احمد شیرزاد در گفت وگو با خبرنگار جماران درباره اعتراضات روز گذشته مردم اصفهان نسبت به خشک شدن رودخانه زاینده رود گفت: فلات اصفهان از قرن ها پیش توسط زاینده رود مشروب می شده است و مردم آنجا همه جوره با طبیعت کنار آمده اند. زمانی بود که سیلاب های وسیع موجب می شد تا چند صدمتر آنطرف تر از مسیر زاینده رود دچار آبگرفتگی شود. زمان هایی هم بوده که آب این رودخانه کم شده است، ولی به ندرت کسی به یاد دارد که زاینده رود خشک شده باشد.
وی افزود: تاکنون با توجه به کم و زیاد بودن آب زاینده رود و نگاهی که مردم استان همواره به نزولات آسمانی داشتند، با مسائل کنار می آمدند و کسی هم اعتراضی نداشت. از هزاره های گذشته همواره این باور وجود داشته که بارندگی در کوه ها و کشت و زرع در دشت ها اتفاق می افتد. بنابراین کوه ها منابع تأمین کننده آبی هستند. اما متاسفانه تکنولوژی جدید تمام تعادلی که بین انسان و طبیعت وجود داشت، برهم زده است. یعنی با اینکه بعضی اوقات این تکنولوژی مشکلات بشر را کم کرده ولی در بعضی وقت ها باعث دردسر شده است.
یکی از مشکلات جدی امروز ما، مسأله سدسازی هاست
شیرزاد ادامه داد: یکی از مشکلات جدی امروز ما، مسأله سدسازی ها است. البته من مخالف سدسازی نیستم و معتقدم در بعضی نقاط واقعا سدساختن لازم است و سد زاینده رود نیز نعمتی برای استان اصفهان است. ولی اتفاقی که افتاده این است که در تکنولوژی های جدید، بهره برداری از آب به اشکال مختلف امکان پذیر شده و حتی در مناطق صعب العبور کوهستانی به مدد پمپ هایی که تولید شده و انحرافاتی که از بستر رود صورت می گیرد، برداشت آب اتفاق می افتد.
وی اظهار داشت: کافی است که در دو سمت رودخانه و در بالادست، چاه هایی حفر شده باشند. مشخص است که این چاه ها، آب را از بستر رودخانه به داخل می کشند و موجب می شوند که آب به پایین دست نرسد. اگر این قبیل اقدامات توام با برنامه ریزی باشند، باید فکری به حال کشت و زرع پایین دست کرد. متاسفانه اتفاقی که در چند دهه اخیر افتاده این بوده که بهره برداری از آب، به ضرر کشاورزان پایین دست رودخانه بوده است. البته این مشکل تنها مختص زاینده رود نیست بلکه در بسیاری از رودخانه ها که آب مسیری طولانی را طی می کند، به دلیل پمپ ها، چاه ها، سدها و...همین مشکل دیده می شود.
بلایی که بر سر کشاورزان آورده ایم، آنها را به فغان آورده است
احمد شیرزاد گفت: پس از عبور آب زاینده رود از شهر اصفهان، تعداد زیادی آبادی از قدیم وجود داشته با جمعیتی معادل ۲۰۰ الی ۳۰۰ هزار نفر که کار عمده اهالی آنها کشاورزی است. منبع خوب آب زاینده رود همیشه وجود داشته و کشاورزان بسیار ماهر و زبردستی در آنجا هستند که شاید بی اغراق بتوان لقب بهترین کشاورزان ایران را به دلیل خلاقیت و ابتکار به آنها داد. این کشاورزان، مردمان محتاج و نیازمندی نیستند و انسان های سرکشی هم نیستند. ما در هیچ مقطعی شاهد شورش و سرکشی از این مناطق نبوده ایم. ولی متاسفانه بلایی که در دهه های اخیر بر سر آنها آورده ایم، کشاورزان را به فغان آورده است.
نماینده اسبق اصفهان در مجلس گفت: کشاورزان اصفهانی به حق می گویند که اگر خشکسالی است، برای همه است. نباید این گونه باشد که هر زمان که ترسالی بود و آب زیاد بود، سهم آنها داده شود و هر وقت که خشکسالی بود آب در جاهای دیگر توزیع شود.
وی بیان کرد: اگر کمبود آبی است باید این کمبود به یک نسبت برای همه سرشکن شود، اگر هم آب زیاد است همه باید بتوانند از آن استفاده کنند. مشکل اصلی کشاورزان و مردم شریفی که در آن منطقه زندگی می کنند، همین است و به نظر می رسد که ظلم غیرقابل انکاری بر آن عزیزان وارد شده و آنها را ناچار ساخته تا به شیوه ای کاملا مدنی، اعتراض خود را بیان کنند.
مردم مراقب هستند حد و حدود قانونی را رعایت کنند
شیرزاد اظهار داشت: اصفهانی ها بسیار مراقب هستند که شعارهایشان دچار حاشیه و تندروی نشود. به نظرم این اعتراضات از مدنی ترین اعتراضاتی است که در سال های اخیر وجود داشته است. به طوری که مردم مراقب هستند حد و حدود قانونی را رعایت کنند و تاکنون احترام ارگان های مختلف نظام را حفظ کرده اند.
او گفت: این مشکلی بسیار بنیادین و جدی است و آب در ایران، کالایی بسیار ارزشمند است و تا وقتی این کالا به طور دقیق ارزش گذاری نشود و هر کسی که به نحوی از این آب استفاده می کند، اعم از کارخانه ها و منازل و کشاورزان، بهای واقعی آن را نپردازند همین مشکلات را خواهیم داشت.
در تعیین این بها باید توجه داشت کشاورزانی که در پایین دست رودها زندگی می کنند، در سده های قبل حق بهره برداری از این آب را داشته اند. نمی توان به دلیل هزینه بر بودن انتقال آب به پایین دست رودخانه ها، هزینه ها را به پای ساکنین آن مناطق نوشت. باید نظام توزیعی عادلانه و یکپارچه وجود داشته باشد.
زاینده رود باید به صورت یکپارچه مدیریت شود
شیرزاد در پایان گفت: متاسفانه با تصمیمات غلطی که در گذشته و در برخی دوره های وزارت نیرو وجود داشته، تصمیم گیری در خصوص حوضه های آبریز، استانی شده است. در چنین حالتی، هر استان منفعت خود را لحاظ می کند در حالی که هر حوضه آبریز نیازمند مدیریتی یکپارچه است. زاینده رود باید به صورت یکپارچه مدیریت شود و این کار باید در قالب مدیریتی پاسخگو صورت گیرد به نحوی که همه به حق خود برسند. برای رسیدن به یک راه حل، باید در سطوح بالای دولت، نگاه ها و لابی های استانی تاثیرگذار نباشند تا همه بتوانند به طور عادلانه از نعمت آب برخوردار باشند.
