیز از این مسیر به آسایش و رفاه و پیشرفت دست نیافته است که ما بخواهیم از این مسیر به این حقوق برسیم.
وی گفت: مردم باید مراقب باشند که مشکلات آنها دست مایه ای برای مخالفین نشود و رفتارهایشان تبدیل به پتکی علیه خود آنها نشود و باعث بدتر شدن مشکلات در کشور نشوند. قطعا این گونه اعتراضات نه تنها مشکلات را حل نمی کند بلکه مشکلات را بدتر از این می کند. آنهایی هم که به دنبال تسویه حساب های سیاسی هستند باید حواس خود را جمع کنند و حرکت هایی را که علیه دولت آغاز کردند اصلاح کنند و نسبت به رفتارهای خود علیه دولت تجدیدنظر کنند.
قطعا مردم مشکلات اقتصادی دارند
این فعال سیاسی اصلاح طلب افزود: مخالفین دولت باید به جای تهدید دولت، به آن یاری برسانند و از خود بپرسند، دولت باید چه کاری می کرده که نکرده است؟ یا کدام برنامه ایراد داشته است؟ آنها اگر دلسوز هستند باید به دولت کمک کنند نه اینکه در مسیر تخریب دولت گام بردارند.
وی گفت: قطعا مردم مشکلات اقتصادی دارند و حل این مشکلات، راهکار خاص علمی و مناسب خود را دارد و سیاسی کردن این مشکلات و آوردن این مشکلات به عرصه خیابان ها، منجر به بدتر شدن اوضاع می شود زیرا با این وضعیت شغل جدیدی ایجاد نمی شود و مشاغل فعلی نیز از دست می روند و نه تنها رونق اقتصادی ایجاد نمی شود بلکه رکود ادامه پیدا می کند. مردم باید مراقب این گونه تحرکات باشند و از مسیر قانونی مطالبات خود را پیگیری نمایند.
مخالفین دولت استارت اعتراضات را در مشهد زدند
این نماینده اسبق مجلس افزود: مخالفین دولت استارت اعتراضات را در مشهد زدند. همان کسانی که در اوج تحریم ها از مسائل اقتصادی حرفی نمی زدند و در اوج بحران ها ساکت بودند و به تعبیر خود، مردم را دعوت می کردند تا به جای مرغ، اشکنه بخورند الان تخم مرغ برایشان اهمیت پیدا کرده و به هر شکلی که در توانشان است به دولت می تازند. یقینا این مسیری که مخالفین دولت در پیش گرفتند عقلانی و درست نیست زیرا راهی که در مسیر تخریب دولت در پیش گرفتند موجب آسیب به نظام نیز خواهد شد و قطعا برنده این بازی آنها نخواهند بود و هیچ کسی با چنین تخریب هایی علیه دولت برنده نخواهد بود.
وی اظهار داشت: روحانی نتیجه انتخاب مردم است و نباید امیدی که با انتخاب وی در دل ها ایجاد شده است از بین رود. اگر راهی برای حل مشکلات است همین مسیری است که دولت در پیش گرفته است و باید در این مسیر به دولت کمک کردتا بتواند بر مشکلات فائق آید.
رئیس جمهور باید با مردم صحبت کند
قنبری تاکید کرد: رئیس جمهور باید با مردم صحبت کند و همانطور که واقعیات در گذشته توسط وی بیان شدند این بار نیز باید مشکلات و موانع را با مردم در میان گذارد. به هرحال باید مردم نسبت به اینکه چه مشکلاتی وجود دارد قانع شوند و باید امیدی که از انتخاب روحانی در دل ها ایجاد شده است توسط او تقویت شود. قطعا با امید دادن به مردم و انجام اقداماتی در جهت حل مشکلات آنها، وضعیت بهتری را در آینده شاهد خواهیم بود چرا که مشکلات امروز، مسائلی غیرقابل حل نیستند.
وی گفت: یکی از عواملی که چنین مشکلاتی را در کشور به وجود آورده است مخالفینی هستند که در سال های گذشته، مانع توجه به مطالبات مردم می شدند. مطالبات مردم اصلی ضروری هستند و باید به آنها توجه شود. قوانینی که در کشور تصویب می شوند باید در جهت احقاق مطالبات مردم باشند. لذا مقاومت هایی که در برابر خواست مردم وجود دارد باید از بین رود تا دولت بتواند با عزم بیشتری در مسیر حل مشکلات گام بردارد. این مسیر نیز تنها با شفاف سازی، توجیه مناسب مشکلات و با اتخاذ تصمیمات درست برای حل آنها میسر است.
برهم خوردن آرامش، به ضرر خود مردم و کشور است
دولت می تواند با وعده ها و اقدامات مناسب اوضاع کشور را کنترل کند. بدون شک، بخش قابل توجه ای از معترضین نیز به دنبال این نیستند که اوضاع روبه ناآرامی رود بلکه بیشتر به دنبال این هستند که خواسته ها و مطالبات خود را مطرح کنند منتها باید مراقب باشند که خواسته ها و مطالبات خود را در یک مسیر قانونی پیگیری کنند. اعتراض ها نباید منجر به برهم زدن آرامش کشور شود. قطعا برهم خوردن این آرامش، به ضرر خود مردم و کشور است. مردم نباید در دام حرکت هایی افتند که منجر به پسرفت و عقب ماندگی برای کشور شود.
نماینده اسبق مجلس گفت: یکی از عواملی که باعث اعتراضاتی این چنینی شده است و موجب بی هویتی آن شده است احزابی هستند که فعالیت مناسبی ندارند و کارکردهای چندانی در کشور ندارند. این احزاب تا پیش از دولت روحانی و در دوران احمدی نژاد به محاق رفتند و تعطیل شدند. حرکتی که برای شکل گیری احزاب در دوران هاشمی شروع شد و در دوران آقای خاتمی ادامه پیدا کرد در دوران احمدی نژاد متوقف شد. و فعالیت های حزبی به نوعی به حاشیه رفت و این وضع نیز هم برای احزاب اصلاح طلب ایجاد شده بود هم احزاب اصولگرا با آن روبه رو بودند.
باید در مسیر توسعه سیاسی، فضای بهتری برای فعالیت های احزاب سیاسی فراهم شود
وی با بیان اینکه بعد از دوران احمدی نژاد، مجددا فعالیت های حزبی آغاز شدند گفت: اما هنوز احزاب، وظایف مربوط به خود را انجام نمی دهند و یکی از دلایلی که حرکت های اعتراضی در کشور ما به خشونت کشیده می شود این است که نهادهای مدنی و احزاب سیاسی، فعالیت های خود را به خوبی انجام نمی دهند و ضعف جامعه مدنی نیز باعث حرکت های توده وار در کشور می شود. این حرکت ها همانطور که گفته شد فاقد هویت سیاسی هستند و می توانند بسیار خشونت بار باشند. باید در مسیر توسعه سیاسی، فضای بهتری برای فعالیت های احزاب سیاسی فراهم شود تا آنها بتوانند با ایجاد زمینه های مناسب، برای فعالیت های سیاسی از حرکت های توده وار سیاسی جلوگیری کنند. ضعف کارکردهای احزاب باعث بروز حرکت های خشونت باری می شود که در روزهای اخیر شاهد بودیم.
وی در پایان افزود: اگر احزاب سیاسی به شکل شناسنامه دار،با حفظ هویت خودشان به فعالیت بپردازند در یک مسیر قانونی حرکت می کنند و ما شاهد اقدامات غیرقانونی در کشور نخواهیم بود.
حجت الاسلام و المسلمین غلامرضا مقدم در گفت و گو با خبرنگار جماران ، در مورد خاستگاه و دلیل تجمعات خیابانی اخیر در کشور اظهار کرد: از قبل انتخابات مشکلات مورد نظر مردم مثل گرانی ها، رکود، بیکاری و فشارهای اقتصادی که به آنها وارد شده زمینه را برای چنین مسائلی فراهم کرده بود. برگزاری انتخابات تا حدی فضا را به گونه ای رقم زد که مردم بتوانند به نحوی، از طریق انتخابات، خواسته های خود را به کرسی بنشانند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: بعد از انتخابات با توجه به اینکه وعده هایی داده شده و با گذشت زمان، هنوز تحقق عینی و عملی پیدا نکرده است؛ البته تحقق خیلی سریع برخی از خواسته ها ممکن نیست، این اعتراضات کم و بیش پیدا شده است. خصوصا منشأ این اعتراضات و نقطه آغاز آن مسأله مربوط به مؤسسات مالی و اعتباری است که بیشترین آنها و بیشترین منابع خرد مالی که مردم به مؤسسات مالی و اعتباری واریز کرده اند در شهر مشهد است. به نظر من ریشه اینها است و نباید تفسیرها و تحلیل های دیگری کرد.
وی تأکید کرد: طبعا باید سخن مردم شنیده شود و مسئولین محترم دولت اجازه دهند که نمایندگان اینها با آنها دیدار کنند و حرفشان را بزنند؛ خدای ناکرده این تصور دست ندهد که یک عده از روی بیکاری به میدان آمده اند و اعتراض می کنند. یقینا اگر این اعتراضات خیابانی هدایت و مدیریت شود می تواند اعتراضات به حقی باشد که نتیجه آن تغییر و اصلاح است. اما اگر خدای ناکرده کنترل و مدیریت نشود، موجی ایجاد می کند که دشمنان ملت ایران سوار بر آن موج می شوند و سعی می کنند مطالباتی را جایگزین و القاء کنند که مطالبات ملت نجیب و شریف ما نیست.
مصباحی مقدم در مورد نحوه کنترل این اعتراضات گفت: بهترین راه این است که نمایندگان ملت که بر اساس قانون اساسی خودشان را نماینده کل ملت ایران هم می دانند، به حوزه های انتخابیه خود بروند و بستری فراهم کنند که این مجموعه را از نزدیک ببینند و سخنان آنها را، ولو اعتراضاتشان به صورت داد و فریاد و کلمات نامناسب و ناهنجار باشد، با سعه صدر بشنوند و به دولت منتقل کنند. علاوه بر این نمایندگان رسمی دولت اعم از استانداران و فرمانداران اجازه دهند که اینها در محلی بسته مثل مساجد، سالن ها، ورزشگاه ها و یا خود فرمانداری جمع شوند و حرف های خودشان را مستقیم بزنند؛ و آنها با دل و جان گوش و یادداشت کنند و در جهت حل مشکلات آنها تلاش کنند.
وی با بیان اینکه یکی از نکات مهم در آرام کردن مردم این است که حرف آنها شنیده شود، تصریح کرد: اگر حرف مردم شنیده شود بخش عظیمی از هیجانات فروکش و آرامش پیدا می کند. شنیدن حرف مردم در مواردی منجر به حل می شود یا احیانا قابلیت حل ندارد که باید در بیان مسئولین مربوطه عذر و مشکلی که در حل نشدن پاره ای از مسائل به نظرشان می رسد را به آنها بیان کنند یا اگر راه حلی در نظر دارند که در حال تصمیم گیری و برنامه ریزی است برای آنها توضیح دهند تا اینکه آرامش برگردد.
سخنگوی جامعه روحانیت مبارز در واکنش به تحلیل هایی که منشا سیاسی برای آغاز این اعتراضات بیان می کنند، گفت: اولا نباید فرافکنی کرد و اعتراضات مردمی را به گروه ها و جناح های سیاسی نسبت داد. نسبت دادن این اعتراضات به جناح سیاسی مقابل به معنای نوعی پاک کردن صورت مسأله است. چون مطالبات مردم روشن است و مطالباتی نیست که کسی تفسیر سیاسی کند و مبهم باشد و تفسیر سیاسی بردارد. ثانیا، فرض می گیریم ما بگوییم یکی از دو جریان دارند این مسأله را تحریک می کنند، راه برای آرام کردن این تحریکات وجود دارد و آن راه پاسخگویی و گشودن راه گفت و گو به معترضین است. اگر این باب گشوده شود نقشه هر جناحی که بخواهد بازی را بر هم بزند نقش بر آب خواهد شد.
مشروح گفت و گوی خبرنگار جماران با الهه کولایی را در ادامه می خوانید:
خانم دکتر! به نظر شما چه کسانی چالش های سیاسی اخیر را شروع کرده اند؟
نمی توان اساس این بحث را صرفا یک مسأله سیاسی دانست؛ هرچند که رقبای سیاسی و مخالفان آقای روحانی حتما در این زمینه نقش تعیین کننده و اساسی دارند و از امکانات و ظرفیت هایی که در اختیار دارند، برای تضعیف دولت اعتدال استفاده می کنند، اما باید در نظر داشت که به هر حال مردم انتظارها و خواسته هایی را از دادن رأی به ایشان دنبال می کنند و در پی تحقق یافتن آن هستند.
بدون شک با در نظر گرفتن دشواری های گوناگونی که کشور با آن رو به رو است؛ به ویژه در حوزه اقتصادی و فشارهای گوناگون بسیار سنگین و شدیدی که از حوزه اقتصاد بر مردم وارد می شود و برخی از مشکلات حوزه های دیگر، از جمله حوزه های سیاسی و حتی اجتماعی، به لحاظ پاسخ دادن به خواسته ها و مطالبات مردم، این بحث پایه مردمی و واقعی هم دارد. باید توجه داشت که انتظار مردم، حرکت دولت در مسیری است که پاسخگوی نیازها و رفع دشواری های گوناگون آنان باشد. در این زمینه ما شاهد کوتاهی های غیرقابل قبولی هستیم؛ در انتصابات و در به نمایش گذاشتن عزم دولت برای ایجاد تغییر واقعی، با بهره گیری از ظرفیت های انسانی عظیمی که در جامعه وجود دارد، ایجاد شرایط مناسب برای به کار گرفته شدن خیل عظیم دانش آموختگان بیکار، نکته مهمی است که نمی توان از آن غفلت کرد.
در واقع باید وجه سیاسی این مسأله و طرح و انتشار شعار «پشیمان هستم» را به درستی مورد توجه قرار داد. نمی توان زمینه های اجتماعی آن را نادیده گرفت. برای بسیاری از مردم مسایل عمیقی که ریشه در توسعه نیافتگی کشور دارد، چندان قابل قبول نیست. البته این وظیفه نخبگان است تا این نکات را برای افکار عمومی روشن کنند که باید از تکرار حوادث تلخ آغاز دهه هشتاد جلوگیری کرد. زمانی که نظریه عبور از خاتمی را مطرح کردند، جامعه ایران شاهد بود که پس از خاتمی و پس از دوران اصلاحات بر سر این کشور چه آمد و چگونه بنیان های توسعه به طور همه جانبه هدف قرار گرفت که امروز کشور نیازمند تلاشی همه جانبه و گسترده است تا بتواند بخشی از خسارت های وارد شده را جبران کند.
این تنها یک وجه مسأله است که باید روی آن بسیار تمرکز کرد. اما از سوی دیگر صاحبان قدرت در دستگاه های اجرایی نباید فراموش کنند چرا مردم به آنها رأی داده اند؟ چه نیازهایی باید پاسخ داده شود تا مردم همچنان بر اراده و همراهی خود استوار بمانند. این غفلتی است که معمولا صندلی قدرت برای همه افرادی که روی آن می نشینند، به همراه می آورد. در واقع این هشداری است که مقام های اجرایی در سطوح مختلف، اهمیت جایگاه خود و حساسیت قدرتی را که به دست آورده اند، بهتر درک کنند و با تمرکز بر منافع مردم، پاسخ به خواسته ها و نیازهای آنان را در اولویت قرار دهند.
نباید این وجه مسأله در پرتو ملاحظات سیاسی نادیده گرفته شود. نمی توان صرفا با ارجاع دادن موضوع به کمپین ها و فشارهای سیاسی، ناکارآمدی ها و بی توجهی های صاحبان قدرت در پست های اجرایی را توجیه کرد.
ضمن برجسته سازی عنصر سیاسی در این تلاش ها، باید به کسانی که قدرت را در اختیار دارند و در پست های مختلف قرار گرفته اند، هشدار داد. باید آنها را متوجه حساسیت شرایط و اهمیت، ضرورت و خطیر بودن موضوع «پاسخ به مطالبات مردم» قرار داد؛ موضوع هایی که می توان در سطح دستگاه اجرایی به آن پاسخ داد و البته لازمه آن چشم پوشی از منافع جناحی، باندی و گروهی است. این مسائل پیش روی مردم قرار دارند. مردم آنها را نادیده نمی گیرند و همه را به عامل سیاسی تقلیل نمی دهند.
بنابر این حتما باید مسأله را، ضمن آنکه در چارچوب رقابت های سیاسی حاکم بر کشور مورد ارزیابی قرار داد، که واقعی هم هست، اما باید از سوی دیگر نقش کسانی را هم دید که قدرت سیاسی را در اختیار دارند و در رفتارهای خود به ضرورت های تغییر و پاسخ دادن به مطالبات برحق مردم کم توجه هستند. باید هشدار لازم را به آنها داد که فرصت ها بسیار سریع در حال گذار هستند. مردم همه اعمال و رفتارهای آنها را زیر نظارت قرار می دهند و بر اساس آن تصمیم می گیرند. مردم معیاری جز منافع خود، در رأی دادن به افراد و جناح های سیاسی ندارند؛ و این رخدادها هشداری است برای همه کسانی که بخشی از قدرت اجرایی را در دست دارند تا جامعه ای که در آن بستر پوپولیسم کاملا مهیا هست، دوباره به دامن آن نغلتد.
تأکید شما روی مطالبات مردم بود. به نظر شما وقتی حدود سه ماه از آغاز به کار این دولت گذشته، پیگیری کردن مطالبات زود نیست؟
بدون شک مخالفان سیاسی دولت سعی می کنند از همه مشکلات و موانع گوناگونی که بخشی از آن حاصل سوء مدیریت خسارت بار هشت ساله پیش از دولت اعتدال است، بهره برداری همه جانبه کنند. تردیدی در این مسأله نیست. آنها سعی می کنند بر شدت مطالبات مردم و طرح تقاضاهای غیرمعقول و غیرمنطقی بیفزایند تا بتوانند با تضعیف دولت به اهداف سیاسی خود دست یابند.
اما از طرف دیگر باید به این نکته توجه کرد که مردم طالب تغییر در رفتارهای دولت هستند. انتصاب ها، گزینش ها، انتخاب افرادی که عملکرد خوبی در پاسخ به مطالبات مردم نداشته اند و حتی حفظ چرخه های مدیریتی دوران هشت ساله قبل، پاسخ های نامناسبی به خواسته ها و مطالبات مردم است. بنابر این دستگاه اجرایی باید این ضرورت ها و حساسیت ها را از نگاه ویژه ای مورد توجه قرار دهد و مردم صرفا با توجه دادن به ملاحظات سیاسی در این زمینه، پاسخ دریافت نکنند.
نکته بعدی این است که شما معتقدید جناح اصولگرا بخش سیاسی این بحث را دامن زده است. این در حالی است که اصولگرایان هم می گویند، اصلاح طلبان برای اینکه تقصیر عدم موفقیت های دولت را گردن نگیرند و بتوانند در رقابت های سیاسی باقی بمانند، به این بحث ها دامن می زنند. نظر شما در این مورد چیست؟
برای بسیاری از مردم، شدت مسائل روزمره و حساسیت نیازهای اساسی روزمره مسائلی غیر قابل کتمان و چشم پوشی است. در واقع باید به گونه ای رفتار شود که امید به تغییر و روند دگرگونی در جامعه روشن و مشخص باشد. برای نمونه، در شرایطی که نیازهای اساسی روزمره مردم با دشواری تأمین می شود و دولت محدودیت های مالی در تأمین نیازهای مردم و حتی افزایش قیمت ها را مطرح می کند، انتشار اخباری در مورد افزایش بودجه نهادهای خاص و دستگاه هایی که با زندگی روزمره مردم ارتباط ندارند، می تواند پشت دولت را خالی کند. این چیزی نیست که به تبلیغات ربط داشته باشد. در واقع این مسأله که در لایحه بودجه تقدیمی دولت نیازهای اساسی کشور به درستی دیده نشده، نظر کارشناسان به درستی مورد توجه قرار نگرفته و استراتژی مناسبی در بودجه بندی اجرا نشده، اموری نیست که بتوان جامعه را صرفا با تقلیل دادن به مسائل سیاسی توجیه کرد.
بنابراین ضرورت توجه به ساز و کارهای قابل قبول برای تغییر روندهای پیشین، نمی تواند قابل تقلیل دادن به مسائل سیاسی صرف باشد. این اشتباهی است شاید در گذشته هم به نوعی صورت گرفت. واقعیت جامعه این است که مردم با نیازهایی رو به رو هستند که در سطح زندگی روزمره آنها باید تا حد قابل توجهی پاسخ داده شود. با توجه به فشارهای گوناگون روی مردم و خیل عظیم بیکاران کشور، آن هم از جمع دانش آموختگان، تخصیص این منابع به هزینه های غیرقابل قبول، می تواند به کاهش اعتبار سیاسی دولت منجر شود و به آن ضربه بزند. باید نگاه واقع بینانه تری به این مسائل داشت. نمی توان همه مسائل را به سطح رقابت سیاسی تقلیل نداد. این اشتباهی بزرگ و پر هزینه خواهد بود که مطالبات عینی و ملموس مردم در جامعه ای که بسیاری از آنها پاسخ داده نشده، همه را صرفا به مسائل سیاسی انتقال و تقلیل داد.
یعنی شما معتقدید که جناح اصولگرا برای رسیدن به برنامه های انتخابات آینده وارد این بازی نشده است؟
حتما و بدون تردید جریان مخالف دولت از این مسائل بهره برداری می کند. اشاره کردم حتما جریان مخالف دولت از این مسأله به عنوان اهرمی برای پیشبرد برنامه های سیاسی خود بهره برداری می کند. ولی شما ذات جامعه ایران و نیازهای روزمره مردم را فراموش نکنید. اگر همه چیز به سطح سیاست انتقال پیدا کند، گفتم که نگرانی جدی در مورد بازگشت پوپولیسم مطرح می شود.
تأکید شما روی جنبه اجتماعی قضیه است. دولت باید در این زمینه چه کاری انجام دهد که بتواند مردم را قانع و راضی کند؟
در شرایطی که مردم در تنگناهای شدید اقتصادی قرار گرفته اند و طبقه متوسط با فشارهای بسیار سنگینی رو به رو است، دولت باید نشان دهد که بدنه دولت هم کمربند خود را سفت بسته و هزینه های عمومی و خاصه خرجی های صاحبان مقام ها در دولت را به شدت کنترل می کند؛ دولت باید نشان دهد که سعی می کند با دقت تمام، دستگاه های مالی را مدیریت و حقوق ها را کنترل کند. دولت باید مانع دریافت درآمدهای غیرقابل قبول شود؛ در مقایسه با مردم که به فرمایش امام ولی نعمتان این نظام هستند، وقتی که تعداد قابل توجهی از مردم با فشارهای شدید اقتصادی دست به گریبان هستند، حقوق مقام های دولتی و حتی نمایندگان مجلس و افزایش بودجه نهادهای مختلف، می تواند به طور جدی پایه های اعتماد مردم را تضعیف کند و طرفداران دولت نمی توانند این ضربه را با استناد به طراحی ها و تلاش های جریان مخالف برای تضعیف دولت جبران کنند.
