بیست و سه سال قبل، در دوران پرفراز و نشیب انقلاب اسلامی یعنی در دهم آبان 1367، در پی نامة جناب آقای محمد علی انصاری و بیان دغدغه‌های جمعی از علاقه‌مندان و دلسوزان به امام و انقلاب، حضرت امام خمینی(س) در پاسخ به نامة ایشان، جوابیه‌ای را نگاشتند که به جهت اهمیت فوق‌العاده آن، به «منشور برادری» مشهور گشت.
این نامه در زمان خود و آن جوّ پر التهاب و پرشور انقلابی، حوادثی را در پی داشت و افرادی دربارة آن به تحلیل و بررسی پرداختند و برخی را به مذاق خوش نیامد و لکن تأثیر سخنان دلسوزانه و ناصحانة امام باقی ماند و هنوز که هنوز است جمعی برآنند که امروز نیز نیاز جامعة کنونی بازگشت به فرمایشات آن یار سفر کرده است که جایش همچنان خالی است.
امام خمینی(س) با تیزبینی و روشنگری و با آگاهی کامل از خصوصیات افراد و گروه‌هایی که اختلاف نظر داشتند نکات مهمی را بیان داشتند که به صورت خُرد و با دقت و موشکافی بالغ بر پنجاه نکته می‌شود.
اکنون به جهت یادآوری و پندآموزی از آنچه ایشان بیان داشته‌اند برخی از تیترهای آن نامة ارزشمند را جهت بهره‌مندی علاقه‌مندان به انقلاب و نظام اسلامی یادآور می‌شویم.
این نامه بیانگر شیوة رفتاری امام دربارة همه گروه‌ها و صنف‌ها و افراد جامعه است. شیوه‌ای که یادآور رفتار پیامبرگونه آن امام بزرگوار است. او که خود در قلة فرازمند انقلاب جای گرفته بود و جز حق و حقیقت چیزی نمی‌د‌ید و دائماً از سر دلسوزی به دیگران تذکرات پدرانه می‌داد و آنان را به راه حق فرا می‌خواند. او که مصداق تواصی به صبر و تواصی به حق بود. او که سخنانش ترجمان برخی از آیات قرآن کریم بود و رفتارش یادآور رفتار پیامبر و اولیای دین.
امید آن‌که در این روزگار نیز دستگیر مسئولان و مردم خوب و مهربان ما باشد و همچون همیشه چراغ راه هدایتمان.
اینک برخی از فرازهای نامه:
1. کتاب‌های فقهای اسلام پر است از اختلاف نظرها و سلیقه‌ها و برداشت‌ها.
2. خوشحالیم از به صحنه آمدن اختلاف نظرهای علمی و ظهور آنها در رسانه‌های عمومی.
3. فقها باید در تمام موضوعات مورد نیاز جامعه فکری بکنند.
4. در حکومت اسلامی همیشه باید باب اجتهاد باز باشد.
5. در نظام اسلامی، نظرات اجتهادی ـ فقهی در زمینه‌های مختلف ولو مخالف با یکدیگر، باید آزادانه عرضه شود.
6. شناخت درست حکومت و جامعه جهت برنامه‌ریزی به نفع مسلمانان، نیاز مبرم فقها.
7. کافی نبودن اجتهاد مصطلح در حوزه‌ها.
8. تشخیص مصلحت جامعه، نیاز فقهی برای استنباط احکام.
9. نیاز به بینش صحیح و قدرت تصمیم‌گیری برای ادارة جامعه.
10. این‌گونه اختلاف نظرها تهدیدی برای نظام و انقلاب نیست، زیرا همه در اصول با هم مشترکند.
11. اختلاف نظرهای زیربنایی و اصولی، موجب سستی نظام می‌شود.
12. دوستداران نظام و انقلاب دارای مشترکات فراوانی هستند از جمله:
· در اصول با هم مشترکند.
· نسبت به اسلام و قرآن و انقلاب وفادارند.
· دلشان برای کشور و مردم می‌سوزد.
· برای خدمت به اسلام و مسلمین طرح و نظری دارند.
· اکثر آنان می‌خواهند کشورشان مستقل باشد.
· همة اقشار مردم زندگی پاک و سالمی داشته باشند.
· ایران اسلامی از نظر اقتصادی در بالاترین حد بازارهای جهانی رشد کند.
· اوضاع فرهنگی و علمی ایران به گونه‌ای باشد که تمام محققان جهان را جذب کند.
· اسلام قدرت بزرگ جهان گردد.
13. اینان باید تلاش کنند که ذره‌ای از سیاست «نه شرقی و نه غربی جمهوری اسلامی» عدول نشود.
14. بدانند که دشمنان بزرگ مشترک دارند.
15. مردم را به هوشیاری در برابر دشمن دعوت نمایند.
16. مردم را از حیله‌های استعمارگران آگاه کنند.
17. حبّ نفس که مهم‌ترین چیز برای اختلاف است، کنار بگذارند.
18. برای نجات از حبّ نفس، ریاضت لازم است.
19. برای حل مسائل، همه از نگاه پشتیبانی نظام و اسلام، به مسائل بنگرند.
20. انتقاد سازنده معنایش مخالفت نیست.
21. تشکّل جدید نیز مفهومش اختلاف نیست.
22. انتقاد بجا و سازنده باعث رشد و هدایت جامعه است.
23. هیچ کس نباید خود را مطلق و مبرّای از انتقاد ببیند.
24. هر کس در این نظام در جهت حذف و یا تخریب دیگران برآید، حتماً پیش از ضربه زدن به رقیب، ضربه به اسلام و انقلاب وارد کرده است.
25. تألیف قلوب و زدودن کدورت‌ها از کارهایی است که قطعاً موجب رضایت خداوند است.
26. باید از واسطه‌هایی که فقط کارشان القای بدبینی نسبت به دیگران است، پرهیز شود.
27. هر کس از اصول تخطی کند باید قاطعانه در برابرش ایستاد.
و...
خداوندا! تو شاهد باش من آنچه بنا بود به هر دو جریان بگویم گفتم، حال خود دانند.
خداوند به همه کسانی که دلشان برای احیای اسلام ناب محمدی(ص) و نابودی اسلام امریکایی می‌تپد، توفیق عنایت فرماید. و همه را در کنف عنایت و حمایت خویش محافظت فرماید.
ان‌شاء الله از انصار اسلام و محرومین باشید.
این نامه در زمان خود و آن جوّ پر التهاب و پرشور انقلابی، حوادثی را در پی داشت و افرادی دربارة آن به تحلیل و بررسی پرداختند و برخی را به مذاق خوش نیامد و لکن تأثیر سخنان دلسوزانه و ناصحانة امام باقی ماند و هنوز که هنوز است جمعی برآنند که امروز نیز نیاز جامعة کنونی بازگشت به فرمایشات آن یار سفر کرده است که جایش همچنان خالی است.
امام خمینی(س) با تیزبینی و روشنگری و با آگاهی کامل از خصوصیات افراد و گروه‌هایی که اختلاف نظر داشتند نکات مهمی را بیان داشتند که به صورت خُرد و با دقت و موشکافی بالغ بر پنجاه نکته می‌شود.
اکنون به جهت یادآوری و پندآموزی از آنچه ایشان بیان داشته‌اند برخی از تیترهای آن نامة ارزشمند را جهت بهره‌مندی علاقه‌مندان به انقلاب و نظام اسلامی یادآور می‌شویم.
این نامه بیانگر شیوة رفتاری امام دربارة همه گروه‌ها و صنف‌ها و افراد جامعه است. شیوه‌ای که یادآور رفتار پیامبرگونه آن امام بزرگوار است. او که خود در قلة فرازمند انقلاب جای گرفته بود و جز حق و حقیقت چیزی نمی‌د‌ید و دائماً از سر دلسوزی به دیگران تذکرات پدرانه می‌داد و آنان را به راه حق فرا می‌خواند. او که مصداق تواصی به صبر و تواصی به حق بود. او که سخنانش ترجمان برخی از آیات قرآن کریم بود و رفتارش یادآور رفتار پیامبر و اولیای دین.
امید آن‌که در این روزگار نیز دستگیر مسئولان و مردم خوب و مهربان ما باشد و همچون همیشه چراغ راه هدایتمان.
اینک برخی از فرازهای نامه:
1. کتاب‌های فقهای اسلام پر است از اختلاف نظرها و سلیقه‌ها و برداشت‌ها.
2. خوشحالیم از به صحنه آمدن اختلاف نظرهای علمی و ظهور آنها در رسانه‌های عمومی.
3. فقها باید در تمام موضوعات مورد نیاز جامعه فکری بکنند.
4. در حکومت اسلامی همیشه باید باب اجتهاد باز باشد.
5. در نظام اسلامی، نظرات اجتهادی ـ فقهی در زمینه‌های مختلف ولو مخالف با یکدیگر، باید آزادانه عرضه شود.
6. شناخت درست حکومت و جامعه جهت برنامه‌ریزی به نفع مسلمانان، نیاز مبرم فقها.
7. کافی نبودن اجتهاد مصطلح در حوزه‌ها.
8. تشخیص مصلحت جامعه، نیاز فقهی برای استنباط احکام.
9. نیاز به بینش صحیح و قدرت تصمیم‌گیری برای ادارة جامعه.
10. این‌گونه اختلاف نظرها تهدیدی برای نظام و انقلاب نیست، زیرا همه در اصول با هم مشترکند.
11. اختلاف نظرهای زیربنایی و اصولی، موجب سستی نظام می‌شود.
12. دوستداران نظام و انقلاب دارای مشترکات فراوانی هستند از جمله:
· در اصول با هم مشترکند.
· نسبت به اسلام و قرآن و انقلاب وفادارند.
· دلشان برای کشور و مردم می‌سوزد.
· برای خدمت به اسلام و مسلمین طرح و نظری دارند.
· اکثر آنان می‌خواهند کشورشان مستقل باشد.
· همة اقشار مردم زندگی پاک و سالمی داشته باشند.
· ایران اسلامی از نظر اقتصادی در بالاترین حد بازارهای جهانی رشد کند.
· اوضاع فرهنگی و علمی ایران به گونه‌ای باشد که تمام محققان جهان را جذب کند.
· اسلام قدرت بزرگ جهان گردد.
13. اینان باید تلاش کنند که ذره‌ای از سیاست «نه شرقی و نه غربی جمهوری اسلامی» عدول نشود.
14. بدانند که دشمنان بزرگ مشترک دارند.
15. مردم را به هوشیاری در برابر دشمن دعوت نمایند.
16. مردم را از حیله‌های استعمارگران آگاه کنند.
17. حبّ نفس که مهم‌ترین چیز برای اختلاف است، کنار بگذارند.
18. برای نجات از حبّ نفس، ریاضت لازم است.
19. برای حل مسائل، همه از نگاه پشتیبانی نظام و اسلام، به مسائل بنگرند.
20. انتقاد سازنده معنایش مخالفت نیست.
21. تشکّل جدید نیز مفهومش اختلاف نیست.
22. انتقاد بجا و سازنده باعث رشد و هدایت جامعه است.
23. هیچ کس نباید خود را مطلق و مبرّای از انتقاد ببیند.
24. هر کس در این نظام در جهت حذف و یا تخریب دیگران برآید، حتماً پیش از ضربه زدن به رقیب، ضربه به اسلام و انقلاب وارد کرده است.
25. تألیف قلوب و زدودن کدورت‌ها از کارهایی است که قطعاً موجب رضایت خداوند است.
26. باید از واسطه‌هایی که فقط کارشان القای بدبینی نسبت به دیگران است، پرهیز شود.
27. هر کس از اصول تخطی کند باید قاطعانه در برابرش ایستاد.
و...
خداوندا! تو شاهد باش من آنچه بنا بود به هر دو جریان بگویم گفتم، حال خود دانند.
خداوند به همه کسانی که دلشان برای احیای اسلام ناب محمدی(ص) و نابودی اسلام امریکایی می‌تپد، توفیق عنایت فرماید. و همه را در کنف عنایت و حمایت خویش محافظت فرماید.
ان‌شاء الله از انصار اسلام و محرومین باشید.
کپی شد
