پایگاه خبری جماران: دهم مرداد ماه گزارشی از وضعیت نخل های شادگان و دیگر شهرهای خوزستان در جماران منتشر کردیم و از زوایای مختلف از زبان فرماندار، رئیس جهاد کشاورزی و نخلداران به این موضوع پرداختیم. اما در آن گزارش به نظر می رسید که اظهارات مسئولین و کشاورزان کمی متفاوت و بلکه متناقض است. از سوی دیگر رئیس جهاد کشاورزی خوزستان وعده بازرسی از نخیلات شادگان را داد و گفت که نتیجه این بازرسی ها اعلام خواهد شد.
به منظور بررسی بیشتر و اطلاع از نتیجه این بازرسی ها بار دیگر با خدارحم امیری زاده، رئیس جهاد کشاورزی خوزستان، گفت و گو کردیم که نتیجه آن را در ادامه می خوانید:
در مصاحبه قبل که با شما داشتیم تأکید داشتید که خسارت نخیلات شادگان جزئی است ولی نخلداران شادگان و همچنین رئیس اتحادیه نخلداران خوزستان نظر متفاوتی دارند و معتقدند که نخل های شادگان به کلی از بین رفته است. شما در آن مصاحبه اعلام کردید که بازرس فرستاده اید تا خسارات نخل های شادگان را ارزیابی کند. لطفا نتیجه این بازرسی ها را برای ما بگویید.
نخل های شادگان 14 هزار هکتار هستند. نخل خرما یک ساله یا با یک تنش آبی در یک فصل از بین نمی رود و بنابر این بررسی بازرسان ما نشان می دهد که خشک شدن درختان خرما در فرآیند چند ساله ای بوده و کم کم تعدادی از این درختان خرما خشک شده اند. البته دلیل خشک شدن این نخل ها تنها بحث آب نیست و سن و سال برخی از آنها خیلی بالا است و پیر شده اند و بهره برداران توجه زیادی به آنها نمی کنند، چون ممکن است بار آنها اقتصادی نباشد. یعنی دلایل متعددی وجود دارد برای اینکه یک نخل خشک شود و یکی از آنها تنش آبی و یا نرسیدن آب به نخل ها است. نمی شود همه اینها را تعمیم بدهیم و مثلا بگوییم امسال آب به آنها نرسیده است.
من هزاران نخل را در دشت خوزستان می بینم که در این فصل حتی یک قطره آب هم نخورده ولی خشک نشده اند. بنابر این یک فرآیند چند ساله و عوامل متعددی بوده که این نخل ها خشک شده اند.
اینکه طی یک فرآیند چند ساله است و عوامل متعددی دارد از جمله بازگشت آب شور خلیج فارس، پایین آمدن سطح آب رودخانه ها و سدّسازی ها را قبول دارم ولی هنوز شما این تناقض را پاسخ نداده اید که نظر بر جزئی بودن خسارت نخل های شادگان است ولی کشاورزان نظر متفاوتی دارند.
کشاورز ممکن است فقط سطح خودش را ببیند. وقتی ما 42 هزار هکتار باغات خرما داریم، در یک شرایط سخت چند سال خشکسالی، تنش آبی، شوری آب و مسائل دیگر، اگر چهار-پنج هزار هکتار از بین برود نسبت به آن 42 هزار هکتار جزئی است. البته ما روی یک نخل هم حساس هستیم ولی عوامل متعددی هست که باعث می شود درخت از حالت اقتصادی بیفتد و دیگری کاری با آن نداشته باشند و خشک شود.
آمار دقیقی از نخل های خشک شده دارید؟
شاید حدود چهار-پنج هزار هکتار باشد.
انتقال آب خوزستان و پایین آمدن سطح آب در پایین دست چه قدر باعث دامن زدن به خشکی نخل ها شده و شما به عنوان مسئول جهاد کشاورزی خوزستان چه قدر تلاش کرده اید که جلوی این انتقال آب را بگیرید؟
شادگان انتهای مسیر آب است و به خلیج فارس وصل می شود و نخیلات شادگان از دو مسیر آب می خورند؛ یکی از سدّ مارون و بخشی هم از رودخانه کارون است.
که الآن هر دو با مشکل آب مواجه هستند...
بالأخره امسال میانگین بارش استان خوزستان حدود 40 درصد و در بالادست حدود 50 درصد کاهش داشته و بیش از 10 میلیارد لیتر آب پشت سدّها کمتر بوده است. کشت های فصلی ما پارسال حدود 300 هزار هکتار بودند اما امسال به 70 هزار هکتار هم نرسیدند. بنابر این آب مارون به صورت موجی رها می شود و گاهی اوقات آب به انتهای مسیر نمی رسد. این کمبود آب محرز است و حتی بحث مشکل آب شرب هم در کنار کشت های دائمی و کشت های فصلی وجود داشته است.
مسئولین دولت دوازدهم تأکید داشتند که در این دولت انتقال آبی از خوزستان اتفاق نیفتاده ولی کارشناسان معتقدند که سدّسازی های بی رویه و بر هم زدن اکوسیستم رودخانه های خوزستان باعث این تنش آبی در استان شده است. نظر شما در این خصوص چیست؟
این یک نظر کارشناسی و محترم است ولی ما هم شنیدیم که دولت دوازدهم مکررا تأکید می کرد که انتقال آبی صورت نگرفته است. من هم نظر شما در تأیید می کنم که بالأخره سدّسازی ها اکوسیستم را به هم زده و بنابر این باید بتوانیم با یک برنامه ریزی بهتر از آورد رودخانه ها استفاده بهتری کنیم.
واقعیت این است که من اطلاعات کاملی در این زمینه ندارم که برداشت ها در بالادست ها چقدر بوده و چه طوری شکل گرفته و همین اطلاعات شما را ما هم داریم. ولی کاهش بارندگی کشور در 50 سال اخیر بی سابقه بوده و مخصوصا در بالادست استان واقعا محرز و مشخص هست. به هر حال برآورد ما این است که هم از نظر کیفیت و هم از نظر کمیّت بار نخیلات ما شاید پنج تا 10 درصد نسبت به سال قبل بالاتر باشد.
