به موجب بیانیه بالفور، وزیر امور خارجه انگلستان " آرتور بالفور" ،فلسطین را برای ایجاد رژیم صهیونیستی در آن به مسئولان یهود داد .
به گزارش جماران، در سال ۱۹۱۶ رهبران یهودی انگلیس از جمله جیم وایزمن رئیس سازمان جهانی صهیونیسم، والتر روچیلد و ناحوم سوکولو روزنامهنگار لهستانی، نامهای را به مجلس انگلیس ارسال کرده و در آن خواستار اجازه تشکیل دولت یهود و در اختیار داشتن سرزمینی برای یهودیان جهان شده بودند. اواخر سال ۱۹۱۷ مجلس انگلیس با این درخواست موافقت کرده و آرتور بالفور آن را به اطلاع روچیلد رساند.
متن نامه بالفور به روچیلد به شرح زیر است:
لرد روچیلد عزیز؛
بسیار مایه خرسندی است که به نیابت از حکومت اعلیحضرت مراتب موافقت با آمال و آرزوهای صهیونیستهای یهودی را که به کابینه تقدیم شده و مورد تصویب قرار گرفته است، به اطلاع جنابعالی برسانم:
"حکومت اعلی حضرت به تشکیل میهن ملی یهودیان در فلسطین به دیده موافق مینگرد و برای تسهیل دستیابی به این هدف، غایت تلاش خود را به کار میگیرد. البته پر واضح است که نباید هیچگونه اقدامی که حقوق دینی و مدنی جوامع غیر یهود در فلسطین، یا حقوق و موقعیت سیاسی یهودیان در دیگر کشورها را به خطر میاندازد، صورت گیرد."
بسیار سپاسگزار خواهم بود اگر این مطلب را به اطلاع فدراسیون صهیونیست برسانید.
ارادتمند شما، آرتور بالفور"
متن بیانیه بالفور
این نامه، حدود یکصد صدسال پیش جرقه تاسیس حکومتی جنایتکار را زد تا سالها بعد، مقدمات آن شکل گرفته و رژیم صهیونیستی اسرائیل در فلسطین شکل بگیرد.
سرآغاز اشغال فلسطین، شعار "ملتی بدون سرزمین، سرزمینی بدون ملت" بود و به همین بهانه صهیونیستها به مرور تمام سرزمینهای فلسطینیان را اشغال کرده حکومت صهیونیستی را تشکیل دادند.
این شعار به معنای نادیده گرفتن صدها هزار فلسطینی ساکن در این منطقه بود، زیرا یهودیان به فلسطینیان به چشم انسان نمینگریستند و به بهانه اینکه فلسطینیان استحقاق بودن در این سرزمین را ندارند، آنها را از خانههای خود بیرون راندند.
نامهی بالفور در آن زمان اهمیت بسیار ویژهای برای یهودیان صهیونیست، دولت انگلیس، فرانسه و سایر ابرقدرتها داشت زیرا آنها منافع خود را در کمک به اشغال فلسطین میدیدند.
در آن زمان، در دولت انگلیس، سازمانی به نام فدراسیون یهودیان انگلیس شکل گرفته بود و روچیلد یکی از گردانندگان اصلی آن به شمار میرفت. ابلاغ بیانیه بالفور به فدراسیون یهودیان انگلیس، از بزرگترین فرصتها برای جامعه صهیونیستی بود.
بریتانیا در اوایل قرن بیستم قدرت مسلط جهان بود. اعلامیه بالفور هیچ اصل و ارزش حقوقی نداشت، چون وی سرزمینی را میبخشید که متعلق به بریتانیا نبود و هنوز فلسطین به اشغال کامل نیروهای انگلیسی در نیامده بود. اشغال فلسطین از ۷ نوامبر ۱۹۱۷ از غزه شروع شد و بیتالمقدس در ۹ دسمامبر به اشغال در آمد. فلسطین تا آن زمان بخشی از ایالت طرابلس بیروت در دولت عثمانی بود که نامه بالفور را رد کرده بود.(+)
پیش از این نیز سرزمین فلسطین بارها مورد تجاوز و تعدی قرار گرفته بود. در قرن هجدهم، ناپلئون بناپارت یهودیان را زیر پرچم خود گردآورد و به بهانه دستیابی به زمینهای وارثان حقیقی سرزمین اسرائیل، به فلسطین و مصر حمله کرد. عمل ناپلئون منجر شد تا برای اولین بار یهودیان اروپایی گردهم جمع شوند و اولین نشستهای مستقل یهودی را در اروپا برپا کنند؛(+) اما بیانیه بالفور مجوز رسمی دولت انگلیس به یهودیان برای اشغالگری بود.
گفتنی است که اولین سند مکتوب در این رابطه "بیانیه بیلو" بود که در سال ۱۸۸۲ از سوی گروهی از صهیونیست های عضو جنبش بیلو در روسیه منتشر شد. در این اعلامیه یهودیان سراسر جهان تشویق شده اند که برای تحقق وعده الهی و بازگشت به سرزمین موعود متشکل شوند و برای به هدف رسیدن تشکیل موطن یهود در اورشلیم تلاش کنند.
این حرکت زاییده رشد بورژوازی در اواخر قرن نوزدهم در اروپا و امریکا بود و حمایت بورژوازی باعث گسترش آن شد اما عده ای از یهودیان صهیونیست و غیر فرهنگی مخالف این حرکت بودند.
هرتصل پدر صهیونیسم پس از انتشار کتاب دولت یهود و صدور اعلامیه بال در سال ۱۸۹۷ به تلاش های وسیعی جهت کسب حمایت قدرت های استعماری و محافل سرمایه داری اروپایی و هم چنین متقاعد کردن "سلطان عبدالحمید عثمانی" به ایجاد کشور یهود دست زد و پس از جنگ جهانی اول و صدور اعلامیه بالفور به مساله صهیونیسم و تاسیس کشور یهود رسمیت بخشید.(+)
با وجود اینکه در بیانیه بالفور به صورت علنی منتشر شده بود که در اشغال سرزمینهای فلسطین نباید به ساکنان آسیبی وارد شود، اما در اسنادی که سالها بعد منتشر شد، اعلام شده بود که دولت انگلیس و دیگر ابرقدرتها قصد مراعات حال فلسطینیان را نداشته و تشکیل دولت صهیونیستی، خوب یا بد، فراتر از خواستههای ۷۰۰ هزار عرب ساکن در آن است. بنابراین به هر طریق ممکن دولت اسرائیل باید شکل بگیرد.
انگلیسیها یک سال قبل از صدور بیانیه بالفور به موجب پیمان «سایکس پیکو» فلسطین را به اشغال خود درآورده بودند. آنان طی سالهای بعد کوشیدند تا در اجرای بیانیه بالفور ترکیب جمعیتی فلسطین را به سود یهودیان برهم بزنند. از 1917 تا 1947 که سازمان ملل بر طرح تأسیس دولت یهود در فلسطین صحه گذاشت، صدها هزار یهودی از سراسر جهان وارد فلسطین شدند. ظلم و ستم نازیها علیه یهودیان در خلال سالهای جنگ دوم جهانی و قبل از آن نیز به این روند مهاجرت، شتاب تازهای بخشید. «اعلامیه بالفور» در حقیقت برجستهترین فراز زندگی سیاسی بالفور بود. هفت ماه پس از صدور اعلامیه «بالفور» سرزمین فلسطین طی نبرد نیروهای انگلیسی به فرماندهی ژنرال آلنبی با نیروهای عثمانی به تصرف بریتانیا درآمد. عملیات نظامی ژنرال آلنبی در فلسطین در چهارچوب اجرای «اعلامیه بالفور» به وقوع پیوست و عملاً حکومت نظامی انگلیس در فلسطین حکمفرما گردید. این رویداد زمینهساز انتقال تدریجی یهودیان جهان با کمک و مساعدت انگلیسیها و سرمایهداران یهودی به فلسطین شد. در سال 1922 «اعلامیه بالفور» با حذف ماده مربوط به «ایجاد دولت یهود» در جامعه ملل به تصویب رسید. از این پس تمام کوشش صهیونیستها مصروف جذب و جلب مهاجرین یهودی از اقصی نقاط جهان به فلسطین گردید.
زمانی که بالفور اعلامیه معروف خود را صادر میکرد قوم یهود تنها 11 درصد کل جمعیت فلسطین را تشکیل میداد. در این اعلامیه 89 درصد ساکنان بومی و عرب فلسطینی که مالک 97 درصد اراضی این کشور بودند با قید عبارت «جوامع غیر یهود» نادیده گرفته شدند.
بالفور در 25 ژوئیه 1848 میلادی در واتینگهام لندن متولد شد. او توانست به مدت 50 سال قدرت و موفقیت ممتازی را در حزب محافظهکار انگلیس کسب کند. بالفور به خاطر نقش موثری که در پیشبرد اهداف سیاسی استعمار بریتانیا در آفریقای جنوبی به ویژه در جنگهای استعماری علیه بومیان آن کشور طی سالهای 1899 تا 1902 برعهده داشت، در پایان این جنگها به ریاست دولت انگلیس رسید. او از 12 ژوئیه سال 1902 تا چهارم دسامبر سال 1905 نخستوزیر و از سال 1916 تا 1919 وزیر امور خارجه انگلیس بود. او موثرترین عامل برای پیشبرد سیاست خارجی انگلیس در سالهای قبل و بعد از جنگ جهانی اول بود. وی پس از پایان دوره وزارتش در دو فاصله زمانی یعنی 1919 تا 1922 و سپس 1925 تا 1929 مشاور ویژه نخستوزیر انگلیس و خطدهنده اصلی سیاستهایش بود.
«آرتور جیمز بالفور» سرانجام در 19 مارس 1930 و در بحبوحه انتقال یهودیان جهان به فلسطین که محصول اعلامیه وی بود، درگذشت.