پایگاه خبری جماران: پس از درگذشت مرحوم مغفور سید محمود دعایی که نیک سگالی از تبار خوبان و کسی که مناقب و محامد او زبانزد عام و خاص بود، بسیاری دست به قلم شده ، به فراخور آشنایی که با این روحانی فرهیخته، فروتن، متواضع و انساندوست داشتند، با به تصویر کشیدن تالف ، تعطف ، خضوع و خشوعی که داشت به وی ادای احترام کردند. این خامه نیز با اذعان به اینکه فصاحت از نگارش صباحت او عاجز است؛ تنها در مقابل کسی که به واقع با روح مهرافزای خویش، تاج تواضع بر سر نهاده بود، ادای دین می کند. آن فقید سعید با سینه ای گشاده و شرح صدری بی مانند تا آنجا که در توان داشت سعی می کرد با رفق و مدارا کسی را از خود نرنجاند و خود از دیگری رنجی به دل نگیرد ( مرنج و مرنجان) ؛ بلکه فراتر از آن می کوشید رنج و آلام انسانها را کاهش داده به یاری دیگران بشتابد. او نه تنها بار خاطر دیگران نبود؛ بلکه یار شاطر نوع انسان بما هو انسان از هر قوم و قبیله و از هر فکر و اندیشه بود. او مثل باران یا به عبارت دیگر آفتاب بود که بی ملاحظه غرضی و یا مطالبه عوضی بر همه کسانی که در شعاع مهر و محبت او قرار می گرفتند بدون چشمداشت می بارید و می تابید. او تجسم عینی مهربانی بود و انسانها را عزیز می داشت، به همین سبب او عزیز برفت و همه کسانی که او را می شناختند، در اندوه فقدانش، شکوفه اشک بر گونه ها فشاندند و متاثر و متالم شدند.
در اینجا نمی خواهم به توصیف خصال هین و لین و آداب دانی این مهربان مرد بسنده کنم که در این چند روز بسی گفته آمد؛ اما نکته ای که باید یاد آوری کنیم، موضوعی است که در این سالها جامعه ایرانی به شدت بدان نیازمند بوده و هست و آن اینکه آن فقید سعید قبل از انقلاب یک مبارز انقلابی بود که بطور طبیعی، دارای جاذبه و دافعه بود؛ جاذبه نسبت به همفکران و انقلابیون و دافعه نسبت به نظام پیشین و کسانی که علیه آنها مبارزه می کرد؛ اما به درستی بعد از پیروزی انقلاب، همه جاذبه شد و به بیان یکی از بزرگان نبض او به آهنگ جاذبه می طپید. سوالی که در اینجا مطرح میشود این است که آیا این ویژگی او ناشی از تربیت خانوادگی وی بدانیم یا از فهم درست و پایبندی او به اسلام واقعی به حساب آوریم؟ به نظر میرسد تساهل و تسامح و تحاشی او از حواشی سیاسی، ناشی از آمیختگی دیانت و معنویت ، معرفت و فتوت و با بهره گیری از سمع خرد بود که از او چنین رفتاری را می ساخت؛ کما اینکه پیامبر مکرم اسلام ( ص) به مکه لشکر کشی کرد؛ اما پس از فتح مکه فرمان عفو عمومی صادر نموده با صدای بلند در مقابل کسی که از مقاتلت و خونریزی سخن می گفت، اعلام فرمود: امروز روز رحمت و گذشت است (اَلْیَوم یَومُ الْمَرحَمَه). او خانه ابوسفیان که از دشمنان سرسخت پیامبر و فرمانده جنگ با مسلمانان بود را مامنی برای مشرکان و محل امنی برای دشمنان خویش ساخت؛ چرا که اصولا هدف از بعثت پیامبر اتمام و اکمال مکارم اخلاق بود ( إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکارِمَ الْأَخْلَاقِ). سنت امام علی ( ع ) که در نهج البلاغه بطور کلی و بویژه در عهدنامه مالک اشتر، منعکس می باشد، همینطور سیره آن امام همام نیز مشحون از رواداری، تواضع و فروتنی حتی با دشمنان و مخالفان لجوجی چون خوارج است. امید آنکه بعد از گذشت دهه ها قدری به خود آئیم و اسلام آنچه واقعا هست را سرلوحه امور خود قرار دهیم.
مآثر نیک آن فقید همیشه محمود ، مشکور و نوع دوستی او مبرور، روح بزرگ او در سرای باقی، در شرابخانه خلد مسرور و مشی و مرامش در این جهان فانی پر رهرو باد.
*دانشیار دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی
