پایگاه خبری جماران: سفیر پیشین ایران در نروژ در ارتباط با امکان میانجی گری عمران خان نخست وزیر پاکستان بین ریاض و تهران پاسخ داد.
عبدالرضا فرجی راد در گفت و گو با خبرنگار جماران با یادآوری اطلاعیه وزارت خارجه پاکستان که در آن آمده درخواستی از سوی عربستان در کار نبوده است گفت: پاکستان در شرایط سختی قرار گرفته است. به ویژه بعد از قضیه حمله به تاسیسات نفتی آرامکو پاکستانی ها احساس کردند ممکن است که این درگیری ها شدت بگیرد و لذا در شرایط سخت باید یکی از طرف ها را انتخاب کنند.
وی افزود: از یک سو، ایران همسایه پاکستان است و این دو کشور سالها روابط دوستانه و گسترده ای با هم داشته اند، در درگیری های هند و پاکستان هم ایران تمایل به سمت پاکستان داشته است. از سوی دیگر پاکستانی ها منافع مادی گسترده و رابطه ای استراتژیک با عربستان دارند. حتی گفته می شود که در دسترسی پیدا کردن پاکستان به سلاح هسته ای سرمایه گذاری از سوی عربستان این امکان را فراهم آورده است و این آمادگی وجود دارد که به عربستان در این حوزه کمک هایی صورت بگیرد.
این دیپلمات افزود: عمران خان برخلاف نواز شریف نخست وزیر پیشین پاکستان که وابستگی شدیدی به عربستان داشت، سعی می کند چهره مستقلی از خودش نشان دهد، هرچند که نیازهای مادی پاکستان و وضعیت بد اقتصادی در ابتدای کار نخست وزیری او باعث شد که سفرهای متعددی به عربستان داشته باشد و کمک هایی از این کشور دریافت کند.
فرجی راد معتقد است دست به کار شدن عمران خان برای میانجی گری بین تهران و ریاض، پیشنهاد خود عمران خان بوده است. البته بن سلمان هم که اکنون حاکمیت عربستان را در اختیار دارد بی رغبت نیست چرا که در زمان حمله انصار الله به تاسیسات نفتی آرامکو وحشت سعودی ها را فرا گرفته بود و الان نیز نگرانی هایی دارند.
وی با بیان اینکه حادثه آرامکو بر جنگ یمن تاثیر گذاشته و جنگ را تعدیل کرده است افزود: امارات بخشی از نیروهای خود را خارج کرد. از سوی دیگر امارات و عربستان برای مذاکره آمادگی خود را نشان داده اند. این موضوع در سطح بین المللی نیز مطرح می شود.
سفیر پیشین ایران در نروژ گفت: عمران خان با بن سلمان مذاکراتی داشته است، همچنانکه او با ترامپ هم مذاکره کرده است. او در مصاحبه ای در سفر نیویورک این موضوع را اعلام کرد. تصور می کنم که گفت و گوهای عمران خان با مقامات ایرانی که به زودی شروع می شود و سفر فردای او به عربستان و بیان نظرات طرف ایرانی به بن سلمان تا حدودی می تواند موثر باشد. مهم این است که طرف سعودی چه عکس العملی نشان می دهد.
این دیپلمات با یادآوری اینکه وزیر خارجه ایران مدتی است که اعلام می کند آمادگی مذاکره وجود دارد افزود: ممکن است مذاکراتی بین ایران و عربستان با واسطه پاکستان شروع شود. البته در این میان نکته مهمی وجود دارد که من بارها آن را بیان کرده ام: عربستان بن سلمان با عربستان عبدالله، فهد و ملک فیصل و ... فرق می کند. درست است که آن ها در گذشته به آمریکا وابسته بودند اما به عنوان پادشاه نیز اختیاراتی داشتند.
فرجی راد ادامه داد: بن سلمان اما با زور بر سر کار آمده است. او همه افراد دیوان و شاهزادگان را ناراضی کرده است و آنطور که در خبرهای خارجی هم می آید ارتش و فرماندهان هم به خاطر جنگ یمن که در سردرگمی به سر می برند خیلی راضی نیستند. بن سلمان در داخل عربستان یک نقطه ضعف بزرگ دارد. علمای مذهبی نیزبا او میانه بدی دارند. بدتر از این نقطه ضعف، نقطه ضعفی است که او درباره قتل خاشقچی از خود به جا گذاشت.
این دیپلمات معتقد است آمریکایی ها از این نقطه ضعف به خوبی استفاده می کنند و بن سلمان را می دوشند. به اعتقاد فرجی راد: با توجه به این مسائل بن سلمان نمی تواند به صورت مستقل رابطه با ایران را جلو ببرد. او کار سختی در پیش دارد؛ اگر هم مذاکراتی صورت بگیرد باید آن را لحظه به لحظه با آمریکایی ها چک کند. آمریکایی ها نیز تلاش می کنند در سطح نظام بین الملل رابطه همه کشورها با ایران را اول از نظر اقتصادی، سپس روابط سیاسی و ... قطع کنند.
سفیر پیشین ایران در نروژ افزود: متحدی که سه هزار نیرو به عربستان ارسال می کند چطور ممکن است رابطه خود را با ایران بهبود ببخشد؟ بن سلمان فردی است که در حاکمیت عربستان نقطه ضعف های گسترده ای دارد. آمریکایی ها می توانند از نقطه ضعفی مثل قتل خاشقچی استفاده کرده و در داخل حاکمیت عربستان وضعیتی به وجود بیاورند که بعد از ملک سلمان، فرد دیگری بر تخت پادشاهی قرار بگیرد. نقطه ضعف های بن سلمان آنقدر بزرگ است که این کار به نظر من از دست آمریکایی ها برمی آید.
فرجی راد در پایان گفت: ممکن است مذاکراتی به صورت با واسطه، غیرمستقیم یا حتی مستقیم شروع شود اما به نتیجه رسیدن آن به ارتباط بن سلمان و آمریکا و وابستگی هایی که با اسرائیل برقرار کرده است - که خودش یک مشکل است - بستگی دارد.
