بعد از چند ماه حدس، پیش بینی، زمینه چینی، راه افتادن کمپین های مجازی و درخواست برخی گروههای سیاسی، سید ابراهیم رئیسی بالاخره رسما بیانیه کاندیداتوری در انتخابات 29 اردیبهشت 1396 را اعلام کرد.
اما این روحانی 57 ساله با سابقه ای تماما قضائی( منهای یکسال اخیر) در بیانیه خود چه می گوید:
1- او در قامت منتقد «ساختار» ظاهر شده و آن را دارای «دردهایی مزمن» می خواند. رئیسی برخلاف احمدی نژاد که مستقیما روسا و مدیران دولت های گذشته را هدف تبلیغاتی در نظر گرفت و از پله ی دو گانه سازی با آنها بالا رفت و به جمع آوری رأی پرداخت، بحث را مفهومی و کلی بیان می کند و محتاطانه از «سنت های نادرست مدیریتی» سخن می گوید که «دولت را از پاسخگویی به انتظارات مردم و تحقق اهداف قانون اساسی ناتوان ساخته است»؛ بدون آنکه قصور یا تقصیری را متوجه دوره خاصی کند.
2- رئیسی از «رقابت های تخریبی» در کشور انتقاد کرده و آن را باعث عدم استفاده از «ظرفیت مجموعه های داخلی» می خواند و از ضرورت باز کردن «قفل رکود و بیکاری و انسداد در کسب کار و آسیب های اجتماعی ناشی از آن» سخن می گوید.
او همانگونه که تلویحا از ادبیات تند سیاسی انتقاد می کند، باز هم تلویحا بر ناکارآمد بودن «کلید» روحانی تأکید کرده و خواهان باز کردن «قفل» مشکلات اقتصادی و اجتماعی می شود.
3- او حضور خود در مسئولیت های نظارتی را پشتوانه شناخت نسبت به مشکلات خوانده و کلید واقعی حل مشکلات را «حضور و اراده همه ما مردم برای تحول جدی در مدیریت اجرائی کشور می خواند» و «تشکیل دولتی توانمند و آگاه که برای خدمت به مردم و بازگرداندن کرامت به آنان و مبارزه با تبعیض، فقر و فساد شب از روز نشناسد» را به عنوان گام اول این مسیر ذکر می کند.
تولیت آستان قدس رضوی در اینجا از حضور «همه» سخن می گوید و برخلاف برخی طیف ها و اشخاص مانند جمعیت ایثارگران، رهپویان، جبهه پایداری و... که تاکنون به عنوان نزدیک ترین طیف ها به او شناخته می شوند، نیازی به استفاده از کلیدواژه هایی چون «استفاده از جوانان حزب اللهی» و .امثال آن نمی بیند.
نکته جالب اینکه او از هرگونه ورود مستقیم یا غیرمستقیم به موضوعات سیاست خارجی خصوصا برجام و استفاده از دوگانه ای چون «سازش-مقاومت» پرهیز می کند.
رئیسی حتی وقتی به موضوع فقر و فساد و تبعیض(شعار معروف سال 1384) می رسد باز هم ادبیاتی آرام را به کار می گیرد و «بازگرداندن کرامت» به مردم(همانند شعار میرحسین موسوی در سال 88 مقابل احمدی نژاد) را هدف دولت عنوان می کند.
4- معاون اول سابق قوه قضائیه همچنین سه روز پس از انتحاب به عنوان کاندیدای جمنا(تشکل نوظهور بخشی از اصولگرایان) حضور خود را مستقل اعلام کرده و می گوید، « فارغ از گروه بندی های سیاسی رایج» «و صرفاً با تاکید بر رعایت قانون ، اخلاق، انصاف ، صداقت با مردم و پرهیز از جنجال و سوء استفاده از مقدسات و بیت المال در رقابت انتخاباتی» وارد شده است.
تأکید رئیسی بر پرهیز از «مقدسات» و «بیت المال» نیز احتمالا از آن روست که از ابتدا شائبه بهره برداری از جایگاه معنوی و اقتصادی آستان قدس رضوی را برطرف کرده باشد و یکی از اتهامات احتمالی را پاسخ داده باشد.
5- رئیسی در پایان نیز «تحول در مدیریت اجرایی، بکارگیری مدیران امین و قوی و حرکت آگاهانه بر اساس اهداف برنامه ای جامع و همه جانبه» را راه نجات کشور عنوان می کند؛ بدون آنکه اشاره ای به رویکرد و محتوای این برنامه جامع آن هم یکماه مانده به انتخابات کند.
اگر بیانیه «اعلام حضور» رئیسی را ملاکی برای سنجش رویکردهای کلان او در مدیریت در نظر بگیریم، می توان پیش بینی کرد این روحانی میان سال که از زمان تقویت احتمال نامزدی اش به عنوان چهره ای تندرو و قطب مخالف رئیس جمهوری فعلی در میان بخش هایی از افکار عمومی و محافل سیاسی معرفی شده، تلاش خواهد کرد که این شبهه را برطرف کند و با توجه به حضور اشخاصی چون میرسلیم، جلیلی و... از تقابل تند با روحانی خودداری کرده و چهره ای آرام، معتدل، مصلح و اخلاق مدار در تداوم چهره ای که در یکسال اخیر سعی در ساختن آن داشت در منظر مردم ارائه دهد.
او شاید تا روز رأی گیری در صحنه باقی نماند، اما به نظر می رسد اگر هم بماند بیشتر از پیروزی به فکر زدودن بدبینی ها و ساختن چهره ی مطلوب از خویش، نزد افکار عمومی است.