دکتر ظریف که در آن زمان خانه نشین بود، در گزارش خود توجه داد که قطعنامۀ 1929 «طولانی‌ترین» و «محکم‌ترین» قطعنامۀ شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی ایران است که در مقایسه با قطعنامه‌های قبلی از لحاظ کمی و کیفی جهش قابل توجهی دارد. قطعنامه با 24 بند مقدماتی، 38 بند اجرایی و 4 ضمیمه مجموعاً در 18 صفحه تنظیم شده که از لحاظ حجم، دو برابر مفصل‌ترین قطعنامۀ قبلی (1737) است. این قطعنامه تحریمها و محدودیت‌های مندرج در قطعنامه‌های قبلی را تکرار ننموده، بلکه فقط در چند کلمه تمامی آنها را مورد تأکید قرارداده و بعضاً گسترش داده است.
پایگاه خبری جماران: اخیرا کتاب با «راز سر به مهر» به قلم محمدجواد ظریف، علی اکبر صالحی، سید عباس عراقچی و مجید تخت روانچی با موضوع برجام در 6 جلد به نگارش درآمد و توسط انتشارات اطلاعات منتشر شده است.
این مجموعه گزارشی است توصیفی و مستند درباره روند یکی از مهمترین پرونده های تاریخی ایران که می کوشد قرائت ایرانی از برهه ای مهم در سرنوشت معاصر را به تصویر بکشد.
جماران هر شب بخش هایی جذاب از این کتاب را منتشر می کند:
الزامات گذر از بحران و ادامۀ مذاکره
- تأکید دیگر نوشتار دکتر ظریف آن بود که بروز چنین وضعیتی سبب می‌شد پس از هر بحران و کوشش برای مهار آن، مجبور شویم که از نقطۀ پایین‌تری برای یافتن راه‌حل مسیر را دنبال کنیم. وی با بهره‌گیری از تجربه مذاکرات چند ماه قبل در لندن تاکید کرده بود که تعجیل در رسیدن به نتیجه، تنها به تأخیر در دستیابی به راه‌حل ممکن می‌انجامد.
تمایل به ارتباط مستقیم در طرف‌های اصلی
- در ماه‌های آخر دورۀ نخست ریاست جمهوری آقای دکتر احمدی‌نژاد همان اِشکال مورد اشاره، یعنی ورود اطرافیان رئیس‌جمهور در پروندۀ مذاکراتی سبب شد تا فرایندهای متعدد و رقابت‌هایی تازه آغاز شوند. قائم‌مقام وقت وزارت امور خارجه، [مرحوم] مهندس حسین شیخ‌الاسلام طی مصاحبه‌ای به‌روشنی و صراحت در این زمینه بدین‌گونه سخن گفته است.
دیداری با حاشیه
- تنها موضع آشکار بر ضد آن مذاکره را بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع) با انتشار بیانیه‌ای گرفت که خبرگزاری فارس در ساعت 15:51 مورخ 14/7/1388ش، خبر آن را با عنوان «مذاکرۀ هیئت ایرانی و آمریکا مجاهدان جبهۀ مبارزه با استکبار را شگفت‌زده کرد»، در سایت خود بارگذاری کرد. این ناظر داخلی با استناد به نگرش رهبری برای محدود نگاهداشتن موضوع مذاکرات به مباحث هسته‌ای، از اینکه مذاکره با «پنج به‌اضافۀ یک» در ژنو «خارج از مسائل حقوقی پروندۀ هسته‌ای ایران و حاصل زیاده‌خواهی مدعیان دموکراسی بوده»، به محکومیت آن پرداخت.
معمای ژنو و پرسش‌های مهم
- بیم از ناکامی در مسیر ارتباطی تازه با تهران و بروز تبعاتی همچون افتضاح ایران ـ کنترا، یا امید به موفقیت و حرکت در مسیر جلوگیری از برنامۀ هسته‌ای نظامی ایران، دو روی سکۀ بازی آمریکایی‌ها در قالب «پنج به‌اضافۀ یک» بود که به‌نظر می‌رسد در همان زمان طراحی، به این احتمال نیز اندیشیده شده بود، که در صورت لو‌رفتن موضوع، در مقابل شرکای خود شرمنده نباشند.
درخواست برای تحلیل قطعنامۀ 1929
- با گذشت یک روز از توافق سه‌جانبه در تهران مشخص گردید برخلاف مفاد بند چهار بیانیۀ تهران که سه کشور برپایۀ آن تصور داشتند این بیانیه «آغاز همکاری میان ملل» را نوید می‌دهد، نه تنها این همکاری محقق نشد، بلکه هیچ‌یک از اعضای دائم شورای امنیت هم با پیش‌نویس توزیع شدۀ قطعنامۀ تازۀ آمریکا در آن شورا ابراز مخالفت نکردند.
- همان زمان از دکتر ظریف که در آن زمان خانه‌نشین بود، خواسته شد گزارشی در مورد قطعنامۀ 1929 تنظیم کند. ایشان در دیباچۀ گزارشی که در خرداد 1389ش، ارائه داد، به صراحت بیان داشت «آنچه که نگاشته‌ام یقیناً خوشایند نیست و برای بنده نیز منفعت و بهره‌ای نخواهد داشت، اما هیچ‌گاه رسم نداشته‌ام که در ارائۀ تحلیل، مطلبی خلاف آنچه که بر اساس مطالعات و تجربیات به‌دست آورده‌ام بیان کنم. خوشحال خواهم شد اگر فهم من از واقعیات اشتباه باشد، ولی متأسفانه و با کمال تواضع آنچه که تاکنون در این زمینه پیش‌بینی کرده بودم و برای طرح آن بهای قابل توجهی نیز پرداخته‌ام به وقوع پیوسته است».
- دکتر ظریف در گزارش خود توجه داد که قطعنامۀ 1929 «طولانی‌ترین» و «محکم‌ترین» قطعنامۀ شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی ایران است که در مقایسه با قطعنامه‌های قبلی از لحاظ کمی و کیفی جهش قابل توجهی دارد. قطعنامه با 24 بند مقدماتی، 38 بند اجرایی و 4 ضمیمه مجموعاً در 18 صفحه تنظیم شده که از لحاظ حجم، دو برابر مفصل‌ترین قطعنامۀ قبلی (1737) است. این قطعنامه تحریمها و محدودیت‌های مندرج در قطعنامه‌های قبلی را تکرار ننموده، بلکه فقط در چند کلمه تمامی آنها را مورد تأکید قرارداده و بعضاً گسترش داده است. افزون بر آن در چندین حوزۀ جدید، تحریم‌های قابل توجهی وضع گشته و مقررات تازه‌ای دربارۀ نحوۀ اعمال تحریمها برقرار ساخته است.
راهکارهایی در برابر واقعیت موجود
- بخش دیگر از گزارش 25/3/1389ش، دکتر ظریف، متمرکز به بررسی راهکارهایی در قبال واقعیات قطعنامۀ 1929 با عنایت به وضعیت داخلی جمهوری اسلامی ایران و شرایط پس از انتخابات سال 88 بود. به‌روشنی در متن اشاره شده بود که وضعیت آن زمان نتیجۀ رفتار حساب شدۀ آمریکا طی پنج سال قبل، خاصه پس از انتخاب خانم کاندولیزا رایس به وزارت خارجه و نهایتاً در 18 ماه پس از انتخاب آقای اوباما از یک سو و رفتارهای احساسی و عوام‌زده یا حداکثر تاکتیکی دولت جمهوری اسلامی ایران از سوی دیگر بود.
- بر اساس گزاره‌های فوق دکتر ظریف به صراحت و شفافیت نتیجه‌گیری کرده بود که «هیچ راهکار بدون هزینه‌ای برای تغییر وضعیت فعلی متصور نیست».
