رئیس دفتر آیت الله هاشمی رفسنجانی تأکید کرد: اگر یک وزیر عوض شود تا وقتی که به وزارت خانه برود و معاونین، مدیرکل ها و نیروهای خود را بچیند فرصت زیادی از دست رفته است. بنابر این برای اینکه فرصت سوزی نکنیم، همین تیم می توانند کار خود را ادامه دهند و اگر مانعی هست، مانع را برطرف کنند.
متن گفت و گوی خبرنگار جماران با محمد هاشمی را در ادامه می خوانید:
نظر شما در مورد گمانه زنی هایی که در خصوص جا به جایی افراد کابینه منتشر شده چیست؟
من در جریان نیستم و نمی دانم که چه جا به جایی قرار است صورت بگیرد.
چه توصیه ای به آقای روحانی در چیدن کابینه دوازدهم دارید؟
به نظر من ثبات از اصول موفقیت هر فرد در مدیریت است. هرچه امکان ثبات در کابینه داشته باشیم به نفع کشور است و فرصت سوزی کمتر می شود.
یعنی شما موافقید که وزیران فعلی بر سر کار بمانند؟
دقیقا. در مورد ضعف ها باید صحبت کرد؛ من ضعف را در وزیر نمی دانم چون شرایط کشور به گونه ای است که امکاناتی که یک وزیر می خواهد فراهم نیست یا موانعی ایجاد می شود. ما مشکلات داشته و داریم ولی مربوط به وزیران نیست. منشأ و دلایل مشکلات کشور چیزهای دیگر است. بنابر این شخص وزیر، هرچه قدر هم تجربه داشته باشد، خیلی نمی تواند این مشکلات را برطرف کند.
برخی افراد انتقادها را به شخص وزیر می دانند و معتقدند وزیری که عملکرد او ضعیف بوده باید عوض شود.
من چنین اعتقادی ندارم. اگر شما عملکرد آنها را در کنار مشکلات و موانع در نظر بگیرید، به این جمع بندی نمی رسید. جمع بندی من همان چیزی است که گفتم.
یعنی نظر شما این است که کابینه یازدهم با کمترین تغییر به دولت دوازدهم بروند؟
به نظر من اگر این طور باشد توفیقش خیلی بیشتر است. ما یک سری موانع و مشکلات داریم؛ اگر مجلس و قوه قضائیه با رئیس جمهور و هیأت وزیران همکاری کنند می توانیم موانع را از سر راه برداریم؛ آن وقت مسأله شخص مطرح نمی شود که مشکلات را زیر سر یک شخص بگذاریم. به طور مثال، صنعت منابع می خواهد. پیش بینی کردند که برای اشتغال زایی در سال 95 باید 50 میلیارد دلار در بخش های مختلف صنعت، کشاورزی و خدمات سرمایه گذاری شود تا فرصت های شغلی مولد ایجاد شود. اما از این 50 میلیارد دلار چقدر تأمین شد؟ نه بخش خصوصی چنین توانی دارد، نه دولت منابع داشت و نه سرمایه گذار خارجی آمد.
بنابر این شخص وزیر چه کار می تواند بکند؟ هرکس باشد نمی تواند معجزه کند. یعنی ندیدن مشکلات و موانع و انداختن موضوع به گردن شخص وزیر بی انصافی است. چون ریشه مشکلات کشور ما در اشخاص نیست. دولت نهم و دهم یک سرزمین سوخته تحویل داد که وضعیت اقتصاد، فرهنگ و سیاست خارجی آن بدترین شکل ممکن بود. هموار کردن اینها و رفع موانع خیلی زمان می گیرد و خیلی نیرو و امکانات می خواهد و نمی شود گفت که یک وزیر مقصر است.
حتی در حوزه وزارت کشور، ما می دانیم جریانات و گروه های سیاسی چه فشارهایی می آورند. افرادی که به عنوان ناظر هستند چه فشارهایی می آورند، چه کارهایی می کنند و چه نوع عدم همکاری وجود دارد. شکستن همه اینها به عهده وزیر غیر منصفانه است. وزیر خوب عمل کرده ولی اگر موانع را برداریم، نوع نظارت ها را تغییر دهیم و وزیر اختیار داشته باشد که یک سری کارها را انجام دهد آن وقت می شود عملکرد شخص را بررسی کرد.
اما باید تعارف را کنار بگذاریم؛ ما موانع داریم. به جای اینکه شخص را عوض کنیم باید مشکلات و موانع را برداریم. 50 بار هم شخص را عوض کنید باز موانع سر جای خودش هست. کما اینکه از اول انقلاب به حال چند وزیر کشورهای زیادی آمده اند و هیچ کدام توفیق زیادی نداشته اند؛ دلایل همه مشابه است.
نظر شما در مورد کابینه فراجناحی، که آقای روحانی قول آن را داده اند، چیست؟
البته کابینه فراجناحی تعریف خاص دارد. یعنی ایشان خودش را متعلق به هیچ کدام از جناح های کشور نمی داند و به زعم خودشان از همه جناح ها بهترین کسانی که مطابق با معیارهای ایشان هستند انتخاب می کنند. این معنای فراجناحی است. همچنین یک سری اشخاص را انتخاب می کند که اصولا به هیچ یک از جناح های موجود وابستگی ندارند. این هم معنای دیگر فراجناحی است.
نظر شما در مورد اینکه چند وزیر را به اصولگرایان بدهند چیست؟
الآن خیلی مرزهای اصولگرا و اصلاح طلب تفکیک شده نیست. مثلا اگر سیاست های اصولگرایان و اصلاح طلبان در زمینه های اشتغال، اقتصاد و فرهنگ را بینید متوجه می شوید که در بیشتر از 90 درصد موارد با هم مشترک هستند؛ مخصوصا بسیاری از سیاست های کلی که در مجمع تشخیص مصلحت نظام به تصویب رسیده و ابلاغ شده فصل مشترک بین همه جناح ها است. یعنی این سیاست ها مربوط به هیچ جناح خاصی نیست و در فرآیند تصمیم گیری هم همه حضور داشتند؛ هم جناح اصلاح طلب حضور داشته، هم اعتدالیون و هم اصولگرایان بودند. با حضور افرادی که هیچ وابستگی ندارند این سیاست ها بررسی، تصویب و ابلاغ شده است؛ یعنی متعلق به یک جریان نیست و در فرآیند تصمیم هم ما شاهد بودیم که بیشتر از 95 درصد اشتراک نظر و شاید 5 یا حداکثر 10 درصد اختلاف نظر وجود داشت.
یعنی بر اساس ساختار کشور ما، هیچ حزب و جناحی یک تئوری خاص برای حکومت و اداره حکومت ندارد و نمی تواند داشته باشد. بنابر این همه دنبال یک سری اصول استراتژیک هستیم که فصل مشترکند ولی اسامی متفاوت است.
با توجه به مجموعه اخباری که به دست آمده کابینه دوازدهم چطور می تواند کارآیی خود را حفظ کند و بالا ببرد؟
من نمی دانم چه خبری بیرون آمده است.
مثلا شخص رئیس جمهور تأکید داشتند که کابینه فراجناحی خواهد بود و همچنین میانگین سنی کابینه پایین تر خواهد آمد. این موارد چقدر به بالا بردن کارآیی کابینه کمک می کند؟
ممکن است توان جسمی وزیری که سن بیشتری دارد کمتر باشد ولی اگر تجربه را در نظر بگیریم، تجربه او بیشتر است و در تصمیم سازی و تصمیم گیری می تواند با اطمینان بیشتری عمل کند و لازم نیست که هر روز چیز جدیدی را تجربه کنیم. باید از تجارب دیگران استفاده کرد و نمی توانیم هر روز آزمون و خطا کنیم؛ چون زمانی برای آزمون و خطا نداریم. لازم نیست نیروهای جوان در حد وزیر باشند و می توانند معاون وزیر، مشاور وزیر و یا مدیرکل باشند. به هر حال نظر من این است که در کنار نیروی جوان باید از تجربه دیگران هم استفاده کرد. بر اساس اصول مدیریت، اصل ثبات یکی از عوامل مهم پیروزی است. اگر یک وزیر عوض شود تا وقتی که به وزارت خانه برود و معاونین، مدیرکل ها و نیروهای خود را بچیند فرصت زیادی از دست رفته است. بنابر این برای اینکه فرصت سوزی نکنیم، همین تیم می توانند کار خود را ادامه دهند و اگر مانعی هست، مانع را برطرف کنند.
گفت و گو: سجاد انتظاری
