پایگاه خبری جماران: همایش بزرگداشت مرحومه دکتر زهرا شجاعی روز ۱۳ اردیبهشت ماه در قم برگزار می‌شود.
مشروح گفت‌وگوی خبرنگار جماران با حجت‌الاسلام والمسلمین بیگی مدیر موسسه فقه الثقلین وابسته به دفتر آیت الله العظمی صانعی در این خصوص در پی می آید:
لطفا محتوا و کم و کیف مراسم بزرگداشت مرحومه خانم دکتر شجاعی را تشریح کنید.
قبل از پاسخ به سؤال، عرض می‌شود که شخصیت‌های برجسته و شاخص، الگوهای یک جامعه‌اند. خدمات و تلاش‌های آنان در عرصه‌های مختلف، نماد رشد و بالندگی محسوب می‌گردد. به هر میزان مردم جامعه از خدمات و شایستگی‌های آنان مطلع باشند، همان اندازه در انگیزش، اراده و تصمیم عموم جامعه در جهت نیل به اهداف انسانی و اسلامی و پیشرفت به‌سوی احیای فکر و فرهنگ، تأثیرگذار خواهد بود.
بنابراین، نکوداشت و معرفی شخصیت‌های ارزنده و همت‌شان در ابعاد همه جانبه؛ چه در حیات و چه در ممات آنان، وظیفه اخلاقی و انسانی به‌حساب می‌آید. مرحومه خانم دکتر زهرا شجاعی از همان شخصیت‌های تأثیرگذار است.
ایشان در طول زندگی سیاسی-اجتماعی خود، نقش مؤثری را در جامعه ایران ایفا کرد. آن فقیده، فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی خویش را قبل از انقلاب در آموزش و پرورش، آغاز نمود و پس از پیروزی انقلاب اسلامی رفته رفته فعالیت‌های خود را توسعه بخشید. خانم شجاعی، علاوه بر فعالیت و تدریس در سطح مدرسه و تدریس تا مقاطع دانشگاهی، یک فعال فکری و اجتماعی در حوزه زنان است. بازیافت شخصیت و احیای حقوق زنان از جمله خدماتی است که وی تا واپسین روزهای حیات خود پیگیرآن بود.
شرکت در نام‌نویسی نامزدی ریاست جمهور در سال 1400 یکی از آن تلاش‌هاست. ایشان انگیزه‌اش را در این نام‌نویسی چنین بیان می‌دارد: «هدف من رئیس جمهورشدن نبود. این بود که شورای نگهبان را وادار کنم در این باره (اصل 115 قانون اساسی که موضوع «رجل سیاسی» بودن را برای نامزدی ریاست جمهوری بیان کرده) نظر و تفسیر نهایی را مطرح که اگر «رجل» به معنای «مرد» است با شجاعت و صراحت بیان کند و اگر هم تفسیر دیگری دارد، بیان کند و فکر می کنم که ما به این هدف خودمان هم رسیدیم. حداقل خودم احساس رضایت می‌کنم...، ولی برای من مثل روز روشن بود که رد صلاحیت می‌شوم.»
خانم شجاعی مشی اعتدالی و میانه‌روی داشت و با این رویه کوشید تا به جامعه ایران و حاکمیت بباوراند که زنان، افزون بر مادری و همسری، شایستگی و حق فعالیت در عرصه‌های مختلف اجتماعی و سیاسی را دارا هستند و منع یا بیانی از این جهت در آموزه‌های اسلامی و معارف دینی وجود ندارد.
ایشان اولین زنی بود که به کابینه دولت و در جمع مردانه هیأت دولت، به عنوان مشاور ریاست جمهوری در امور زنان، راه یافت و برای به ثمر رساندن اندیشه‌های حقوقی در حوزه زنان امیدها را زنده نمود. تلاش‌های وی برای امحاء تفکر سنتی ضعیفه یا متعلقه دانستن زنان نتیجه داد. لذا پس از ایشان، شاهدیم که روند حضور خانم‌ها در عرصه‌های اجرایی کشور و در هیئت دولت ادامه پیدا کرد.
به واقع روشن است که تلاش‌های امثال خانم شجاعی، این صحنه را به جامعه زنان ایران برگردان و جامعه و مردان را باوراند که زن می‌تواند در عرصه‌های مختلف اجتماعی و سیاسی نقش‌آفرینی کند و مؤثر هم باشد. بنابراین، نقش خانم شجاعی در تفهیم گفتمان با گذار از جامعه سنتی به جامعه مدرن تحقق یافت و ایشان، نام خود را به عنوان یکی از بانیان این خدمت ارزنده در تاریخ ثبت نموده است.
علاوه بر آنچه به نظر رسید، خانم دکتر شجاعی همکاری‌های نزدیک و مؤثری با مؤسسه فقه الثقلین تحت اشراف دفتر آیت‌الله العظمی صانعی (ره) داشت. ایشان با اقدامات سازنده و همکاری صمیمانه با بخش فقه پژوهی مؤسسه فقه الثقلین و برگزاری همایش‌های آن مؤسسه، سهم به سزایی را در بلوغ و بالندگی کمی و کیفی این نشست‌ها ایفا کرد.
لذا مؤسسه فقه الثقلین با همکاری برخی از مؤسسه‌ها و نهادهای فعال حوزه علمیه قم، مراسم نکوداشتی را در تجلیل و تکریم از این بانوی ارزشمند در روز پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت در دفتر مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی صانعی (ره) برگزار خواهد نمود. در این مراسم شخصیت‌ها و بزرگانی از حوزه‌های علمیه و جامعه فرهنگی ـ سیاسی زنان حضور پیدا خواهند کرد و سخنرانان پیرامون شخصیت علمی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مرحومه دکتر زهرا شجاعی به ایراد سخن و دیدگاه‌ها خواهند پرداخت.
علت اینکه مراسم بزرگداشت خانم شجاعی را در قم برگزار می‌کنید، چیست؟
خانم شجاعی علاوه بر اینکه رشد و فعالیت خود را در شهر قم آغاز نمود، مطالعات و اندیشه‌های ایشان برخواسته از اندیشه دینی و حوزوی بوده است؛ اگرچه قرائت او از حوزه حقوق زنان با نگرش و دریافت‌های برخی حوزویان به‌ویژه بخش سنتی آن، زاویه داشت، لیکن او تعلیم یافته حوزه علمیه و مکتب امام خمینی (س) بوده است و راه و روش آن مکتب و مدرسه را پیشه خود نموده بود. با این نگاه و با عنایت به شخصیت دینی او، مراسم بزرگداشت آن مرحومه در حوزه علمیه قم برگزار می‌گردد.
چه مؤسساتی با شما در برگزاری این مراسم همکاری می‌کنند؟
این مراسم به همت مؤسسه فقه الثقلین و با مشارکت: مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم، مؤسسه فهیم، مؤسسه مفتاح کرامت، مرکز مطالعات اندیشه معاصر دینی، انجمن قرآن و انجمن مدرسین دانشگاه‌ها برگزار می‌شود.
خروجی و محصولات مراسم چه خواهد بود؟
سخنرانی‌های انجام شده در مراسم و مصاحبه‌ها و احیاناً مقالاتی که در حواشی این مراسم ارائه خواهد شد، به صورت کتاب و تحت عنوان سلسله کتب فقه پژوهی مؤسسه فقه الثقلین، منتشر خواهد شد.
چرا روز ۱۳ اردیبهشت را برای برگزاری مراسم انتخاب کردید؟
۱۲ اردیبهشت سالروز شهادت استاد مطهری و روز معلم است. خانم زهرا شجاعی در عرصه‌های فرهنگی و به‌ویژه در آموزش و پرورش فعالیت دیرینه‌ای داشت و در مراحل و مقاطع مختلف از مدرسه تا دانشگاه، کرسی تدریس و استادی داشت. روز پنجشنبه یعنی فردای آن روز انتخاب شد تا از فرصت تعطیلی اداری برای حضور شخصیت‌های مختلف در این مراسم، مهیا باشد.
