امروز دستاورد برجام این است که امریکا می‌ترسد با خروج از برجام متحمل هزینه شود و آزادی عمل خود را به طور کامل از دست داده است.
، از تأمین اهداف اقتصادی ایران و رهاورد لغو تحریم‌های هسته‌ای سخن گفت و تحریم‌های جدید را اگرچه غیرقانونی دانست اما تأکید کرد که وارد حوزه برجام نمی‌شود. او همچنین در حالی که از پیگیری شکایت ایران در کمیسیون مشترک ایران و 1+5 خبر داد، گفت که«ما هدیه خروج ایران از برجام را به آقای ترامپ نخواهیم داد».
به گزارش جماران، خلاصه گفت و گوی محمدجواد ظریف با ویژه نامه روزنامه ایران در پی می آید:
ظریف در خصوص روزهای ابتدایی کار خود در وزارت خارجه گفت: زمان ورورد ما ایران تحت تحریم های گسترده و فصل هفت منشور سازمان ملل متحد قرار داشت. ما را تهدید صلح بین الملل میدیدند و هر حرکتی علیه ما با هیچ مقاومتی رو به رو نمیشد. در آن شرایط توقع ما این بود که از داخل مورد نقد قرار بگیریم اما توقع نداشتیم از پشت خنجر بخوریم. متاسفانه اقلیتی رفتاری میکنند و حرف ها و شعار هایی علیه وزیر خارجه مطرح میکنند که پیام بسیار غلطی به طرف های خارجی میدهد که گویی وزیر امور خارجه ایران به جای باور به مردم و آرمان های انقلاب نگرش و باور دیگری دارد. اما باید نسبت به نقد ها ذهنی باز داشته باشیم اما تهمت، افترا و توهین علیه کسی که به عنوان نماینده ایران در مجامع بین المللی حضور دارد پسندیده نیست.
وی همچنین برای تعریف اقدامات شاخص خود گفت: شاخص ترین اقدام رفع ایران هراسی بود و در کنار آن کنار زدن مشکلات اقتصادی، خرید هواپیماهای نو، شناخته شدن حق مردم ایران در مورد دستاورد های علمی خود ، وارد کردن ایران به معادلات منطقه ای در سطح سطح بین المللی و تلاش برای افزایش عزت و احترام ایرانیان از دیگر اقدامات بوده است.
محمد جواد ظریف در ادامه با اشاره به دو ساله شدن برجام و دستاورد های این توافق گفت: برجام باید موانعی را از سر راه برنامه اقتصادی ایران برمی‌داشت، تهدیدهایی را رفع می‌کرد و برنامه هسته‌ای ایران را از برنامه‌ای که از نظر شورای امنیت ممنوع بود، به برنامه‌ای پذیرفته شده تبدیل می‌کرد. در حوزه مسائل هسته‌ای این کار را به شکل کامل انجام داد، یعنی نه تنها پرونده‌های اتهامات علیه ایران بسته شد بلکه ما امروز جزو معدود کشورهایی هستیم که در غنی‌سازی هیچ محدودیتی نداریم، این در حالی است که تعداد قابل توجهی از کشورهای دنیا این امکان را ندارند زیرا بر اساس قرارداد «یک، دو، سه» که با امریکا می‌بندند باید غنی‌سازی خود را محدود کنند. ولی درباره ایران شورای امنیت این حق را به رسمیت شناخته است و حتی از کشورها خواسته با ما همکاری کنند. در کنار آن تهدیدهایی که علیه ایران بوده رفع شده، این به معنی پایان خصومت‌ها نیست بلکه تهدیدهایی که با استفاده از بهانه هسته‌ای علیه ایران وجود داشت به طور کامل کنار رفته‌اند.
ظریف همچنین در پاسخ به اینکه آیا ایران به همه اهداف خود در برجام رسیده است یا خیر گفت: نه این اتفاق نیفتاده است. امریکایی‌ها برای آنکه ما به تمام ظرفیت‌های برجام نرسیم همه گونه بدعهدی کردند. ولی این به معنای آن نیست که برجام توافق موفقی نبوده. در اکثر حوزه‌ها به تمام خواسته‌های خود رسیده‌ایم و در بعضی حوزه‌ها به بخشی از خواسته‌های خود دست یافته‌ایم. این به معنای آن نیست که امریکا حسن نیت داشته یا لطفی به ما کرده، بلکه این دستاوردها با حضور مردم در انتخابات و پیشرفت‌های علمی کشور ممکن شده است و از این‌رو آنها ناگزیر شدند پای میز مذاکره بیایند و حقوق ما را به رسمیت بشناسند.
وزیر امور خارجه در خصوص تحریم های جدید هم گفت: این حوزه‌ها ارتباطی با یکدیگر ندارند. افراد جدیدی را به تحریم‌های گذشته اضافه کردند، که اگر مرتبط با مسائل هسته‌ای باشد نقض برجام است و اگر نه، با وجود آنکه غیرقانونی است و ما به صراحت با آنها مخالفیم، وارد حوزه برجام نمی‌شود چون ما پیرامون دیگر مسائل با امریکا مذاکره‌ای نداشتیم. ولی تحریم‌هایی که برجام برداشته، برنگشته است. اگر امروز می‌بینیم که بانک‌ها در همکاری تعلل دارند چند علت دارد، یکی اینکه فضای روانی در چندین سال گذشته علیه اقتصاد ایران ایجاد شد که شکستن آن دشوار و زمانبر است. دوم اینکه بانک‌های اروپایی در طول سال‌های تحریم تعهداتی به امریکا داده‌اند که هنوز پابرجاست. مشکلات دیگری هم مربوط به مقررات مالی و پولشویی است که به دلیل دوری ایران از فضای جهانی به وجود آمده و نیاز به تغییر دارد.
ظریف با اشاره به گزارش هیأت مشترک برجام درمورد موارد نقض گفت: مسائلی مانند تأخیر در نهایی کردن قراردادهای اقتصادی یا سنگ‌اندازی که امریکا در اجلاس اخیر گروه 20 در دستور کار داشته از سوی ایران مطرح شد که در پایان تمام طرف‌ها بار دیگر بر لزوم اجرای کامل برجام تأکید کردند که همه باید به آن متعهد باشند و بحث در زمینه‌های مختلف هم ادامه دارد. ما شکایت کردیم از اقدام امریکا اما اینکه این مسأله به معنی تقابل و خروج از توافق باشد، اتفاق نیفتاده است. ما در نامه هایی که نوشته ایم به طور خاص مصادیق را توضیح داده ایم، که بعضی از مسائل مانند قرارداد ایرباس با پیگیری‌های صورت گرفته حل شد و بعضی مسائل هنوز حل نشده است ولی اینکه به مرحله‌ای برسد که ما بخواهیم از برجام خارج شویم، قطعاً در دستور کار نبوده و در شرایطی که هنوز حوزه‌های رسمی و اصلی برجام کار می‌کند، ما هدیه خروج ایران از برجام را به آقای ترامپ نخواهیم داد.
وی همچنین درمورد خروج از برجام گفت:گزینه خروج بر اساس متن توافق روی میز قرار دارد، یعنی این خبر و اتفاق جدیدی نیست. در ماده 36 توافق و در قطعنامه شورای امنیت هم به ایران این امکان داده شده و به‌عنوان حق ما به رسمیت شناخته شده است. برجام بر اساس بی‌اعتمادی متقابل نوشته شده
نه بر اساس اعتماد متقابل و در هرجمله از برجام این بی‌اعتمادی به چشم می‌خورد. ما تحت هدایت رهبری نظام همواره به امریکا بی‌اعتماد بودیم و این موضوع را در برجام نهادینه کردیم. ایران باید تصمیم بگیرد که آیا ماندن در برجام منافعش را تضمین می‌کند یا خروج از آن. اروپایی‌ها نیز از برجام منافع دارند و از این‌رو نمی‌خواهند فضایی به وجود بیاید که امریکا برای آنها تصمیم بگیرد.
وزیر امور خارجه درخصوص ابهاماتی که درباره اطلاع رهبری از تواق وجود دارد گفت: ما گزارش‌های ریز کار را خدمت رهبری انقلاب ارائه می‌کردیم، ایشان هرجا مصلحت میدیدند وارد جزئیات می‌شدند و هر جا مصلحت میدیدند به هدایت کلی اکتفا می‌کردند. ایشان نیز فرموده‌اند که ما خدمت ایشان گزارش‌ها را ارائه کرده‌ایم. ما تمام تلاش خود را کرده‌ایم و هر جا اشکالی وارد است، از ماست. امروز مخالفان به جای ادامه ادعاها باید پاسخگوی پیش‌بینی‌های سراپا اشتباه خود باشند. باید بگویند که وقتی از هواپیمای کاغذی بر آسمان انتخابات صحبت می‌کردند چرا همه پیش‌بینی‌هایشان غلط در آمد.
ظریف با اشاره به پیش بینی تغییر رفتار آمریکا نیز گفت: برای سخن گفتن در این زمینه باید صبر کرد و هنوز سیاست ترامپ در قبال ایران در حال شکل‌گیری است. البته مجموعه نهادهای امریکا هیچ‌وقت رابطه خوبی با ایران نداشتند و از گروه‌های فشار تأثیرپذیر بودند. الان این سازمان‌ها که احتیاط بیشتری دارند، نقش کمی در سیاستگذاری ایفا میکنند و لذا بی‌احتیاطی در رفتارها بیشتر است. اینکه مجموعه رفتار دولت قبل با امروز تفاوت جدی داشت یک واقعیت است. اما اینکه دیدگاه و رفتار مجموعه حاکمیت سیاسی امریکا نسبت به ایران منفی بوده، بدون تردید است.
وی ادامه داد: قرار ما بر این بوده که مذاکرات بر سر برجام ادامه داشته باشد تا مطمئن باشیم که بدعهدی امریکا به برجام ضربه نزند. هنوز مبنای رفتار ما گفته رهبر معظم انقلاب است که فرمودند ما رفتار امریکا در برجام را می‌آزماییم و بر اساس آن عمل می‌کنیم. تا حالا امریکا در این آزمون موفق نبوده و در آینده اگر تحولی صورت بگیرد، در همان زمان باید صحبت کرد. این تمایل همواره از سوی امریکا وجود داشته اما این ما هستیم که باید تصمیم بگیریم که آیا این دولت به تعهدات خود پایبند است که بتوان در حوزه‌های دیگر با آنها کار کرد یا خیر.
همچنین افزود: به نظر من آقای ترامپ تلاش می‌کند که با کمترین هزینه از بهره‌برداری ایران از منافع برجام جلوگیری کند و به همین دلیل است که فضای تنش آلود را حفظ کرده و حتی زمانی که می‌خواهند تمدید تعلیق تحریم‌ها را اجرایی کنند اظهارنظرهای تند میکنند. امروز دستاورد برجام این است که امریکا می‌ترسد با خروج از برجام متحمل هزینه شود و آزادی عمل خود را به طور کامل از دست داده است.
وزیر امور خارجه در پایان برای توصیف اوضاع خود در چهار سال گذشته به شعری از حافظ اکتفا کرد و گفت:
وفا کنیم و ملامت کشیم وخوش باشیم
که در طریقت ما کافریست رنجیدن
