پایگاه خبری جماران: یک کارشناس مسائل خاورمیانه با اشاره به روابط تاریخی ملت‌های ایران و مصر و تلاش کشورهای غربی و عربستان سعودی برای جلوگیری از رابطه این دو کشور، گفت: با اینکه ما حتی در دوران مبارک سعی کردیم که زمینه‌ای برای روابط دو کشور ایجاد شود تا مردم دو کشور بتوانند با هم ارتباط داشته باشند، عملا اجازه چنین چیزی را ندادند. پس مانع اصلی درون مصر نبود و آنچه که بود به مصر دیکته می‌شد و مصری‌ها ناگزیر بودند که اطاعت کنند. لذا با توجه به جایگاه مصر در جهان اسلام و اینکه ما استراتژی وحدت را دنبال می‌کنیم، معتقدیم اگر رابطه ما با مصر نزدیک شود، جهان اسلام هم به سوی وحدت می‌رود و الگوی بسیار خوبی برای کل جهان اسلام خواهد بود.
مشروح گفت و گوی خبرنگار جماران با جعفر قنادباشی را در ادامه می‌خوانید:
وزیر امور خارجه اخیرا اعلام کرده که «دفاتر حفاظت منافع دو کشور در تهران و قاهره فعال هستند و در رأس این دفاتر از هر دو طرف فردی در سطح سفیر فعالیت می‌کند». لذا به نظر می‌رسد که فصل جدیدی از روابط ایران و مصر آغاز شده است. از نظر شما بهبود رابطه ایران با مصر چه اهمیتی برای دو کشور دارد؟
ملت‌های ایران و مصر روابط تاریخی بسیار نزدیکی دارند و شاید بتوان گفت چیزی شبیه فاطمیون مصر و گرایش و علاقه‌مندی آنها به اهل بیت(ع) در ایران هم ترویج شد. در دوران معاصر هم علمای ما با علمای الازهر ارتباط داشته‌اند و رژیم شاهنشاهی هم با دولت‌های مصری مناسبات نزدیکی داشت. قطع روابطی که اتفاق افتاد هم بیشتر در حوزه سیاسی بود و مردم مصر بسیار به اهل بیت(ع) علاقه‌مند هستند و یکی از دلایلی که مردم ایران را دوست دارند همین است. گرایشات ضد صهیونیستی که در مصر هست و در جریان بیداری اسلامی آشکار شده هم این دو ملت را بسیار نزدیک کرده است.
یکی از موانعی که باعث شده رابطه بین ایران و مصر برقرار نشود، دولت‌های غربی و رژیم صهیونیستی است؛ که با انواع شیوه‌ها تلاش کرده‌اند مانع رابطه دولت حسنی مبارک و بعد السیسی با ایران شوند. با اینکه ما حتی در دوران مبارک سعی کردیم که زمینه‌ای برای روابط دو کشور ایجاد شود تا مردم دو کشور بتوانند با هم ارتباط داشته باشند، عملا اجازه چنین چیزی را ندادند. پس مانع اصلی درون مصر نبود و آنچه که بود به مصر دیکته می‌شد و مصری‌ها ناگزیر بودند که اطاعت کنند.
لذا با توجه به جایگاه مصر در جهان اسلام و اینکه ما استراتژی وحدت را دنبال می‌کنیم، معتقدیم اگر رابطه ما با مصر نزدیک شود، جهان اسلام هم به سوی وحدت می‌رود و الگوی بسیار خوبی برای کل جهان اسلام خواهد بود.
آقای امیرعبداللهیان در همین مطلب اشاره کرده که «برخی از کشورها هم تلاش‌هایی را به عمل می‌آورند که مصر و جمهوری اسلامی را تشویق کنند که روابط دو کشور ارتقا پیدا کند»Y ولی نام هیچ کشوری را ذکر نکرده است. به نظر شما با توجه به نزدیکی سیاست‌های مسئولان مصری با عربستان سعودی، گشایشی که در رابطه ایران و عربستان پیش آمده چقدر در این موضوع اثر داشته است؟
متأسفانه بعد از اینکه ملک عبدالله بر سر کار آمد و پسرش وزیر خارجه و ولیعهد شد، سعی کرد که مصری‌ها را از ما دور نگه دارد. مخصوصا بعد از کودتا، اصلی‌ترین حرف شنوی آقای السیسی در سیاست خارجی از عربستان است. عربستان همان طور که تلاش کرد سودان و جیبوتی قطع شود، به همین ترتیب کوشش کردند که روابط ما با مصر قطع باشد و لذا مانعی بر موانع افزوده شد. قبلا غربی‌ها اجازه نمی‌دادند و بعد عربستان هم اضافه شد.
الآن در عربستان یک عقب‌نشینی از سیاست‌های خصمانه و تجدیدنظر در راهبردهای منطقه‌ای صورت گرفته است. لذا موتور اصلی توافق ایران و عربستان، چین یا حتی ایران نیستند. ایران همواره خواستار روابط با همه کشورها بوده و یکی از راهبردهایی که در منطقه دنبال می‌کنیم، علاوه بر وحدت شیعه و سنّی، کاهش تنش در منطقه است تا بهانه‌ای برای حضور قدرت‌های خارجی در منطقه نباشد.
مصری‌ها از عربستان حرف شنوی دارند
علاقه‌مندی‌های مذهبی و سیاسی در مصر بسیار مشابه ما است
با توجه به اینکه مصری‌ها از عربستان حرف شنوی دارند، طبیعتا یک مانع رابطه ایران و مصر برداشته شد اما مانع دیگری وجود دارد. آمریکایی‌ها قبلا به این نتیجه رسیده بودند که اگر سه کشور ترکیه، مصر و ایران به هم نزدیک شوند دیگر آنها در منطقه جایگاهی نخواهند داشت و لذا نمی‌خواهند اجازه بدهند ایران و مصر با هم رابطه داشته باشند؛ چون رابطه ایران و مصر متفاوت از رابطه با عربستان است. چون علاقه‌مندی‌های مذهبی و سیاسی در مصر بسیار مشابه ما است و پادشاهی هم در آنجا حکمفرما نیست، ما می‌توانیم به یک وحدت جدی برسیم. اگر به هم نزدیک شویم اتفاقات بزرگی در منطقه حاصل و اصلا جغرافیای منطقه عوض می‌شود و فلسطین در آستانه پیروزی جدی‌تری قرار می‌گیرد.
سؤال بعدی من همین بود که اگر ایران روابط نزدیکی با مصر داشته باشد، چه تأثیری بر افزایش قدرت محور مقاومت دارد؟
الآن کشورهای محور مقاومت از نظر راهبردی توانسته‌اند عقبه خوبی در کشورهای اسلامی داشته باشند. اگرچه همه دولت‌ها آنها را همراهی نمی‌کنند ولی ملت‌های مختلف دوست دارند حامی این جریان مقاومت باشند. یعنی مسلما تعداد زیادی از افراد خواهان موفقیت محور مقاومت و خواستار فراهم شدن امکان همکاری با جریان مقاومت هستند.
لذا این روابط اگر به رفت و آمدها و باز شدن مرزها میان ملت‌های منطقه بیانجامد، واقعا می‌تواند در افزایش قدرت جریان مقاومت اثرگذار باشد. الآن جریان مقاومت یارگیری‌های بزرگی از یمن و روسیه کرده و مصر حلقه بزرگی خواهد بود و می‌تواند در تأمین نیروهای مبارز، تبلیغ فرهنگ و اندیشه‌های مبارزاتی و حمایت‌های سیاسی نقش بسیار زیاد و مهمی داشته باشد.
در بسیاری از کشورهای منطقه تصمیم‌گیری‌های سیاسی بر اساس منافع ملی نیست
چه تأثیری می‌تواند در نفوذ منطقه‌ای ایران و خصوص در میان کشورهای عربی داشته باشد؟
مصر در کشورهای شمال آفریقا جایگاه فرهنگی تأثیرگذاری دارد اما متأسفانه مصری‌ها از نظر سیاسی آنقدر قوی نیستند که در معادلات سیاسی منطقه نقش آفرینی کنند و روابط ما در معادلات سیاسی به طور مستقیم اثر ندارد. اگر تصمیم‌گیری‌های دستگاه سیاست خارجی مصر مستقل و مبتنی بر منافع ملی باشد و تأثیرپذیری آنها از غرب به حداقل برسد، می‌تواند تأثیرگذار باشد اما در بسیاری از کشورهای منطقه تصمیم‌گیری‌های سیاسی بر اساس منافع ملی نیست و بر اساس جهت‌گیری‌هایی است که جریان سلطه در منطقه ایجاد کرده است.
