پایگاه خبری جماران: یک استاد حوزه و دانشگاه گفت: کاندیداهای باقی‌مانده در انتخابات یعنی آقایان پزشکیان و جلیلی، مواضع خود را درباره مسائل مهم مورد نظر جوانان مثل بحث حجاب اجباری و فیلترینگ، و مسائل خارجی مثل اف‌ای‌تی‌اف (FATF) و تحریم به طور مشخص روشن کنند.
مشروح گفت و گوی خبرنگار جماران با آیت‌الله کاظم قاضی‌زاده در پی می آید:
تحلیل شما از مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری چیست؟
متأسفانه پایین‌ترین سطح مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری در روز هشتم تیر رقم خورد. آنگونه که آمار را دیدم گویا شرکت واجدین شرائط در انتخابات، 40 درصد بود که تاکنون در هیچ یک از انتخابات ریاست جمهوری این‌گونه پایین نبوده است. این جای تأسف دارد و به ریشه‌هایی برمی‌گردد که باید پیگیری شود. شاید یکی از مهمترین دلائل این مسئله این است که احساس مردم در سال‌های اخیر این بوده که روز به روز زندگی‌شان به لحاظ اقتصادی سخت‌تر شده است و انتخاب روسای جمهور مختلف، تأثیری در بهبود زندگی اقتصادی‌شان نداشته است.
شاید بتوان گفت که علت دیگر، ناخرسندی‌هایی است که به سیاست‌گذاری‌های حکومت در سال‌های اخیر در مواجهه با مردم مربوط است؛ همچنین بحث‌هایی که به اختلافات سال 1401 منجر شد. یا قوانینی که در باب حجاب و عفاف در چند سال اخیر در بین مجلس، دولت و شورای نگهبان رد و بدل شده است و نحوه عملکردهای نیروهای مختلف حاکمیتی، سبب دلخوری‌ها و ناخرسندی‌های اقشاری از جامعه خصوصاً جوانان شده است، و الّا دلیلی ندارند در این انتخابات که اجمالاً زمینه‌ی رقابت جدی فراهم شد و اقشار سیاسی مختلف جامعه از اصول‌گرایان و اصلاح‌طلبان به صورت قوی وارد گود شدند، این مقدار سرد و با تعداد کمی از شرکت‌کنندگان برگزار شود.
راهکار حضرتعالی برای برون‌رفت از این وضعیت موجود چیست؟
به نظر می‌رسد که برای رفع معلول باید علت‌ها پیگیری شود و علت‌های عدم مشارکت برطرف شود. یکی از علت‌ها این است که لازم است در مجموع حاکمیت برای بهبود وضعیت اقتصادی مردم کار جدی انجام دهد. چون بهبود وضعیت اقتصادی مردم با سیاست‌گذاری‌های داخلی چندان موفق نبوده است و تأکید زیادی که بر مقاوم‌سازی اقتصاد مطرح شده، نتوانسته مشکل اقتصادی مردم را حل کند. آن‌چنان که بسیاری از کارشناسان می‌گویند، مشکل اقتصادی ما راه‌حل سیاسی دارد و جمهوری اسلامی باید مسائل بین‌المللی خود را مورد تجدید نظر قرار دهد تا بتواند با تمام کشورهای مؤثر در اقتصاد جهانی به توافق و راه‌حل‌های عقلانی برسد. نکته دیگر این است که ما باید در ترویج یا درخواست اجرای احکام شرعی، از محدوده‌ای که شریعت اسلامی خواسته، پا را فراتر نگذاریم. همچنان که قرآن کریم به ما دستور داده و حتی به پیامبر عظیم‌الشأن اسلام گفته است که باید راه‌حل مشکلات فرهنگی را از طریق راه‌حل‌های فرهنگی به نتیجه برسانیم.
لذا درباره برخی از صحنه‌های نامطلوبی که بعضاً در خیابان‌ها دیده می‌شود یا مواجهه با افرادی که نسبت به برخی از احکام شرعی تقید ندارند، باید تدبیر عقلانی سنجیده شود و در اتاق‌های فکر قوی به نوعی در مسیر ترویج دین قدم بردارند تا بازدارندگی‌های سیاسی و دینی به وجود نیاورند.
این دو مسأله یعنی حل مشکل اقتصاد و حل عقلانی مشکلات فرهنگی اگر در دستور کار حاکمیت قرار بگیرد، امید است که اعتماد از دست رفته‌ی قشر وسیعی از جوانان و مردم شریف ما برگردد تا در عرصه‌های بعدی انتخابات، شاهد حضور پرشکوه مردم شریف‌مان باشیم.
حضرتعالی به افرادی که به هر دلیل پای صندوق‌های رأی نیامدند چه توصیه‌ای دارید؟
من دو توصیه دارم اول اینکه کاندیداهای باقی‌مانده در انتخابات یعنی آقایان پزشکیان و جلیلی، مواضع خود را درباره مسائل مهم مورد نظر جوانان مثل بحث حجاب اجباری و فیلترینگ، و مسائل خارجی مثل اف‌ای‌تی‌اف (FATF) و تحریم به طور مشخص روشن کنند.
دوم، در برابر دیدگاه بسیاری از کسانی که قائل به تحریم انتخابات هستند به این دلیل که می‌گویند رئیس جمهور نمی‌تواند اثری در روند کلی مسائل کشور داشته باشد، نامزدها زمان‌بندی مشخصی برای حل این چهار موردی که عرض کردم اعلام کنند و به صراحت بگویند که اگر فشارهای نامرئی یا سیاست‌های تصمیم‌گرفته شده در جاهای دیگر غیر از دولت اجازه، اجازۀ حل این چهار مسأله را ندهد ما در فرصت مشخصی صبر می‌کنیم و بعد از آن ضمن اعلام موانع پیدا و پنهانِ حل این مسائل، اعلام کنند که از ریاست جمهوری کناره‌گیری می‌کنند. به نظر می‌رسد هوادارانی که به حضور یکی از این دو نفر به دلیل کارایی‌شان در ریاست جمهوری علاقه‌مند و امیدوار هستند، این شیوه می‌تواند آن‌ها را دلگرم کند تا بدانند که رأی آن‌ها در تغییر شرائط مؤثر است.
نکته دیگر این است که انتخابات و رأی‌گیری برای ریاست جمهوری صورت می‌گیرد اما متأسفانه دستگاه‌های فراگیر تبلیغاتی از هم‌اکنون اعلام می‌کنند که هر کسی که به رئیس جمهور رأی می‌دهد، در حقیقت به مجموعه و کلیت سیاست‌های کلان و ساختارهای موجود رأی داده است. شاید به همین علت برخی احساس می‌کنند که از رأی آن‌ها سوءاستفاده می‌شود.
برای حل این مشکل فکر می‌کنم که کاندیداهای محترم به این مسئله تصریح کنند و هم دستگاه‌های تبلیغاتی توجه کنند که رأی به کاندیدای ریاست جمهوری رأی به همان کاندیدا و ترجیح او بر دیگری است؛ اینکه کسی در انتخابات شرکت می‌کند به این معنا نیست که همه‌ی سازوکارهای کشور را به تمامه قبول دارد. بلکه برای عده‌ای شرکت در انتخابات روزنه‌گشایی برای عبور از وضعیت نامطلوب کنونی به وضعیت مطلوب است؛ و لو اینکه به مقدار کمی مطلوب باشد. همچنین عبور از این مرحله برای رسیدن به تغییرات بزرگ‌تر ـ چه تغییرات ساختاری و چه تغییرات در سیاست‌های کلی ـ توسط اعلام نظر درباره دیدگاه‌های رئیس جمهور منتخب است.
