در قانون اساسی جمهوری اسلامی حتی می توان رهبر را به موجب قانون اساسی عزل کرد. اساسا پیام قانون اساسی تنظیم قدرت و تضمین آزادی است. محصور کردن قدرت و از جمله قدرت ولی فقیه از وظایف قانون اساسی است
جماران - اعظم گنجی: 12 آذرماه 1358 سالروز تصویب قانون اساسی توسط مردم ایران است و امام خمینی در همین ماه روی جزوهی قانون اساسیُ نوشتهای دارند که به شرح زیر در صحیفه امام جلد 11، صفحه 103منتشر شده است: «آنچه که در این جزوه است؛ «قانون اساسى جمهورى اسلامى ایران» است که به وسیله نمایندگان محترم ملت ایران -که اکثریت آنان از علماى اعلام و حجج اسلام و مطلعین بر احکام اسلام بودند- تهیه و به تصویب اکثریت ملت معظم رسید و امید است ان شاء اللَّه تعالى با عمل به آن، آرمانهاى اسلامى برآورده شود؛ و تا ظهور حضرت بقیةاللَّه -أرواحنا له الفداء- باقى و مورد عمل باشد. و السلام على عباد اللَّه الصالحین.» جماران با توجه به اهمیت شرعی، اسلامی و ملیای که امام خمینی برای قانون اساسی قائل بودهاند؛ پرسش زیر را درباره متن فوق با علمای حوزه و استادان دانشگاه در میان گذاشته است. در ادامه پاسخ دکتر سید محمد هاشمی، استاد برجسته حقوق اساسی را به این پرسش میخوانید.
در دست نوشته امام خمینی بر قانون اساسی، ایشان مشروعیت قانون اساسی را موکول به تأیید و تنفیذ خویش به عنوان ولی فقیه نکرده اند؛ آیا امام خمینی خود را در مقام ولی فقیه ملتزم و مقید به قانون اساسی می بینند؛ یا آن که جایگاهی ورای قانون اساسی برای خویشتن قائل بوده اند؟
امام به قانون اساسی رای داد. در حالی که ذیل اصل 107 رهبر در برابر قانون اساسی با سایرین مساوی است. در قرآن هم خداوند به پیغمبر می فرمایند : "بگو من بشری هستم مثل شما" روشن است. این که امام خمینی به قانونی رأی داده است که ولی فقیه را با سایرین در برابر قانون مساوی تلقی می کند؛ خود به معنی آن است ولی فقیه در چارچوب و در ذیل قانون اساسی تعریف می شود.
آیا از قانون اساسی نظام جمهوری اسلامی می توان تفسیری ارائه داد که مشروعیت قانون اساسی را موکول به تنفیذ ولی فقیه کند و یا جایگاهی ورای قانون اساسی برای ولی فقیه قائل شود؟
در قانون اساسی جمهوری اسلامی حتی می توان رهبر را به موجب قانون اساسی عزل کرد. اساسا پیام قانون اساسی تنظیم قدرت و تضمین آزادی است. محصور کردن قدرت و از جمله قدرت ولی فقیه از وظایف قانون اساسی است. وقتی وظایف و اختیارات ولی فقیه در قانون اساسی آمده است؛ بنابراین، این خلاف قانون و غیر عقلایی است که بگوییم ولی فقیه ورای قانون اساسی است. و موکول کردن مشروعیت قانون اساسی به تنفیذ ولی فقیه نه در قانون اساسی معنایی دارد و نه از سوی امام صورت گرفته است.
انتهای پیام/