آیت الله هاشمی رفسنجانی در سی و دومین سالگرد آغاز جنگ تحمیلی صدام علیه جمهوری اسلامی ایران ضمن بیان ناگفته‌هایی از شرایط داخلی، منطقه ای و جهانی در آن ایام ، تاکید کرد : خیلی از دوستان نسبت به مشکلات بعد از عزل بنی صدر خائف بودند و البته موضوع اولویت «جنگ» را نیز در این رابطه بهانه قرار می دادند ولی تجربه بنی صدر به خوبی نشان داد که حق با ما بود و مدارا با بنی صدر نه تنها ضرورتی نداشت بلکه می توانست عواقب بسیار خطرناکی داشته باشد. "
به گزارش جماران و به نقل از پایگاه اطلاع رسانی آیت الله هاشمی رفسنجانی، گزیده آخرین ناگفته های فرمانده جنگ از آغاز تا پایان دفاع مقدس بدین شرح است :
*در آغاز جنگ تحمیلی علیه جمهوری اسلامی، قدرتهای غربی و شرقی به نوعی اشتراک منافع علیه ما رسیدند. به عبارت بهتر آمریکا و شوروی در آن مقطع تاریخی هر دو نگران آینده و گسترش انقلاب اسلامی شده بودند. ولی از نگاه من، آمریکایی ها منافع بیشتری را درآغاز جنگ تحمیلی برای خود متصور بودند، چرا که عراق آنروز در زمره کشورهای بلوک شرق دنیا بود و درگیر شدن آن در جنگ با انقلاب تازه پیروز شده ایران می توانست بازی کاملاً برد- برد برای آمریکایی ها باشد چرا که هر ضرر و زیانی در این جنگ یا متوجه جمهوری اسلامی می شد یا متوجه یک کشور عربی عضو بلوک شرق. و هر دوی اینها برای منافع آمریکایی ها خوب بود!.
* طرح موضوع آگاهی ما از آغاز جنگ موضوع درستی نیست، ما می توانیم بگوئیم در آنزمان «حدس سیاسی» برای آغاز جنگ، زده می شد ولی آگاهی کامل از این موضوع منتفی بود، چرا که درمقابل وجود شواهدی از احتمال حمله صدام، قرائنی نیز در داخل عراق وجود داشت که احتمال آغازجنگ را از سوی صدام کمرنگ می کرد ولی قطعاً احتمال خائف بودن صدام از انقلاب اسلامی بر همه اینها چربید که جنگ را آغاز کرد.
*اطلاع واثق با «حدس قریب به واقع» در محاورات سیاسی تفاوت دارد. مثلاً در سال 58، آقای کیانوری یکبار به دفتر امام گفت باید امام را جهت اطلاع از خبری خیلی مهم ببیند که امام نپذیرفتند و به من ارجاع دادند و یا بعد از آن سفیر وقت شوروی هم همین درخواست را کردند که باز هم حضرت امام موضوع را به من ارجاع دادند. هر دوی اینها خبر می دادند که نیروهای شاهدوست در ترکیه سازماندهی شده اند برای حمله به ایران. بعداً معلوم شد آنهااطلاع واثق نداشتند و حامل یک «حدس سیاسی» بودند.
*صدام اگر مشکلات داخلی با شیعیان و کردها نداشت زیر بار حمله به ما نمی رفت ولی با پیروزی انقلاب اسلامی و شدت ترس از گسترش آن به داخل عراق، تنها چاره پنهان کردن مشکلات داخلی خود را درحمله به ایران دید.
*ما هم روزهای پر از مشکلات سیاسی را در آن روزها سپری می کردیم که مهم ترین آن نوپایی نظام و حضور رئیس جمهوری با سه شاخص «قانون شکنی، فرافکنی و اختلاف افکنی» بود که کار ما را بسیار سخت کرده بود و قطعاً دشمنان هم برای سوءاستفاده از شرایطی که وی ایجاد کرده بود برنامه های مفصلی داشتند.ارتش در حال بازسازی و تصفیه بود و سپاه هنوز در حد یک نهاد امنیتی بود.
*یکی از سوالاتی که همیشه از ما می شود این است که چرا در آن شرایط جنگی با قانون شکنی ها و فرافکنی های رئیس جمهور قانونی کشور مدارا نشد و کار به عزل بنی صدر کشید، من باید بگویم که همان ماههای ابتدایی جنگ هم که با قانون شکنی ها و اختلاف افکنی های بنی صدر مدارا شد ما در واقع در مقابله با دشمن عقب افتادیم، مدارا با تفرقه افکنی ها و قانون شکنی آنهم از بالاترین جایگاه اجرایی کشور چه پیام مناسبی می توانست برای داخل و خارج کشور داشته باشد؟
*خیلی از دوستان نسبت به مشکلات بعد از عزل بنی صدر خائف بودند و البته موضوع اولویت «جنگ» را نیز در این رابطه بهانه قرار می دادند ولی تجربه بنی صدر به خوبی نشان داد که حق با ما بود و مدارا با بنی صدر ضرورتی نداشت.
*بنی صدر خائن نبود، حتی از مبارزین بود، البته مبارزان دور، آیت الله زاده بود، من حتی در سفری به فرانسه واسطه آشتی بنی صدر و قطب زاده و یزدی شدم. اختلافی که بین نهضت آزادی و جبهه ملی خیلی بالا گرفته بود. مهم ترین مشکل بنی صدر از آن روزهایی شروع شد که تفکر به جان هم انداختن نیروهای انقلاب و چند قطبی کردن مردم و نظام را به خود راه داد. تفکری که امروز هم می توان نشانه های آن را در برخی ها دید.
*اولین روز آغاز جنگ را به خوبی به یاد دارم، من در مجلس بودم که صدای پرواز هواپیماها و انفجار را شنیدم. واقعاً غافلگیر شدیم. امّا وقتی محضر امام(ره) رسیدیم، ایشان آنچنان مثل همیشه استوار و محکم بودند که گویی اتفاق مهمی نیفتاده است.
*اولین اطاق جنگ را در جلسه شورای عالی دفاع در ستاد مشترک ارتش تشکیل دادیم. در زیرزمین ستاد کل. اولین باری بود که در جلسه نظامیان با این ترکیب شرکت می کردم. جلسه ای با حضور شهید بهشتی، آیت الله خامنه ای، شهید رجایی، بنی صدر و فرماندهان نظامی . آغاز دفاع از آنجا شروع شد.
*خاطره ای که از اول جنگ همیشه در خاطرم هست، واکنش جالب فرماندهان نیروی هوایی بود که خواهش می کردند آتش بسی در کار نباشد تا آنها انتقام تجاوز هوایی عراق را به شهرهای کشور بگیرند، آبروی ارتش و نیروی هوایی جمهوری اسلامی خیلی برایشان مهم بود و بعد رفتند آن 150 سورتی پرواز تاریخی را در جبران حمله هوایی به عراق انجام دادند.
*شهید رجایی درست در نقطه مقابل بنی صدر، همه هم و غم خود را در پرهیز از دعواهای سیاسی، سخنرانیهای شعاری و وعده ای پوچ و توخالی قرار داده بود در مقابل تهمتها سکوت پیشه می کرد تا به کار اصلی پشتیبانی جنگ بپردازد.
*صدام نقشه های وسیعی برای جنگ در سر داشت، یاسر عرفات در سفری که برای میانجیگری جهت ختم جنگ به ایران آمده بود-که دوستی من با وی به سالهای دور برمی گشت- در یک جلسه صمیمی به من از نقشه ای در اطاق جنگ صدام گفت که یک فلش به سوی مسجد سلیمان و یک فلش به سوی بهبهان در آن دیده بود.
*امام(ره) در موضوع فرماندهی جنگ از نظر من برای اداره جنگ مطلع بودند حتی قبل از عملیات خیبر که برای خداحافظی محضرشان رسیدم گفتم انشاء الله می روم که با یک پیروزی خوب،که قطعه ای استراتژیک از خاک عراق را تصرف و جنگ را تمام کنیم. که ایشان با لبخندی مرا بدرقه کردند.
*روش فرماندهی من در جنگ، روش اقناعی بود. ساعتها مذاکره و مباحثه برای رسیدن به یک تصمیم جمعی با حداکثر اقناع، فرماندهان ارشد نظامی آن دوران قطعاً اولین حضور و حرفهای مرا در قرارگاه قبل از عملیات خیبر به یاد دارند. استدلال من هم ساده بود و هم جامع و مانع. ما قطعاً نمی توانستیم عراق را اشغال کنیم. چون اصلاً زبان ما زبان اشغال نبود. نتیجه اشغال عراق چیزی می شد شبیه باتلاق امروز اشغالگران. پس زبان ما زبان دفاع بود. یعنی باید خوب دفاع می کردیم و خوب تمام می کردیم. که این کار را هم انجام دادیم. هدف پیشنهاد این بود که با تصرف منطقه استراتژیک مثل قطع رابطه بصره با مرکز عراق و یا قطع راه عراق به دریا را در اختیار داشته باشیم و تدارکات ختم جنگ را موکول به خواسته های ایران نمائیم.
*کشف مصلحت کار سختی است و عمل به مصلحت کاری دشوارتر. و این هر دو کار عظیم توسط امام بزگوارمان به بزرگی و عظمتی تاریخی چنان انجام گرفت که تمام حرفهایی که به خاطر آن وارد دفاع مقدس شده بودیم، تحقق یافت. تمام اصولی که شهدا و جانبازان و ایثارگران در پی آن بودند: بدترین مکافات برای صدام و احقاق حقانیت جمهوری اسلامی در بالاترین مجامع بین المللی.
*ما در پایان دفاع مقدس چه چیزی می خواستیم که به آن نرسیدیم؟ ذره ای ازخاک خود را از دست ندادیم، صدام می خواست با جنگ ما را سیبل دنیا کند در پایان خودش گرفتار شد، حرف حق را در بالاترین مجمع جهانی ثبت کردیم و رسماً شورای امنیت، عراق را آغازگر جنگ معرفی کرد و از تمام گردنه های خطرناک تدارک دیده در خلیج فارس نیز با حفظ عزّت عبور کردیم . اگر کسی از دفاع مقدس انتظاربیشتری داشته حتماً ما و امام(ره) خبر نداشتیم.
*یکی از مهم ترین تصمیمات ما در زمان تجاوز صدام به کویت اتخاذ شد. تصمیم «بی طرفی» در جنگ آمریکا و عراق کار ساده ای نبود آنهم در شرایطی که صدام هواپیماهای خود را به کشور ما می فرستاد! اینکه چرا هواپیماهای عراقی به سمت ما فرستاده شدند هم فقط در یک جمله قابل خلاصه است که صدام به حرف ما اعتماد کرد و می دانست که ما از پشت خنجر نمی زنیم.
*یک شبهه بزرگ و غیر منصفانه ای هم راجع به بحث پشتیبانی جنگ می کنند که واقعاً جای تعجب دارد. مگر دولت دفاع مقدس چه چیزی در چنته داشت که آن را خرج جنگ نکرد؟ مگر مردم جز با کوپن و حداقل معاش با چه چیزی به زندگی خود ادامه می دادند؟ من به عنوان رئیس مجلس آن دوران باید شهادت بدهم که هر چه بود در طبق اخلاص بود و با کمترین درآمدهای نفتی و با همدلی موفق به اداره همزمان جنگ و کشور در طی 8 سال شدیم و اینگونه شبهه افکنی ها غیر منصفانه و غیر عالمانه است و شاید درآمدهای نفتی سرشار این سالها عده ای را به توهم پراکنی واداشته است.
*تاریخ دفاع مقدس با وجود تمام اختلاف سلیقه ها و نظرها، تاریخ بسیار مشعشعی است سرشار و آکنده از همدلی و ایثار متقابل ملت و نظام و امروز بعد از گذشت سالها از آن روزگار نورانی می توان به خوبی دریافت که جام زهر امام چگونه کاسه شهد ملتش شد و تمامی آنچه که دشمنان برای ما تدارک دیده بودند به نفس گرم رهبری که مصالح مردم را از آبروی خویش گرامی تر می داشت چگونه برخود آنها بازگشت و این مهم ترین درسی بود که از امام(ره) آموختیم تا در بزنگاههای تاریخی هراسی از آبروی خویش در پای مصالح مردم نیابیم. قضاوت در این باره سخت نیست، امروز وضع صدام ، حزب بعث ، ارتش عراق ، قدرت نظامی در عراق، امنیت و عمران عراق ، وضع منافقین و ... را با وضع ایران پس از جنگ مقایسه کنید تا تحقق وعده نصر الهی و صحت تدبیر و تصمیم ها را ببینید.
