خداوند در آیاتی محکم می فرماید: «من شما را نهی نمی کنم از کسانی که با شما در دین نمی جنگند و شما را از خانه و کاشانه خود بیرون نکردند پس به آنها نیکی کنید» نگویید این غیر مسلمان است. حتی در این آیه نمی گوید که لزوما انسانی اهل کتاب باشد بلکه اشاره می کند به هرکسی که با دین شما نمی جنگد. و شما را از خانه تان بیرون نکرده است نیکی کنید.
به گزارش جماران، شب گذشته حجت الاسلام والمسلمین ابوالفضل موسویان که در هیات متوسلین به حضرت قاسم(ع) در حسینیه محبان الائمه سخن می گفت درباره دو دیدگاه درون اسلام اظهار داشت: یکی از مسائلی که از صدر اسلام تاکنون مساله جدی و اساسی مسلمانان بوده و مشکلاتی را برای آنان ایجادکرده دو دیدگاهی است که درباره اسلام مطرح شده، که در یکی دین بعنوان رحمت برای سعادت، خوشبختی بشر و حل مشکلات جامعه همچنین تلطیف قلوب و وحدت میان مردم مطرح می شود و دیگری از ابتدا با برخورد با مردم، تقسیم و جداکردن آنان و تفرقه میان افراد شکل پیدا کرده است. البته این نگاه دوم هم مدعی است این برداشت را از اسلام اخذ کرده است. امروزه می توان نمونه های این دیدگاه را در جهان اسلام شاهد بود. چنانکه می بینیم دسته ای از مسلمانان به جنگ و نبرد با یکدیگر می پردازند و در ابتدا همدیگر را تکفیر، سپس به برخورد فیزیکی با یکدیگر مشغول می شوند. این رویه ای است که ما امروز در جهان اسلام شاهدش هستیم .می توان گفت این دیدگاه از همان روز نخست بر اثر برداشت های غلط از دین شکل گرفته یا افکار و اندیشه های برخی افراد، موجب شکل گیری آن شده است. به گونه ای که کسانی با عادات و افکار خاصی وارد اسلام شدند و قصد داشتند چنین دیدگاهی را از قرآن استنباط کنند. خداوند در قرآن می فرمایند: «برخی آیاتی را که فرستادیم محکم هستند و برخی متشابه»
وی افزود: آنهایی که در درون افکار و اندیشه هایشان انحراف و کژی وجود دارد به سراغ متشابهات می روند و محکمات را کنار می گذارند. این تفکر و اندیشه از همان روز نخ ست حرکت پیامبراکرم(س) بر اثر همین تفکرات، رسوبات ذهنی و افکاری که از دوران جاهلی باقیمانده بود در میان جامعه رایج شد و افراد آن به تدریج آیات قرآن را نیز به همین شکل، تفسیر و تعبیر کردند.
موسویان در ادامه گفت: ما در قرآن، آیاتی درباره جهاد داریم که عمدتا در مدینه نازل شده اند. یعنی در مکه آیاتی درباره جهاد نداریم. با وجود آنکه پیامبر اسلام(ص) 13 سال در مکه و در سخت ترین شرایط بودند. و حملاتی که به ایشان و نزدیکانش می شد بسیار شدید بود اما اجازه مقابله با آن رفتارها و حملات داده نمی شد. لذا اولین آیه ای که درباره جهاد به پیامبر اسلام نازل شد در مدینه بود. که در آن اجازه داده شد تا مسلمانان از خود دفاع کنند. این نشان می دهد که تا قبل از این مقطع مسلمانان حتی اجازه دفاع از خود در برابر حملات را نیز نداشتند. وقتی پیامبر(ص) به مدینه آمدند حکومت تشکیل و جامعه تبدیل به جامعه ای متشکل شد. آن گاه چنین آمد «کسانی که با آنها جنگ می شود و مورد ظلم و ستم قرارمی گیرند اجازه دارند از خودشان دفاع کنند.»
عضو مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم گفت: پس اولین آیات درباره جهاد از اینجا شروع شد و بعد از برخوردهای خشن و تندی که از سوی دشمنان اسلام صورت گرفت پیامبر اسلام(ص) درگیری هایی پیدا کردند که به نقل از منصف ترین مورخین و محققین ثابت شده که همه آن غزوه ها دفاعی بوده است. یعنی هیچ جنگی از ناحیه پیامبر اکرم(ص) آغاز نشده است. به نحوی که دشمن حمله می کرد و پیامبر و یارانش نیز دفاع می کردند. برخی وقتی در مباحث فقهی بحث می کنند مدعی می شوند که جهاد بر دو نوع است جهاد ابتدایی و جهاد دفاعی، این تقسیم اشکالی ندارد و ما می توانیم از نظر علمی برخی از جنگ ها را جنگی ابتدایی بنامیم از این حیث که آغازگر آن کسی یا جمعی از ما باشند و جنگی را که طرف مقابل حمله می کند و دربرابرش دفاع صورت می گیرد را دفاعی بنامیم. اما آیا ما در اسلام جنگ ابتدایی داشته ایم؟ پاسخ این است که ما در دوره پیامبر اسلام(ص) جنگ ابتدایی نمی بینیم چرا که تمام جنگ های ایشان دفاعی بوده است.
وی در ادامه گفت: دفاع امری طبیعی است. انسانها به طور طبیعی وقتی مورد هجوم قرار بگیرند عکس العمل نشان می دهند این امر حتی درمیان حیوانات نیز دیده می شود. لذا آیاتی که درباره جهاد در قرآن کریم نازل شده است. به جنگ و جهاد دفاعی اشاره می کند. گرچه برخی از آیات،به این اشاره می کنند که «هرکجا مشرکین را دیدید آنها را بکشید» اما با خواندن آیات قبل یا پس از آن معلوم می شود که منظور از این جهاد نیز، جهادی دفاعی است. یعنی گروه خاصی را مطرح می کند و خواستار برخورد با کسانی می شود که علیه مسلمانان اعلان جنگ کردند این آیات گروه و جمعیت خاصی را در نظر دارد و به گونه ای نیست که عمومی قلمداد شوند و بتوان در همه جا بدان استناد کرد و به تعبیری ، مطلقی باشند که هیچ قیدی ندارند. نه اینگونه نیست. حتی اگر مطلق هم باشند یعنی از آیات قبل و بعد آن روشن نباشد که ناظر بر چه گروه و جمعیتی است با آیات دیگری که جهاد را محدود به جنگیدن ابتدایی طرف مقابل و دفاع مسلمانان از خود می کند مقید می شوند. پس کسانی که با برداشت های متفاوت از این آیات درصدد بودند تا درگیری و نزاع در میان مسلمانان ایجاد کنند. نمی گذاشتند این آیات درست فهمیده شوند. در حالی که وقتی به شیوه زندگی پیامبر اسلام(ص) نگاه کنیم می بینیم که ایشان حتی با دشمنان خود نیز با لطف و مهربانی برخورد می کردند.
موسویان در بخش دیگری از سخنان خود گفت: متاسفانه منحرفین با خاندان پیامبر(ص) نیز با نام اسلام برخوردهای ناشایستی داشتند. مگر امام حسین(ع) چه می خواست؟ که با او چنین کردند. منحرفین، دین را به مسیری بردند که خشونت از آن می بارید؛ خودی و ناخودی کردند، دودستگی و تفرقه انداختند. متاسفانه امروزه به بدترین شکل آن در سده های اخیر شاهد درگیری میان مسلمانان هستیم. مسلمانان به جان هم افتادند و هرروز خبر کشته و مجروح شدن عده ای از مسلمانان را در افغانستان، پاکستان، یمن، سوریه و عراق می شنویم. در حالی که خداوند در آیاتی محکم می فرماید: «من شما را نهی نمی کنم از کسانی که با شما در دین نمی جنگند و شما را از خانه و کاشانه خود بیرون نکردند پس به آنها نیکی کنید» نگویید این غیر مسلمان است. حتی در این آیه نمی گوید که لزوما انسانی اهل کتاب باشد بلکه اشاره می کند به هرکسی که با دین شما نمی جنگد. و شما را از خانه تان بیرون نکرده است. خداوند می فرماید به آنها نیکی کنید.در یک جامعه اسلامی، نباید حتی به یک غیرمسلمان هم ظلمی شود. نه اینکه چون فردی غیرمسلمان است و دینی مشابه ما ندارد با او به گونه دیگری رفتار شود.
