فاضلی: این یک دروغ بزرگ است که دولت‌ها با هم فرق ندارند/ شریفی زارچی: عزت ما را با اینکه می‌گویید فلان مقدار طلا می‌دهیم، لکه‌دار نکنید/ خانیکی: سرمایه اجتماعی ایران رو به فرسایش رفته‌/ منصوری: در مناظره‌ها دیدیم که تفاوت می‌کند چه‌ کسی‌ سکاندار دولت باشد

نشست «انتخابات، مقاومت نامحدود» پیش از ظهر امروز(چهارشنبه 6 تیر ماه) با همکاری ستاد دانشگاهیان مسعود پزشکیان و انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها، در کانون توحید برگزار شد.

به گزارش خبرنگار جماران، محمد فاضلی طی سخنانی در این نشست گفت: از نگاه من داستان انتخابات برای اکثریت قاطع رأی دهندگان و کسانی که رأی نمی‌دهند، مسأله ایران است. بنابراین پیشنهاد اولم این است که انتخابات و رأی دادن و رأی ندادن را از زاویه حیثیتی و اخلاقی نگاه نکنیم؛ مسأله سیاست، مسأله قدرت‌ و توازن قدرت است. تمام حکومت‌های تاریخ، فقط وقتی تن به اراده مردم داده‌اند که توازن قدرت شکل گرفته است. این توازن می‌تواند کشورها را به سمت توسعه و دموکراسی پیش ببرد.

این کارشناس مسائل اجتماعی افزود: مکانیسمی که می‌توانیم با آن قدرت تولید کنیم، انتخابات امروز من انتخابات است. در عین حال کسانی هم بر این باور هستند که انتخابات مکانیسم تولید قدرت نیست. من به پشتوانه قریب 30 سالی که در علوم اجتماعی بوده‌ام، تصورم این است که با مشارکت در انتخابات و نماینده داشتن در سطح سیاست و بین فرادستان، می‌شود بهتر مکانیسم اصلاح و توسعه را پیش برد.

وی ادامه داد: نکته بعد این است که فرآیند توسعه و دموکراسی بسیار پیچیده است. بارها گفته‌ام که دموکراسی لوکس‌ترین و گران‌ترین کالای تاریخ سیاست است. در تاریخ سیاست، امنیت از اول وجود داشته، حکومت‌هایی بوده‌اند که نان را هم فراهم کرده‌اند و حکومت‌هایی بوده‌اند که حتی توسعه اقتصادی را هم فراهم کرده‌اند. اما رسیدن به دموکراسی گران‌ترین و لوکس‌ترین کالای تاریخ سیاست است.

فاضلی یادآور شد: من در یک بازخوانی تاریخ معاصر نشان دادم که ما بعد از مشروطه موفق نشدیم ظرفیتی را برای ایران بسازیم. ما نظام اداری بسیار پیچیده‌، مجموعه‌ای از ناترازی‌های محیط زیستی و مجموعه‌ای از ناتوانی‌ها و توسعه‌ نیافتگی‌ها داریم. حل کردم این توسعه نیافتگی‌ها و ناترازی‌ها از طریق فرآیندهای یکباره و دکمه‌هایی که بعضی‌ها وعده فروشی می‌کنند که این دکمه را می‌زنند و اصلاحات صورت می‌گیرد، واقعیت خارجی ندارد. ناترازی انرژی، مهاجرت نخبگان، وضعیت شهرنشینی و مسأله دموکراسی بسیار پیچیده هستند و بنابراین من امیدی به راه‌کارهای خشن و یکباره نمی‌شناسم.

وی تأکید کرد: برای یک زندگی بهتر و یک کشور توسعه یافته و حتی در حال توسعه بهتر شدن، هزاران اصلاح روی میز است. اصلاح وضعیت آبخوان‌ها، فرونشست زمین، ناترازی‌های انرژی، وضعیت کشاورزی، عدم توازن توسعه منطقه‌ای، حمل و نقل شهری، آلودگی هوا، دانشگاه‌ها، سازمان اقتصادی و اصلاح وضعیت توزیع رانت‌های شرکت‌های اقتصادی به کیفیت زندگی مردم کمک می‌کند. بنابراین هزاران اصلاح روی میز است که دولت‌ها برای‌ انجام‌ آنها قدرت‌ دارند.

این کارشناس مسائل اجتماعی با تأکید بر اینکه این یک دروغ بزرگ است که دولت‌ها با هم فرق ندارند، اظهار داشت: اهداف و نیروهای انسانی دولت‌ها با هم فرق دارد؛ و اولویت‌‌های سیاست خارجی آنها فرق دارد. همه اینها سبب می‌شود که در نهایت در سرنوشت مردم اثر می‌گذارند.

وی افزود: بخشی از رنجی که یک دهه گذشته می‌کشیم و بخش مهمی از توسعه نیافتگی، نابودی زیرساخت‌ها، نابودی محیط زیست ایران، حذف شدن ما از جهان و جایگاه‌مان را در زنجیره‌های تولید جهانی از دست داده‌ایم، محصور تحریم‌ها است و بدون‌ برداشتن تحریم‌ها و توافقی در داخل برای اینکه تحریم‌ها بی‌اثر با برداشته شوند به نحوی که دسترسی ایران به بازارهای بین‌المللی و دستیابی به تکنولوژی، این روند نزول را با شتاب بیشتری ادامه خواهیم داد.

فاضلی تأکید کرد: بدون رفع اثرگذاری مخرب تحریم‌ها، هیچ آینده خوبی در انتظار این کشور نخواهد بود، و از مسیر یک وفاق داخلی و عقلانیت در سیاست خارجی می‌شود این کار را انجام داد. اگر قرار باشد هرگونه اقدامی در سطح تحریم‌ها صورت بگیرد و منجر به یک نزاع اجتماعی و سیاسی در بالاترین سطح، مثل داستان برجام شود، تحریمی رفع نخواهد شد و مسأله بازگشت ایران به جهان هم حل نخواهد شد. در خصوص تحریم‌ها و آینده ایران واقع‌بین باشیم و به این واقعیت توجه کنیم که قدرت دولت‌ها زیاد است و دولت‌ها در صورت در پیش گرفتن رویه‌های عاقلانه در نوع اقتصاد سیاسی و نوع رابطه با فرادستان و فرودستان می‌توانند قرار گرفتن در جاده توسعه را صورت بدهند.

وی افزود: معضل ما این است که از جاده توسعه‌ بیرون هستیم و از اساس‌ از جاده عقلانیت بیرون هستیم. شما در یک جاده اشتباهی هرقدر با سرعت بیشتری بروید، از مقصدتان دورتر می‌شوید. معضل بقیه کاندیداهای ریاست جمهوری، بالاخص سه نفر آنها، این است که از اساس در جاده اشتباهی می‌رانند و در آن جاده هرچه بیشتر گاز بدهیم، بدبخت‌تر می‌شویم. بنابراین حداقل قرار گرفتن در اول این جاده، حتی با سرعت کم، بهتر از این است که در یک جاده اشتباهی به سمت یک مقصد اشتباهی، با سرعت شدیدی حرکت کنید.

به گزارش خبرنگار جماران، علی شریفی زارچی نیز در این نشست گفت: خیلی از مسائل بعد از 45 سال هنوز در این کشور حل نشده است. اصل دوم قانون اساسی و واژه «کرامت انسان» چطور کف خیابان رعایت می‌شود وقتی با زنان و دختران ما این طور برخورد می‌کنند؟ ضمانت اجرای آن چیست؟ اگر نخواهیم به گسل شدیدی که اتفاق افتاده توجه کنیم، چه بسا چهار سال دیگر هم ببینیم جامعه ناامیدتر شده است.

عضو پیشین هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف، افزود: الآن موجی که در سال‌ 88 و حتی 92 و 96 دیدیم را شاهد نیستیم. من در طی این چند روز سعی کردم با خیلی از دانشجویان صحبت کنم. از نظر خیلی جوان‌ها، رئیس جمهور با رئیس جمهور فرقی ندارد. وضعیت جامعه ما طوری نیست که بخواهیم با کنایه، لفافه و پرده‌پوشی صحبت کنیم. ما اینقدر افتخار می‌کنیم که در هشت سال دفاع مقدس یک وجب از خاک‌مان را ندادیم. 150 هزار نفر در یک سال مهاجرت کرده‌اند؛ این معادل سقوط یک شهر است. این منابعی که از کشور ما می‌روند، یک بخشی از ثروت سرزمینی است.

وی ادامه داد: آیا واقعا رئیس جمهور تدارکاتچی است و هیچ تغییری نمی‌تواند انجام بدهد؟ از نگاه من تفاوت روشن و بسیار بزرگی وجود دارد. خود من روز اول که می‌خواستم تصمیم بگیرم، شناخت بسیار کمی از آقای دکتر پزشکیان داشتم. اما بعضی کاندیداها را روشن می‌شناختم و اتفاقا انگیزه من برای اینکه به روشنی بگویم از آقای دکتر پزشکیان حمایت می‌کنم، بعضی از سایر کاندیداها بود. یکی از جوانان از من پرسید می‌دانی اگر پزشکیان بیاید چه می‌شود؟ گفتم نه ولی می‌دانم اگر فلانی بیاید چه می‌شود.

شریفی زارچی یادآور شد: در طول مناظرات هم یک توهم دانایی مشاهده‌ کردیم. با مدرک دکترای الهیات با 1+5 مذاکره کردید و بسته پیشنهادی شما موجود هست؛ لطفا این بسته پیشنهادی را بخوانید و بعد شکاف فقر در کشورهای فقیر و غنی را حل کنید و از کرامت انسان‌ها سخن بگویید. آن متن را بخوانید، می‌فهمید چه گذشت که شش قطعنامه پشت سر هم علیه کشور ما صادر شد. متن توافقنامه با ترکیه و برزیل در تهران را بخوانید.

وی تأکید کرد: انتخابات مجلس رأی ندادیم و نتیجه این شد که آقایی که می‌گفت ارازل و اوباش دانشگاه شریف را باید ممنوع‌الخروج کنیم، نماینده تهران شده و قرار است چهار سال برای ما قانون بنویسد. به هر حال مکانیزم انتخابات اجازه نمی‌دهد خیلی سلیقه‌ها دخیل باشند. اما یک مقدار نگاه‌مان را به ذهنیت جوانان نزدیک‌تر کنیم. شاید به درستی فکر می‌کنند که رئیس جمهور اختیارات کمی دارد؛ و نگاه کنیم که چه معضلی باعث این اتفاق شده است.

عضو پیشین هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف، گفت: برخی از کانون‌های قدرت تغییر ناپذیر هستند. پس دغدغه اول جوان این است که رئیس جمهور هیچ کاره است. دغدغه دوم این است که یکی از بزرگترین چالش‌های بخشی از نوجوانان و جوانان موضوع اخلاقی است. یعنی این گزاره در ذهن آنها شکل گرفته که من اگر رأی بدهم به معنای تثبیت و مشروعیت بخشی است؛ و با این گزاره مشکل دارند.

وی با تأکید بر اینکه در لفافه سخن گفتن یکی از معضلات کشور است، اظهار داشت: کشور ما به انبوهی از مشکلات حل نشده تبدیل شده است. فرض کنید رأی ندادید و گشت ارشاد به خیابان‌ها برگشت. فکر نمی‌کردند دوباره محتاج مشارکت باشند و احتمالا خیلی‌ها دارند خودشان‌ را ملامت می‌کنند که چرا گشت‌ ارشاد دوباره‌ برگشت. افرادی علنا می‌گویند قانون است و باید اجرا شود؛ کما اینکه قانون نیست. در پستوهای مجلس نوشتند و جرأت ندارند به صحن علنی بیاورند. این را می‌خواهند به نام قانون تحمیل کنند و خودشان هم می‌دانند که تحمیل اقلیت به اکثریت است.

شریفی زارچی با بیان اینکه جوان ما کرامت‌ و عزت‌ می‌خواهد، افزود: دیشب دختر خانم جوانی گفت ما عزت داریم و عزت ما را با اینکه می‌گویید فلان مقدار طلا می‌دهیم، لکه‌دار نکنید. یک نوجوان و جوان کرامت می‌خواهد و اینکه بتواند زندگی کند. اگر ما نتوانیم پاسخ‌های روشنی به سؤالات آنها بدهیم، چه بسا مشارکت جدی از سمت نسل Z نداشته باشیم.

به گزارش خبرنگار جماران، هادی خانیکی نیز در این نشست گفت: یکی از مسائل اجتماعی جامعه ما این است که زن در موقعیت متفاوتی از گذشته قرار گرفته‌ و این موقعیت متفاوت در اتاق‌های در بسته‌ای نیست که مثلا سیاست رسمی یا سیاست غیر رسمی باشد. خانم زرآبادی از حق زنان و دیده شدن زنان دفاع کرد و به عنوان سخنگوی ستاد آقای پزشکیان هم معرفی شد. اینها را کسی کشف نکرد و خودشان شجاعانه آمدند.

عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی افزود: اگر این طور نشست‌ها در جاهای مختلف باشد و ادامه پیدا کند، آن وقت بهتر می‌توانیم بفهمیم که مسأله در ایران چیست؟ این مهم است که اگر ما حرفی می‌زنیم، بتوانیم این حرف‌ها را به عنوان یک گفت‌وگوی رسمی، سیاسی و اجتماعی در بیاوریم. ولی چه می‌شود کرد که این فرصت‌ها در ایام انتخابات می‌آید و می‌رود. چه کسی باور دارد که بعد از انتخابات در همین حد مناظره‌ها و ارائه برنامه‌هایی که امروز می‌بینیم، رسانه ملی باز باشد؟

وی تأکید کرد: ایران برای همه‌ ایرانیان است و برای کسی که رأی می‌دهد یا رأی نمی‌دهد اما دلیلش را می‌داند، تفکیکی قائل نشویم. سال 1400 برای من هم این سؤال بود که مسأله انتخابات به کجا می‌رسد و چه اتفاقاتی در جامعه افتاده است؟ بعد از آن آقای خاتمی به من مسئولیتی دادند و مطالعه‌ای انجام دادم در مورد زمینه‌های سیاسی که منجر به این وضع انتخابات شده است. این یک فعل و انفعال سیاسی است اما بستر اجتماعی و اقتصادی دارد.

خانیکی با اشاره به اینکه 26 طرح ملی 30 سال گذشته را بررسی کرده است، افزود: از میان آنها 10 مؤلفه در آمد. یکی از آنها این است که ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان تغییر کرده‌ و این تغییر را به تغییرات نسلی محدود نکنیم؛ نسل‌های قبلی هم دگرگون شده‌اند. دوم اینکه سرمایه اجتماعی ایران رو به فرسایش رفته‌ است. سوم اینکه تغییر در سبک زندگی رخ داده و حتی سبک زندگی دیندارانه نسبت به سبک زندگی دیندارانه گذشته تفاوت پیدا کرده است.

وی ادامه داد: چهارم اینکه رفتارهای مذهبی و آرزوها و علایق مذهبی هم تغییر پیدا کرده است. پنجم اینکه صفات رفتاری و ارزش‌های اخلاقی هم در جامعه و فهم از اخلاق متفاوت شده است. ششم این است که تغییر مواجهات نسلی رخ داده است. هفتم اینکه یک تحول کیفی در افکار عمومی رخ داده است. هشتم اینکه نحوه حضور در جامعه و اجتماعات تغییر کرده است. نهم اینکه یک تغییر نگرش و دیدگاه نسبت اثربخشی انتخابات رخ داده‌ است. دهم اینکه ما با شکل‌گیری جامعه متکثر، متفاوت و سیال مواجه شده‌ایم که به شدت‌ در حوزه‌های ختلف اقتصادی و سیاسی احساس‌ تبعیض و بی‌عدالتی می‌کند، فردگرایی در آن رشد کرده و همبستگی اجتماعی در آن تضعیف شده است.

عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی تأکید کرد: در چنین جامعه‌ای طبیعتا سیاست‌ورزی هم متفاوت خواهد شد. از جمله اینکه وقتی نام انتخابات به میان می‌آید، تصویر کلانی از انتخابات به ذهن ما می‌آید. در این وضعیت من فکر می‌کنم موضوع مهمی که ما بتوانیم به آن بپردازیم این است که نحوه مواجهات نسل‌های متفاوت با مسأله‌ای که اشتراک لفظ دارد، مثل انتخابات و رأی دادن چیست؟ این پژوهش نشان می‌داد نسل‌ جدبد در خیلی جاها به حق احساس می‌کند که نسل‌ جدید فرصت‌ها را برای او تنگ کرده‌ و نگذاشته شکوفایی اجتماعی و علمی پیدا کند و آینده را تیره یا حداقل مبهم می‌بیند.

به گزارش خبرنگار جماران، آذر منصوری نیز در این نشست گفت: اگر تحت عنوان جبهه‌ اصلاحات ایران در این انتخابات راهبردی متفاوت از انتخابات گذشته اتخاذ کردیم به دلیل نوع انتخابات و تحلیلی بود که ما از جامعه داشتیم و پیش‌بینی رفتاری که از حکمرانی در انتخابات داشتیم و نیز اثرگذاری نهادت دولت است؛ به عنوان نهادی که اساس کارهای اجرایی و بخشی از سیاستگذاری‌ها در اختیار این نهاد است و تأثیرگذاری آن را در حاکمیت یکدست داریم می‌بینیم.

رئیس جبهه اصلاحات با اشاره به اینکه شوراها و نهادهای غیر قانونی الآن دارند در کشور قانونگذاری می‌کنند، افزود: حرف ما در این انتخابات این بود که به عنوان یک جریان سیاسی که در همه دوران‌ها سعی کرده‌ایم از فرصت انتخابات حداکثر استفاده را بکنیم، مجموعه‌ای از گزینه‌ها و راهبردها را تجربه کرده‌ایم. مهمترین اصل در شرایط فعلی برای‌ ما «ایران» است‌ و برای‌ خوش آمدن یا خوش نیامدن کسی‌ در انتخابات شرکت‌ نمی‌کنیم.

وی تأکید کرد: فکر می‌کنیم آقای دکتر پزشکیان با توجه به راهبردی که ما اتخاذ کرده‌ایم، حتما گزینه اختصاصی جبهه اصلاحات برای دعوت مردم به مشارکت در این انتخابات و اثرگذاری است. ضمن اینکه به کسانی‌ که‌ هنوز مردد هستند و یا تمایلی به شرکت‌ ندارند، در گام‌ اول باید حق بدهیم و آنها در تحلیل خودشان به این نتیجه رسیده‌اند که رأی دادن یا ندادن آنها در سرنوشت خودشان و کشور تأثیری ندارد؛ و ما می‌خواهیم بگوییم که اتفاقا تأثیرگذار است.

منصوری با اشاره به اینکه اقناع بخش‌ خاکستری هم دشوار است، اظهار داشت: ما داریم تلاش می‌کنیم که بگوییم این واقعیت امروز کشور ما است. در مناظره‌ها دیدیم که تفاوت می‌کند چه‌ کسی‌ سکاندار دولت در آینده ایران باشد؛ و تأثیرگذاری آنها در حوزه‌های زیرمجموعه دولت هم متفاوت خواهد بود. بنابراین، ما در عین واقع‌گرایی و درک واقعیت‌های موجود در حکمرانی و جامعه تصمیم گرفته‌ایم این راهبرد را اتخاذ کنیم.

وی با بیان اینکه معیشت مردم‌ در تنگنا است، افزود: در حوزه صنعت، کشاورزی، آب، زیرساخت‌های گاز، منابع نیرو و محیط زیست مشکل داریم و از سوی دیگر طبق آخرین نظرسنجی با نزدیک 80 درصد افت سرمایه اجتماعی مواجه هستیم. کشور ما در یک مرحله و پیچ بسیار خطرناک قرار دارد و ما ناگزیریم که بین این دو دیدگاه انتخاب کنیم. باید به جامعه‌ای که فکر می‌کند رأی دادن یا رأی ندادنش تفاوتی ندارد، ثابت کنیم که اتفاقا رأی دادن شما در همه‌ حوزه‌هایی که برای‌ ایران امروز ایجاد بحران‌ کرده، تأثیرگذار است و وجوه متمایز دکتر پزشکیان می‌تواند این تأثیرگذاری را به همراه داشته باشد.

به گزارش خبرنگار جماران، سیده حمیده زرآبادی نیز در این نشست گفت: فکر می‌کنم هنوز خیلی از ما مردد هستیم که در انتخابات شرکت کنیم یا شرکت نکنیم. من از بین همه این تردیدها دوست دارم یک امید را ببینم و آن امید این است که این تردیدها سبب می‌شود نظام پاسخگویی تقویت شود. مشکلی‌ که در حال‌ حاضر وجود دارد، کسی پاسخی برای آن ندارد.

سخنگوی ستاد انتخاباتی مسعود پزشکیان، افزود: امیدوارم کسانی که مردد هستند بتوانند برای ایران تصمیم بگیرند. چرا که سرزمین ما با بحران‌های متفاوتی از ناترازی انرژی، کسری بودجه، محیط زیست، صندوق‌های بازنشستگی، اقتصاد و سیاست خارجه ما را احاطه کرده و مردم ما هر روز دارند تحقیر می‌شوند و روح آسیب‌دیده‌ای دارند.

وی یادآور شد: ما در گذشته در انتخابات شرکت می‌کردیم و اعتقاد داشتیم که مهم است رئیس جمهور چه راهبردی برای حل مسأله دارد؛ می‌خواهد مسأله را حل کند و یا می‌خواهد صورت مسأله را پاک کند. ولی فکر می‌کنم امروز یک گام هم عقب‌تر رفته‌ایم. چون کسی که رئیس جمهور می‌شود، باید بگوید آیا حاضر است ما را ببیند؟ خیلی از قشرهای ما اصلا دیده نمی‌شوند؛ چه برسد به اینکه مسأله آنها دیده شود و بعد مرحله بعدی ببینیم چطوری می‌خواهیم به آن مسأله پاسخ بدهیم.

زرآبادی تأکید کرد: من فکر می‌کنم در میان کاندیداهایی که وجود دارند، تنها کسی که ما را به عنوان شهروندان این سرزمین به رسمیت شناخت، آقای پزشکیان بودند؛ و حاضر نشدند رؤیافروشی کنند. متأسفانه شرایط اقتصادی کشور را در وضعیتی قرار داده‌اند که ما درگیر زندگی و معیشت خودمان هستیم و بعد از همین نقطه ضعف استفاده و به ما رؤیافروشی می‌کنند؛ رؤیاهای که شاید هیچ تضمینی برای‌ اجرای آنها وجود نداشته باشد.