ترامپ با لفاظی‌های زیاد که همه نشان از خشم او از نقش موثر سپاه در مقابله با تروریسم و داعش داشت، هر اقدام کنترل‌کننده‌ای که به‌نظرش می‌رسید را علیه سپاه اعلام کرد. اما حداقل با همه این لفاظی‌ها وی جرات اعلام سپاه برای درج در فهرست تروریستی امریکا را که قبل از این اعلام کرده بود، نداشت
ترامپ جوری برخورد کرد که انگار می‌خواهد تکلیف برجام را مشخص کند، همه را به انتظار نگه‌داشته بود که رأس ساعت موعود اظهارات او را برای تعیین تکلیف یکی از مهم‌ترین توافقات بین‌المللی جهان معاصر پیگیری کنند. اما این بسیج افکار عمومی نتیجه عکس داد. همه حتی نزدیک‌ترین متحدین امریکا او را تقبیح کردند، چون اظهاراتش چیزی جز اهانت و تبختر نبود. دیشب دنیا علیه مردی که بیش از پیش خود را منزوی کرد متحد بود. او در این میان چیزهای زیادی گفت ولی چیزهای زیادی را هم صریحا نگفت، ولی آنچه نگفت را می‌توان به خوبی از آنچه گفت استنباط کرد. من مایلم به مطالبی که صراحتا نگفت ولی در حرف‌هایش پنهان بود، بپردازم:
١- او مطالب اهانت‌آمیز زیادی علیه ملت بزرگ ایران به زبان راند. درست قبل از این مصاحبه هم در یک اقدام بی‌سابقه که تا به حال از سوی رییس یک دولت خارجی صورت نگرفته است «ملت ایران»، نه دولت ایران را، تروریست خواند. او برخلاف موضع رسمی وزارت خارجه و سیاست رسمی ارتش امریکا خلیج فارس را خلیج عربی خواند. اما در عین حال عجز او از مواجهه با ایران در صحبت‌هایش آشکار بود. به تفصیل توضیح داد که ایران از مشغولیت امریکا به مسائل دیگر سوءاستفاده کرده و موقعیت خود را به عنوان قدرت برتر منطقه تثبیت کرده است. نفوذ ایران در سوریه، عراق و سرتاسر خاورمیانه و نگرانی اسراییل و عربستان از نقش منطقه‌ای ایران کاملا نگرانی او را نشان می‌داد. بیش از همه‌چیز می‌خواست بگوید که ایران در تمامی منطقه نفوذ وسیعی دارد و ما از کنترل ایران عاجز هستیم.
٢- او باز هم از برجام به عنوان بدترین توافق تاریخ صحبت کرد. او حدود دو سال از زمان آغاز مبارزات انتخاباتی خود و به ویژه ٩ ماه در کسوت ریاست‌جمهوری، علیه برجام صحبت کرده و از هر فرصتی برای ضربه زدن به اعتبار و مشروعیت برجام استفاده کرده است. اما آنچه نگفت این است که پایه‌های برجام آنقدر مستحکم است که او نتوانسته با به‌کار گرفتن تمام قدرت امریکا هم موفقیتی در برهم زدن برجام کسب کند. گفت آنچه در توان اوست این است که اجرای تعهدات ایران به برجام را تایید نکند که نکرد، ولی نگفت که بیش از این نتوانسته است کاری بکند. ضمنا به این ابهام جواب نداد که چرا شش ماه خودش پایبندی ایران به تعهداتش را تایید کرد ولی فقط در این دوره سه‌ماهه ایران است که به تعهداتش عمل نکرده است؛ چه اتفاق جدیدی افتاده است؟
او به هر صورت چنانچه قانون خواسته بود مرحله بعد تصمیم سخت را به کنگره واگذار کرد و جرات تصمیم‌گیری درست را نداشت. ولی بسیاری از مقامات ارشد و سیاستمداران امریکایی دیشب اعلام کردند که اعتماد دنیا به امریکا ضربه سنگینی خورد و دیگر هیچگاه هم به مقطع قبل از این سخنرانی ترامپ برنخواهد گشت.
٣- او از تعامل و همکاری با متحدین خود صحبت کرد و اینکه همه با یکدیگر تلاش خواهند کرد که قدرت منطقه‌ای ایران را کنترل کنند و با توسعه موشک‌های بالستیک ایران مقابله کنند. اما آنچه نگفت اختلافات اساسی او با متحدینش است که او را منزوی کرده است. اول از همه سران سه کشور اروپایی مذاکره‌کننده با ایران یعنی انگلیس، فرانسه و آلمان بودند که طی بیانیه‌ای با ترامپ مخالفت کردند و سپس خانم موگرینی و سران روسیه و چین و دیگر کشورها با ترامپ مخالفت کردند. فقط سه طرف به استقبال سخنان ترامپ رفتند: اسراییل، عربستان و سازمان تروریستی منافقین. امریکا دیشب عمیقا انزوای کامل بین‌المللی را حس کرد.
٤- ترامپ با لفاظی‌های زیاد که همه نشان از خشم او از نقش موثر سپاه در مقابله با تروریسم و داعش داشت، هر اقدام کنترل‌کننده‌ای که به‌نظرش می‌رسید را علیه سپاه اعلام کرد. اما حداقل با همه این لفاظی‌ها وی جرات اعلام سپاه برای درج در فهرست تروریستی امریکا را که قبل از این اعلام کرده بود، نداشت و فقط از افزایش تحریم‌ها در آینده توسط خزانه‌داری خود سخن گفت. اظهارات رکس تیلرسون، وزیر خارجه امریکا بعد از اظهارات ترامپ به‌درستی به فلسفه این ترس اشاره کرده بود. تیلرسون گفت اعلام بی‌سابقه نیروی نظامی یک کشور به عنوان گروه تروریستی پیچیدگی‌هایی را ایجاد می‌کند که در این زمان حساس ممکن نخواهد بود. و او به‌خوبی می‌دانست که از چه چیز صحبت می‌کند.
در مجموع یکی از مهم‌ترین نکات را خانم موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیشب اعلام کرد. وی گفت اعلام سیاست دولت امریکا توسط ترامپ پیرامون برجام هر چه که باشد پیرو تصمیمات داخلی در سطح نهادهای این کشور اتخاذ شده است و از نظر جامعه بین‌المللی رییس‌جمهور امریکا هر چقدر هم اختیارات و قدرت داشته باشد، قدرت لغو برجام را ندارد. ریشه این امر به این بر می‌گردد که برجام به متن قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل تبدیل شده است و هیچ کشوری به تنهایی قدرت لغو قطعنامه شورای امنیت را ندارد. رفتار ترامپ هم موید همین مطلب بود.
منبع: اعتماد
