به گزارش ایرنا، مسجد تاریخانه یا چهلستون یکی از این بناهای تاریخی و نماد شهر دامغان و از قدیمی‌‌ترین بناهای پس از اسلام در ایران به شمار می‌رود که به گفته کارشناسان تاریخ، نباید به این شناسنامه تاریخ سرزمین ایران کم توجهی کرد.
این مسجد نمونه‌ی بسیار زیبا و کاملی از مساجد قرون اولیه اسلامی در ایران است،که پیش از تسلط اعراب بر ایران، مکانی مقدس بوده که در آن آتشکده‌ای به نام 'تاریخانه' (خانه‌ی آتش) بنا کرده بودند، در هنگام ساخت این مسجد از بقایای به‌جامانده از آن آتشکده که استحکام خوبی داشته است، در اجرای نقشه مسجد استفاده و تغییراتی نظیر قبیل ساخت شبستان و محراب اعمال کردند که دارای ستون های زیادی است.
ساخت بنای اولیه‌ی مسجد مربوط به اواسط قرن دوم هجری بین سال‌های 130 تا 170 هجری قمری است، صحن این مسجد مربع شکل و به طول و عرض 27 متر است و اطراف آن را رواق‌هایی سرپوشیده (22 رواق) با طاق‌های ضربی و ستون‌های مدور احاطه کرده بودند که تعدادی از این رواق‌ها سالم هستند و بقیه آن‌ها یا به صورت کامل یا از جهت طاق خراب شدند.
ستون‌های این تالار، 26 عدد است به این ترتیب که 18 عدد از این ستون‌ها در سه ردیف شش تایی و در قسمت داخلی شبستان و هشت ستون دیگر در مقابل این 6 ردیف در قسمت ورودی این شبستان قرار دارد.
این بنای تاریخی یک ظرفیت و سرمایه و از نگاه اقتصادی و صنعت گردشگری دارای اهمیت است که کارشناسان امر تاکید دارند باید با برنامه ریزی اصولی از این ظرفیت برای توسعه این صنعت و اشتغالزایی در منطقه نهایت بهره را برد.
یک کارشناس تاریخ با تاکید بر ضرورت حفاظت همه جانبه از این آثار از سوی مسوولان امر گفت : مسجد تاریخانه از جمله بناهای ارزشمند تاریخ ایران است که همه باید نسبت به حفاظت آن حساسیت نشان دهیم.
رضا مسعودی در گفت و گو با ایرنا خاطرنشان کرد : متاسفانه تاکنون برای این اثر تاریخی تدابیر ویژه ای اتخاذ نشده است و در صورت رسیدگی نکردن اصولی آن، این بنا در کمترین وقوع حوادث طبیعی آسیب می بیند.
وی اظهار داشت : برایندها مبین این است که متاسفانه نسبت به حفاظت آثار تاریخی در کشور بی توجهی می شود در حالی که این بناهای تاریخی موتور توسعه صنعت گردشگری کشور هستند که باید از آن استفاده بهینه کرد.
یک شهروند علاقه مند به تاریخ دامغان تاکید کرد : باید برای آزاد سازی هر چه سریعتر حریم این بنای تاریخی تدابیری اندیشید و برای حفاظت آن اعتبار ملی در نظر گرفته شود.
مصطفی ساداتی به ایرنا گفت : در چنین مکانی ارزشمندی باید بازارچه صنایع دستی ، مکان مطالعه در نظر گرفته شود و راهنمای گردشگری مسلط به زبانهای خارجی هم حضور داشته باشد تا گردشگران از اهمیت و قدمت آن مطلع شوند.
نماینده مردم دامغان در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر ضرورت حفظ و نگهداری مسجد تاریخانه گفت : یکی از مشکلات سال های گذشته دامغان، توجه کم به آثار باستانی و بناهای تاریخی این شهر بود که خوشبختانه شرایط بهتری اکنون فراهم است اما همچنان نیاز به فعالیت بیشتر در این زمینه احساس می شود.
ابوالفضل حسن بیکی این مسجد را گنج با ارزش دامغان دانست و افزود : این مسجد از اولین مساجد تاریخ اسلام است که به عنوان یک گنج پنهان در دامغان نیازمند توجه بیشتر مسوولان و مردم است چرا که یادگار ارزشمندی از تاریخ این شهرستان است.
وی تاریخانه را نماد دامغان و عزتمندی تمدن دامغانی ها ذکر و اضافه کرد : مسجد تاریخانه امروز به پایگاه وحدت و همدلی تبدیل شده است و به عنوان یک مسجد دارای قدمتی به قدمت اسلام، نیازمند توجه ویژه و تخصیص اعتبار از سوی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان است.
حسن بیکی تاکید کرد : مرمت مسجد تاریخانه در زمان حاضر خواسته مردم و مسوولان دامغان است و این در حالی است که با درک اهمیت آثار تاریخی، 12 بنای باستانی و تاریخی دامغان به دست مردم در حال احیاست.
نماینده مردم دامغان در مجلس شورای اسلامی با اعلام این که 2 هزار اثر تاریخی دامغان نیاز به مرمت و بازسازی دارد، گفت: برای مرمت و باسازی این تعداد بنای تاریخی اعتبار نیاز است.
یک کارشناس ارشد علوم سیاسی در گفت و گو با ایرنا، گفت : مسجد تاریخانه جزو نفایس ملی کشور است که کار مرمت و نگهداری از آن باید با وسواس خاصی اجرا شود.
وی خاطرنشان کرد : در زمان حاضر، ضرورت حفظ میراث فرهنگی و آثار با سابقه کمتر در کشور وجود دارد در حالی که این اثر تاریخی با بیش از یک هزار و 200 سال قدمت نیازمند توجه بیشتر است.
حسین خلیل نژاد تصریح کرد : حفظ مسجد تاریخانه دامغان به عنوان نماد تدین، تمدن و اثر فرهنگی و مذهبی در تاریخ ایران ضرورت دارد.
وی ادامه داد : آزادسازی حریم، سازمان دهی و جابه جایی مسجد الحاقی و انجام اقدامات حفاظتی و مرمتی در این مسجد در حال انجام است.
علی اصغر خطیب زاده یک هنرمند با اشاره به فعالیت خانه تسنیم دامغان گفت : یکی از مهمترین اهداف و وظایف خانه تسنیم ، نظارت و بررسی به وضعیت آثار تاریخی شهرستان است.
وی به اقدامات این مجموعه در خصوص احیا و حفظ مسجد تاریخانه اشاره کرد و گفت : مهمترین اقدامی که خانه تسنیم در حوزه مسجد تاریخانه انجام داده، معرفی این بنا به عنوان نماد دامغان بوده است تا بتواند دلیل عظمت و معماری بنا را بیان کند چرا که مسجد تاریخانه جزو اولین مساجد ساخته شده در ایران است که قدمت آن به بیش از یک هزار و 300 سال قبل می رسد.
خطیب زاده از طراحی لوگوی مسجد تاریخانه خبر داد و گفت : لوگوی در نظرگرفته شده برگرفته از نمای تاریخانه دامغان به همت گرافیست های ماهر کشور طراحی شده است که این لوگو روی تمامی بدنه آژانس های سطح شهرستان پیاده خواهد شد.
وی تاریخانه را نگینی بر انگشتر کویر استان سمنان دانست و افزود : حک شدن نام و طرح مسجد تاریخانه بر روی اسکناس های کشور و ثبت جهانی تاریخانه در یونسکو از جمله خواسته های خانه تسنیم دامغان است.
وی بیان داشت : با ثبت جهانی مسجد تاریخانه دامغان و حمایت و نظارت های سازمان یونسکو از این بنا، تاریخانه به یکی از مهم ترین مراکز گردشگری ایران تبدیل خواهد شد.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دامغان ، تاریخانه را از اولین مساجد صدر اسلام ذکر کرد و گفت : این مسجد به عنوان نماد ارزشمند آموزشی و مذهبی و نماد تاریخ در قلب شهر دامغان بوده و دارای بناهای متعددی در اطراف است که در گذشته محل حاکم و تدریس حقوق، فقه و دروس اسلامی و پرستش خدای یگانه بوده است.
معصومه داوودیان به ضرورت حفظ این بنای تاریخی اشاره و اضافه کرد : در سال جاری تاکنون مبلغ 160 میلیون تومان و در سال های گذشته نیز هر ساله 50تا 60 میلیون تومان هزینه از محل اعتبارات استانی و ملی هزینه مرمت این مکان شده است.
وی تصریح کرد : اعتبار هزینه شده در این مسجد صرف پی سازی ، پی بندی، ساخت ستون ها، ریزش گچ ها، تجدید کاهگل و سیمگل و سبک سازی گنبدها می شود.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دیتی و گردشگری دامغان مهمترین خواسته خود را ثبت جهانی تاریخانه ذکر کرد و افزود : امیدواریم با همکاری سازمان ها و ادارات مختلف، اطراف این مسجد که همچون نگینی در دامغان است آزادسازی شود تا درخشش آن بیشتر نمایان شود.
وی اضافه کرد : یکی از خواسته های جدی ما، توجه بیشتر به آتار تاریخی شهر دامغان است که با قدمت بالای هزار ساله نیازمند تخصیص اعتبار و مرمت هستند.
وی با اشاره به تپه حضار یکی از اثر تاریخی مهم این شهرستان تصریح کرد : تپه حصار دامغان به عنوان یک نماد پیش از تاریخ و به عنوان نقطه کلیدی سیلک است امید که راه آهن از داخل آن جمع شود تا ما بتوانیم کارهای مفیدی را در این قسمت انجام دهیم و با ایجاد سایت موزه بتوانیم بازدیدکنندگان را به این سمت بکشانیم و آثاری که از دل خاک بیرون آمده را به نمایش بگذاریم.
رضا مددی یک شهروند تاریخ دوست دامغانی هم رسیدگی فوری مسوولان امر به این مسجد تاریخی را خواستار شد و گفت : اگر برای حفظ و نگهداری این بنای تاریخی تدابیری اصولی نیندیشند به طور قطع این نماد تاریخ کشور و دامغان تخریب می شود.
به طور میانگین سالانه حدود 700 گردشگر خارجی و بیش از 100 هزار گردشگر داخلی از مسجد تاریخانه دامغان بازدید می کنند.
تا کنون 124 اثر تاریخی دامغان در فهرست آثار تاریخی به ثبت رسیده است.
در استان سمنان بیش از هزار اثر تاریخی شناسایی شده که تاکنون بیش از 800 اثر تاریخی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
9856/6026
گزارش: میثم اسماعیلی** انتشار دهنده : جانعلی فتحی
برای آگاهی از تازه‌ترین اخبار و رویدادهای استان سمنان به نشانی IRNASEMNAN@ کانال اخبار ایرنا سمنان مراجعه کنید.
انتهای پیام این مسجد نمونه‌ی بسیار زیبا و کاملی از مساجد قرون اولیه اسلامی در ایران است،که پیش از تسلط اعراب بر ایران، مکانی مقدس بوده که در آن آتشکده‌ای به نام 'تاریخانه' (خانه‌ی آتش) بنا کرده بودند، در هنگام ساخت این مسجد از بقایای به‌جامانده از آن آتشکده که استحکام خوبی داشته است، در اجرای نقشه مسجد استفاده و تغییراتی نظیر قبیل ساخت شبستان و محراب اعمال کردند که دارای ستون های زیادی است.
ساخت بنای اولیه‌ی مسجد مربوط به اواسط قرن دوم هجری بین سال‌های 130 تا 170 هجری قمری است، صحن این مسجد مربع شکل و به طول و عرض 27 متر است و اطراف آن را رواق‌هایی سرپوشیده (22 رواق) با طاق‌های ضربی و ستون‌های مدور احاطه کرده بودند که تعدادی از این رواق‌ها سالم هستند و بقیه آن‌ها یا به صورت کامل یا از جهت طاق خراب شدند.
ستون‌های این تالار، 26 عدد است به این ترتیب که 18 عدد از این ستون‌ها در سه ردیف شش تایی و در قسمت داخلی شبستان و هشت ستون دیگر در مقابل این 6 ردیف در قسمت ورودی این شبستان قرار دارد.
این بنای تاریخی یک ظرفیت و سرمایه و از نگاه اقتصادی و صنعت گردشگری دارای اهمیت است که کارشناسان امر تاکید دارند باید با برنامه ریزی اصولی از این ظرفیت برای توسعه این صنعت و اشتغالزایی در منطقه نهایت بهره را برد.
یک کارشناس تاریخ با تاکید بر ضرورت حفاظت همه جانبه از این آثار از سوی مسوولان امر گفت : مسجد تاریخانه از جمله بناهای ارزشمند تاریخ ایران است که همه باید نسبت به حفاظت آن حساسیت نشان دهیم.
رضا مسعودی در گفت و گو با ایرنا خاطرنشان کرد : متاسفانه تاکنون برای این اثر تاریخی تدابیر ویژه ای اتخاذ نشده است و در صورت رسیدگی نکردن اصولی آن، این بنا در کمترین وقوع حوادث طبیعی آسیب می بیند.
وی اظهار داشت : برایندها مبین این است که متاسفانه نسبت به حفاظت آثار تاریخی در کشور بی توجهی می شود در حالی که این بناهای تاریخی موتور توسعه صنعت گردشگری کشور هستند که باید از آن استفاده بهینه کرد.
یک شهروند علاقه مند به تاریخ دامغان تاکید کرد : باید برای آزاد سازی هر چه سریعتر حریم این بنای تاریخی تدابیری اندیشید و برای حفاظت آن اعتبار ملی در نظر گرفته شود.
مصطفی ساداتی به ایرنا گفت : در چنین مکانی ارزشمندی باید بازارچه صنایع دستی ، مکان مطالعه در نظر گرفته شود و راهنمای گردشگری مسلط به زبانهای خارجی هم حضور داشته باشد تا گردشگران از اهمیت و قدمت آن مطلع شوند.
نماینده مردم دامغان در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر ضرورت حفظ و نگهداری مسجد تاریخانه گفت : یکی از مشکلات سال های گذشته دامغان، توجه کم به آثار باستانی و بناهای تاریخی این شهر بود که خوشبختانه شرایط بهتری اکنون فراهم است اما همچنان نیاز به فعالیت بیشتر در این زمینه احساس می شود.
ابوالفضل حسن بیکی این مسجد را گنج با ارزش دامغان دانست و افزود : این مسجد از اولین مساجد تاریخ اسلام است که به عنوان یک گنج پنهان در دامغان نیازمند توجه بیشتر مسوولان و مردم است چرا که یادگار ارزشمندی از تاریخ این شهرستان است.
وی تاریخانه را نماد دامغان و عزتمندی تمدن دامغانی ها ذکر و اضافه کرد : مسجد تاریخانه امروز به پایگاه وحدت و همدلی تبدیل شده است و به عنوان یک مسجد دارای قدمتی به قدمت اسلام، نیازمند توجه ویژه و تخصیص اعتبار از سوی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان است.
حسن بیکی تاکید کرد : مرمت مسجد تاریخانه در زمان حاضر خواسته مردم و مسوولان دامغان است و این در حالی است که با درک اهمیت آثار تاریخی، 12 بنای باستانی و تاریخی دامغان به دست مردم در حال احیاست.
نماینده مردم دامغان در مجلس شورای اسلامی با اعلام این که 2 هزار اثر تاریخی دامغان نیاز به مرمت و بازسازی دارد، گفت: برای مرمت و باسازی این تعداد بنای تاریخی اعتبار نیاز است.
یک کارشناس ارشد علوم سیاسی در گفت و گو با ایرنا، گفت : مسجد تاریخانه جزو نفایس ملی کشور است که کار مرمت و نگهداری از آن باید با وسواس خاصی اجرا شود.
وی خاطرنشان کرد : در زمان حاضر، ضرورت حفظ میراث فرهنگی و آثار با سابقه کمتر در کشور وجود دارد در حالی که این اثر تاریخی با بیش از یک هزار و 200 سال قدمت نیازمند توجه بیشتر است.
حسین خلیل نژاد تصریح کرد : حفظ مسجد تاریخانه دامغان به عنوان نماد تدین، تمدن و اثر فرهنگی و مذهبی در تاریخ ایران ضرورت دارد.
وی ادامه داد : آزادسازی حریم، سازمان دهی و جابه جایی مسجد الحاقی و انجام اقدامات حفاظتی و مرمتی در این مسجد در حال انجام است.
علی اصغر خطیب زاده یک هنرمند با اشاره به فعالیت خانه تسنیم دامغان گفت : یکی از مهمترین اهداف و وظایف خانه تسنیم ، نظارت و بررسی به وضعیت آثار تاریخی شهرستان است.
وی به اقدامات این مجموعه در خصوص احیا و حفظ مسجد تاریخانه اشاره کرد و گفت : مهمترین اقدامی که خانه تسنیم در حوزه مسجد تاریخانه انجام داده، معرفی این بنا به عنوان نماد دامغان بوده است تا بتواند دلیل عظمت و معماری بنا را بیان کند چرا که مسجد تاریخانه جزو اولین مساجد ساخته شده در ایران است که قدمت آن به بیش از یک هزار و 300 سال قبل می رسد.
خطیب زاده از طراحی لوگوی مسجد تاریخانه خبر داد و گفت : لوگوی در نظرگرفته شده برگرفته از نمای تاریخانه دامغان به همت گرافیست های ماهر کشور طراحی شده است که این لوگو روی تمامی بدنه آژانس های سطح شهرستان پیاده خواهد شد.
وی تاریخانه را نگینی بر انگشتر کویر استان سمنان دانست و افزود : حک شدن نام و طرح مسجد تاریخانه بر روی اسکناس های کشور و ثبت جهانی تاریخانه در یونسکو از جمله خواسته های خانه تسنیم دامغان است.
وی بیان داشت : با ثبت جهانی مسجد تاریخانه دامغان و حمایت و نظارت های سازمان یونسکو از این بنا، تاریخانه به یکی از مهم ترین مراکز گردشگری ایران تبدیل خواهد شد.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دامغان ، تاریخانه را از اولین مساجد صدر اسلام ذکر کرد و گفت : این مسجد به عنوان نماد ارزشمند آموزشی و مذهبی و نماد تاریخ در قلب شهر دامغان بوده و دارای بناهای متعددی در اطراف است که در گذشته محل حاکم و تدریس حقوق، فقه و دروس اسلامی و پرستش خدای یگانه بوده است.
معصومه داوودیان به ضرورت حفظ این بنای تاریخی اشاره و اضافه کرد : در سال جاری تاکنون مبلغ 160 میلیون تومان و در سال های گذشته نیز هر ساله 50تا 60 میلیون تومان هزینه از محل اعتبارات استانی و ملی هزینه مرمت این مکان شده است.
وی تصریح کرد : اعتبار هزینه شده در این مسجد صرف پی سازی ، پی بندی، ساخت ستون ها، ریزش گچ ها، تجدید کاهگل و سیمگل و سبک سازی گنبدها می شود.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دیتی و گردشگری دامغان مهمترین خواسته خود را ثبت جهانی تاریخانه ذکر کرد و افزود : امیدواریم با همکاری سازمان ها و ادارات مختلف، اطراف این مسجد که همچون نگینی در دامغان است آزادسازی شود تا درخشش آن بیشتر نمایان شود.
وی اضافه کرد : یکی از خواسته های جدی ما، توجه بیشتر به آتار تاریخی شهر دامغان است که با قدمت بالای هزار ساله نیازمند تخصیص اعتبار و مرمت هستند.
وی با اشاره به تپه حضار یکی از اثر تاریخی مهم این شهرستان تصریح کرد : تپه حصار دامغان به عنوان یک نماد پیش از تاریخ و به عنوان نقطه کلیدی سیلک است امید که راه آهن از داخل آن جمع شود تا ما بتوانیم کارهای مفیدی را در این قسمت انجام دهیم و با ایجاد سایت موزه بتوانیم بازدیدکنندگان را به این سمت بکشانیم و آثاری که از دل خاک بیرون آمده را به نمایش بگذاریم.
رضا مددی یک شهروند تاریخ دوست دامغانی هم رسیدگی فوری مسوولان امر به این مسجد تاریخی را خواستار شد و گفت : اگر برای حفظ و نگهداری این بنای تاریخی تدابیری اصولی نیندیشند به طور قطع این نماد تاریخ کشور و دامغان تخریب می شود.
به طور میانگین سالانه حدود 700 گردشگر خارجی و بیش از 100 هزار گردشگر داخلی از مسجد تاریخانه دامغان بازدید می کنند.
تا کنون 124 اثر تاریخی دامغان در فهرست آثار تاریخی به ثبت رسیده است.
در استان سمنان بیش از هزار اثر تاریخی شناسایی شده که تاکنون بیش از 800 اثر تاریخی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
9856/6026
گزارش: میثم اسماعیلی** انتشار دهنده : جانعلی فتحی
برای آگاهی از تازه‌ترین اخبار و رویدادهای استان سمنان به نشانی IRNASEMNAN@ کانال اخبار ایرنا سمنان مراجعه کنید.
کپی شد
