محمد سروش محلاتی استاد حوزه علمیه قم گفت: وقتی تاریخ را ورق می‌زنیم می‌بینیم که حوزه‌های علمیه و علمای ما فراز و فرودهای زیادی را پشت سر گذاشته‌اند ولی هرگز هیچ‌گونه فشاری نتوانسته است علم را از بین ببرد. اشخاص را محدود می‌کند و تأثیرش هم معکوس است؛ یعنی وقتی که شخصی محدود شود توجه به افکار و اندیشه‌های او بیشتر می‌شود. اتفاقا دنیای امروز چنین دنیایی است که هرچه بخواهند صدایی را خاموش کنند، آن صدا بلندتر می‌شود.
استاد حوزه علمیه قم با تأکید بر اینکه درس ما بی حاشیه است و غیر از مسائل متعارف فقه و اصول در آن چیزی مطرح نمی‌شود، گفت: بر طبق آیه شریفه قرآن ما دو وظیفه تفقه به دین و و انذار است و این دو تکلیف از هم تفکیک شدنی نیست. من به رسالتی که از این آیه شریفه قرآن استفاده می‌شود، ملتزم ومتعهد هستم؛ در حوزه تفقه و بیرون از حوزه انذار. کسی که کتاب القضا و بحث موازین رسیدگی عادلانه به افراد مجرم و متهم را می‌خواند، باید انذار مرتبط به آن هم داشته باشد. معنی ندارد ما امر به معروف و نهی از منکر و شرایط آن را بخوانیم و چشم‌مان را ببندیم که چه منکراتی به نام امر به معروف و نهی از منکر انجام می‌گیرد؛ در مورد حکومت اسلامی و عدالت بحث کنیم و چشم‌مان را ببندیم که در جامعه افرادی هستند که برای تأمین حداقل‌های زندگی خودشان تن‌فروشی و کلیه‌فروشی می‌کنند یا دست به اقدامات فجیع دیگری می‌زنند؛ نه اسلام این تفکیک را از ما می‌پذیرد و نه مردم می‌پذیرند.
به گزارش خبرنگار جماران، حجت‌الاسلام و المسلمین محمد سروش محلاتی در پاسخ به سؤال شاگردان در خصوص «محدودیت تدریس در حوزه»، گفت: از حدود سه ماه قبل برخی از دوستان برای پیگیری کارهای تحصیلی خودشان به مدیریت حوزه مراجعه می‌کردند و به آنها گفته می‌شد که این درس از نظر مدیریت حوزه رسمیت ندارد و کسی که اینجا شرکت کند نمیتواند از مزایای تحصیل در حوزه از قبیل گرفتن مدرک تحصیلی یا معافیت تحصیلی برخوردار باشد.
استاد حوزه علمیه قم با تأکید بر اینکه از علت این مسأله اطلاعی ندارد، افزود: این طور تصمیمات به کسی ابلاغ نمی‌شود و کسی از ناحیه مدیریت حوزه چیزی به من نگفته است. خبری که من شنیدم همین است که بعضی از دوستان را نپذیرفته‌اند و صفحه مربوط به درس‌های من مسدود است. نکته دوم هم در این زمینه این است که اساسا مشخص نیست که این نوع تصمیم‌گیری‌ها در کجا و توسط چه کسانی صورت می‌گیرد. یعنی قابل پیگیری و ردیابی هم برای افراد نیست و عملا امکان اطلاع یافتن مسدود است.
وی ادامه داد: نکته سوم این است که اگر شخصی اعتراضی به این نوع تصمیمات داشته باشد، مرجعی برای مراجعه کردن نیست؛ که بگویند طلبه و استادی محروم یا محکوم شده یا تصمیمی درباره او گرفته شده و در صورتی که اعتراض دارد به فلان جا یا فلان شخص مراجعه کند و در آنجا رسیدگی می‌شود. لذا عملا امکان دسترسی به هرگونه اطلاعات و اطلاع از سرنوشت و وضعیت، مسدود است.
راه حل مسئله این است که شخص جلوی دفتر افراد مختلف برود و کرنش کند!
لذا از نظر شخص بنده پرونده این مسأله مسدود است و بنای بر پیگیری و اقدامی وجود ندارد
سروش محلاتی اظهار داشت: یک راه باز است که اگر کسی اهلش باشد می‌تواند آن راه را بپیماید؛ این است که جلوی دفتر افراد مختلف برود و کرنش کند و آن وقت می‌گویند مسأله حل شد. لذا از نظر شخص بنده پرونده این مسأله مسدود است و بنای بر پیگیری و اقدامی وجود ندارد.
وی در خصوص ریشه این قضیه گفت: آنچه را که می‌شود حدس مورد اطمینان زد، این است که این اشکال‌تراشی‌ها و ایجاد محدودیت مربوط به خود این جلسه و درس نیست. چون درس ما بی حاشیه است و غیر از مسائل متعارف فقه و اصول در آن چیزی مطرح نمی‌شود و وجهی ندارد که محدودیتی برای بیان این مسائل علمی وجود داشته باشد. لذا با یک دلایل خارجی این محدودیت‌ها اعمال می‌شود که فلانی در فضاهای بیرون حوزه صحبت‌هایی می‌نویسد یا سخنرانی می‌کند و آنها مستمسکی قرار گرفته برای اینکه باید ارتباطات این شخص در حوزه کمتر یا درسش با محدودیت مواجه شود.
استاد حوزه علمیه قم تأکید کرد: بر طبق آیه شریفه قرآن ما دو وظیفه تفقه به دین و و انذار است و این دو تکلیف از هم تفکیک شدنی نیست. من به رسالتی که از این آیه شریفه قرآن استفاده می‌شود، ملتزم ومتعهد هستم؛ در حوزه تفقه و بیرون از حوزه انذار. کسی که کتاب القضا و بحث موازین رسیدگی عادلانه به افراد مجرم و متهم را می‌خواند، باید انذار مرتبط به آن هم داشته باشد. معنی ندارد ما امر به معروف و نهی از منکر و شرایط آن را بخوانیم و چشم‌مان را ببندیم که چه منکراتی به نام امر به معروف و نهی از منکر انجام می‌گیرد؛ در مورد حکومت اسلامی و عدالت بحث کنیم و چشم‌مان را ببندیم که در جامعه افرادی هستند که برای تأمین حداقل‌های زندگی خودشان تن‌فروشی و کلیه‌فروشی می‌کنند یا دست به اقدامات فجیع دیگری می‌زنند؛ نه اسلام این تفکیک را از ما می‌پذیرد و نه مردم می‌پذیرند.
وی افزود: اگر برای بنده شرایطی پیش بیاید که تحت فشار قرار بگیرم، تحت فشار قرار بگیرم قهرا ترجیح می‌دهم که انذار مقدم است؛ چون الحمدلله حوزه‌های بحث و درس علمی حوزه‌ها به صورت واجب کفایی رونق زیادی دارد و کمبودی وجود ندارد. ولی به نظر من در قلمرو انذار کمبود زیادی هست. بنده در صورت محدودیت‌ها از همه از شئون حوزوی خودم صرف نظر می‌کنم ولی از انذار به هیچ وجه نمی‌شود صرف نظر کرد.
حوزه‌های علمیه و علمای ما فراز و فرودهای زیادی را پشت سر گذاشته‌اند
هرگز هیچ‌گونه فشاری نتوانسته است علم را از بین ببرد
سروش محلاتی با تأکید بر اینکه این تصمیم مبتنی بر یک درک دینی است، گفت: مطلب بعد این است که وقتی تاریخ را ورق می‌زنیم می‌بینیم که حوزه‌های علمیه و علمای ما فراز و فرودهای زیادی را پشت سر گذاشته‌اند ولی هرگز هیچ‌گونه فشاری نتوانسته است علم را از بین ببرد. اشخاص را محدود می‌کند و تأثیرش هم معکوس است؛ یعنی وقتی که شخصی محدود شود توجه به افکار و اندیشه‌های او بیشتر می‌شود. اتفاقا دنیای امروز چنین دنیایی است که هرچه بخواهند صدایی را خاموش کنند، آن صدا بلندتر می‌شود.
امروز به برکت فضای مجازی، امکان تدریس را از هیچ استادی در حوزه یا دانشگاه نمی‌توان سلب کرد
وی تصریح کرد: امروز به برکت فضای مجازی، امکان تدریس را از هیچ استادی در حوزه یا دانشگاه نمی‌توان سلب کرد و فضای مجازی، دیوارهای این کلاس‌ها را فرو ریخته است و لذا همین مباحثات ناچیز این کمترین را نه فقط در حوزه قم بلکه در سراسر کشور و حتی خارج از آن صدها نفر دنبال می‌کنند. مگر ن تعداد فراوان فاضل و فرهیخته‌ای که مشتاقانه در تعطیلات تابستان درس فقه را دنبال می‌کردند منتظر مجوز این حضرات بودند و یا به عکس، به دلیل پشتیبانی این حضرات از درسی، به استقبال آن میروند؟
استاد حوزه علمی قم افزود: نکته دیگری که در پایان اشاره می‌کنم این است که دوستان عزیز در پیگیری مباحث علمی جدی باشید و مبادا مشکلاتی از این نوع و یا فشارهای اقتصادی و موانع دیگر شما را از پای دراورد یا ناامید کند. برای علم و دانش ، همیشه افق روشن است شما عالم و ملا شوید و بدانید هیچکس نمیتواند علم را حذف کند و هر تحقیر صوری نسبت به عالم به تکریم واقعی او میانجامد . یک روز کتابخانه شیخ طوسی را در بغداد اتش زدند و او را اواره کردند ولی شیخ با تاسیس حوزه در نجف اشرف تحولی بزرگ در تاریخ شیعه بوجود دارد . روز دیگر ملاصدرا را از قم به کهک اواره کردند ولی هرگز نتوانستند مانع تأسیس مکتب فلسفی او را شوند.
علم را هرگز نمی‌توان حبس یا حذف کرد
برخی انقلابی‌نماها از مطرح شدن نام آیت‌الله خویی در حوزه قم ناراحت بودند
وی ادامه داد: برخی انقلابی‌نماها از مطرح شدن نام آیت‌الله خویی در حوزه قم ناراحت بودند ولی امروز بر فراز صدها کرسی درس خارج در قم «قال المحقق الخویی» شنیده می‌شود . علم را هرگز نمی‌توان حبس یا حذف کرد شما در کار تحصیل و تحقیق جدی باشید و مطمئن باشید که موفقید به خصوص وقتی کاری مخلصانه انجام شود برکت خاصی پیدا می‌کند. امروز حوزه‌های شیعه بر سر سفره تفسیر و فلسفه علامه طباطبایی است در حالی که دیروز او در سخت‌ترین شرایط مادی زندگی می‌کرد و برای تعطیل درس، به او فشار می‌آوردند . این گذشته را بخوانید و با نشاط و جدیت کار کنید.
