سفیر سابق ایران در انگلستان با تأکید بر اینکه آمریکا قادر به فعال کردن مکانیزم ماشه نیست، گفت: آمریکا امیدوار بود که به دست اروپایی ها بتواند قطعنامه های سابق را احیاء کند و ایران را تحت فشار قطعنامه های سازمان ملل قرار دهد. وقتی اروپایی ها این کار را نکردند، تصمیم گرفته اند که خودشان این کار را انجام دهند. یعنی مکانیزمی را پیدا کنند که به موجب آن بتوانند طرح موضوع در شورای امنیت داشته باشند.
سید جلال ساداتیان در گفت و گو با خبرنگار جماران، در خصوص تهدید ترامپ مبنی بر تمدید تحریم های تسلیحاتی و بردن پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل اظهار داشت: ادعایی که ترامپ کرده بیش از هر چیز موجب سُخره او می شود. برای اینکه اولا قبلا اعلام کردند که از برجام خارج شده اند و بر اساس این خارج شدن، به اختیار خودشان یک سری تحریم علیه ایران تحمیل کردند.
سفیر سابق ایران در انگلستان افزود: ادعایی که الآن ترامپ مطرح می کند مورد قبول چه کسی است؟ آیا اروپایی ها می پذیرند؟ آیا روسیه و چین می پذیرند؟ به نظر می آید هیچ کدام نپذیرفته اند و او شاید امیدوار به این باشد که با ضد و بندهایی که با یکی از اعضای اروپایی شورای امنیت می کند، آنها کمکش کنند. ظاهرا آلمان و فرانسه نپذیرفته اند؛ باید دید بریتانیا در وضعیتی که الآن هست آیا راضی می شود که این اقدام را انجام بدهند یا خیر. تا الآن اروپایی ها زیر بار نرفته اند.
وی در خصوص علت مخالفت اروپایی ها با ترامپ در خصوص ورود پرونده ایران به شورای امنیت، گفت: یک سال پس از خروج آمریکا از برجام ایران با اروپایی ها مماشات کرد اما وقتی دید که آنها به تعهداتشان عمل نمی کنند، مرحله به مرحله تعهدات خود را کاهش داد. در مرحله پنجم اروپایی ها تهدید کردند که اگر شما ادامه دهید ما مکانیزم ماشه را فعال می کنیم. مهلت مکانیزم ماشه هم تا مهر ماه امسال است. ایران هم گفت اگر قرار باشد که برجام برای ما فایده ای نداشته باشد از ان.پی.تی خارج می شویم. آنها مقداری کوتاه آمدند و مهلت را تمدید کردند.
ساداتیان با اشاره به اینکه رژیم صهیونیستی کلاهک اتمی دارد و حاضر به مذاکره با هیچ کس هم نیست، ادامه داد: ایران هم می تواند به این چهارچوب برود و بگوید آماده مذاکره با هیچ کسی نیستم؛ اگر قرار است ما را محدود کنید، اسرائیل هم باید محدود شود. یعنی ما که بمب اتم نداریم و رهبری کشور هم فتوا داده که برای ما حرام است ولی اگر قرار است که شما زور بگویید و فشار وارد کنید، اسرائیل را هم به دور بکشید و موشک های او را هم روی میز بگذارید. ما در غیر این شرایط آماده گفت و گو نیستیم. از ان.پی.تی خارج می شویم که دیگر هیچ تعهدی نداشته باشیم.
آمریکا قادر به فعال کردن مکانیزم ماشه نیست
وی با بیان اینکه ابهامات این موضوع بسیار زیاد است، تصریح کرد: ایالات متحده آمریکا به تنهایی قادر به بردن پرونده ایران به شورای امنیت و فعال کردن مکانیزم ماشه نخواهد بود. برای اینکه عضو برجام نیست و نمی تواند به عنوان عضو برجام در شورای حل اختلاف مقابل ایران بنشیند و بعد به موجب آن بخواهد به شورای امنیت مراجعه کند و بگوید که مکانیزم ماشه فعال شود.
ساداتیان یادآور شد: آمریکا امیدوار بود که به دست اروپایی ها بتواند قطعنامه های سابق را احیاء کند و ایران را تحت فشار قطعنامه های سازمان ملل قرار دهد. وقتی اروپایی ها این کار را نکردند، تصمیم گرفته اند که خودشان این کار را انجام دهند. یعنی مکانیزمی را پیدا کنند که به موجب آن بتوانند طرح موضوع در شورای امنیت داشته باشند.
وی ادامه داد: همه حقوقدانان بین المللی الآن دارند اظهار نظر می کنند که آمریکا به تنهایی نخواهد توانست این کار را انجام دهد و لذا باید کشور دیگری از اروپایی ها را هم با خودش همراه کند. اگر موفق شود یک کشور اروپایی را با خودش همراه کند، شاید این اتفاق بیفتد. یعنی اروپایی هایی که از برجام خارج نشده اند اعلام کنند که با ایران بر سر میز مذاکره نشسته اند و به توافقی نرسیده اند، پس باید مکانیزم ماشه فعال شود و قطعنامه های شورای امنیت علیه ایران برگردد.
آمریکا تنها مانده و این تنهایی اذیتش کرده است
این کارشناس مسائل بین المللی در پاسخ به سؤالی در خصوص کمکی که چین و روسیه می توانند در این زمینه به ایران داشته باشند، اظهار داشت: بر اساس مکانیزمی که به موجب برجام پیش بینی شده این موضوع رأی گیری نمی شود که کسی حق وتو داشته باشد. گفته اند اگر کشورها یا کشوری دچار مشکل شود می تواند به شورای حل اختلاف ارجاع بدهد، اگر در آنجا قانع نشد، می تواند درخواست بازگشت داشته باشد. این بازگشت می تواند مکانیزم ماشه باشد و تحریم های سابق و شش قطعنامه قبلی را برگرداند. اگر آن شش قطعنامه برگردد، به تبع آن تحریم های آن هم بر می گردد. ولی تا الآن سه کشور اروپایی همراهی نکرده اند، آمریکا تنها مانده و این تنهایی اذیتش کرده و درصدد این است که از یک منفذی برجام را دچار خدشه کند.
رابطه انتخابات آمریکا با تهدید ایران از سوی ترامپ
وی تأکید کرد: به نظرم آنها چون در سال انتخابات هستند دارند زمینه هایی را فراهم می کنند که بتوانند موقعیت خودشان را ارتقاء ببخشند چون در جدیدترین نظرسنجی ها ترامپ از جو بایدن عقب افتاده است. البته این نظرسنجی ها می تواند تغییر کند و روی این نظرسنجی ها نمی توان با قطعیت حرف زد. ولی اگر با همین وضعیت پیش برود ترامپ موقعیتی نخواهد داشت. لذا او دارد تلاش می کند که موقعیتی را برای خودش دست و پا کند. از یک طرف شایعه می کند که رهبر کره شمالی مرده و از این طرف مطرح می کند که از این به بعد این کارها را خواهیم کرد. همچنین دارند بر عراق فشار می آورند تا بلکه بتوانند موفقیتی در آنجا حاصل کنند. یعنی به هر خس و خاشاکی متوسل می شود که بتواند برای خودش موقعیت کسب کند.
ساداتیان افزود: این تلاش های ترامپ دیپلماسی عمومی، جنگ روانی، زمینه سازی افکار داخلی خودشان و فشار آوردن به اروپایی ها است که باید در این مکانیزم من را همراهی کنید تا بتوانم این کار را انجام دهم. همه اینها را می توانیم در کنار اقدامی که ترامپ دارد انجام می دهد مورد ارزیابی قرار دهیم.
اعلام خروج ایران از برجام می تواند قبل از انتخابات برای ترامپ تنگنا ایجاد کند
وی با بیان اینکه برای اقدام ایران در این مقطع دیر شده است، گفت: شاید بهتر این بود که با اروپایی ها مقداری راحت تر کار می کردیم تا کار به اینجا نرسد. اعلام خروج ایران از برجام می تواند قبل از انتخابات برای ترامپ تنگنا ایجاد کند. یعنی او دنبال این بوده که فشارهای لازم را به ایران بیاورد و نتوانسته است. تهدید بالقوه خروج از ان.پی.تی و برجام می تواند این زنگ خطر را برای طرف های مقابل به صدا در بیاورد که ایران علی رغم فتوای رهبری در خصوص حرام دانستن سلاح اتمی، بالقوه قدرت اتمی هست و هر لحظه اراده کند می تواند به آن دست پیدا کند.
سفیر سابق ایران در انگلستان افزود: این قضیه شرایط را برای ایران سخت تر می کند ولی از طرف دیگر قدرت کنترل و نظارت غربی ها از بین می رود و می توانند ترامپ را مورد تقبیح قرار بدهند که تو کشوری که تحت کنترل بود را از کنترل خارج کرده ای. از این جهت حتی ممکن است او در آستانه انتخابات دچار یک خسارت دیگر هم بشود.
