پایگاه خبری جماران: عصر دیروز جمع پرشماری از میان 2 نسل دانشجویان و دانش آموختگان رشته های علوم سیاسی، روابط بین الملل و علوم ارتباطات گردهم آمدند تا در فضایی گرم و صمیمی در خانه اندیشمندان علوم انسانی 4 دهه کوشش علمی یکی از فرزانگان ایران زمین را پاس بدارند.
استاد سید عبدالعلی قوام در هفتاد و سومین بهار زندگی خویش اکنون یکی از پربارترین میراث ها را برای نسل امروز و آینده برجای گذاشته است. 17 کتاب، 48 مقاله تخصصی، چندین سخنرانی علمی در سمینارها و تربیت هزاران دانشجو جایگاهی ممتاز به او در تاریخ تحولات علمی ایران بخشیده است
گویی خیل بهره مندان از خوان اندیشه استاد مترصد چنین فرصتی بودند تا آموخته ها و خاطره های خویش را با نسل جوان امروز به اشتراک بگذارند. در این شب خاطره انگیز، شاگردان استاد، جملگی یک سودا در سرداشتند اینکه : جامعه ایرانی به داشتن چنین سرمایه گرانسنگ مباهات بورزد و نسل امروز و آینده نام مردی را به خاطر بسپارند که در 40 سال پرتلاطم توانست با رنج بسیار چراغ علم و آگاهی را فروزان نگه دارد.
مجلس شاگردان و دوستداران قوام، 4 ساعت به طول انجامید. 11 تن از آنها که اکنون خود صاحب کرسی تدریس در دانشگاه هستند، سخن گفتند. گفته های آنها، آمیزه ای از؛ خاطره، تحلیل و تکریم بود و البته گاهی هم شکل گلایه و حسرت به خود گرفت. «گلایه» از برخی بی مهریها و بی رسمی ها و «حسرت و افسوس» از اینکه اندیشه های فرزانگان این مرز و بوم چندان به عرصه های اجرایی و مدیریتی راه نمی یابد و قاطبه کارگزاران در راهی پرخطا و بی بهره از پشتوانه دانش «قوام ها» گام برمی دارند.
در مجلس شاگردان قوام، بیش از آنکه حرف از خاطره ها باشد سخن از «سنت زیست علمی» نسلی از استادان در میان بود. نسلی که در حساس ترین برهه تاریخ معاصر(سالهای دهه 60) چراغ علم را فروزان نگه داشتند. سخن از سیره و سبک تعلیم استادانی رفت که قبل از آموختن «متن و محتوا»، « عشق و شور» آموختن را در جان افراد می دمیدند. شاگردان قوام حکایت های بسیار از راز و رمز جذابیت کلاس های او نقل کردند.
نطق های دیشب را اگر کنار هم بچینی، تصویر مردانی از تبار علم در ذهن تان نقش می بندد که در روزگار سیاست زدگی و غلبه فضای ایدئولوژیک توانستند با نوعی هنرمندی، سنت «علم گرایی و تخصص محوری» را در دانشگاههای ایران رواج دهند.
اگر این نسل استادان امروز بعد از 4 دهه محبوب مانده اند، دلیلی جز این ندارد که آنها ساحت علم را از آفت قدرت طلبی و سوداگری منزه نگه داشتند و بر وسوسه امروز بسیاری از کسانی که دانشگاه و مدارج علمی را سکوی دستیابی به منافع و موقعیت های سیاسی قرار دادند، چشم فروبندند.
شاید شیرین ترین خاطره محفل دیشب، شنیدن داستان زندگی گروهی از شاگردان قوام بود که در اوج موفقیت علمی و به رغم چراغ سبزهای زیاد از دانشگاههای اروپا و امریکا سرانجام به خانه ای برمی گردند که قوام معمار او بود: خانه ای به نام دانشکده علوم سیاسی و روابط و بین الملل
در محفل دیشب 11 تن از شاگردان و فرزندان علمی استاد سخن گفتند. در پرده دیگر از ضیافت دیشب، پیام گرم و شنیدنی استاد «فرامرز تمنا» از شاگردان سالهای دور قوام، پایه گذار موسسه بزرگ علوم سیاسی افغانستان و از نامزدان ریاست جمهوری آینده است، مجلس را به وجد آورد.
دست آخر استاد پشت تریبون ایستاد تا از دغدغه های علمی اش سخن بگوید به همان سبک و سیاق کلاسهای دوران دانشگاهی.
شاید امثال من انتظار داشتند، استاد از بی مهریهای این سالها بگوید و رنج روزگاران دور و نزدیک را به یادآورد. قوام اما ناگفته ها را به زبان نیاورد و به دیده اغماض دفتر روزگار غبار آلود گذشته را ناگشوده گذاشت. ای بسا او نپسندید کام شاگردانش را در شب شورانگیز تلخ سازد یا آنکه خواست شائبه استفاده شخصی از تریبون خانه اندیشمندان را از ذهن های خام اندیشان دور سازد.
او فرصت سخنرانی خود را که با تشویق های ممتد و موج احساسات حاضران همراه بود به بیان دغدغه علمی خویش اختصاص داد دغدغه ای به نام توسعه. قوام در این باب از ضرورت و ظرایف مفهوم توسعه به عنوان گمشده تاریخ تحولات جامعه ایرانی سخن گفت و بر پایبندی به لوازم توسعه در سیاستهای داخلی و خارجی تاکید ورزید و آنگاه به وجوه فراموش شده دیگر از فرایند توسعه یعنی جامعه پذیری، مشارکت سیاسی، اصلاح ساخت اداری و مدیریتی، قانونمداری و صلح و مسالمت پرداخت.
✅خاطره ها و گفته های 11 چهره دانشگاهی از میراث علمی دکتر قوام را در این صفحه ارائه خواهیم کرد
