به گزارش ایرنا، بعید است علاقه‌مند به فرهنگ و میراث فرهنگی باشید و سری به بناهای تاریخی زده‌باشید و با یادگاری‌نویسی با رنگ یا زغال، خراشیدن و خط انداختن، ازبین‌رفتن تزئینات کوچک و بزرگِ در دسترس، سیاه‌شدگی ناشی از روشن‌کردن آتش پای دیوارها، جای خالی آجرها و خالی‌شدن قسمتی از بنا از بافت اصلی، کوبیدن میخ و چسباندن اعلامیه و اطلاعیه روی دیوارها، ریختن زباله در بناهای بدون متولی و تجمع معتادان در برخی خانه های تاریخی در بافت‌های فرسوده، روبه‌رو نشده باشید.
چگونه باید به انسان ها آموخت که آدمی با یادگاری‌نویسی بر پیکر یک بنای استوار به‌جامانده از دل تاریخ ماندگار نمی شود، آن یادگاری‌ای ماندگار می شود که ریشه در فرهنگ و انسان‌دوستی داشته باشد نه ضدیت با فرهنگ و اجتماع.
گاهی شاهدیم جای آسیب هایی که گذر تاریخ و رخداد جنگ‌ها و دشمنی بدخواهان این مرز و بوم نتوانسته بر پیکر میراث فرهنگی ما وارد کند، با ناهنجاری‌های اجتماعی به نام وندالیسم جبران می‌شود.
در علوم اجتماعی، تخریب و آسیب به بناهای تاریخی را به تعبیری «وندالیسم» می‌گویند، وندالیسم به‌معنای تخریب کنترل‌نشدهٔ اشیاء و آثار فرهنگی باارزش یا اموال عمومی است که یک ناهنجاری اجتماعی به حساب می‌آید و دلایل متعددی برای آن عنوان می‌کنند. وندالیسم را در زمرهٔ انحرافات و بزه‌کاری‌های جوامع جدید دسته‌بندی می‌کنند و آن را عکس‌العملی خصمانه و واکنشی کینه‌توزانه نسبت به برخی از فشارها، تحمیلات، ناملایمات، اجحاف‌ها و شکست‌های فردی و اجتماعی تحلیل می‌کنند.
وندالیسم به معنای ساده همان آسیب های بزرگ و کوچکی است که از کودک و بزرگسال، خواسته و ناخواسته به آثار و بناهای تاریخی وارد می کنیم، نوجوانی که برای ماندگارشدن یا ازسرلجِ نادیده‌گرفته‌شدن با اسپرس نام و نوشته‌ای روی دیوار یک بنای تاریخی می‌نویسد، شهروندی که برای تبلیغ کار و اطلاع رسانی از یک مجلس ترحیم بدون توجه کاغذ خود را بر دیوار یک بنای تاریخی می‌چسباند، کاسبی که برای پیشبرد کارش هر کجا دلش خواست بر دیوار یک بازار تاریخی میخ می‌کوبد، یک علاقه‌مند به ستاره‌شناسی که برای رصد به کاروانسرایی رفته و برای گرم‌شدن در آنجا پای دیواری آتش‌روشن‌می‌کند، همه و همه، زخم‌های بزرگ و کوچکی هستند که نه از سرما و گرما، نه از گذار جنگ‌های بزرگ، نه از سوی بدخواهان این مرز و بوم، بلکه از سوی خود ما به بناهای تاریخی واردمی‌شود.
اکنون که گردشگری به عنوان یکی از موتورهای محرکه اشتغالزایی و درآمدزایی کشور مدنظرقرارگرفته و احیای بناهای تاریخی و فرهنگی برای جذب گردشگران نیز با استقبال خوب سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در جای جای کشور مواجه‌شده‌است، بهتر نیست برای ازبین رفتن این پدیده نامبارک که برنامه‌ریزی فرهنگی تدارک ببینیم.
بر روی دیوار بانک ها شاهدیم که با نصب تابلویی، اعلام شده چسباندن هر نوع اعلامیه یا آسیب به دیوار پیگرد قانونی دارد، ولی از این دست هشدارها در محل بناهای تاریخی خبری نیست؛ یا با ورود به فروشگاه های مدرن امروزی با نوشته ای مواجه می شویم که هشدار می دهد: «این مکان مجهز به دوربین مداربسته است» همین هشدار برای سودجویان خرد کافی است تا حساب کار دست‌شان بیاید، زیرا حتی مجرمان حرفه ای هم می دانند که دوربین های مداربسته عامل اصلی شناسایی بسیاری از مجرم‌ها و تخلفات ریز و درشت است، فقط برخی بناهای تاریخی و میراث فرهنگی در جامعه ما، برای محافظت و مراقبت، به این دوربین‌ها مداربسته و تجهیزات مبتنی بر فناوری روز مجهزهستند و بیشتر بناها از این مراقبت بی‌بهره‌اند.
شاید علت اصلی فقدان استفاده از فناوری های نوین برای مراقبت از میراث فرهنگی به ویژه بناهای تاریخی، کمبود اعتبارات و کمبود نیروی حفاظتی باشد، پس باید با فرهنگسازی تمام این کمبودها برای مراقبت از تاریخ ماندگار این کشور جبران شود که این مساله نیز وظیفه ای عمومی و رسالتی همگانی است.
استان سمنان بیش از یک‌هزار اثر تاریخی، فرهنگی، معنوی و طبیعی شناسایی‌شده دارد که بیش از 700 اثر از این تعداد در فهرست آثار ملی ثبت‌شده‌است، در این استان 30 دفتر خدمات مسافرتی فعالیت دارند؛ وجود بناهای تاریخی دست‌نخورده و پراکنده در تمام نقاط استان و عبور سالانه بیش از 20 میلیون زائر رضوی از سمنان، باعث جذب گردشگران و بازدیدکنندگان زیادی از این استان شده که مراقبت از بناهای تاریخی را ضروری جلوه‌می‌دهد.
** ناآگاهی عامل اصلی آسیب به بناهای تاریخی
امیر اردستانی، گردشگری که از استان دیگری برای بازدید از اماکن گردشگری و تاریخی به سمنان سفرکرده، ناآگاهی مخربان را دلیل اصلی آسیب به اماکن گردشگری تاریخی یا طبیعی عنوان و خاطرنشان کرد: بازگویی اهمیت فرهنگی و تاریخی میراث فرهنگی از طریق رسانه ها، فعالان فضای مجازی، پیگرد قانونی جدی تخریب و آگاهی‌بخشی به دانش آموزان درباره اهمیت میراث فرهنگی در قالب آموزش های رسمی در نظام تعلیم و تربیت، باید به یک امر ثابت آموزشی و فرهنگی جامعه تبدیل شود.
وی گفت: باید آموزش ها نسل به نسل درباره اهمیت میراث فرهنگی ادامه یابد تا این روند غلط آنقدر در نگاه شهروندان زشت و نامبارک قلمدادشود که فرد تخریب‌کننده خودبه‌خود از جامعه و از نگاه مردم طردشود.
همسر این گردشگر نیز با اشاره به اینکه یک کودک ممکن است از سنین پایین با دیدن آسیب به اموال عمومی در یک اتوبوس درون‌شهری این پدیده ضدفرهنگی برایش عادی جلوه کند، گفت: گاهی شاهد هستیم که شعار یک پیام بازرگانی دایم در زبان مردم جاری می شود که نتیجه تکرار و تکرار است، پس بازگویی دایم درباره آموزش های فرهنگی و گفتن و گفتن از آن در خانواده، نظام تعلیم وتربیتی و رسانه های رسمی و غیررسمی، می تواند از ترویج پدیده های زشتی مانند تخریب اموالی مانند آثار تاریخی جلوگیری کند.
مرد مسن دیگری که از مسجد جامع سمنان بازدید کرده، می گوید: این مسجد در منطقه بازار و محل تردد شهروندان قراردارد، دیدم که روی دیوار بیرونی این بنای قاجاری با زغال نقاشی بچگانه‌ای کشیده بودند یا دیوار دیگری از دوده آتش سیاه شده بود که دیدن آن برای تمام افراد داخل تور گردشگری ما رنج‌آوربود.
آقای محسنی تاکید کرد: مردمی که از این محله رفت و آمد دارند، یا بازاریانی که همیشه در مغازه های خود حضوردارند باید مراقب این بناهای تاریخی باشند، باید بیشتر احساس مسوولیت کنند زیرا گاهی مراقبت دایم و همیشگی از توان اداره میراث فرهنگی خارج است.
یکی از کاسبان بازار سمنان هم با اشاره به اینکه این بازار متعلق به دوره قاجاریه است و بیش از 150 سال عمر دارد، گفت: دیوار بازار قدیمی سمنان از اعلامیه های ترحیم و برگه های تبلیغاتی مصونیت ندارد، گاهی چند اعلامیه روی هم چسبانده می شود، هم منظر زشتی برای بازار دارد هم به دیوارها آسیب می زند.
وی با بیان اینکه بارها به جوان هایی که این اعلامیه ها را می چسبانند تذکر داده ایم، افزود: باید تابلو و جای ویژه ای برای چسباندن اعلامیه و تبلیغات درنظر گرفته شود و مردم هم برای کسب اطلاع از آن تابلو استفاده کنند تا این حرکت فرهنگ تبدیل شود.
** لزوم ریشه‌شناسی تخریب آثار تاریخی
شهرام باسیتی، استاد علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور در استان سمنان، در گفت و گو با ایرنا با اشاره به ریشه وندالیسمف گفت: نام پدیده وندالیسم از نام قبیله وندال‌ها که از قبیله های ژرمن بودند گرفته شده، این قبیله در قرن پنجم میلادی افرادی جنگ‌طلب و ستیزه‌جو بودند که با حمله و تصرف سرزمین‌های مختلف به تخریب اموال مردم آن سرزمین‌ها اقدام‌می‌کردند.
وی افزود: به این ترتیب، روحیه خرابکارانه قوم وندال نمادی از رفتار خشونت‌آمیز همراه با تخریب عمدی و دشمنی با علم و فرهنگ بشری شهرت‌یافت و در علوم مردم‌شناسی و علوم اجتماعی به نام مندالیسم مطرح شد، امروزه به رفتار آن دسته از بزهکارانی که با روحیه ویرانگری عمدی و آگاهانه، خودخواسته به اموال عمومی و فرهگی آسیب می زنند، وندالیسم گفته می شود.
وی با بیان اینکه این افراد هر چه در محیط پیرامون خود اموال عمومی زیبا و موردپسند عمومی است را تخریب می کنند، خاطرنشان کرد: ازجمله عوامل فردی این نوع رفتار هیجانات روحی یا پرخاشگری به صورت فردی یا جمعی است که در قالب تخریب اموال عمومی ظهور می کند، خودنمایی های یک یا چندنفره باعث تحمیل رفتارهای مخرابه این افراد به جامعه می شود که در این مواردی کمک به کاهش و تخلیه هیجانات درونی متناسب با سن هنجارشکنان برای مقابله با این نوع ناملایمات اجتماعی ضروری است.
** آسیب به میراث فرهنگی نتیجه خلا آموزش‌های فردی و اجتماعی
این استاد علوم اجتماعی در شاخه مردم‌شناسی با تاکید بر اینکه اگر به افراد در خانواده اهمیت داده نشود و فرد از سوی دیگر در کسب جایگاه اجتماعی، خود را ناکام ببیند دست به وندالیسم می زند، گفت: دراین موارد می شود آن را نوعی اعتراض به نابرابری هم تلقی‌کرد.
وی تاکید کرد: از دیدگاه «امیل دورکیم» جامعه شناس فرانسوی، رفتارهای انحرافی مانند وندالیسم و تخریب و آسیب به بناهای تاریخی نوعی پدیده اجتماعی است یعنی رفتاری است که در جامعه شکل می گیرد یعنی فردی به خاطر ناملایمات اجتماعی و آزرده خاطرشدن از جامعه به صورت فردی و یا جمعی روحیات تخریب‌گرایانه پیدامی کند.
باسیتی با اشاره به اینکه درباره آسیب به آثار تاریخی و میراث فرهنگی باید گفت فرد با آسیب واردکردن به این آثار به ارضاء خودکم‌بینی و در ظاهر با قدرت‌نمایی از این طریق به تلافی آنچه در جامعه به آن دست‌نیافته اقدام می کند، یادآور شد: از آنجا که وندالیسم پدیده ای اجتماعی و فرهنگی است ریشه در عوامل اکتسابی دارد، یعنی فرد در جامعه می آموزد وقتی به او بهایی داده نمی شود، او نیز با آسیب به اموال عمومی یا میراث فرهنگی که در نگاه جامعه بسیار بااهمیت است، به جبران آن پدیده اقدام می کند.
این استاد علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور در استان سمنان پیشنهاد کرد: نصب تابلو یا دفتری به عنوان جایگاهی برای درج دیدگاه ها و نظرات بازدیدکنندگان می تواند جایگزینی برای برخی آسیب‌هایی باشد که افراد دچار این پدیده می خواهند به یک بنای تاریخی واردکنند و از این دیدگاه نصب تابلو یا جایی برای درج یادگاری و دیدگاه بازدیدکنندگان و مخاطبان می تواند به آسیب کمتر به میراث فرهنگی کمک کند.
**خانواده، مدرسه و رسانه، سه ضلع مقابله با وندالیسم
این استاد علوم اجتماعی در شاخه مردم‌شناسی در استان سمنان، فرهنگسازی را راهکار اصلی کمک به حل مشکل وندالیسم عنوان و خاطرنشان کرد: اولین جایگاه فرهنگ‌پذیری فرد درون خانواده و سپس در مدرسه است، آموزش صحیح والدین برای تربیت درست فرزندان و درج نکات آموزشی و معرفی میراث فرهنگی به عنوان یادگاران باارزش تاریخی و ملی می تواند به تربیت افراد با دیدگاه مناسب کمک کند.
شهرام باسیتی گفت: رسانه دیگر ضلع مهم آموزش های فرهنگی برای مقابله با این پدیده است که با قرارگرفتن سه ضلع خانواده، مدرسه و رسانه، می تواند امیدوار به تربیت نسلی بود که در آینده کمک بیشتری به حفظ میراث فرهنگی کنند.
** دلزدگی گردشگران از آسیب‌های عمدی به آثار تاریخی
راهنمای ایران گردی و عضو هیات موسس انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان سمنان با بیان اینکه تخریب بناهای تاریخی از سوی ناآگاهان تاثیر منفی در دیدگاه گردشگران و دافعه دارد، گفت: تخریب بدترین آسیب به بناهای تاریخی است، در حالی که ما ایرانیان ادعای بافرهنگ بودن داریم و تبلیغ زیادی می کنیم، یک گردشگر خارجی با دیدن این میزان تخریب و آسیب عمدی به آثار تاریخی عجیب و مایه دلزدگی می شود.
مژگان سنگی با اشاره به اینکه در تمام کشورها میزان حفاظت از آثار تاریخی بازمانده نشانه شعور یک ملت و عمق فرهنگی هر کشوری است، خاطرنشان کرد: یادگاری نویسی با گچ یا زغال، خط کشی یا خط انداختن با چاقو و رنگ پاشی در نقاط مختلف بناهای تاریخی نشان ناآگاهی افراد است.
وی تاکید کرد: شان بناهای تاریخی در فرهنگ جامعه ما جایی ندارد حتی برخی مساجد تاریخی که عبادتگاه کنونی مردم هستند نیز آن جایگاه ویژه ای که باید داشته باشند ندارد و گاهی احساس می شود فراموش شده اند.
سنگی با تاکید بر اینکه یک بنای تاریخی زمانی زنده است که از آن از طریق وجود نگهبان یا دوربین مداربسته مراقبت و محافظت شود تا رفت و آمد گردشگران در آن رونق یابد، گفت: معمولا بناهایی که دارای متولی هستند با نظافت، رسیدگی به بنا و گلکاری، صورت زنده‌تری دارند و برای گردشگران جذاب تر هستند و از سوی سودجویان نیز کمتر آسیب می بیند.
این راهنمای گردشگری با اشاره به اینکه برخی خانه های دارای قدمت تاریخی نیز حتی به جایگاهی برای معتادان یا به زباله‌دانی ساکنان محله تبدیل می شود، گفت: بنا به تجربه می بینیم بناهایی که دارای متولی هستند و نشانه هایی از حضور نمایندگانی از اداره میراث فرهنگی در آنها وجود دارد، کمتر مورد آسیب قرارمی‌گیرد پس نقش این اداره به عنوان متولی آثار تاریخی سنگین است.
سنگی با اشاره به فعالیت انجمن های غیردولتی برای مراقبت از اماکن طبیعی گردشگری در استان سمنان، گفت: این انجمن‌ها با حضور داوطلبانه فرهنگ‌دوستان فعالیت می کند، مثلا در منطقه نمونه گردشگری شهمیرزاد چند روز پس از جمع‌آوری زباله های رهاشده گردشگران از سوی این فعالان انجمنی غیردولتی، شاهد آلوده‌شدن دوباره مناطق مهم گردشگری دراین شهر هستیم.
وی ادامه داد: بسیاری از گردشگرانی که از شهرهای اطراف به مناطق طبیعی گردشگری در روزهای تعطیل عزیمت می کنند، به هوای اینکه برخی پسماندها مانند پسماند میوه دوباره در طبیعت بازیافت می شود، زباله‌های خود را در طبیعت رهامی‌کنند، در حالیکه چرخه بازیافت پسماند طبیعی حتی سالها طول می کشد.
** لزوم کاربرد امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری
مسوول انجمن حافظان میراث استان سمنان با اشاره به اینکه بناها و آثار تاریخی شناسنامه هر شهری است که نیاز به مراقبت دارد، گفت: استفاده از امکانات سخت افزاری و نرم افزاری به‌روز مانند دوربین های مداربسته می تواند درباره آسیب به بناهای تاریخی بازدارنده‌باشد.
ملیحه صیادطوری با بیان اینکه درباره اهمیت آثار تاریخی باید مردم توجیه باشند تا به آن آسیب‌نزنند، گفت: بهترین مراقبت از آثار تاریخی خواسته و حفاظت مردمی است زیرا بیشتر بناها قابل دسترس است و خود مردم باید مراقب همیشگی آن باشند.
وی با تاکید بر اینکه اداره کل میراث فرهنگی باید در مراقبت از آثار تاریخی به ویژه بناهای به جامانده جدیت بیشتری داشته باشد، خاطرنشان کرد: بسیاری از بناها حتی از تابش مداوم آفتاب در طول قرن ها آسیب‌پذیرشده‌اند و برخی بناها هم باید از دسترس افراد خارج شوند تا آسیب نبینند.
مسوول انجمن حافظان میراث استان سمنان با تاکید بر اینکه مردم باید در مراقبت از بناهای تاریخی توجیه شوند، گفت: گاهی حتی دیده می شود تابلوی معرفی یک بنای تاریخی هم از آسیب مصون نمی ماند و با رنگ روی آن چیزی نوشته می شود.
** پیشگیری به جای محافظت‌های سخت‌افزاری هزینه‌بَر
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان، با اشاره به اینکه ریشه اصلی تخریب و آسیب به آثار تاریخی ناآگاهی وغفلت است، گفت: پیشگیری از طریق فرهنگسازی بهترین راهکار مقابله با پدیده وندالیسم است.
مصطفی یغمائیان، یادگاری‌نویسی، شعارنویسی، تبلیغات تجاری، چسباندن اعلامیه و تخریب برخی بخش‌های بناهای تاریخی را از آسیب‌های جدی به این میراث فرهنگی ارزشمند برشمرد و گفت: درباره بنا یا محوطه‌های تاریخی مانند بازارهای سنتی که همچنان مورد استفاده قرارمی‌گیرد، سعی شده با تعیین مکان‌هایی برای جسباندن اعلامیه، شهروندان را از تخریب و آسیب ناخواسته به در و دیوار بناهای تاریخی ممانعت شود.
وی با تاکید بر اینکه باید در بین مردم حفاظت از آثار تاریخی به عنوان یک رسالت عمومی جابیفتد تا از پدیده وندالیسم جلوگیری شود، خاطرنشان کرد: همان طور که زمانی در اتوبوس های واحد شهروندان بدون توجه به حقوق دیگران سیگارمی‌کشیدند یا به صندلی‌ها آسیب‌می‌زدند، ولی امروز سیگارکشیدن در اماکن عمومی از سوی همه پدیده‌ای ناپسند قلمدادمی‌شود، هرگونه آسیب به آثار تاریخی نیز باید در دیدگاه مردم به چنین جایگاهی برسد.
یغمائیان ادامه داد: مردم باید به حدی از آگاهی در این زمینه برسند که اگر اعلامیه‌ای بر دیوار یک بنای تاریخی مثل محوطه بازار چسبانده‌می‌شود، به آن توجه‌نکنند و حتی به فردی که این کار را می‌کند تذکربدهند.
وی با اشاره به پاکسازی دیواره‌های بازارسمنان بنایی متعلق به دوره قاجاریه از اعلامیه های متعدد و شست‌وشوی آن و تعبیه تابلوهای ویژه برای چسباندن اعلامیه و اطلاع‌رسانی به مردم، گفت: با وجود این، بازهم این حرکت از سوی برخی شهروندان ادامه پیداکرده‌است، در صورتی که باید این اصلاح رفتاری باید از خود مردم آغازشود.
معاون اداره کل میراث فرهنگی استان سمنان افزود: درباره بناهای تاریخی باید این مساله درنظرگرفته شود که شست‌وشو و پاکسازی بناها به صورت مداوم امکان‌پذیرنیست، از سوی دیگر، رنگ‌آمیزی هم ممکن است اثرات شیمیایی منفی بر بنای تاریخی داشته‌باشد.
یغمائیان اضافه کرد: گچ‌کاری ممکن است به اندازه رنگ‌آمیزی آسیب‌زا نباشد، ولی هرساله بخش مهمی از اعتبارات ویژه نگهداری و حفاظت از بناهای تاریخی استان سمنان جذب این کار می‌شود و به این ترتیب ممکن است دیگر اقدام‌های ضروری برای حفاظت و مراقبت از این بناها از نظر اعتباری ممکن نباشد.
** نصب حفاظ شیشه‌ای فقط برای اماکن تاریخی خاص
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان، درباره استفاده از دیواره های محافظ یا شیشه برای خارج از دسترس کردن برخی بناهای تاریخی از آسیب وندالیسم، خاطرنشان کرد: اجرای این گونه طرح‌ها برای همه آثار تاریخی امکان‌پذیرنیست، برای برخی آثار که حساسیت تزئینی دارند این گونه دیواره شیشه‌ای استفاده‌شده مانند محراب مسجد مجموعه تاریخی بسطام یا بخشی در آرامگاه مجموعه ابوالحسن خرقانی در استان سمنان.
مصطفی یغمائیان با اشاره به انجام تبلیغات تجاری برخی واحدهای تولیدی بر دیواره کاروانسراهای بین راهی استان سمنان، گفت: به علت اینکه این تبلیغات نام و نشان تولیدکننده را داشته، از سوی اداره کل میراث فرهنگی استان سمنان این دست آسیب به بناهای تاریخی را به صورت حقوقی پیگیری‌کرده و برای جبران آن اقدام‌شده‌است.
معاون اداره کل میراث فرهنگی استان سمنان با اشاره به وجود ثبت بیش از 700 اثر تاریخی در فهرست آثار ملی در این استان، گفت: بسیاری از بناهای تاریخی دارای دوربین مداربسته، نگهبان یا نیروی حفاظتی ساکن است، ولی بیشتر بناها امکان بهره مندی از این امکانات را ندارند و به صورت دوره ای مورد سرکشی قرار می‌گیرند، زیرا امکانات و اعتبارات برای بیش از 700 اثر ملی ثبت‌شده وجودندارد و بیشتر باید از فرهنگسازی به عنوان بهترین شیوه مصون‌سازی برای حفاظت از آثار تاریخی بهره‌برد.
** برخورد قانونی با تخریب‌کنندگان آثار تاریخی
مسئول امور حقوقی و املاک اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان می‌گوید: تخریب و یا وارد کردن هر گونه خدشه از جمله یادگاری نویسی بر روی آثار تاریخی و باستانی مشمول مجازات حبس و جریمه است.
یدالله یحیی پور، بیان کرد: براساس ماده 558 قانون مجازات اسلامی هر شخصی به تمام یا قسمتی از ابنیه، اماکن، محوطه‌ها و مجموعه‌های فرهنگی- تاریخی یا مذهبی که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است یا تزئینات، ملحقات، تاسیسات، اشیا و لوازم و خطوط و نقوش منصوب یا موجود در اماکن مذکور که مستقلا نیز واجد حیثیت فرهنگی- تاریخی یا مذهبی باشد، خرابی وارد آورد، علاوه بر جبران خسارات وارده، به حبس از یک الی 10 سال محکوم می‌شود.
به گفته وی، اضافه کردن هر نوشته‌ای که در اصل اثر تاریخی، تغییر ایجاد کند و موجب غیر‌طبیعی شدن اثر شود، نیز رفتاری مخرب تلقی می‌شود و یادگاری نویسی بر روی کاروانسرای میامی در حالی صورت گرفته که این بنا از نظر سر در ورودی منحصر به فرد است .
مسئول امور حقوقی و املاک اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان یادآور شد: براساس ماده 558 قانون مجازات اسلامی هر شخصی به تمام یا قسمتی از ابنیه، اماکن، محوطه‌ها و مجموعه‌های فرهنگی- تاریخی یا مذهبی که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است یا تزئینات، ملحقات، تاسیسات، اشیا و لوازم و خطوط و نقوش منصوب یا موجود در اماکن مذکور که مستقلا نیز واجد حیثیت فرهنگی- تاریخی یا مذهبی باشد، خرابی وارد آورد، علاوه بر جبران خسارات وارده، به حبس از یک الی 10 سال محکوم می‌شود.
6103 گزارش و انتشار: مصطفی دهقان
برای آگاهی از تازه‌ترین اخبار و رویدادها در استان سمنان به نشانی IRNASEMNAN@ کانال اخبار ایرنا سمنان مراجعه کنید.
انتهای پیام چگونه باید به انسان ها آموخت که آدمی با یادگاری‌نویسی بر پیکر یک بنای استوار به‌جامانده از دل تاریخ ماندگار نمی شود، آن یادگاری‌ای ماندگار می شود که ریشه در فرهنگ و انسان‌دوستی داشته باشد نه ضدیت با فرهنگ و اجتماع.
گاهی شاهدیم جای آسیب هایی که گذر تاریخ و رخداد جنگ‌ها و دشمنی بدخواهان این مرز و بوم نتوانسته بر پیکر میراث فرهنگی ما وارد کند، با ناهنجاری‌های اجتماعی به نام وندالیسم جبران می‌شود.
در علوم اجتماعی، تخریب و آسیب به بناهای تاریخی را به تعبیری «وندالیسم» می‌گویند، وندالیسم به‌معنای تخریب کنترل‌نشدهٔ اشیاء و آثار فرهنگی باارزش یا اموال عمومی است که یک ناهنجاری اجتماعی به حساب می‌آید و دلایل متعددی برای آن عنوان می‌کنند. وندالیسم را در زمرهٔ انحرافات و بزه‌کاری‌های جوامع جدید دسته‌بندی می‌کنند و آن را عکس‌العملی خصمانه و واکنشی کینه‌توزانه نسبت به برخی از فشارها، تحمیلات، ناملایمات، اجحاف‌ها و شکست‌های فردی و اجتماعی تحلیل می‌کنند.
وندالیسم به معنای ساده همان آسیب های بزرگ و کوچکی است که از کودک و بزرگسال، خواسته و ناخواسته به آثار و بناهای تاریخی وارد می کنیم، نوجوانی که برای ماندگارشدن یا ازسرلجِ نادیده‌گرفته‌شدن با اسپرس نام و نوشته‌ای روی دیوار یک بنای تاریخی می‌نویسد، شهروندی که برای تبلیغ کار و اطلاع رسانی از یک مجلس ترحیم بدون توجه کاغذ خود را بر دیوار یک بنای تاریخی می‌چسباند، کاسبی که برای پیشبرد کارش هر کجا دلش خواست بر دیوار یک بازار تاریخی میخ می‌کوبد، یک علاقه‌مند به ستاره‌شناسی که برای رصد به کاروانسرایی رفته و برای گرم‌شدن در آنجا پای دیواری آتش‌روشن‌می‌کند، همه و همه، زخم‌های بزرگ و کوچکی هستند که نه از سرما و گرما، نه از گذار جنگ‌های بزرگ، نه از سوی بدخواهان این مرز و بوم، بلکه از سوی خود ما به بناهای تاریخی واردمی‌شود.
اکنون که گردشگری به عنوان یکی از موتورهای محرکه اشتغالزایی و درآمدزایی کشور مدنظرقرارگرفته و احیای بناهای تاریخی و فرهنگی برای جذب گردشگران نیز با استقبال خوب سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در جای جای کشور مواجه‌شده‌است، بهتر نیست برای ازبین رفتن این پدیده نامبارک که برنامه‌ریزی فرهنگی تدارک ببینیم.
بر روی دیوار بانک ها شاهدیم که با نصب تابلویی، اعلام شده چسباندن هر نوع اعلامیه یا آسیب به دیوار پیگرد قانونی دارد، ولی از این دست هشدارها در محل بناهای تاریخی خبری نیست؛ یا با ورود به فروشگاه های مدرن امروزی با نوشته ای مواجه می شویم که هشدار می دهد: «این مکان مجهز به دوربین مداربسته است» همین هشدار برای سودجویان خرد کافی است تا حساب کار دست‌شان بیاید، زیرا حتی مجرمان حرفه ای هم می دانند که دوربین های مداربسته عامل اصلی شناسایی بسیاری از مجرم‌ها و تخلفات ریز و درشت است، فقط برخی بناهای تاریخی و میراث فرهنگی در جامعه ما، برای محافظت و مراقبت، به این دوربین‌ها مداربسته و تجهیزات مبتنی بر فناوری روز مجهزهستند و بیشتر بناها از این مراقبت بی‌بهره‌اند.
شاید علت اصلی فقدان استفاده از فناوری های نوین برای مراقبت از میراث فرهنگی به ویژه بناهای تاریخی، کمبود اعتبارات و کمبود نیروی حفاظتی باشد، پس باید با فرهنگسازی تمام این کمبودها برای مراقبت از تاریخ ماندگار این کشور جبران شود که این مساله نیز وظیفه ای عمومی و رسالتی همگانی است.
استان سمنان بیش از یک‌هزار اثر تاریخی، فرهنگی، معنوی و طبیعی شناسایی‌شده دارد که بیش از 700 اثر از این تعداد در فهرست آثار ملی ثبت‌شده‌است، در این استان 30 دفتر خدمات مسافرتی فعالیت دارند؛ وجود بناهای تاریخی دست‌نخورده و پراکنده در تمام نقاط استان و عبور سالانه بیش از 20 میلیون زائر رضوی از سمنان، باعث جذب گردشگران و بازدیدکنندگان زیادی از این استان شده که مراقبت از بناهای تاریخی را ضروری جلوه‌می‌دهد.
** ناآگاهی عامل اصلی آسیب به بناهای تاریخی
امیر اردستانی، گردشگری که از استان دیگری برای بازدید از اماکن گردشگری و تاریخی به سمنان سفرکرده، ناآگاهی مخربان را دلیل اصلی آسیب به اماکن گردشگری تاریخی یا طبیعی عنوان و خاطرنشان کرد: بازگویی اهمیت فرهنگی و تاریخی میراث فرهنگی از طریق رسانه ها، فعالان فضای مجازی، پیگرد قانونی جدی تخریب و آگاهی‌بخشی به دانش آموزان درباره اهمیت میراث فرهنگی در قالب آموزش های رسمی در نظام تعلیم و تربیت، باید به یک امر ثابت آموزشی و فرهنگی جامعه تبدیل شود.
وی گفت: باید آموزش ها نسل به نسل درباره اهمیت میراث فرهنگی ادامه یابد تا این روند غلط آنقدر در نگاه شهروندان زشت و نامبارک قلمدادشود که فرد تخریب‌کننده خودبه‌خود از جامعه و از نگاه مردم طردشود.
همسر این گردشگر نیز با اشاره به اینکه یک کودک ممکن است از سنین پایین با دیدن آسیب به اموال عمومی در یک اتوبوس درون‌شهری این پدیده ضدفرهنگی برایش عادی جلوه کند، گفت: گاهی شاهد هستیم که شعار یک پیام بازرگانی دایم در زبان مردم جاری می شود که نتیجه تکرار و تکرار است، پس بازگویی دایم درباره آموزش های فرهنگی و گفتن و گفتن از آن در خانواده، نظام تعلیم وتربیتی و رسانه های رسمی و غیررسمی، می تواند از ترویج پدیده های زشتی مانند تخریب اموالی مانند آثار تاریخی جلوگیری کند.
مرد مسن دیگری که از مسجد جامع سمنان بازدید کرده، می گوید: این مسجد در منطقه بازار و محل تردد شهروندان قراردارد، دیدم که روی دیوار بیرونی این بنای قاجاری با زغال نقاشی بچگانه‌ای کشیده بودند یا دیوار دیگری از دوده آتش سیاه شده بود که دیدن آن برای تمام افراد داخل تور گردشگری ما رنج‌آوربود.
آقای محسنی تاکید کرد: مردمی که از این محله رفت و آمد دارند، یا بازاریانی که همیشه در مغازه های خود حضوردارند باید مراقب این بناهای تاریخی باشند، باید بیشتر احساس مسوولیت کنند زیرا گاهی مراقبت دایم و همیشگی از توان اداره میراث فرهنگی خارج است.
یکی از کاسبان بازار سمنان هم با اشاره به اینکه این بازار متعلق به دوره قاجاریه است و بیش از 150 سال عمر دارد، گفت: دیوار بازار قدیمی سمنان از اعلامیه های ترحیم و برگه های تبلیغاتی مصونیت ندارد، گاهی چند اعلامیه روی هم چسبانده می شود، هم منظر زشتی برای بازار دارد هم به دیوارها آسیب می زند.
وی با بیان اینکه بارها به جوان هایی که این اعلامیه ها را می چسبانند تذکر داده ایم، افزود: باید تابلو و جای ویژه ای برای چسباندن اعلامیه و تبلیغات درنظر گرفته شود و مردم هم برای کسب اطلاع از آن تابلو استفاده کنند تا این حرکت فرهنگ تبدیل شود.
** لزوم ریشه‌شناسی تخریب آثار تاریخی
شهرام باسیتی، استاد علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور در استان سمنان، در گفت و گو با ایرنا با اشاره به ریشه وندالیسمف گفت: نام پدیده وندالیسم از نام قبیله وندال‌ها که از قبیله های ژرمن بودند گرفته شده، این قبیله در قرن پنجم میلادی افرادی جنگ‌طلب و ستیزه‌جو بودند که با حمله و تصرف سرزمین‌های مختلف به تخریب اموال مردم آن سرزمین‌ها اقدام‌می‌کردند.
وی افزود: به این ترتیب، روحیه خرابکارانه قوم وندال نمادی از رفتار خشونت‌آمیز همراه با تخریب عمدی و دشمنی با علم و فرهنگ بشری شهرت‌یافت و در علوم مردم‌شناسی و علوم اجتماعی به نام مندالیسم مطرح شد، امروزه به رفتار آن دسته از بزهکارانی که با روحیه ویرانگری عمدی و آگاهانه، خودخواسته به اموال عمومی و فرهگی آسیب می زنند، وندالیسم گفته می شود.
وی با بیان اینکه این افراد هر چه در محیط پیرامون خود اموال عمومی زیبا و موردپسند عمومی است را تخریب می کنند، خاطرنشان کرد: ازجمله عوامل فردی این نوع رفتار هیجانات روحی یا پرخاشگری به صورت فردی یا جمعی است که در قالب تخریب اموال عمومی ظهور می کند، خودنمایی های یک یا چندنفره باعث تحمیل رفتارهای مخرابه این افراد به جامعه می شود که در این مواردی کمک به کاهش و تخلیه هیجانات درونی متناسب با سن هنجارشکنان برای مقابله با این نوع ناملایمات اجتماعی ضروری است.
** آسیب به میراث فرهنگی نتیجه خلا آموزش‌های فردی و اجتماعی
این استاد علوم اجتماعی در شاخه مردم‌شناسی با تاکید بر اینکه اگر به افراد در خانواده اهمیت داده نشود و فرد از سوی دیگر در کسب جایگاه اجتماعی، خود را ناکام ببیند دست به وندالیسم می زند، گفت: دراین موارد می شود آن را نوعی اعتراض به نابرابری هم تلقی‌کرد.
وی تاکید کرد: از دیدگاه «امیل دورکیم» جامعه شناس فرانسوی، رفتارهای انحرافی مانند وندالیسم و تخریب و آسیب به بناهای تاریخی نوعی پدیده اجتماعی است یعنی رفتاری است که در جامعه شکل می گیرد یعنی فردی به خاطر ناملایمات اجتماعی و آزرده خاطرشدن از جامعه به صورت فردی و یا جمعی روحیات تخریب‌گرایانه پیدامی کند.
باسیتی با اشاره به اینکه درباره آسیب به آثار تاریخی و میراث فرهنگی باید گفت فرد با آسیب واردکردن به این آثار به ارضاء خودکم‌بینی و در ظاهر با قدرت‌نمایی از این طریق به تلافی آنچه در جامعه به آن دست‌نیافته اقدام می کند، یادآور شد: از آنجا که وندالیسم پدیده ای اجتماعی و فرهنگی است ریشه در عوامل اکتسابی دارد، یعنی فرد در جامعه می آموزد وقتی به او بهایی داده نمی شود، او نیز با آسیب به اموال عمومی یا میراث فرهنگی که در نگاه جامعه بسیار بااهمیت است، به جبران آن پدیده اقدام می کند.
این استاد علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور در استان سمنان پیشنهاد کرد: نصب تابلو یا دفتری به عنوان جایگاهی برای درج دیدگاه ها و نظرات بازدیدکنندگان می تواند جایگزینی برای برخی آسیب‌هایی باشد که افراد دچار این پدیده می خواهند به یک بنای تاریخی واردکنند و از این دیدگاه نصب تابلو یا جایی برای درج یادگاری و دیدگاه بازدیدکنندگان و مخاطبان می تواند به آسیب کمتر به میراث فرهنگی کمک کند.
**خانواده، مدرسه و رسانه، سه ضلع مقابله با وندالیسم
این استاد علوم اجتماعی در شاخه مردم‌شناسی در استان سمنان، فرهنگسازی را راهکار اصلی کمک به حل مشکل وندالیسم عنوان و خاطرنشان کرد: اولین جایگاه فرهنگ‌پذیری فرد درون خانواده و سپس در مدرسه است، آموزش صحیح والدین برای تربیت درست فرزندان و درج نکات آموزشی و معرفی میراث فرهنگی به عنوان یادگاران باارزش تاریخی و ملی می تواند به تربیت افراد با دیدگاه مناسب کمک کند.
شهرام باسیتی گفت: رسانه دیگر ضلع مهم آموزش های فرهنگی برای مقابله با این پدیده است که با قرارگرفتن سه ضلع خانواده، مدرسه و رسانه، می تواند امیدوار به تربیت نسلی بود که در آینده کمک بیشتری به حفظ میراث فرهنگی کنند.
** دلزدگی گردشگران از آسیب‌های عمدی به آثار تاریخی
راهنمای ایران گردی و عضو هیات موسس انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان سمنان با بیان اینکه تخریب بناهای تاریخی از سوی ناآگاهان تاثیر منفی در دیدگاه گردشگران و دافعه دارد، گفت: تخریب بدترین آسیب به بناهای تاریخی است، در حالی که ما ایرانیان ادعای بافرهنگ بودن داریم و تبلیغ زیادی می کنیم، یک گردشگر خارجی با دیدن این میزان تخریب و آسیب عمدی به آثار تاریخی عجیب و مایه دلزدگی می شود.
مژگان سنگی با اشاره به اینکه در تمام کشورها میزان حفاظت از آثار تاریخی بازمانده نشانه شعور یک ملت و عمق فرهنگی هر کشوری است، خاطرنشان کرد: یادگاری نویسی با گچ یا زغال، خط کشی یا خط انداختن با چاقو و رنگ پاشی در نقاط مختلف بناهای تاریخی نشان ناآگاهی افراد است.
وی تاکید کرد: شان بناهای تاریخی در فرهنگ جامعه ما جایی ندارد حتی برخی مساجد تاریخی که عبادتگاه کنونی مردم هستند نیز آن جایگاه ویژه ای که باید داشته باشند ندارد و گاهی احساس می شود فراموش شده اند.
سنگی با تاکید بر اینکه یک بنای تاریخی زمانی زنده است که از آن از طریق وجود نگهبان یا دوربین مداربسته مراقبت و محافظت شود تا رفت و آمد گردشگران در آن رونق یابد، گفت: معمولا بناهایی که دارای متولی هستند با نظافت، رسیدگی به بنا و گلکاری، صورت زنده‌تری دارند و برای گردشگران جذاب تر هستند و از سوی سودجویان نیز کمتر آسیب می بیند.
این راهنمای گردشگری با اشاره به اینکه برخی خانه های دارای قدمت تاریخی نیز حتی به جایگاهی برای معتادان یا به زباله‌دانی ساکنان محله تبدیل می شود، گفت: بنا به تجربه می بینیم بناهایی که دارای متولی هستند و نشانه هایی از حضور نمایندگانی از اداره میراث فرهنگی در آنها وجود دارد، کمتر مورد آسیب قرارمی‌گیرد پس نقش این اداره به عنوان متولی آثار تاریخی سنگین است.
سنگی با اشاره به فعالیت انجمن های غیردولتی برای مراقبت از اماکن طبیعی گردشگری در استان سمنان، گفت: این انجمن‌ها با حضور داوطلبانه فرهنگ‌دوستان فعالیت می کند، مثلا در منطقه نمونه گردشگری شهمیرزاد چند روز پس از جمع‌آوری زباله های رهاشده گردشگران از سوی این فعالان انجمنی غیردولتی، شاهد آلوده‌شدن دوباره مناطق مهم گردشگری دراین شهر هستیم.
وی ادامه داد: بسیاری از گردشگرانی که از شهرهای اطراف به مناطق طبیعی گردشگری در روزهای تعطیل عزیمت می کنند، به هوای اینکه برخی پسماندها مانند پسماند میوه دوباره در طبیعت بازیافت می شود، زباله‌های خود را در طبیعت رهامی‌کنند، در حالیکه چرخه بازیافت پسماند طبیعی حتی سالها طول می کشد.
** لزوم کاربرد امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری
مسوول انجمن حافظان میراث استان سمنان با اشاره به اینکه بناها و آثار تاریخی شناسنامه هر شهری است که نیاز به مراقبت دارد، گفت: استفاده از امکانات سخت افزاری و نرم افزاری به‌روز مانند دوربین های مداربسته می تواند درباره آسیب به بناهای تاریخی بازدارنده‌باشد.
ملیحه صیادطوری با بیان اینکه درباره اهمیت آثار تاریخی باید مردم توجیه باشند تا به آن آسیب‌نزنند، گفت: بهترین مراقبت از آثار تاریخی خواسته و حفاظت مردمی است زیرا بیشتر بناها قابل دسترس است و خود مردم باید مراقب همیشگی آن باشند.
وی با تاکید بر اینکه اداره کل میراث فرهنگی باید در مراقبت از آثار تاریخی به ویژه بناهای به جامانده جدیت بیشتری داشته باشد، خاطرنشان کرد: بسیاری از بناها حتی از تابش مداوم آفتاب در طول قرن ها آسیب‌پذیرشده‌اند و برخی بناها هم باید از دسترس افراد خارج شوند تا آسیب نبینند.
مسوول انجمن حافظان میراث استان سمنان با تاکید بر اینکه مردم باید در مراقبت از بناهای تاریخی توجیه شوند، گفت: گاهی حتی دیده می شود تابلوی معرفی یک بنای تاریخی هم از آسیب مصون نمی ماند و با رنگ روی آن چیزی نوشته می شود.
** پیشگیری به جای محافظت‌های سخت‌افزاری هزینه‌بَر
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان، با اشاره به اینکه ریشه اصلی تخریب و آسیب به آثار تاریخی ناآگاهی وغفلت است، گفت: پیشگیری از طریق فرهنگسازی بهترین راهکار مقابله با پدیده وندالیسم است.
مصطفی یغمائیان، یادگاری‌نویسی، شعارنویسی، تبلیغات تجاری، چسباندن اعلامیه و تخریب برخی بخش‌های بناهای تاریخی را از آسیب‌های جدی به این میراث فرهنگی ارزشمند برشمرد و گفت: درباره بنا یا محوطه‌های تاریخی مانند بازارهای سنتی که همچنان مورد استفاده قرارمی‌گیرد، سعی شده با تعیین مکان‌هایی برای جسباندن اعلامیه، شهروندان را از تخریب و آسیب ناخواسته به در و دیوار بناهای تاریخی ممانعت شود.
وی با تاکید بر اینکه باید در بین مردم حفاظت از آثار تاریخی به عنوان یک رسالت عمومی جابیفتد تا از پدیده وندالیسم جلوگیری شود، خاطرنشان کرد: همان طور که زمانی در اتوبوس های واحد شهروندان بدون توجه به حقوق دیگران سیگارمی‌کشیدند یا به صندلی‌ها آسیب‌می‌زدند، ولی امروز سیگارکشیدن در اماکن عمومی از سوی همه پدیده‌ای ناپسند قلمدادمی‌شود، هرگونه آسیب به آثار تاریخی نیز باید در دیدگاه مردم به چنین جایگاهی برسد.
یغمائیان ادامه داد: مردم باید به حدی از آگاهی در این زمینه برسند که اگر اعلامیه‌ای بر دیوار یک بنای تاریخی مثل محوطه بازار چسبانده‌می‌شود، به آن توجه‌نکنند و حتی به فردی که این کار را می‌کند تذکربدهند.
وی با اشاره به پاکسازی دیواره‌های بازارسمنان بنایی متعلق به دوره قاجاریه از اعلامیه های متعدد و شست‌وشوی آن و تعبیه تابلوهای ویژه برای چسباندن اعلامیه و اطلاع‌رسانی به مردم، گفت: با وجود این، بازهم این حرکت از سوی برخی شهروندان ادامه پیداکرده‌است، در صورتی که باید این اصلاح رفتاری باید از خود مردم آغازشود.
معاون اداره کل میراث فرهنگی استان سمنان افزود: درباره بناهای تاریخی باید این مساله درنظرگرفته شود که شست‌وشو و پاکسازی بناها به صورت مداوم امکان‌پذیرنیست، از سوی دیگر، رنگ‌آمیزی هم ممکن است اثرات شیمیایی منفی بر بنای تاریخی داشته‌باشد.
یغمائیان اضافه کرد: گچ‌کاری ممکن است به اندازه رنگ‌آمیزی آسیب‌زا نباشد، ولی هرساله بخش مهمی از اعتبارات ویژه نگهداری و حفاظت از بناهای تاریخی استان سمنان جذب این کار می‌شود و به این ترتیب ممکن است دیگر اقدام‌های ضروری برای حفاظت و مراقبت از این بناها از نظر اعتباری ممکن نباشد.
** نصب حفاظ شیشه‌ای فقط برای اماکن تاریخی خاص
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان، درباره استفاده از دیواره های محافظ یا شیشه برای خارج از دسترس کردن برخی بناهای تاریخی از آسیب وندالیسم، خاطرنشان کرد: اجرای این گونه طرح‌ها برای همه آثار تاریخی امکان‌پذیرنیست، برای برخی آثار که حساسیت تزئینی دارند این گونه دیواره شیشه‌ای استفاده‌شده مانند محراب مسجد مجموعه تاریخی بسطام یا بخشی در آرامگاه مجموعه ابوالحسن خرقانی در استان سمنان.
مصطفی یغمائیان با اشاره به انجام تبلیغات تجاری برخی واحدهای تولیدی بر دیواره کاروانسراهای بین راهی استان سمنان، گفت: به علت اینکه این تبلیغات نام و نشان تولیدکننده را داشته، از سوی اداره کل میراث فرهنگی استان سمنان این دست آسیب به بناهای تاریخی را به صورت حقوقی پیگیری‌کرده و برای جبران آن اقدام‌شده‌است.
معاون اداره کل میراث فرهنگی استان سمنان با اشاره به وجود ثبت بیش از 700 اثر تاریخی در فهرست آثار ملی در این استان، گفت: بسیاری از بناهای تاریخی دارای دوربین مداربسته، نگهبان یا نیروی حفاظتی ساکن است، ولی بیشتر بناها امکان بهره مندی از این امکانات را ندارند و به صورت دوره ای مورد سرکشی قرار می‌گیرند، زیرا امکانات و اعتبارات برای بیش از 700 اثر ملی ثبت‌شده وجودندارد و بیشتر باید از فرهنگسازی به عنوان بهترین شیوه مصون‌سازی برای حفاظت از آثار تاریخی بهره‌برد.
** برخورد قانونی با تخریب‌کنندگان آثار تاریخی
مسئول امور حقوقی و املاک اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان می‌گوید: تخریب و یا وارد کردن هر گونه خدشه از جمله یادگاری نویسی بر روی آثار تاریخی و باستانی مشمول مجازات حبس و جریمه است.
یدالله یحیی پور، بیان کرد: براساس ماده 558 قانون مجازات اسلامی هر شخصی به تمام یا قسمتی از ابنیه، اماکن، محوطه‌ها و مجموعه‌های فرهنگی- تاریخی یا مذهبی که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است یا تزئینات، ملحقات، تاسیسات، اشیا و لوازم و خطوط و نقوش منصوب یا موجود در اماکن مذکور که مستقلا نیز واجد حیثیت فرهنگی- تاریخی یا مذهبی باشد، خرابی وارد آورد، علاوه بر جبران خسارات وارده، به حبس از یک الی 10 سال محکوم می‌شود.
به گفته وی، اضافه کردن هر نوشته‌ای که در اصل اثر تاریخی، تغییر ایجاد کند و موجب غیر‌طبیعی شدن اثر شود، نیز رفتاری مخرب تلقی می‌شود و یادگاری نویسی بر روی کاروانسرای میامی در حالی صورت گرفته که این بنا از نظر سر در ورودی منحصر به فرد است .
مسئول امور حقوقی و املاک اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان یادآور شد: براساس ماده 558 قانون مجازات اسلامی هر شخصی به تمام یا قسمتی از ابنیه، اماکن، محوطه‌ها و مجموعه‌های فرهنگی- تاریخی یا مذهبی که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است یا تزئینات، ملحقات، تاسیسات، اشیا و لوازم و خطوط و نقوش منصوب یا موجود در اماکن مذکور که مستقلا نیز واجد حیثیت فرهنگی- تاریخی یا مذهبی باشد، خرابی وارد آورد، علاوه بر جبران خسارات وارده، به حبس از یک الی 10 سال محکوم می‌شود.
6103 گزارش و انتشار: مصطفی دهقان
برای آگاهی از تازه‌ترین اخبار و رویدادها در استان سمنان به نشانی IRNASEMNAN@ کانال اخبار ایرنا سمنان مراجعه کنید.
کپی شد
