یک کارشناس مسائل بین المللی با بیان اینکه آمریکا نمی تواند پرونده ایران را به شورای امنیت ببرد، گفت: آمریکا به هر حال از برجام خارج شده و اتحادیه اروپا هم نمی خواهد که دوباره وضعیت ایران به صورت سال 2015 درآید؛ که تحریم های چهارگانه شورای امنیت، اتحادیه اروپا، کنگره آمریکا و کاخ سفید علیه ایران اعمال شود.
علی بیگدلی در گفت و گو با خبرنگار جماران، در خصوص تهدیدهای ترامپ مبنی بر بردن پرونده ایران به شورای امنیت، اظهار داشت: آمریکایی ها خیلی تلاش می کنند که به این هدف برسند و مذاکرات آشکار و پنهانی هم با روسیه انجام داده اند؛ ولی تا الآن روسیه مخالف این اقدام بوده و حتی دو کشور عضو شورای امنیت به اضافه آلمان هم موافق نبوده اند. اما آمریکا هنوز دارد روی این مسأله اصرار می کند و خود ترامپ هم می گوید ما از طریق دیپلماسی این موضوع را پیگیری خواهیم کرد.
عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی افزود: با توجه به اینکه الآن غرب گرفتار کرونا هست، تصور نمی کنم در شرایط فعلی آمریکا دست به این کار بزند. آمریکا هنوز تا آبان ماه فرصت دارد و هم می تواند یک دیپلماسی پنهانی را برای این کار ادامه دهد و هم اینکه از شرّ این مشکلات داخلی که شدیدا آن را تحت فشار قرار داده، رهایی پیدا کند.
وی تأکید کرد: چیزی که الآن برای ترامپ و همه کارمندان کاخ سفید اهمیت دارد این است که بتوانند وضعیت انتخابات را فراهم کنند. چون محبوبیت ترامپ خیلی لطمه دیده و از 47 درصد به 36 درصد رسیده، این موضوع اهمیت بیشتری برای او دارد. بنابر این هم زمان باقی مانده و هم مقداری به لحاظ حقوقی کار را مشکل می کند. چون آمریکا به هر حال از برجام خارج شده و اتحادیه اروپا هم نمی خواهد که دوباره وضعیت ایران به صورت سال 2015 درآید؛ که تحریم های چهارگانه شورای امنیت، اتحادیه اروپا، کنگره آمریکا و کاخ سفید علیه ایران اعمال شود.
آمریکا نمی تواند پرونده ایران را به شورای امنیت ببرد
بیگدلی یادآور شد: از طرف دیگر اتحادیه اروپا نمی خواهد اختیارش را به دست آمریکا بدهد و می خواهد استقلال خودش را حفظ کند. از طرفی هم با توجه به اختلافاتی که الآن بین آمریکا و چین به وجود آمده، و با توجه به روابط نزدیکی که روسیه و چین با ایران دارند، اگرچه روس ها گهگاه تک مضراب هایی هم زده اند که نوعی مصالحه جویانه از کنار این قضیه رد شوند، ولی تصور نمی کنم که در شرایط فعلی آمریکا بتواند به این خواسته دسترسی پیدا کند.
وی تصریح کرد: آمریکا عملا از برجام بیرون رفته و بنابر این نمی تواند یک بخشی از برجام را اجرا کند و روی آن مانور دهد. بعد هم وضعیت الآن آمریکا باعث می شود که مقداری فشارش روی اتحادیه اروپا کاهش پیدا کند. اتحادیه اروپا انتظار داشته که آمریکا در این مشکلات کرونا به آنها کمک کند، این کار انجام نشد. وضعیت متزلزل خود ترامپ هم به این موضوع کمک کرده است. بنابر این به نظر نمی رسد که الآن آمریکایی ها بخواهند این موضوع را در شورای امنیت مطرح کنند. یعنی در شرایط فعلی به مصلحت خود آمریکا هم نیست که بخواهد دست به چنین اقدامی بزند و پرونده ایران را دوباره به شورای امنیت ببرد.
روسیه و چین می توانند قطعنامه آمریکا را وتو کنند
وی در پاسخ به سؤالی در خصوص اقدامی که ایران می تواند در برابر این تهدیدها انجام دهد، گفت: تا حدود زیادی درهای ارتباط ما با اتحادیه اروپا بسته شده است. پنج گامی که دولت ما برداشت تا حدّی باب مذاکره با اروپا را مسدود کرده است. بنابر این تنها راه ما این است که روابطمان با روسیه و مخصوصا چین گسترش دهیم و از آنها بخواهیم که این انتظار آمریکا را در شورای امنیت وتو کنند.
این کارشناس مسائل بین المللی تصریح کرد: روسیه و چین چون عضو دائم شورای امنیت هستند از لحاظ حقوقی حق وتو دارند. ولی با توجه به اینکه کرونا و کاهش شدید قیمت نفت الآن برای روسیه هم مشکلاتی به وجود آورده، معلوم نیست تا چه حد بخواهد این کار را انجام دهد. ولی چینی ها روابط بسیار سرد و خصومت آمیزی با آمریکایی ها پیدا کرده اند. یعنی الآن آمریکایی ها شرایط مناسبی ندارند و ما باید از این خلأ استفاده کنیم و حتی اگر شده با اروپایی ها هم وارد مذاکره شویم که جلوی این کار را بگیرد.
وی با ابراز امیدواری از اینکه مذاکراتی بین ایران و روسیه و چین برگزار شده باشد، ادامه داد: حتما از این دو کشور قول گرفته ایم که در این موضوع به آمریکا همراهی نکنند. ولی شرایط سخت است و اظهار نطر در خصوص اینکه این کار انجام می شود یا نمی شود کار مشکلی است. در حال حاضر تهدیدهای ترامپ جنگ روانی است. به خاطر اینکه اقداماتی که در عراق هم انجام می دهد به هر حال در تقابل با منافع ایران است و می تواند مقداری به آن پوشش دهد. ولی بردن پرونده ایران به شورای امنیت و اجرایی کردن مکانیزم ماشه در این شرایط عملی نیست؛ چون اروپایی ها هم گرفتار کرونا هستند.
حرف های ترامپ علیه ایران جنگ روانی است
وی با بیان اینکه آمریکا از مرحله ایران هراسی گذشته و به مرحله «ایران آزاری» رسیده، اظهار داشت: حرف های ترامپ و دولتش آزارهای روانی است و بنابر این خیلی مسأله مهمی نیست و تا حدودی انتظار این قضیه را داشتیم. ولی با توجه به مشکلاتی که الآن آمریکا دارد و حدود 70 هزار نفر در اثر کرونا کشته شده اند و با این فضای مسدود اقتصادی و کاهش قیمت نفت، بعید به نظر می رسد که مستقیما دست به چنین اقدامی بزند.
وی با بیان اینکه تحریم حزب الله لبنان توسط دولت آلمان قطعا با فشار آمریکا و اسرائیل بوده، گفت: این امر برای آلمان خیلی سخت بود. اقتصاد همه این کشورها دچار نوعی تزلزل شده و فکر می کنند در آینده بعد از کرونا احتیاج به بازارهای آمریکا دارند. آلمانی ها شاید چیزی حدود دو و نیم میلیون دستگاه اتومبیل سالیانه به آمریکا صادر می کنند و نگران این هستند که مبادا کارگرشان بیکار شود. این کار کوچکی بود ولی قضیه ایران و بردن این پرونده به شورای امنیت کار بسیار مهمی است و احتیاج به یک دیپلماسی بسیار گسترده و عمیق برای آمریکا دارد.
بیگدلی یادآور شد: بعد از اینکه ترامپ از برجام خارج شد اروپا خیلی تلاش کرد که او را برگرداند ولی حریف نمی شود. الآن ما از اروپا هم پول طلبکار هستیم و هم اینستکس را به اجرا در نیاورده است. این موضوعات نشان می دهد که اروپایی ها توان ایستادن مقابل آمریکا را ندارند. چون آمریکایی ها در همه شرکت های بزرگ اروپایی سرمایه گذاری های حساسی کرده اند. حتی کیت های الکترونیکی ایرباس به وسیله آمریکایی ها تأمین می شود. یعنی آمریکایی ها از قبل زمینه ها را برای روز مبادا فراهم کرده اند و الآن روز مبادا است.
وی در پایان گفت: ممکن است اروپایی ها به خاطر نیاز اقتصادی به آمریکا بر سر پرونده ایران با این کشور هماهنگ شوند. ولی از طرف دیگر یک حیثیت بین المللی هم برای اتحادیه اروپا قائل می شوند که می خواهند این حیثیت از بین نرود. یعنی تقریبا همه رؤسای جمهور آمریکا، اعم از جمهوری خواه و دموکرات، دوست ندارند که آن طرف اقیانوس آرام علیه آمریکا قدرتی درست شود که جلوی حرکت های آمریکا را بگیرد. اما فرانسوی ها به دلیل اینکه ضد آمریکایی بودند این اتحادیه را راه انداختند.