سید محمدرضا خاتمی با بیان اینکه اصلاح طلبان معتقدند تفکر امام راه نجات کشور است، تأکید کرد: نظر اصلاح طلبان نسبت به هر جریان سیاسی دیگر داخل کشور خیلی به امام نزدیک تر است.
وی در گفت و گو با خبرنگار جماران، اظهار کرد: امام شخصیتی است که در عمق روح و جان مردم ایران نفوذ کرده است. حتی دشمنان امام هم نمی توانند این حضور امام را در زندگی خود حس نکنند. بنابر این طبیعی است که هر کسی بخواهد این شخصیت بزرگ و تاریخ ساز را وسیله ای برای مطرح کردن خود قرار دهد حال یا با پشت سر او پنهان شدن و تمسک جستن به او و یا با حمله به او.
نایب رئیس مجلس ششم در پاسخ به سوالی در مورد علل و عوامل هجمه به شخصیت امام راحل، با بیان اینکه حمله به امام ابعاد گوناگونی دارد، تصریح کرد: عده ای مخالف امام هستند و معتقدند جمهوری اسلامی بر اساس آراء و افکار امام شکل گرفته است؛ بنابر این اگر افکار امام را مورد حمله قرار دهند می توانند جمهوری اسلامی را از ذهن و دل مردم پاک کنند و موجب براندازی شود. با مروری در تاریخ معلوم می شود که این موفق نیست و نمی شود این کار را انجام داد. خطرناک تر از آن این است که امام و افکار سیاسی امام را به هیچ وجه قبول نداشته باشند و اینکه امام می گوید باید جمهوریت باشد، «میزان رأی ملت است»، «مجلس در رأس امور است» و «مردم ولی نعمت ما هستند» را قبول ندارند، اما می دانند که نمی توانند با امام مخالفت کنند، لذا امام را تحریف می کنند.
وی ادامه داد: در حقیقت هدف آنها تبرئه افکار و اعتقادات خودشان با تحریف راه امام است . مثلا کسی که می گوید امام از روی ناچاری انتخابات و رأی مردم را پذیرفتند می خواهد بگوید من به امام نزدیک تر هستم؛ یا اصلا بگوید امام به من نزدیک تر است پس الآن که می گویم انتخابات تزئینی است شما باید دنبال افکار من بیایید. این موضوع در حقیقت انحراف است اما من خیلی نمی پسندم که چه با کسانی که تخریب و چه کسانی که تحریف می کنند طوری برخورد کنیم که برخورد حذفی و سرکوب گرایانه باشد؛ یعنی بگوییم تو حق نداری در مورد امام حرف بزنی بلکه خوب است فضایی درست شود تا در جوّی آرام و با برهان و منطق بتوان واقعیت راه امام را روشن کرد و این ممکن نیست مگر در فضایی آزاد و بدون رعب و ترس . چه ترس از اینکه کسانی که حرفی دارند تحت تعقیب قرار گیرند و چه اینکه در جامعه شخصیت آنها مخدوش شود.
خاتمی گفت: من فکر می کنم باید فضایی ایجاد شود که دیدگاههای مختلف در مورد امام مطرح شود، زیرا طرفداران افکار امام به اندازه کافی ادله و استدلال دارند که بتوانند افکار روشن امام را ارائه دهند و بر افکار مخرب یا منحرف غلبه کنند. لذا فکر می کنم اگر کمی این فضا را عوض کنیم به نفع افکار و خط امام است؛ خود امام هم این را می پسندیدند.
وی تصریح کرد: وقتی تعدادی دانش آموز برای امام نامه می نویسند که ما می خواستیم شما را نصیحت کنیم و دیدیم که شما خیلی بزرگ هستید؛ امام گفت که «چه خوب بود که نصیحتى را که در نظر داشتید، مىنوشتید. ما همه محتاج به نصیحت هستیم.» (صحیفه امام، جلد 16، صفحه 70) یعنی امام پذیرای نقد و انتقاد است. من فکر می کنم راه مقابله با افکار انحرافی و تخریبی سرکوب و خاموش کردن آنها نیست؛ بلکه ایجاد فضای آرامی است که حتی اگر کسی به امام نقد داشت بتواند بگوید و طرفداران امام هم بتوانند جواب کافی را به او بدهند.
این چهره سیاسی اصلاح طلب گفت: امروز افکار منحرف برای اینکه اعمال غلط خودشان را توجیه کنند موارد خاصی را که امام در موقعیت های خاص گفتند را بیان می کنند. مثلا امام جایی گفتند که «بشکنید این قلم را». اگر به شأن نزول این جمله مراجعه کنیم می فهمیم منظور امام چه چیزی بوده است. اینکه با توجه به این جمله الآن بگوییم امام مخالف آزادی بیان، آزادی رسانه ها و آزادی قلم بوده و پس کارهایی که ما می کنیم درست است، کمی ناجوانمردانگی است.
وی همچنین در پاسخ یه سوال دیگری در مورد شبهاتی که نسبت به پذیرش قطعنامه 598 و حملاتی که در این مورد به یاران امام مخصوصا شخص مرحوم آیت الله هاشمی می شود گفت: من فکر می کنم بخشی از این القائات به خاطر این است که همه ابعاد آن قضیه روشن نشده است. ما باید ببینیم چه کسانی به امام گزارش دادند و چه چیزی گفتند؟ اگر گزارشات را اشتباه دادند جوابگو باشند و اگر خیانت کردند پاسخگو باشند و اگر گزارش های آنها درست بوده تشویق شوند. وقتی آقای هاشمی در این قصه به امام می گوید شما کنار بنشینید و من می گویم مسئول هستم و شما من را محاکمه کنید و امام نمی پذیرد، حرف کسانی که این موارد را القاء می کنند درست نیست. من شخصا فکر می کنم یکی از بهترین تصمیمهای امام در حیات ایشان پذیرش این قطعنامه بود. که حکایت از این دارد که امام رهبری واقع نگر و دور اندیش و مهمتر از همه اینها مشورت پذیر بوده اند و تابع رای کارشناسی شده اند.
خاتمی با بیان اینکه آنها از این فضای مبهم و تاریک سوء استفاده می کنند، ادامه داد: همه دنیا بعد از 30 سال اسناد را منتشر می کنند. الآن 28 سال از جنگ گذشته است. شاید ما باید به جایی برسیم که شرایطی که موجب پذیرش قطعنامه شد را بگوییم تا مردم روشن شوند؛ به خصوص نسل جوانی که آن زمان را درک نکردند. دوم اینکه کسانی که با این کارها در همه چیز خدشه می کنند به امام خدمت نمی کنند؛ امام را یک انسان ساده ای که هر گزارشی به او بدهند قبول می کند و بر اساس آن یک تصمیم عجولانه می گیرد، به تصویر می کشند؛ در حالی که امام این نبود. اگر امام این بود که نمی توانست نظام شاهنشاهی را سرنگون و هشت سال جنگ به خصوص اول آن که هیچ تجهیزاتی نداشتیم را مدیریت کند.
وی تأکید کرد: امامی که در ذهن من است امامی است که تا آخر عمر علی رغم سن بالا و ناتوانی های جسمی یکی از قویترین انسان های کشور ما بود و تجزیه و تحلیل درست داشت و همه اطلاعات به دست او می رسید و می توانست تصمیم بگیرد. تصویری از امام که امام گول خورده است شایسته تصویر رهبر یک کشور نیست. کسانی که این حرف را می زنند باید پاسخگو باشند که آیا این امام را قبول دارند؟ پس دیگر نباید ادعا کنند که همه حرف های امام درست است. چرا وقتی می خواهند کارهای خودشان را توجیه کنند می گویند امام این کار را کرد و ما هم می کنیم؟! یا باید همه چیز امام را بپذیریم یا اینکه نباید برای بعضی از چیزها توجیهات خاص داشته باشیم باز میگ ویم این به معنی این نیست که امام معصوم بوده اند . می توان برای امام حق اشتباه کردن قائل بود و آن را بیان کرد اما نباید و نمی توان امام را فردی معرفی کرد که خودش نیست.
نایب رئیس مجلس ششم همچنین در مورد نسبت اصلاح طلبی با تفکر امام گفت: ما در مورد امام تفکر و عمل داریم. تفکر امام کاملا روشن است. از روز اول تا آخر افکار امام نسبت به مردم، جمهوریت، انتخابات و نوع اسلامی که باید در جامعه پیاده شود مشخص است. اصلاح طلبان این تفکر را کاملا قبول دارند و معتقدند راه نجات کشور است. اما عمل امام مقتضیات زمانی و مکانی خودش را داشته است. ما معتقد نیستیم که اگر امام روزی دستور انجام کاری را داد ما حتما می توانیم در زمان حال آن را تکرار کنیم. اجتهاد پویا و اصلا خود اجتهاد حال نه فقط اجتهاد فقهی بلکه اجتهاد سیاسی و اجتهاد اجتماعی در این است که باید در زمان و مکان تصمیم بگیرید که چه کاری انجام دهید.
وی تصریح کرد: ما یک خوانش تاریخی نسبت به رفتار و عملکرد امام داریم که مقتضیات زمان و مکانی که امام بر اساس آن تصمیم گرفته را می سنجیم و بر اساس مقتضیات زمان و مکان خود تصمیم می گیریم که چگونه عمل کنیم. اما در مورد امّهات تفکر سیاسی، من فکر می کنم نظر اصلاح طلبان نسبت به هر جریان سیاسی دیگر داخل کشور خیلی به امام نزدیک تر است.
