پایگاه خبری جماران: یک تحلیلگر مسائل بین المللی با اشاره به اینکه با روی کار آمدن مجدد بنیامین نتانیاهو ممکن است یک مقداری فتیله تنش ها بین ما و رژیم صهیونیستی بالا کشیده شود، گفت: بر حسب تجربه، اگر آنها بخواهند تنش هایی ایجاد کنند ما دست برتر را داریم. به لحاظ اینکه اسرائیل کوچک است و ما بزرگ هستیم؛ اسرائیل در محیط منطقه یک دست دارد و ما ده ها دست داریم. بنابر این در چالش امنیتی، حتما ما چند برابر اسرائیل قدرت کنش و واکنش داریم. لذا من بعید می دانم که اقدامات تنشی بین ما و آنها افزایش پیدا کند، مگر اینکه اقدامات تروریستی که در دوره نتانیاهو شاهد بودیم و ظاهرا یک مدتی متوقف شده بود، دوباره فعال شود. اگر این اتفاق بیفتد، طبیعتا ما هم اقدام متقابل علیه آنها، به شکل متناسبت با امکانات خودمان، می توانیم انجام بدهیم و رفتار اسرائیل را مهار کنیم.
مشروح گفت و گوی خبرنگار جماران با سعد الله زارعی را در ادامه می خوانید:
حزب لیکود به رهبری بنیامین نتانیاهو در انتخابات اخیر توانست اکثریت کرسی های مجلس رژیم صهیونیستی را به دست بیاورد که احتمالا منجر به نخست وزیری مجدد او خواهد شد. با توجه به مواضع خصمانه ای که از نتانیاهو علیه جمهوری اسلامی در گذشته به یاد داریم، انتخاب مجدد او به عنوان نخست وزیر چه تأثیری در مناسبات رژیم صهیونیستی و آمریکا با جمهوری اسلامی خواهد داشت؟
اسرائیلی ها درباره ایران اختلاف ندارند و تقسیم اسرائیلی ها درباره ایران به تندرو و کندرو، خیلی معنا و مفهومی ندارد؛ همه مخالف ایران هستند. کما اینکه در داخل ایران هم اسرائیل یک بحث اجماعی است و اصلاح طلب و اصولگرا ندارد. در ایران همه مخالف اسرائیل هستند. اما نتانیاهو با شعارهایی که داده توقعی از خودش ایجاد کرده و ممکن است یک مقداری فتیله تنش ها بین ما و رژیم صهیونیستی بالا کشیده شود؛ اما چیزی نیست که تعیین کننده باشد.
بر حسب تجربه، اگر آنها بخواهند تنش هایی ایجاد کنند ما دست برتر را داریم. به لحاظ اینکه اسرائیل کوچک است و ما بزرگ هستیم؛ اسرائیل در محیط منطقه یک دست دارد و ما ده ها دست داریم. بنابر این در چالش امنیتی، حتما ما چند برابر اسرائیل قدرت کنش و واکنش داریم. لذا من بعید می دانم که اقدامات تنشی بین ما و آنها افزایش پیدا کند، مگر اینکه اقدامات تروریستی که در دوره نتانیاهو شاهد بودیم و ظاهرا یک مدتی متوقف شده بود، دوباره فعال شود. اگر این اتفاق بیفتد، طبیعتا ما هم اقدام متقابل علیه آنها، به شکل متناسبت با امکانات خودمان، می توانیم انجام بدهیم و رفتار اسرائیل را مهار کنیم.
از سوی دیگر در انتخابات کنگره آمریکا هم جمهوری خواهان اکثریت را به دست آورده اند. همزمان شدن قدرت گرفتن جمهوری خواهان در آمریکا و نتانیاهو در اسرائیل، چه تأثیری می تواند در رابطه رژیم صهیونیستی و آمریکا با ایران داشته باشد؟
اگر شما در این تحلیل نتانیاهو را محور بحث بگذارید و بگویید نتانیاهو در دوره اوبامای دموکرات و ترامپ جمهوری خواه چه تفاوتی دارد، همان حد از تفاوت را می توانیم در صورت پیروزی جمهوری خواهان در انتخابات کنگره و ریاست جمهوری آمریکا در نظر بگیریم. در واقع این تکرار وضعیتی است که ما در دوره رئیس جمهوری ترامپ و نخست وزیری نتانیاهو شاهد بوده ایم.
تل آویو مرکز تصمیم گیری هایی است که علیه ایران صورت می گیرد
تنش های میان ایران و آمریکا چندین برابر شد.
اگر تصور این است که تنش ها تحت تأثیر مناسبات اسرائیل و آمریکا علیه ایران افزایش پیدا کرده، باید بگوییم دوره ای هم که جمهوری خواهان در آمریکا و نتانیاهو در اسرائیل قدرت داشته باشند، این تنش افزایش پیدا می کند. اما من می خواهم بگویم آنچه ما در عمل از صحنه بین الملل مشاهده کرده ایم، تبعیت اسرائیل از آمریکا بوده؛ تا تبعیت آمریکا از اسرائیل. خیلی ها مدعی هستند که صهیونیست ها سیاست های حاکم بر دولت آمریکا را دیکته می کنند و بنابر این تل آویو مرکز تصمیم گیری هایی است که علیه ایران صورت می گیرد.
آمریکایی ها هر جا خواسته اند، اسرائیل را مهار کرده اند
لابی صهیونیست در آمریکا را خیلی قوی می دانند.
من به عنوان یک کارشناس عرض می کنم، واقعیت این است که آمریکایی ها هر جا خواسته اند، اسرائیل را مهار کرده اند. یعنی این طور نبوده که آمریکایی ها بخواهند پشت سر اسرائیلی ها در منطقه ایفای نقش کنند. بدون شک اسرائیلی ها با لابی هایی که دارند، ایپک و لابی صهیونیست، اثر می گذارند اما اثر آنها مطلق نیست. مسأله اول امنیتی دولت آمریکا حفظ جان نیروهایش در منطقه است و این مسأله سبب می شود به اسرائیلی ها بگویند مدارا کنید ما در معرض خطر قرار نگیریم؛ و من می دانم دولت آمریکا در هر جهت، چه دست جمهوری خواهان و چه دست دموکرات ها باشد، تلاشش در جهت مهار نتانیاهو خواهد بود.
آقای بایدن در سفر 25 تیر ماه به بیت المقدس جمله ای را گفت. خبرنگار اسرائیلی می پرسد که شما نمی خواهید لااقل حرف محکمی علیه ایران بزنید؟ او اشاره به سپاه می کند و می گوید، «ما و سپاه در حال کاهش تنش ها علیه همدیگر هستیم و ما این سیاست را ادامه می دهیم». چرا این حرف را می زند؟ به خاطر اینکه جان نیروی نظامی اش برای این مهم است؛ این جان نیروی نظامی، در دوره جمهوری خواهان هم مهم خواهد بود و این طوری نیست که بگوییم این جان کم ارزش می شود.
عربستان طی 20، 30 سال گذشته در هیچ صحنه ای مستقیما مقابل ایران قرار نگرفته است
یک بازیگر دیگر منطقه رژیم سعودی است که می دانیم رابطه نزدیکی با آمریکا دارد. البته در دوره بایدن یک مقدار یک رابطه کمرنگ تر از دوره ترامپ بوده است. از سوی دیگر سعودی ها روابط پنهانی با رژیم صهیونیستی دارند. در اعتراضات ایران هم شاهد هستیم که شبکه سعودی اینترنشنال نقش جدی بازی می کند. سعودی ها در مناسبات آینده چه نقشی را بازی می کنند؟
عربستان سعودی مایل هست که ایران ضعیف و کنترل شود، موقعیت عملیاتی جمهوری اسلامی کاهش پیدا کند و موقعیت های کمک کننده به ایران مثل حزب الله لبنان، انصارالله یمن، گروه های مقاومت در عراق و دولت های مقاومت مثل دولت اسد در سوریه تضعیف شوند. اما از آنجایی که عربستان توان رویارویی مستقیم با ایران در خودش نمی بیند، طی 20، 30 سال گذشته در هیچ صحنه ای مستقیما مقابل ایران قرار نگرفته و در صحنه هایی که ما یک طرف ماجرا بوده ایم به ایفای نقش های درجه دو روی آورده است. مثلا سعودی ها در عراق اصل طرف مسأله نیستند و جلو نیامده اند، در لبنان طرف اصلی فرانسه است و سعودی ها نفر دوم هستند و در بحران امنیتی سوریه نفر اول ترکیه و نفر دوم عربستان بود.
یعنی سعودی ها مستقیما رو در روی ما نمی ایستند و پشت سر کسی قرار می گیرند که مستقیما میدان عمل را مدیریت می کند. به خاطر همین من معتقدم سعودی ها همین شیوه را ادامه می دهند. یعنی مستقیم رو در روی ما قرار نمی گیرند، چون در خودشان توانایی این رویارویی را نمی بینند؛ واقعا هم نیست. کل جمعیت اصیل عربستان سعودی 21 میلیون نفر و ارتشش اجاره ای است. یعنی ارتشش تبعه پاکستان، بنگلادش و جاهای دیگر است؛ پول می گیرد و نگهبانی می دهد؛ این اصلا ارتش جنگ نیست. لذا اصلا توان رویارویی با ما را ندارد.
در همین بحث اغتشاشات به سعودی می گوییم اینترنشنال این کارها را انجام می دهد و می گوید مال من نیست. می گوییم دارد مسیر شما را ادامه می دهد؛ می گوید من در حد خودم تذکر می دهم.
یعنی سعودی پشت افراد پنهان می شود. البته ما هم مایل نیستیم که با سعودی ها رویارویی داشته باشیم. یعنی اصلا سیاست ما رویارویی با کشورهای منطقه نیست. دائما روی مذاکره تأکید داشته ایم و پنج دور هم با سعودی ها مذاکره کرده ایم؛ علی رغم اینکه آنها در بحث بازگشایی سفارتخانه ها خیلی سخت گیری کردند.
موضوع هسته ای ایران برای غرب یک موضوع درجه یک و مستقیم است
کارشکنی های رژیم سعودی در آینده چقدر می تواند روی مذاکرات احیای برجام اثر داشته باشد؟
در مذاکرات احیای برجام مشکل ما خود اروپایی ها و آمریکایی ها هستند و اگر غرب را یک طرف حساب کنیم، مشکل ما طرف ثالث نیست و حتی اسرائیلی ها هم نیستند؛ مشکل ما این است که وقتی آقای باقری با جوزف بورل صحبت می کند، بورل صراحتا می گوید که موضع ما در پرونده برجام شدیدتر از آمریکا است؛ چون شما وقتی مجهز به موشک ها باشید برای ما اروپایی ها تهدید نزدیک و برای آمریکایی ها تهدید دور هستید و لذا انگیزه ما برای مخالفت با برنامه های شما از آمریکا بیشتر است.
تا زمانی که اروپایی ها و آمریکا نخواهند در این پرونده صادقانه جلو بیایند، این گره بسته می ماند؛ و اگر آنها بخواهند سر عقل بیایند و کار کنند، به نظر من لابی صهیونیست ها یا سعودی ها خیلی نمی تواند تأثیرگذار و تعیین کننده باشد. ضمنا این را هم در نظر بگیرید که موضوع هسته ای ایران برای غرب یک موضوع درجه یک و مستقیم است. یعنی آنها انگیزه جدی دارند برای اینکه ما کلا روی بحث های هسته ای خط بکشیم، این پروژه را رها کنیم و سراغ پروژه های دیگر برویم.
