مدیرکل دفتر برنامه ریزی آموزش و توسعه مشارکت های قرآنی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با یادآوری اینکه آیت الله العظمی سید عبدالکریم موسوی اردبیلی هشت سال در بالاترین کرسی قضائی کشور بود، تأکید کرد: متأسفانه در بیست سال گذشته از تجربیات و نظرات ایشان، که باید دستگاه قضا به بهترین وجه استفاده کند، استفاده نکردند و این خسارتی برای جامعه ما و دستگاه قضا است.
حجت الاسلام و المسلمین محمد علی خسروی در گفت و گو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، اظهار کرد: ارتحال عالم ربانی و یکی از پایه گذاران فکری نظام جمهوری اسلامی و از یاران دیرین حضرت امام خمینی (س) یعنی آیت الله العظمی سید عبدالکریم موسوی اردبیلی هم برای نظام جمهوری اسلامی و هم حوزه های علمیه واقعا ضایعه ای بود.
مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: این شخصیت ارزشمند و عالی مقام از کسانی بودند که همواره نسبت به انقلاب وفادار بوده و امام خمینی (س) پست های بسیار مهم دادستان کل کشور و رئیس دیوان عالی کشور را به ایشان محول کرد؛ و مورد تأیید کامل حضرت امام بود. از ویژگی های ایشان این است که سال ها قبل از پیروزی انقلاب به عنوان یک مجتهد مسلم شناخته می شد.
وی تصریح کرد: من به دلیل نسبتی که با مرحوم آیت الله پایانی داشتم در سال 56 یعنی یک سال قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایشان را در منزل آیت الله پایانی زیارت کردم. بعد از رفتن ایشان از منزل، مرحوم آیت الله پایانی با همان تعبیر خودشان گفتند که سید کریم موسوی اردبیلی گرچه رساله ندارد ولی از بسیاری افراد صاحب رساله از نظر اجتهاد و تفقه قوی تر هستند که این برای ما در آن شرایط قبل از انقلاب نکته مهم و شنیدنی بود.
خسروی ادامه داد: پس از پیروزی انقلاب وقتی که دیدیم چنین شخصیتی رکن مهم قضائی کشور را بر عهده گرفته معلوم بود امام عنایت ویژه ای به مسأله قضا و قضاوت دارد. ایشان دو ویژگی مهم داشتند که باید در قاضی باشد و اگر این دو ویژگی در قاضی نبود قطعا اشکالات و تبعات منفی خواهد داشت. یکی از این ویژگی ها صبور بودن، آرامش و ظرفیت بالایی بود که آیت الله اردبیلی داشتند. اگر قاضی احساساتی باشد و در تصمیم گیری هایش عجله کند قطعا در قضاوت اشتباه خواهد کرد. آیت الله اردبیلی از این بابت واقعا نمونه بودند؛ سخن ها را می شنیدند و به سرعت تحت تأثیر قرار نمی گرفتند و با اندکی تأمل و تفکر پاسخ می دادند.
وی افزود: ایشان گرچه از پایه گذاران حزب جمهوری اسلامی بودند اما هرگز سیاست را در قضاوت دخالت نمی دادند. در همان شرایطی که رئیس جمهور وقت (بنی صدر) مشکلاتی را برای کشور آفریده و التهاب و اضطرابی را در کل کشور ایجاد کرده بود، فراموش نمی کنم که بعد از حادثه 14 اسفند که پس از سخنرانی بنی صدر در دانشگاه تهران زد و خوردها و کشمکش هایی هم به وجود آمد، آیت الله اردبیلی به عنوان دادستان کل کشور همان شب برنامه زنده ای را از تلویزیون داشتند و به گونه ای صحبت کردند که هم طرفداران بنی صدر و هم مخالفین ایشان به این نتیجه رسیدند که اگر آقای اردبیلی قضاوتی کنند قضاوت عادلانه ای خواهد بود و آرامش عجیبی بعد از صحبت ایشان بر کشور حاکم شد؛ چون ایشان به عنوان دادستان کل کشور که مدعی العموم است کاملا بی طرفانه مباحث را مطرح کردند.
مدیرکل دفتر برنامه ریزی آموزش و توسعه مشارکت های قرآنی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ویژگی دوم آیت الله العظمی موسوی اردبیلی را اجتهاد علی الاطلاق دانست و تصریح کرد: ایشان همراه با تسلط بر مبانی فقهی از مسائل روز غافل نبودند. به تعبیر دیگر مجتهد روشن فکر و فقیهی که با مشکلات و مسائل روز درگیر باشد قطعا در تشخیص مباحث فقهی در فتاوای خودش صائب تر نظر خواهد داد.
وی یادآور شد: آیت الله اردبیلی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی سال ها در تهران، اردبیل، نجف و ارومیه به عنوان سخنوری توانا، امام جماعت، روحانی صاحب نظر و دانشمندی که می توانست با مادی گراها، فرقه های منحرفی مانند بهائیت و همه گروه هایی که آن زمان با اسلام مخالف بودند با بیان قوی و اطلاعات گسترده بحث کند، مطرح بود. مخصوصا بعد از پیروزی انقلاب ایشان از نزدیک با مشکلات فراوان جامعه آشنا بود و پس از بازگشت به قم (سال 1370) توانست مسائل، مشکلات و معضلات جامعه را با سرانگشت فقه، اجتهاد و مبانی فقهی به خوبی حل و فصل کند.
خسروی گفت: آثار به جای مانده از ایشان در زمینه فقه القضاء و فقه الحدود و سایر کتاب های ایشان ذخایر ارزشمندی برای حوزه های علمیه است. متأسفانه در بیست سال گذشته از تجربیات و نظرات ایشان که باید دستگاه قضا به بهترین وجه استفاده کند، استفاده نکردند و این خسارتی برای جامعه ما و دستگاه قضا است. باید از نظرات شخصیتی که امین امام، مجتهد مسلم و حدود هشت سال در بالاترین کرسی قضائی کشور بود در طول این بیست سال بارها و بارها استفاده می شد و از رسانه ها مخصوصا تلویزیون مردم با دیدگاه های ایشان آشنا می شدند ولی متأسفانه چنین نشد و این خسارتی برای جامعه اسلامی ما است.
مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان اظهار کرد: به هر حال این عالم بزرگ و مجتهد خوش فکر عمر با برکت خودش را در راه خدمت به مردم، توسعه علم و دانش و تحکیم جمهوری اسلامی به کار گرفت. امیدواریم که خداوند متعال در آستانه ارتحال نبی گرامی اسلام ایشان را مهمان سفره پیامبر اکرم (ص) قرار دهد.
