پایگاه خبری جماران: روز گذشته رئیس جمهور روحانی در سفر به یزد در میدان امیر چخماق برای حاضران سخنرانی کرد و ضمن تشریح کارنامه اقتصادی دولت، صراحتا از قوه قضاییه خواست که در امر مبارزه با فساد، سراغ دانه درشت‌ها رود و پرونده نهادها و افرادی را که مرتکب فسادهای میلیارد دلاری شده‌اند، پیگیری کند.
سخنان رئیس جمهور که به گفته برخی تحلیلگران بسیار صریح بوده، واکنش هایی نیز به همراه داشته است. در ادامه تحلیل برخی از سیاسیون در گفت و گو با جماران را می خوانید.
آیت الله مسعودی خمینی: اگر کسی دزدی کرد چرا نباید شفاف بگوییم؟
آیت الله علی اکبر مسعودی خمینی عضو جامعه مدرسین در گفت و گو با خبرنگار جماران گفت: مردم یزد بسیار مردم متدین و با وفایی هستند. من با جمعیتی که دیدم و با توجه به سخنرانی ای که آقای روحانی انجام داد و همچنین کارهایی که در یزد صورت گرفته و می شود، فکر نمی کنم در این مواقع که ما به همراهی نیاز داریم، درست باشد که عده ای بخواهند خرابکاری کنند.
وی با اشاره به افرادی که با سر دادن شعارهایی در مخالفت با روحانی شعار می دادند نیز گفت: آنطور که من شنیدم آنها 10 تا 30 نفر دانشجو یا دانش آموز بودند. این افراد را نباید به پای انقلاب، مردم یزد و سایر جاها گذاشت. انقلاب الان به تمام معنا همدلی و همفکری احتیاج دارد. فکر می کنم آقای روحانی کار بیجایی نکرد و گمان می کنم خود یزدی ها باید به آن آقایان بگویند که حالا وقت این مسائل نیست؛ حالا وقت برادری و یکدلی است.
این عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در ارتباط با اظهارات روحانی در خصوص شفاف سازی در مبارزه با فساد گفت: چه کسی مخالف این است که انسان با فساد مبارزه کند؟ فکر می کنم همه این مسائل به ضرر انقلاب و مردم ایران است. همه اینها باید هم شفاف باشد و هم برادرانه انجام شود و هم بی نظر باشد. همه اینها باید رعایت شود. امام خمینی مرتب گوشزد می کرد که برای خدا صحبت کنید. برای اسلام صحبت کنید. من را کنار بگذارید و ما را بگیرید.
وی افزود: همه ما باید شفاف صحبت کنیم و کار کنیم و خداپسندانه باشد. اگر سر سوزنی هوای نفس در آن باشد نه دنیا به درد ما می خورد و نه آخرت؛ چه قوه قضاییه، چه ریاست جمهوری چه مراجع تقلید و چه مردم عادی. اگر برای رضای غیر از خدا باشد نه فایده دنیایی دارد و نه آخرتی.
این عضو جامعه مدرسین با تاکید بر شفافیت گفت: اگر کسی دزدی کرد، مال مردم را خورد یا بیت المال را از بین برد چرا نباید شفاف بگوییم؟ اگر من هم باشم باید شفاف بگویند که فلانی هم چنین کار خلافی را مرتکب شده است.
وی در پایان افزود: گاهی بر اساس نادانی یا نفهمی اتفاق می افتد و گاهی عمدا. اگر عمدا دزدی کرده اند و مال مردم و بیت المال را برده اند چرا نباید بگویند؟ باید گفته شود، اموال را از مردم بگیرند و به دست کسی بدهند که برای اسلام و انقلاب خرج می کند.
نکات مثبت سخنان دیروز روحانی از نگاه عباس عبدی
عباس عبدی تحلیلگر سیاسی در گفت و گو با جماران، طی تحلیل کوتاهی در خصوص سخنانی دیروز رئیس جمهور روحانی در یزد گفت: من انگیزه ایشان را نمی‌دانم و قطبی شدن را هم به نفع مردم و جامعه نمی‌دانم، ولی در سخنان دیروز آقای روحانی چند نکته مثبت بود: اول، گزارش دقیق دادن درباره ۱۸ میلیارد دلار که امیدواریم باقیمانده یک میلیاردی آن را هم بزودی روشن کنند. دوم، پرداختن به «موارد مشخص» است. این امر گرچه خوب بود ولی به نظرم باید تا حالا گزارش رسمی و کتبی آن را همزمان با دادن به دستگاه قضایی به اطلاع مردم نیز می‌رساند. و بطور مرتب خواهان پیگیری قضایی آن می‌شد.
محمد مهاجری: سخنان روحانی سوال های جامعه است
محمد مهاجری روزنامه نگار اصولگرا در گفت و گو با خبرنگار جماران در ارتباط با واکنش های دیروز به صحبت های رئیس جمهور و اینکه عده ای سخنان روحانی را دوقطبی سازی و عده ای هم گرم کردن تنور انتخابات تفسیر می کنند، گفت: وقتی کسی در فضای سیاسی ای قرار می گیرد که حتی مبارزه با مفاسد اقتصادی به نوعی دوقطبی سازی می شود، طبعا هرکس اگر منتقد به این روند باشد باید به دوقطبی سازی متهم شود.
این روزنامه نگار اصولگرا در ارتباط با سخنان دیروز حسن روحانی در یزد گفت: به نظرم حرفهای آقای روحانی ویژگی های مثبتی داشت که خیلی خوب است قوه قضاییه با آن منطقی برخورد کند؛ آقای روحانی از سه چهار پرونده ای که پرونده های دانه درشتی هستند اسم می برد. سه میلیارد و 2.8 میلیارد و 900 میلیون دلار رقم های بسیار بالایی است. قطعا اینگونه نیست که قوه قضاییه در جریان کدهایی که رئیس جمهور می دهد نباشد.
مگر بسیاری از مفاسد اقتصادی که قوه قضاییه رفته و به آنها رسیدگی کرده با شکایت دولت بوده است؟
وی افزود: من دیدم که سخنگوی قوه قضاییه می گوید دولت چرا شکایت نکرده است. طلبه ها به این گونه موارد «تکثیر اشکال» می گویند؛ یعنی شما اشکالی را به حرف های قبلی اضافه کنید. اصطلاحا هم گفته می شود تکثیر اشکال، رفع اشکال نمی کند. اصلا گیرم دولت شکایت نکرده است. مگر بسیاری از مفاسد اقتصادی که قوه قضاییه رفته و به آنها رسیدگی کرده با شکایت دولت بوده است؟ خود قوه قضاییه رفته و پیگیری کرده است.
مهاجری ادامه داد: حرف رئیس جمهور این است که چطور شما بر مفاسد خیلی بزرگ چشم بسته اید و بعد کوچکتر ها را مطرح می کنید؟ از نظر رئیس جمهور این کارها شائبه سیاسی بودن دارد. این حرف رئیس جمهور است نه من.
وی همچنین افزود: رئیس جمهور قطعا بر اساس اطلاعاتی حرف می زند که آن اطلاعات حتی در اختیار من به عنوان یک روزنامه نگار نیست؛ احتمالا در اختیار جامعه هم نیست. اما او اطلاعاتی را با کد مطرح می کند که قوه قضاییه باید بیاید و توضیح دهد که پرونده بابک زنجانی چه شد؟
این روزنامه نگار اصولگرا با تاکید بر آنکه سوال روحانی سوال مردم هم هست گفت: وقتی بابک زنجانی الان در زندان است، بدهی دارد، حکم اعدامش صادر شده، نه پول ها برمی گردد و نه اعدام می شود برای مردم سوال پیش می آید. از طرفی آقای بابک زنجانی ادعایی کرده است که پولها را به یک سری افراد داده ام. به هرحال در این موارد قوه قضاییه سکوت می کند و شائبه هایی ایجاد می شود.
برخوردهای قوه قضاییه با مفاسد اقتصادی به جامعه آرامش بخش است اما ...
مهاجری ادامه داد: من اصلا منکر این نیستم و قبول دارم که برخوردهای قوه قضاییه با مفاسد اقتصادی به جامعه آرامش بخش است. اما اینکه پرونده های خیلی کلان را رها کنیم و به پرونده های کوچکتر برسیم برای جامعه شائبه ایجاد می کند. رئیس جمهور هم جرقه این شائبه را زده است. حالا اسمش را می خواهید دوقطبی، سه قطبی یا هرچه می خواهید بگذارید! اینها سوالاتی است که باید در جامعه جواب داده شود. در کشور ما هم سالی یکبار انتخابات برگزار می شود؛ هر حرفی که بزنی می گویند انتخاباتی است.
این تحلیلگر مسائل سیاسی در ارتباط با این صحبت سخنگوی قوه قضاییه که 10 ماه بعد از بازداشت بابک زنجانی وزارت نفت از او شکایت کرد، گفت: اگر وزارت نفت از او شکایت نکرده پس چرا دستگاه قضایی او را بازداشت کرده است؟ وقتی او را بازداشت کردید لابد به سرنخ هایی رسیدید؛ لابد به بر مبنای یکسری اطلاعات به اعدام محکوم شد. اصلا گیرم که وزارت نفت 10 ماه دیر شکایت کرد. الان دو سال است که حکم بابک زنجانی صادر شده است. چرا آن حکم اجرا نمی شود؟ چرا پولهایی که این شخص خورده را برنمی گردانند؟
مهاجری گفت: گیرم که اصلا وزارت نفت شکایت نکرده است؛ اینکه رافع مسئولیت دستگاههای نظارتی نیست. اصلا گیرم وزارت نفت نمی خواست شکایت کند و اشتباه کرده و باید چوبش را بخورد. اما نمی توان آن را بهانه پاسخ ندادن به این سوال مردم کرد.
عماد افروغ: باید با مدرک حرف بزنیم
عماد افروغ در گفت و گو با خبرنگار جماران گفت: به نظر من قوه قضاییه عزم خود را برای مبارزه با فساد جزم کرده است و یک نظام سالم سیاسی در وهله اول در گروی یک قوه قضائیه مستقل، فراجناحی، مقتدر، فهیم و سالم است. بنابراین، اگر رئیس قوه ای می خواهد به این قله نزدیک شود و شواهدی هم دالّ بر این وجود دارد-که دارد- در این مسیر تلاش خود را می کند، نه تنها نباید تضعیف که باید تقویت شود.
وی افزود: باید ضعف‌های قوه قضاییه را گفت و منتشر کرد. همچنین اگر در جایی می بینیم که این قوه‌جناحی عمل می کند، باید تذکر لازم را دهیم و اگر مستنداتی در این خصوص داریم ارائه کنیم؛ یا اگر در جایی می‌بینیم در قبال برخی تخلفات رخ داده، برخوردی صورت نمی‌گیرد، آن را یادآور شویم. بنابراین دو حالت ممکن است یا با برخی تخلفات رخ داده برخورد نمی شود یا صرفا با عده ای خاص صورت می‌گیرد.
این جامعه شناس ادامه داد: ادعا به تنهایی کفایت نمی کند؛ ما اگر ادعای شفافیت و سلامت داریم، باید با مدرک حرف بزنیم. وگرنه باید به مردم حق دهیم که بسیاری از حرف ها را تبلیغاتی، سیاسی و جناحی بدانند. حالا از سوی هر کدام از سران سه قوه یا هرکس که می خواهد باشد. به بیانی دیگر مردم را نباید سرکار گذاشت. به تعبیر امام راحل«مردم ولی نعمتان ما هستند» و «مردم اربابان ما هستند»و نباید آنها را فریب داد.
قوه قضائیه اختیار لازم برای مقابله با ریشه های ساختاری فساد ندارد
وی بیان کرد: امام قبل از انقلاب تعبیری دارند به این مضمون که «نشود شما شعار رعیت و مردمی بودن دهید، ولی عملا اربابی کنید.» این حرفهای ایشان معنادار است و صرفا برای این نیست که دلمان خوش باشد. بلکه برای این است که به آنها عمل شود. باید اجازه دهیم اگر واقعا قوه قضائیه نیت صادقی دارد، به سمت قوه قضائیه سالم، فهیم و فراجناحی حرکت کند و نقاط ضعف آن را گوشزد کنیم. معتقدم قوه قضائیه باید با دو مقوله مقابله کند، یکی با فاسد و مفسد و دیگر با ریشه های ساختاری فساد.
افروغ گفت: شاید هنوز قوه قضائیه اختیار لازم را ندارد که با ریشه های ساختاری فساد مقابله کند یا به دلیل اینکه نظام قضایی ما «فردی» است و اجتماعی نیست، خود دلالتی در برخورد با فساد و مجرم دارد. اگر من جامعه‌شناس؛ بحثی در این خصوص دارم که نظام قضایی ما فردی است و باید به ریشه های اجتماعی و محیطی جرم هم توجه داشت، باید بگویم. کما اینکه می گوییم و فریاد می زنیم.
باید کمک کنیم تا قوه قضائیه مستقل شکل بگیرد
وی بیان کرد: یک قوه قضاییه مستقل و سالم باید در گروی سلامت درونی‌اش باشد. بنابراین، اگر قوه قضائیه که در حال برخود با فساد است اطلاعی از برخی فسادها ندارد، باید آن اطلاعات را در اختیارش گذاشت. همه باید کمک کنیم تا قوه قضائیه مستقل شکل بگیرد. این مسأله هم به لحاظ مفهومی درست است هم از نظر وضعیت کنونی ما. وضع کنونی ما در گروی یک قوه قضائیه مستقل و مقتدر است. یعنی اگر قوه قضائیه عادل باشد و عادلانه رفتار کند، همه سودش را خواهند برد و به تعبیر حضرت علی(ع) اگر کسانی نسبت به عدالت حساسیت دارند بدانند که ظلم برایشان بدتر است. آنها که عدالت را نمی توانند تحمل کنند، به طریق اولی ظلم و ستم را نمی توانند تحمل کنند.
افروغ گفت: نمی‌خواهم کسی را از داشتن انگیزه انتخاباتی بری بدانم و متاسفانه شبهه تبلیغاتی و انتخاباتی همه را در بر گرفته است. متاسفانه شکاف در نظر و عمل در بسیاری از مقامات کشور از جمله رئیس جمهور وجود دارد. از این‌رو، اگر رئیس‌جمهور واقعا به حرف هایی که در یزد زده باور دارد چرا تاکنون ساکت بوده و افشاگری نکرده است؟ من این نقد را در آستانه انتخابات 96 هم نسبت به ایشان هم نسبت به شخصی که رقیب ایشان بود، داشتم. یعنی رئیس جمهور وقتی احساس کرد سینه اش مالامال از اسناد است همان موقع پرسیدم چرا این اسناد تا به حال رو نشده است؟
چرا بحث‌های رئیس جمهور در بحبوحه انتخابات مطرح می‌شود؟
وی ادامه داد: مگر مردم غریبه هستند؟ مگر آنها دشمن ما هستند؟ من همین سوال را از رقیب انتخاباتی ایشان نیز کردم که چرا تا به حال حرفی نزده است؟ بحث مصلحت مردم و یک حکومت سالم است. این نشان می‌دهد که خیلی جاها مشکل داریم. این سوال همواره وجود دارد که آیا ما قوه قضائیه سالم، مقتدر، فراجناحی و مستقل می خواهیم یا نه؟ اگر می خواهیم این امر لوازمی دارد ولو اینکه به ضررمان تمام شود. مگر امام علی(ع) به لوازم قضایی آن زمان تن نداد؟ نباید مردم را بازی داد.
این جامعه شناس در ادامه گفت: بحث اصلی اینجاست که اگر پرونده‌ای بوده و این پرونده در اختیار قوه قضاییه قرار گرفته، باید سوال شود که چرا قوه قضاییه برخوردی نکرده است؟ و اگر پرونده ای شکل نگرفته و شکایتی از سوی قوه مجریه انتقال پیدا نکرده، قوه مجریه جوابگو باشد که چرا تاکنون این کار را نکرده است. چرا این بحث‌ها در بحبوحه انتخابات مطرح می‌شود؟ از بابک زنجانی نام می برند. تا جایی که من می دانم این نام که علنی مطرح شده. باید دید آیا تنها در ارتباط با این فرد لاپوشانی شده یا در ارتباط با شخص دیگری این کار صورت گرفته است؟
شفافیت؛ رمز و کلید اصلی قفل مبارزه با فساد است
وی اظهار کرد: اگر باید پیگیری لازم در دولت قبلی صورت می‌گرفته، چرا الان مطرح می شود؟ چرا اسناد تاکنون رو نشده؟ همه مشکلات ما اینجاست که فضا را امنیتی می‌کنیم. اشکال ندارد در جاهایی فضا این گونه باشد، اما در جاهایی نباید این کار را کنیم. مردم به اصطلاح صاحب منصبان اصلی این حکومتند و بسیاری از منشاءهای فساد به عدم شفافیت بازمی گردد. شفافیت رمز و کلید اصلی قفل مبارزه با فسادهای درون کشور است.
افروغ گفت: من در مجلس هفتم، وقتی طرحی از مجلس ششم به نام «دسترسی آزاد به اطلاعات» به ما منتقل شد، آن را تبدیل به انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات کردم. تا تنها این گونه نباشد که کسی درخواست کند، بلکه اطلاعات باید منتشر شود. این یک تکلیف قانونی روی دوش قوا و حاکمیت است. من به عنوان یک روشنفکر که هیچ قدرت رسمی در اختیار ندارم، این حرف را مطرح می کنم. مردم چشم انتظار شفافیت بوده و منتظر این هستند که بازی‌ها در کشاکش مسائل اقتصادی آنها کنار گذاشته شود.
مشکلات کشور ریشه در عدم شفافیت و امنیتی کردن فضا دارد
وی ادامه داد: مردم مستحق این مشکلات نیستند و مشکلات ریشه در عدم شفافیت و امنیتی کردن فضا دارد. این سیاست زدگی همانطور که بارها گفتم مصادف است با سیاست زدایی. یعنی کسانی که فضا را سیاست زده می‌کنند، از بالا چنین برنامه ریزی می‌کنند که مردم سیاست زدا شوند تا به تعبیری دیگر کاری با سیاست نداشته باشند و رو به برخی مسائلی بیاورند که امروزه شاهدیم. چرا که امروز می بینیم همان اتفاقی که زمان شاه رخ داد و منجر به انقلاب شد، دست کم در صنایع و محصولات فرهنگی بروز پیدا کرده است. آیا فکر می‌کنید این روند بدون برنامه ریزی بوده است؟ این برنامه از سوی کسانی طراحی شده که می‌خواهند فضا را سیاست زده کنند. چون نتیجه منطقی سیاست زدگی، سیاست زدایی است.
افروغ بیان کرد: من شواهد زیادی دارم که متاسفانه حکمرانان ما به هنگام انتخابات، ساز انتخاباتی خود را کوک می کنند و این موضوع منحصر به یک قوه نیست و این شواهد در همه قوا وجود دارد.
دولت ها می‌توانند از فضای تخریبی برای خود فرصت بسازند
وی در ادامه با اشاره به هجمه‌های مخالفین به اقدامات صورت گرفته از سوی دولت گفت: این بحثی پر دامنه و تاریخی است. باید ببینیم در دوره های مختلف پس از انقلاب اسلامی، چه اتفاقاتی رخ داده است؟ یعنی هر دولتی که روی کار آمده آیا با این هجمه‌ها روبه رو بوده یا خیر؟ و این هجمه‌ها تا چه اندازه طبیعی و چقدر غیرطبیعی بوده است؟ مطلوب این است که نقدها مستند و مستدل و از هتاکی به دور باشند. ضمن اینکه دولت نیز پاسخ دهد و این یک استاندارد اولیه است.
این جامعه شناس گفت: دولت‌ها می‌توانند از فضای تخریبی برای خود فرصت بسازند. یعنی اگر برخی افراد متوجه نیستند نقد خوب چه ویژگی هایی دارد و رو به هتاکی و بسیاری از مسائل زشت اخلاقی می‌آورند، این فرصتی خواهد بود برای دولت‌ها که پاسخی قانع کننده دهند. حضرت امام(س) می گفتند که «انتقاد و بلکه تخطئه از الطاف خفیه الهی است». اگر ما شیوه برخورد مخالفین دولت را تخطئه بدانیم، باید گفت که باید پاسخ خوبی به آن داد و نباید عصبانی شد.
جامعه ما وکیل مدافعی اخلاقی می‌خواهد
وی با تأکید بر اینکه کسی نباید تخطئه را توجیه کند و این کاری بسیار زشت است، یادآور شد: متاسفانه در دولت قبل بیشتر و در این دولت هم کم و بیش، دیده می‌شود که برخورد با مخالفین از روی سعه صدر نیست و در واقع برخوردها از جنس همان رفتارهایی است که با دولت می‌شود. هیچ‌کس نباید برخوردهای تند را تایید کند. سالها پیش گفتم که جامعه ما وکیل مدافعی اخلاقی می‌خواهد. دادستان کل کشور در مقطعی می گفت اگر کسی به روسای سه قوه توهین کند ما وارد عمل می شویم. در حالی که من همان زمان گفتم اخلاق حقی همگانی است و ایشان باید نسبت به هر هتک حرمت اخلاقی حساس شده و ورود کند و آن را منوط به شکایت نکند.
افروغ ادامه داد : این یک مشکل ساختاری است. زیرا اگر یکی از شعارهای اصلی نظام و وجه ممیزه آن را «اخلاق» بدانیم، نیاز به وکیل مدافعی اخلاقی داریم. نه اینکه تنها زمانی وارد عمل شوند که به یکی از سران قوا توهینی صورت گرفته باشد. توهین به جای نقد مستدل یک واقعیت است که باید با آن مقابله شود. متاسفانه عده ای به جای توجه به «آنچه گفته می شود» به «آنکه می گوید» می پردازند و هرچه دلشان می خواهد به گوینده نثار می کنند. از ناسزاها و فحاشی ها و تهمت ها گرفته تا حرف های دیگر. این مسأله هم باید فرهنگ سازی شود و هم اینکه قوه قضاییه در برخی موارد ورود پیدا کند.
در هیچ دوره ای نقد منصفانه صورت نگرفته است
این جامعه شناس گفت: اگر نگوییم که توهین‌ها و هجمه‌ها باید به طور کامل ریشه کن شود، ولی باید تلطیف شود. باید شیوه نقدها در همه دولت ها را در کفه ترازو قرار داد و بعد به داوری نشست. اینکه هجمه ها در همه دوره ها بوده شکی نیست و در هیچ دوره ای نقد منصفانه صورت نگرفته است.
وی در ضرورت وجود تنبه لازم برای نقد درست در جامعه گفت: دو راه حل وجود دارد. یکی اینکه قوه قضاییه وارد شود. دوم اینکه مطبوعات و سایت ها وارد شوند. رسانه‌ها نباید مطالب غیراخلاقی منتشر کنند و اگر دیدند که این نوع مطالب به صورت کامنت نوشته می‌شود، مانع شوند. اینکه امام نقل به مضمون می‌فرمایند، اگر کسی به چیزی رسید باید بگوید؛ چه به نفع فردی باشد به ضرر او. این نشان دهنده سلامت نظام خواهد بود و این نظام با نقد زنده است.
نباید رفتارهای غیراخلاقی و زننده را توجیه کنیم
افروغ گفت: من نمی‌توانم بگویم این دولت مشمول بیشترین حملات شده است. زیرا همه دولت‌ها مشمول اعتراضات، شب‌نامه‌ها یا رفتارهای غیراخلاقی شده‌اند. ما نباید رفتارهای غیراخلاقی و زننده را توجیه کنیم. اگر کسی فحاشی می‌کند یا سره و ناسره را تشخیص نمی‌دهد و مباحث را خلط می‌کند ما نباید توجیه کننده رفتار او باشیم و بگوییم و اگر نقد می‌خواهید باید این ها را هم بخواهید. نه، این موارد بدتر اشخاص را نسبت به نقدهای سازنده سرد می‌کند.
وی ادامه داد: شخصا نقدهایم به دولت قبلی از دولت فعلی بیشتر بوده، به این دلیل که می بینیم رسانه های نزدیک به این دولت کمتر رو به هتاکی می آورند. منافع ملی باید تعریف شود و همه گروه ها و جناح ها در کشور در کنار مواضع خود، باید به این منافع توجه ویژه ای داشته باشند. متاسفانه گروه های سیاسی هنوز متوجه نشده اند که فرایند تفکیک مربوط به فعالیت جناح ها، باید ذیل فرآیند انسجام صورت بگیرد. یعنی باید نگاهی به وحدت ها و اشتراکات خود نیز داشته باشند.
افراد نباید درون گود لجاجت سیاسی بیفتند
افروغ گفت: نمی‌توانیم صرفا تشخیص یک قوه را در راستای منافع ملی بدانیم و سایر قوا را ضد این منافع تعریف کنیم. انسان‌ها وقتی وارد درگیری جناحی می‌شوند، اصول مشترک خود را فراموش می‌کنند. یعنی از یاد می برند که ممکن است فردی که با او مخالفند سخن و طرح خوبی هم داشته باشد. افراد نباید درون گود لجاجت سیاسی بیفتند.
وی در پایان گفت: اگر من با قوه و جناحی مخالفم دلیل نمی شود هرچه را از جانب آن صادر یا اجرا می‌شود، زیر سوال ببرم. اگر سخن حقی گفته می‌شود باید تایید و اگر سخن حقی گفته می‌شود و عملی پشت آن صورت نمی‌گیرد باید نقد شود. متاسفانه در بازی‌های جناحی های درون کشور ما، افراد برای رسیدن به قدرت همه حرفهای طرف مقابل را زیر سوال می‌برند، ولو اینکه موضع حقی باشد. این رفتار هم صرفا مختص گروه خاصی نیست و هر دو گروه سیاسی این گونه‌اند.
غلامعلی رجایی: روحانی احساس می کند باید در مقابل مردم پاسخگو باشد
غلامعلی رجایی در گفت و گو با خبرنگار جماران، گفت: فکر می‌کنم صحبت‌های دیروز آقای روحانی در یزد، نقطه عطفی در موضع گیری‌های او بود. زیرا ایشان حرف‌هایی را که مکررا از سوی آقای جهانگیری درباره اختلاس‌ها و دزدی‌های میلیارد دلاری گفته می‌شد، بار دیگر مطرح کرده و از قوه‌قضاییه خواسته تا در قبال این مسأله پاسخگو باشد.
وی افزود: درباره این صحبت‌های آقای روحانی چند نکته مطرح است. نکته اول اینکه به نظر می‌رسد وقتی آقای روحانی می‌بیند سمت و سوی برخوردها بیشتر با دولت بوده یا اینکه هنوز به شکایات دولت به ویژه در مواردی که آقای جهانگیری بازگو کرده، رسیدگی نشده، تشخیص داده تا این مسائل را برای مردم بازگو کند. زیرا با اینکه در برخی پرونده ها برای مجرم حکم اعدام صادر شده اما باید پرسید اصل پول کجاست؟ بی تردید بیشتر این فسادها ربطی به دولت فعلی ندارد به دولت پیشین مربوط می شود.
این فعال سیاسی اصلاح طلب گفت: اصل حرف آقای رئیس جمهور به این برمی‌گردد که قوه قضائیه نباید گزینشی برخورد کند. بلکه باید در راستای تحقق عدالت، هم دانه درشت‌ها را ببیند هم دانه‌ریزها را. و صرفا رویکردش متوجه این نباشد که تنها با برادر رئیس جمهور، برادر معاون اول، داماد وزیر یا دختر وزیر سابق که به دولت مربوط می شوند، برخورد کند. البته گفته شده که با برخی قضات فاسد نیز برخورد شده ولی به نظر می رسد دولت نسبت به مطالباتی که از قوه قضائیه دارد، پاسخ کافی نگرفته است و لازم دانسته که آن مطالبات را بار دیگر مطرح کند.
شاید آقای روحانی به ورطه بی پاسخی و ناامیدی رسیده باشد
وی ادامه داد: البته من این رویکرد را نمی‌پسندم که روسای دو قوه بخواهند در منظر عام حرفهای خود را مطرح کنند. بلکه بهتر است با هم بنشینند و حرف‌هایشان را بزنند و اگر نتوانستند همدیگر را قانع کنند به رهبری منتقل نمایند. این کار درستی نیست که آنها در میان افکار عمومی سوال ایجاد کنند. زیرا مردم ممکن است تنها بخشی از پاسخ را بدانند یا اصلا ندانند. بنابراین نمی‌توانند داور خوبی باشند. اگر چه تکرار مطالبات از سوی دولت کاری خوب است و ابعادی را روشن می‌کند، ولی در عین حال جای آن در میان افکار عمومی نیست.
رجایی گفت: مطرح ساختن این مباحث در میان افکار عمومی از سوی رئیس‌جمهور، نشان می دهد که دولت از پیگیری این پرونده‌ها از جانب دستگاه قضایی ناامید شده و روی به تکرار آن در میان افکار عمومی آورده است. شاید آقای روحانی به ورطه بی پاسخی و ناامیدی رسیده و احساس کرده باید این بحث ها را با مردم در میان گذارد. فراموش نکنیم که رئیس جمهور منتخب مردم است و باید همواره به مردم پاسخگو باشد.
روحانی احساس می‌کند باید در مقابل مردم پاسخگو باشد
وی افزود: رئیس‌جمهور نه تنها وقتی که پیگیری‌ها و حرف‌هایش به نتیجه نرسد باید با مردم حرف بزند بلکه حتی زمانی هم که به نتیجه رسیده باید این کار را انجام دهد. علی‌القاعده پیگیری برخی مطالبات باید پشت پرده باشد و بعضی دیگر نیز علنی پیگیری شود. آقای روحانی احساس می‌کند باید در مقابل مردم پاسخگو باشد و چون نتوانسته از قوه قضاییه پاسخ مناسبی دریافت کند، موضوع را برای شفاف سازی با مردم در میان گذاشته است. لذا به نظر نمی‌رسد این آزمون خوبی برای قوه قضائیه باشد.
رجایی گفت: آقای روحانی در سخنرانی امروز خود جبهه جدیدی در مواجهه با قوه قضاییه باز کرده و به نوعی صحت و صداقت این قوه را در مبارزه با فساد به چالش کشیده است. نمی‌توان مبارزه با فساد را در قوه قضاییه نفی کرد اما به نظرم، این قوه باید در برابر نکاتی که مکرر از سوی معاون اول رئیس جمهور و آقای روحانی گفته پاسخگو باشد. همه باید منتظر باشیم که قوه قضاییه پاسخی مناسب نه به روحانی بلکه به افکار عمومی دهد. زیرا این پولها که برای دولت نبوده، برای مردمی است که دولت اعتماد آنها را جلب کرده تا بتواند به این موارد رسیدگی کند.
از این آتش هیچ دیگی نخواهد جوشید
وی بیان کرد: مخالفین می خواهند چنین القاء کنند که مردم در انتخاب خود اشتباه کردند و دیگر نباید این اشتباه را تکرار کنند. در دلایل این اشتباه نیز چنین می گویند «مردم کسی را روی کار آوردند که این گونه عمل می کند. کسی که در برجام سرش کلاه رفته یا در فلان مسأله این گونه بوده یا وضع اقتصادی را چنین کرده و...لذا به نظر می رسد عده ای تلاش می کنند تا مردم را به سمت ناامیدی ببرند. من کشوری را نمی شناسم که رسانه های وابسته به حاکمیتش تا این اندازه در تضعیف دولت منتخب مردمش متحد شده باشند.
رجایی افزود: مخالفین دولت ابتدا می‌گفتند «برجام چیز بدی است» و حالا هم که تکلیف این توافق روشن شده، طعنه‌اش را به دولت می زنند. در حالی که اگر بد بوده آنها باید جشن بگیرند پس دیگر طعنه زدن‌شان چه معنا دارد؟ باید دید چه شده که هم ترامپ و هم مخالفین دولت در داخل به این نتیجه رسیده‌اند که برجام توافق بدی بوده است؟ به نظر می‌رسد این رویکرد انتخاباتی مخالفین دولت برای دوره بعد باشد. آنها با این اقدامات تلاش می‌کنند تا خیال خود را برای اینکه رئیس‌جمهور آینده فردی اصلاح طلب، معتدل یا جمعی میان این دو باشد، راحت کنند. در حالی که باید بدانند از این آتش هیچ دیگی نخواهد جوشید.
دامنه تبلیغات علیه دولت گسترده تر خواهد شد
وی در پاسخ به این سوال که چرا دولت در سال های اخیر به این نتیجه نرسیده بود که بخواهد صراحت بیشتری به خرج دهد و برخی مسائل را از طریق تریبون های عمومی حل و فصل کند، بیان کرد: من از سازوکار داخلی دولت بی خبرم. از اینکه چقدر آقای روحانی در جلساتی که با رهبری داشته، این مسائل را مطرح کرده؟ یا اینکه آیا جوابی گرفته یا نه؟ نیز بی خبرم. به نظر می رسد آقای روحانی جبهه ای را در برابر تضعیف گسترده دولت باز کرده و توپ را درون زمین کسانی انداخته که نه تنها سازگار با دولت نیستند بلکه همراهی هم نمی کنند.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب گفت: با اینکه شانسی برای پیروزی طیف اعتدال در انتخابات آتی قائل نیستم، ولی فکر هم نمی‌کنم که صراحت لهجه امروز آقای روحانی انگیزه‌ای انتخاباتی داشته‌باشد. زیرا آقای روحانی می‌داند که طیف اعتدال در سپهر سیاسی آینده یا جایی ندارد یا اینکه سهمی بسیار اندک خواهد داشت.
وی بیان کرد: به طور حتم دامنه تبلیغات علیه دولت گسترده‌تر خواهد شد و با اینکه ما آقای روحانی را اصلاح‌طلب نمی دانیم، اما جناح اصولگرای مقابل او نیز به دلیل اینکه هیچ امیدی برای جذبش ندارد، سعی می‌کند کارآیی دولت را به حداقل برساند. به نحوی که با بدنامی عرصه را واگذار کند. از این رو، می‌بینیم که با ناپختگی هرچه تمام‌تر شعار «استخر فرح در انتظارت» را در یکی از شهرهای مذهبی دوباره مطرح می‌کنند. درحالی که غافلند این نوع شعارها بیشتر به نفع آقای روحانی تمام خواهد شد.
برخی تلاش می‌کنند همه برگ‌های روحانی را بسوزانند
رجایی گفت: اصولگرایان نباید فکر کنند که با چنین تندروی‌هایی به ضرر آقای روحانی کار می‌کنند. بلکه بالعکس، عرصه به نفع ایشان تمام خواهد شد. زیرا اساسا جمهور مردم با تندروی مخالفند. متاسفانه آنها تلاش می‌کنند همه برگ‌های روحانی را بسوزانند تا او نتواند در فصل انتخابات حمایت موثری از افراد داشته یا حتی در دولت بعدی سهمی داشته باشد.
وی گفت: تاکید رئیس‌جمهور بر شفافیت و لزوم مقابله با فساد کار خوبی است. ولی در اینکه دولت باید چه کار کند تا مقبولیتش میان مردم بالا رود، نیازمند سلسله اقداماتی است که باید انجام گیرد. مثلا در همین بحث ارز، بخشی عوامل خارجی نقش داشت و بخشی هم عوامل داخلی که زیر نظر دولت نبودند، کار خود را کردند. از این‌رو، نمی‌توان نسخه‌ای کلی برای دولت نوشت و باید به همه جوانب توجه داشت. لذا با اینکه برخی وقت‌ها دولت تلاش کرده تا مسائلی را بازگو کند، اما به نظر می‌رسد که به دلیل برخی ملاحظات یا شاید مصالح ملی، دست بازی برای مطرح ساختن مسائل نداشته باشد.
غرویان: گفته های رئیس جمهور در واقع همان فرمایشات رهبری است
آیت الله محسن غرویان در گفت و گو با خبرنگار جماران، گفت: قوه قضاییه باید عدالت را در امر قضا انجام دهد و یکی از مصادیق عدالت نیز این است که در رسیدگی قضایی ملاحظه جناحی نباشد و اگر مفسدینی هستند، متعلق به هر جناح و گروهی که باشند باید بدون ملاحظه پاسخگو بوده و محاکمه شوند. آنچه آقای رئیس جمهور گفته است در واقع همان فرمایشات رهبری است.
وی افزود: رهبری در دیدار با رئیس قوه قضائیه و مسئولان قضایی این مسأله را بازگو کردند و اصرار ایشان بر این است که با مفسدین و کسانی که اخلال اقتصادی ایجاد می کنند، برخورد شود. رئیس جمهور نیز روز گذشته همان فرمایشات را با صراحت بیان کرد. علت این صراحت نیز آن است که آقای روحانی می خواهد فرمایشات رهبری محقق شده و عدالت اجرا شود.
آگاه کردن مردم از نتایج رسیدگی‌های قضایی باعث اعتماد بیشتر آنها به نظام و دولت می‌شود
غرویان ادامه داد: مردم بدانند از آنجا که امروز بحث شفافیت مطرح است، مالک اصلی کشور و نظام آنها هستند و باید در جریان این پرونده ها قرار گیرند. آگاه کردن مردم از نتایج رسیدگی‌های قضایی باعث اعتماد بیشتر آنها به نظام و دولت می‌شود و پیوند دولت و مردم را مستحکم‌تر می‌کند. لذا فکر می کنم سخنان اخیر رئیس جمهور در همین راستاست.
وی بیان کرد: اینکه می‌گویند سخنان اخیر رئیس جمهور جنبه تبلیغاتی یا انتخاباتی دارد، تحلیل ها تفسیرهای شخصی است. مسئولین اگر هر سخنی بگویند و حتی اگر راجع به خدا و معاد و ... باشد، بازهم عده ای می گویند حرف آنها جهت گیری انتخاباتی دارد. این طور تحلیل‌ها و تفسیرها ذوقی و سلیقه ای هستند. مقصود واقعی رئیس جمهور را تنها خود ایشان می داند اما اگر هر چه باشد به حق بوده و درخواست به جایی است.
رئیس جمهور این صراحت را به خاطر مطالبات مردم و رای دهندگان به خود به کار می برد
غرویان گفت: رئیس‌جمهور بسیار به جا درخواست کرده که نظارت و شفافیت باشد. من دیدم که آقای مطهری نیز در رابطه با پرونده‌های فساد اقتصادی گفته که «حرکت قوه قضائیه کار خوبی است ولی رسیدگی باید عادلانه باشد و نسبت به همه جناح ها و گروه های سیاسی علی السویه باشد».
وی همچنین درباره هجمه های اخیر به دولت گفت: هجمه‌ها به دولت به ویژه حرکت های جزئی روز 13 آبان، در ادامه حرکت هایی هستند که با هدایت آقای احمدی نژاد و طیف فکری ایشان صورت می گیرد. به نظر می رسد که آنها برای ریاست جمهوری آینده برنامه داشته باشند. همچنین در تلاشند که تندروها را به مجلس آینده وارد کنند. اگر قرار است شفاف سازی شود حرف های طرف مقابل هم باید گفته شود و آقای رئیس جمهور نیز این صراحت را به خاطر مطالبات مردم و رأی دهندگان به خود به کار می برد؛ زیرا کسانی که به ایشان رای دادند از ایشان درخواست دارند که حرف های خود را صریح و شفاف بازگو کند.
رئیس جمهور به این نتیجه رسیده که باید حرف ملت را صریحا بیان کند
آیت الله غرویان گفت: یکی از انتقاداتی هم که اصلاح‌طلبان، اعتدالیون و اصولگرایان به آقای روحانی داشتند این بود که چرا ایشان حرفهای خود را شفاف بیان نمی کنند. بنابراین، رئیس جمهور به این نتیجه رسیده که باید حرف ملت را صریحا بیان کند.
وی درباره مخالفت های کورکورانه با تصمیمات دولت گفت: دولت و رئیس جمهور به دنبال مصالح ملی هستند و معتقدند که مطالبات ملی اقتضا می‌کند که لوایحی شبیه FATF که در مجمع تشخیص مصلحت معطل مانده و مجلس و شورای عالی امنیت ملی آنها را تصویب کرده، به تصویب نهایی برسد. معلوم نیست که چرا یک عده مخالفت می‌کنند؟ زیرا اگر این لوایح تصویب نشود کشور و بانک‌ها تعطیل می‌شود و همچنین روابط تجاری ما با دنیا قطع خواهد شد.
بهترین پشتوانه برای برجام مقام معظم رهبری و تاییدات ایشان است
غرویان گفت: اگر روابط بانکی ما با دنیا قطع شود مردم متضرر خواهند شد و اقتصاد ما فلج می شود. این ها مسائلی هستند که دولت می خواهد آن را حل کند. حرکت رئیس‌جمهور در راستای مصالح اکثریت کشور است و مخالفین در اقلیت قرار دارند.
وی در ادامه با اشاره به توافق برجام بیان کرد: من در آن مقطع در جلساتی حضور داشتم که آقای ظریف در قم با تعدادی اساتید و مدرسین حوزه علمیه در خصوص برجام برگزار کرده بود. ایشان در آنجا مکرر می گفت که قدم به قدم از نیویورک با مقام معظم رهبری در تماس بوده و حتی تلفنی با ایشان صحبت می کرده است. وزیر امور خارجه همچنین می گفت:«مقام معظم رهبری ما را پشتیبانی می‌کنند و می گویند مذاکرات را ادامه دهید» بنابراین، بهترین پشتوانه برای برجام مقام معظم رهبری و تاییدات ایشان است. گذشته از این، برجام را هم مجلس و هم شورای امنیت ملی به تصویب رسانده است. لذا چنانچه برخی ادعا می کنند، محال است چنین تصمیم کلان و استراتژیکی بدون رضایت مقام معظم رهبری بوده باشد.
مخالف خوانی در برابر دولت کار درستی نیست
غرویان گفت: تخلف ترامپ از برجام، تقصیر خود اوست و گرنه برجام برای ایران در جهت مصالح کشور بوده و باعث برداشته شدن تحریم‌ها شد و قدرت دیپلماسی ایران را نشان داد. بهترین دلیل برای خوب بودن برجام این است که ترامپ و اسرائیل آن را به ضرر خودشان دیدند. خروج ترامپ از برجام خود بهترین نشانه ای است برای اینکه اثبات شود آمریکا متضرر شده و این توافق به نفع ایران بوده است. امروز حرف زدن علیه برجام در کشور موافق با ترامپ بوده و منطقی نیست.
وی در پایان درباره لزوم وحدت در کشور گفت: متاسفانه عده ای در کشور خودشان روی منبر می روند و می‌گویند دوقطبی نکنید یا لعنت و نفرین بر کسانی که کشور را دوقطبی می کنند، می فرستند. ولی حرف ها و رفتارهای خودشان مصداق دوقطبی تلقی می شود. باید طبق قانون با دولت همکاری کرد و مخالف خوانی در برابر آن کار درستی نیست. زیرا این دولت هم رای مردم را دارد هم مورد تایید رهبری است. وحدت نیز همین را می گوید که بر طبق میثاق ملی یعنی قانون اساسی، رئیس جمهور قانونی کشور را حمایت کرده و موج سازی و فضاسازی علیه آن نکنیم. وحدت صرفا پشت تریبون یا روی منبر نیست و باید آن را در عمل نشان دهیم. باید گذاشت دولت با اعتماد به نفس و قوت قلب مسیر خود را طی کند.
