بی تدبیری دونالد ترامپ در رابطه با پرتاب موشکی کره شمالی و رویکرد خصمانه ایالت متحده آمریکا نسبت به برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) زمینه سازافزایش ناامنی نظام بین المللی و نظم منطقه ای است.
دونالد ترامپ بارها در نوشته های توییتی و سخنرانی ها و مصاحبه های خود، رفتار و سیاست های حکومت های ایران و کره شمالی را با یکدیگر مقایسه کرده و به همدیگر ارتباط داده که نمونه اخیر آن مصاحبه او با شبکه 'تی بی ان' آمریکا بود که در آن مدعی شد جمهوری اسلامی ایران به حکومت کره شمالی کمک مالی ارایه می کند.
البته همردیف دانستن ایران و کره شمالی در اظهارات و موضعگیری ها و حتی سیاست های روسای جمهور آمریکا دارای سابقه است و به طور مشخص برای نخستین بار نام دو کشور ایران و کره شمالی در کنار عراق در سخنرانی سالانه جورج دبلیو بوش در کنگره – در 29 ژانویه 2002- به عنوان 3 ضلع محور شرارت جهانی در کنار یکدیگر قرار گرفت، اما بوش تنها در سیاست اعلامی این دو کشور را همردیف یکدیگر قرار داد و کار به سیاست اعمالی نکشید، در حالی که بعدها در سیاست اعمالی حتی مجبور شد برای فائق شدن بر دیکتاتور مخلوع عراق دست یاری به سمت ایران دراز کرده و از ایران کمک بگیرد.
از میان این 3 کشور، بوش یک سال و اندی بعد از سخنرانی محور شرارت، پاچه عراق تحت حکومت صدام را گرفت و رژیم دیکتاتوری صدام را در عراق سرنگون کرد، اما حکومت های دو ضلع دیگر محور شرارت مد نظر بوش همچنان به حیات و بقای خود ادامه دادند و در سال های بعد حکومت کره شمالی با انجام چندین آزمایش هسته ای گام های بزرگی در توسعه برنامه هسته ای و موشکی خود برداشت به نحوی که هم اینک بُرد موشک های بالستیک کره شمالی به خاک آمریکا رسیده و این کشور موفق به آزمایش بمب هیدروژنی شده است.
اما کشور دیگر یعنی جمهوری اسلامی ایران در 15 سال گذشته – پس از سخنرانی محور شرارت بوش- مسیر دیگری پیمود که نهایت آن به انعقاد برجام در ژوئیه 2015 ختم شد که از نظر دولتمردان جمهوری اسلامی و هیات حاکمه پیشین آمریکا یک توافق ' بُرد – بُرد' برای هر دو کشور بود و خیال جامعه جهانی را دستکم برای یک دهه آینده از ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای ایران آسوده کرده است.
اما این ختم به خیر شدن ظاهرا برای دونالد ترامپ معنایی جز شر نداشته و ندارد و همان گونه که اخیرا نیز به صراحت در مصاحبه با شبکه تی بی ان آمریکا اعلام کرد او توافق هسته ای را یک شر و یک توافق وحشتناک برای منافع و امنیت آمریکا و متحدان واشنگتن در منطقه می داند و از این منظر 'برجام' برای ترامپ پایان خوش مسایل و مشکلات آمریکا و ایران نیست و سهل است که چون به ادعای او توافقی وحشتناک و بد است، منجر به پیچیده شدن بحران و مساله ایران برای ایالات متحده آمریکا شده است و با باز شدن دست ایران – به لحاظ اقتصادی- منجر به تقویت نفوذ منطقه ای جمهوری اسلامی ایران و تنگ تر شدن عرصه برای آمریکا و متحدانش در منطقه شده است.
بنابراین از نظرگاه ترامپ مساله هسته ای و موشکی کره شمالی در کنار وحشتناکی برجام و برنامه موشکی ایران و سیاست منطقه ای جمهوری اسلامی ایران هر دو برای آمریکا یک شر مطلق محسوب می شود و به واسطه اینکه دو دولت جمهوری اسلامی و کره شمالی در دهه های گذشته از تاکتیک تقریبا مشابهی برای آمریکا ستیزی بهره برده و با در پیش گرفتن یک سیاست تهاجمی و توسعه طلبانه از واشنگتن امتیاز گرفته و آمریکا را به چالش کشیده و به عقب رانده اند، در واقع برای دستگاه سیاست خارجی واشنگتن یک بحران به هم مرتبط هستند.
ترامپ پیشتر نیز بارها مدعی ارتباطات نظامی و همکاری های موشکی و حتی هسته ای دو کشور شده و در جلسه اخیر با فرماندهان نظامی آمریکا در کاخ سفید نیز که درباره بررسی سیاست آمریکا در قبال ' ایران و کره شمالی' بود، با گفتن جمله کوتاه خود به هنگام گرفتن عکس دسته جمعی یادگاری با سران ارتش و همسرانشان، کنجکاوی رسانه های آمریکا را بر انگیخت.
اوبه هنگام عکس گرفتن گفت: 'این جلسه آرامش قبل از توفان است.'و به هنگام سوال پیچ شدن از سوی خبرنگاران درباره منظورش از این عبارت، گفت منتظر بمانند در چند روز آینده متوجه خواهند شد.
ترامپ همچنین با نوشتن توییتی با اشاره به بحران هسته ای کره شمالی با انتقاد از سیاست 25 سال گذشته آمریکا در قبال دولت پیونگ یانگ، گفت تنها یک چیز (یک کار) در رابطه با کره شمالی جواب می دهد. او اشاره ای به این یک چیز نکرد اما از صحبت ها و موضع گیری های پیشین او می توان حدس زد که منظور او از این عبارت احتمالا تشدید فشار و یا برخورد نظامی باشد.
صحبت ها و اظهارنظرهای ترامپ در چند روز اخیر حاکی از این است که رییس جمهور آمریکا تصمیم نهایی خود را در رابطه با ایران و کره شمالی گرفته و این تصمیم ( و یا بسته سیاستی) احتمالا ظرف چند روز آینده اعلام خواهد شد و اعلام آن همگان را حیرت زده خواهد کرد؛ یا دستکم ترامپ تلاش دارد این چنین وانمود سازد.
از ظاهر اظهارنظرهای ترامپ چنین برمی آید که او معتقد است در برابر حکومت های ایران و کره شمالی مذاکره و دیپلماسی جواب نداده و نخواهد داد و باید با زبان فشار و تهدید نظامی با این دو بحران سیاست خارجی آمریکا مواجه شد.
ترامپ برای همسان کردن ایران و کره شمالی با یک مشکل عمده نیز مواجه است؛ و آن هم فقدان حمایت جامعه جهانی از این همسانی است چون بنا به اذعان بسیاری از متحدان اروپایی واشنگتن و دولت های چین و روسیه و بسیاری دیگر از کشورهای جهان، در شرایط کنونی قرار دادن مساله ایران و کره شمالی در یک ردیف در حالی که مساله هسته ای ایران دو سال پیش با توافق ' برجام' دستکم برای یک دهه آینده حل و فصل شده؛ به هیچ عنوان عقلانی نبوده و نخواهد بود.
به عبارت دیگر شاید به راحتی بسیاری از کشورهای جهان با اذعان به بحرانی بودن شرایط در شبه جزیره کره ،ضرورت مقابله با رفتارهای تحریک آمیز حکومت کره شمالی را بپذیرند، اما بسیاری از همین کشورها معتقدند برجام نه تنها یک ختم به خیر در مساله هسته ای ایران بوده است بلکه حتی می تواند به عنوان یک الگو در حل و فصل بحران اتمی در شبه جزیره کره نیز مورد استفاده قرار بگیرد، چون برجام به بحران چندین ساله برنامه هسته ای ایران خاتمه داد و حتی بنا به اذعان بسیاری از مقامات سیاسی و نظامی کابینه ترامپ، این توافق بین المللی تا حدود زیادی توانسته است خیال جامعه جهانی را از ماهیت برنامه هسته ای ایران دستکم تا یک دهه آینده آسوده کند.
اما در ذهنیت ترامپ، جمهوری اسلامی ایران و حکومت کره شمالی همچنان برای دستگاه سیاست خارجی آمریکا یک بحران و مساله لاینحل باقی مانده و رییس جمهور آمریکا مصمم است این دو موضوع را با یک نسخه احتمالا شوکه کننده و غافلگیرانه حل و فصل کند.
در این ارتباط پولیتیکو نوشته است 'تمامی اعضای تیم امنیت ملی ترامپ با عدم تأیید پایبندی ایران به برجام موافقند.'
تیمی که مأموریت انجام بررسی‌های بین‌سازمانی جهت تعیین سیاست کلی آمریکا در خصوص ایران به سرپرستی مشاور امنیت ملی کاخ سفید را بر عهده داشته، بعد از چند ماه تلاش راهبردی در خصوص ایران تدوین کرده که مورد موافقت تمامی اعضای تیم امنیت ملی آمریکا قرار گرفته است.
در بخش برجام، این طرح پیشنهادی خواستار آن است که ترامپ در گزارش جدید به کنگره پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تأیید نکند، اما با انجام رایزنی‌هایی با کنگره از بازگشت تحریم‌های رفع‌شده به موجب برجام علیه ایران جلوگیری کند.
اما از سویی دیگر نظراتی گسترده ای نسبت به واکنش های احتمالی ایران و کره شمالی نسبت به بد عهدی ایالت متحده آمریکا وجود دارد و ارزیابی مدیران سازمان سیا از رهبر کره شمالی 'مرد موشکی' دیوانه نیست.
گروهی از مدیران و کارشناسان سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (CIA) در جریان یک نشست سالانه در دانشگاه جورج واشنگتن رهبر کره شمالی را مورد ارزیابی قرار داده و او را بر خلاف تصویری که از سوی دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا ارایه می شود، یک بازیگر منطقی خواندند که خواهان جنگ با آمریکا نیست
ارتش کره شمالی مجهز به تکنولوژی اتحاد جماهیر شوروی، چین و تولیدات نظامی پنهان خود است ولی نقطۀ ضعفش نیروی هوایی و تجهیزات زرهی است؛ زیرا تعداد بسیار زیادی تجهیزات نظامی قدیمی دارد و حال و روز نیروی دریایی اش نیز همینگونه است با این حال توانسته است که سیستم های توپخانه ای و موشک های کوتاه بُرد و میان بُرد تولید کند.
قدرت تخریبی وحشتناک ارتش کره شمالی در موشک هایش است؛ زیرا مجهز به صدها لانچر با موشک هایِ دارای کلاهک های هسته ای است. موشک های کره شمالی می تواند به هر جایی در خاک همسایه اش کره جنوبی برسد و کشتی های دشمن را در دریا با طی کردن مسافتی تا حد 500 مایل (900 کیلومتر) منهدم کند.
کره شمالی موشک هایی با بُرد 1300 کیلومتر ، 500 کیلومتر ، 300 کیلومتر و 70 کیلومتر دارد ولی مشکل این موشک ها دقت کم آنها است و از خطر پدافند هوایی وموشکی دشمن نیز ایمن نیستند. به همین دلیل آمریکا و کره جنوبی شاید بتوانند اکثر موشک های کره شمالی را رهگیری و منهدم کنند ولی برخی از موشک ها به اهداف خود برخورد خواهند کرد.
مهمترین مشکل در جنگ احتمالی کره شمالی و کره جنوبی ' سئول ' است . سئول پایتخت کره جنوبی با مرزهای کره شمالی فقط 24 کیلومتر فاصله دارد. مردم شهر سئول با 10 میلیون نفر جمعیت در صورت آغاز جنگ به آماج حملات توپخانه ای و موشکی سنگین همسایۀ شمالی خود تبدیل خواهند شد. به همین دلیل نجات دادن سئول در هر جنگ احتمالی مأموریت شمارۀ یک محسوب می شود ولی مردمان شهرهای دیگر کره جنوبی نیز از خطر حملات سهمگین همسایۀ شمالی خود در امان نخواهند ماند.
'دمیتری کورنیف' رئیس مرکز مطالعات نظامی روسیه می گوید: کره شمالی آماده نشان دادن مقاومتی سرسختانه در برابر هر نوع حمله است.
کورنیف افزود: اگر آمریکا یا متحدانش به کره شمالی حمله کنند، پیونگ یانگ می تواند نیروهای خود را به سوی خاک کره جنوبی اعزام کند و به علت برخورداری از سلاح های کشتار جمعی و تعداد چشمگیر نیروی نظامی می تواند وارد خاک کره جنوبی شود. تعداد نیروهای ارتش کره شمالی بین 690 هزار تا یک میلیون و 200 هزار نفر برآورد می شود.
کورنیف گفت: پیش بینی می شود که کره شمالی سریعاً شکست نخورد؛ زیرا آمریکا از نیروهای دریایی فراوانی در جنگ استفاده خواهد کرد ولی ورود این نیروها به خاک کره شمالی به راحتی ورودشان به افغانستان و عراق نخواهد بود زیرا نیروهای کره شمالی تلفات و خسارات سنگینی به متجاوزان وارد خواهند کرد و شاید حداقل تا 6 ماه نیز سرسختانه مقاومت کنند.
ازسویی دیگر وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به رییس‌جمهوری آمریکا هشدار داد، در صورت نقض عمده برجام توسط واشنگتن، ایران از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) خارج خواهد شد.
محمد جواد ظریف در مصاحبه با نشریه آمریکایی نشنال اینترست در پاسخ به نقض پی در پی توافق هسته ای از سوی واشنگتن تاکید کرد، اگر نقض عمده‌ای که در برجام به آن ناکارایی قابل‌توجه اطلاق می‌شود روی دهد، ایران از توافق هسته ای خارج خواهد شد.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران خاطر نشان کرد، ایران تاکنون مسیری را که در برجام تعیین شده است طی کرده، یعنی به کمیسیون مشترک برجام رجوع کرده تا مطمئن شود، کوتاهی‌های آمریکا در زمینه برجام، چاره‌اندیشی خواهد شد.
توافق هسته‌ای ایران و گروه پنج به علاوه یک (بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین، آمریکا و آلمان) از ژانویه 2016 اجرایی شده است اما دولت آمریکا به عنوان یکی از اعضای این گروه همواره برجام را نقض می کند.
همچنین وندی شرمن قائم‌مقام سابق وزارت خارجه آمریکا معتقد است که خروج از برجام ما را نزد کره شمالی بی‌اعتبار می‌کند.
وی می گوی: کره شمالی خرج آمریکا از برجام را نشانه‌ای از غیرقابل اعتماد بودن و بی‌اعتبار بودن ما خواهد دیداین باعث نمی‌شود ما بتوانیم در برابر کره شمالی سرسخت‌تر باشیم؛این اقدام ما را در دنیا منزوی می‌کند
' یونگ سوک لی' معاون مدیر مرکز تازه تاسیس 'ماموریت کره' در سازمان سیا در سخنانی گفته است که، 'کیم جونگ اون' را نه فردی دیوانه بلکه 'بازیگری بسیار منطقی' خواند که خواهان جنگ با آمریکا نیست.
او گفت: آخرین فردی که خواهان جنگ در شبه جزیره کره است، کیم جونگ اون است.
او برخلاف ترامپ که رهبر 35 ساله کره شمالی را 'دیوانه' خطاب کرده و مذاکره با رژیم پیونگ یانگ را بی فایده عنوان کرده است، گفت: او نیز همانند رهبران همه رژیم های دیکتاتوری دو چیز می خواهد: حکومتی بلند مدت و با دوام و مرگ آرام در بستر خود در شرایط صلح.
این مدیر سیا گفت یکی از مشکلات در نظام های دموکراتیک همچون ایالات متحده نادیده گرفتن تمایل به محافظه کاری در بسیاری از رژیم های اقتدارگرا و دیکتاتوری است.
رهبر حزب کارگر بریتانیا در این ارتباط می گوید: دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا با تشدید رویارویی با کره شمالی، اقدام نظامی در سوریه، مخالفت با توافق هسته‌ای با ایران و استقبال از رقابت تسلیحاتی اتمی با روسیه، جهان را به مکانی خطرناک تر تبدیل کرده است. رهبر حزب کارگر بریتانیا افزود همۀ جنگ‌ها و درگیری‌ها در نهایت با استفاده از ابزار سیاسی پایان می‌یابند.
بنابراین با توجه به مجموعه عواملی که بیان شد علیرغم آنکه ممکن است ایالات متحده در زمان ترامپ همچنان تمایل به ایفای نقش در جایگاه تک قطب نظام بین الملل را داشته باشد اما نقض برجام نظام بین المللی را ناامن تر خواهد کرد.
همچنین رویکرد دونالد ترامپ و رویکرد خصمانه و بی تدبیری در مقابله پرتاب های موشکی کره شمالی، می توان جهان را به یک ناامنی کوتاه مدت و مروج جنگ های داخلی و خون آلود کند.
**گروه ایرنا مقاله
از: محمدرضا یوسف نژاد خبرنگار خبرگزاری ایرنا سمنان
انتشاردهنده: جانعلی فتحی
انتهای پیام دونالد ترامپ بارها در نوشته های توییتی و سخنرانی ها و مصاحبه های خود، رفتار و سیاست های حکومت های ایران و کره شمالی را با یکدیگر مقایسه کرده و به همدیگر ارتباط داده که نمونه اخیر آن مصاحبه او با شبکه 'تی بی ان' آمریکا بود که در آن مدعی شد جمهوری اسلامی ایران به حکومت کره شمالی کمک مالی ارایه می کند.
البته همردیف دانستن ایران و کره شمالی در اظهارات و موضعگیری ها و حتی سیاست های روسای جمهور آمریکا دارای سابقه است و به طور مشخص برای نخستین بار نام دو کشور ایران و کره شمالی در کنار عراق در سخنرانی سالانه جورج دبلیو بوش در کنگره – در 29 ژانویه 2002- به عنوان 3 ضلع محور شرارت جهانی در کنار یکدیگر قرار گرفت، اما بوش تنها در سیاست اعلامی این دو کشور را همردیف یکدیگر قرار داد و کار به سیاست اعمالی نکشید، در حالی که بعدها در سیاست اعمالی حتی مجبور شد برای فائق شدن بر دیکتاتور مخلوع عراق دست یاری به سمت ایران دراز کرده و از ایران کمک بگیرد.
از میان این 3 کشور، بوش یک سال و اندی بعد از سخنرانی محور شرارت، پاچه عراق تحت حکومت صدام را گرفت و رژیم دیکتاتوری صدام را در عراق سرنگون کرد، اما حکومت های دو ضلع دیگر محور شرارت مد نظر بوش همچنان به حیات و بقای خود ادامه دادند و در سال های بعد حکومت کره شمالی با انجام چندین آزمایش هسته ای گام های بزرگی در توسعه برنامه هسته ای و موشکی خود برداشت به نحوی که هم اینک بُرد موشک های بالستیک کره شمالی به خاک آمریکا رسیده و این کشور موفق به آزمایش بمب هیدروژنی شده است.
اما کشور دیگر یعنی جمهوری اسلامی ایران در 15 سال گذشته – پس از سخنرانی محور شرارت بوش- مسیر دیگری پیمود که نهایت آن به انعقاد برجام در ژوئیه 2015 ختم شد که از نظر دولتمردان جمهوری اسلامی و هیات حاکمه پیشین آمریکا یک توافق ' بُرد – بُرد' برای هر دو کشور بود و خیال جامعه جهانی را دستکم برای یک دهه آینده از ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای ایران آسوده کرده است.
اما این ختم به خیر شدن ظاهرا برای دونالد ترامپ معنایی جز شر نداشته و ندارد و همان گونه که اخیرا نیز به صراحت در مصاحبه با شبکه تی بی ان آمریکا اعلام کرد او توافق هسته ای را یک شر و یک توافق وحشتناک برای منافع و امنیت آمریکا و متحدان واشنگتن در منطقه می داند و از این منظر 'برجام' برای ترامپ پایان خوش مسایل و مشکلات آمریکا و ایران نیست و سهل است که چون به ادعای او توافقی وحشتناک و بد است، منجر به پیچیده شدن بحران و مساله ایران برای ایالات متحده آمریکا شده است و با باز شدن دست ایران – به لحاظ اقتصادی- منجر به تقویت نفوذ منطقه ای جمهوری اسلامی ایران و تنگ تر شدن عرصه برای آمریکا و متحدانش در منطقه شده است.
بنابراین از نظرگاه ترامپ مساله هسته ای و موشکی کره شمالی در کنار وحشتناکی برجام و برنامه موشکی ایران و سیاست منطقه ای جمهوری اسلامی ایران هر دو برای آمریکا یک شر مطلق محسوب می شود و به واسطه اینکه دو دولت جمهوری اسلامی و کره شمالی در دهه های گذشته از تاکتیک تقریبا مشابهی برای آمریکا ستیزی بهره برده و با در پیش گرفتن یک سیاست تهاجمی و توسعه طلبانه از واشنگتن امتیاز گرفته و آمریکا را به چالش کشیده و به عقب رانده اند، در واقع برای دستگاه سیاست خارجی واشنگتن یک بحران به هم مرتبط هستند.
ترامپ پیشتر نیز بارها مدعی ارتباطات نظامی و همکاری های موشکی و حتی هسته ای دو کشور شده و در جلسه اخیر با فرماندهان نظامی آمریکا در کاخ سفید نیز که درباره بررسی سیاست آمریکا در قبال ' ایران و کره شمالی' بود، با گفتن جمله کوتاه خود به هنگام گرفتن عکس دسته جمعی یادگاری با سران ارتش و همسرانشان، کنجکاوی رسانه های آمریکا را بر انگیخت.
اوبه هنگام عکس گرفتن گفت: 'این جلسه آرامش قبل از توفان است.'و به هنگام سوال پیچ شدن از سوی خبرنگاران درباره منظورش از این عبارت، گفت منتظر بمانند در چند روز آینده متوجه خواهند شد.
ترامپ همچنین با نوشتن توییتی با اشاره به بحران هسته ای کره شمالی با انتقاد از سیاست 25 سال گذشته آمریکا در قبال دولت پیونگ یانگ، گفت تنها یک چیز (یک کار) در رابطه با کره شمالی جواب می دهد. او اشاره ای به این یک چیز نکرد اما از صحبت ها و موضع گیری های پیشین او می توان حدس زد که منظور او از این عبارت احتمالا تشدید فشار و یا برخورد نظامی باشد.
صحبت ها و اظهارنظرهای ترامپ در چند روز اخیر حاکی از این است که رییس جمهور آمریکا تصمیم نهایی خود را در رابطه با ایران و کره شمالی گرفته و این تصمیم ( و یا بسته سیاستی) احتمالا ظرف چند روز آینده اعلام خواهد شد و اعلام آن همگان را حیرت زده خواهد کرد؛ یا دستکم ترامپ تلاش دارد این چنین وانمود سازد.
از ظاهر اظهارنظرهای ترامپ چنین برمی آید که او معتقد است در برابر حکومت های ایران و کره شمالی مذاکره و دیپلماسی جواب نداده و نخواهد داد و باید با زبان فشار و تهدید نظامی با این دو بحران سیاست خارجی آمریکا مواجه شد.
ترامپ برای همسان کردن ایران و کره شمالی با یک مشکل عمده نیز مواجه است؛ و آن هم فقدان حمایت جامعه جهانی از این همسانی است چون بنا به اذعان بسیاری از متحدان اروپایی واشنگتن و دولت های چین و روسیه و بسیاری دیگر از کشورهای جهان، در شرایط کنونی قرار دادن مساله ایران و کره شمالی در یک ردیف در حالی که مساله هسته ای ایران دو سال پیش با توافق ' برجام' دستکم برای یک دهه آینده حل و فصل شده؛ به هیچ عنوان عقلانی نبوده و نخواهد بود.
به عبارت دیگر شاید به راحتی بسیاری از کشورهای جهان با اذعان به بحرانی بودن شرایط در شبه جزیره کره ،ضرورت مقابله با رفتارهای تحریک آمیز حکومت کره شمالی را بپذیرند، اما بسیاری از همین کشورها معتقدند برجام نه تنها یک ختم به خیر در مساله هسته ای ایران بوده است بلکه حتی می تواند به عنوان یک الگو در حل و فصل بحران اتمی در شبه جزیره کره نیز مورد استفاده قرار بگیرد، چون برجام به بحران چندین ساله برنامه هسته ای ایران خاتمه داد و حتی بنا به اذعان بسیاری از مقامات سیاسی و نظامی کابینه ترامپ، این توافق بین المللی تا حدود زیادی توانسته است خیال جامعه جهانی را از ماهیت برنامه هسته ای ایران دستکم تا یک دهه آینده آسوده کند.
اما در ذهنیت ترامپ، جمهوری اسلامی ایران و حکومت کره شمالی همچنان برای دستگاه سیاست خارجی آمریکا یک بحران و مساله لاینحل باقی مانده و رییس جمهور آمریکا مصمم است این دو موضوع را با یک نسخه احتمالا شوکه کننده و غافلگیرانه حل و فصل کند.
در این ارتباط پولیتیکو نوشته است 'تمامی اعضای تیم امنیت ملی ترامپ با عدم تأیید پایبندی ایران به برجام موافقند.'
تیمی که مأموریت انجام بررسی‌های بین‌سازمانی جهت تعیین سیاست کلی آمریکا در خصوص ایران به سرپرستی مشاور امنیت ملی کاخ سفید را بر عهده داشته، بعد از چند ماه تلاش راهبردی در خصوص ایران تدوین کرده که مورد موافقت تمامی اعضای تیم امنیت ملی آمریکا قرار گرفته است.
در بخش برجام، این طرح پیشنهادی خواستار آن است که ترامپ در گزارش جدید به کنگره پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تأیید نکند، اما با انجام رایزنی‌هایی با کنگره از بازگشت تحریم‌های رفع‌شده به موجب برجام علیه ایران جلوگیری کند.
اما از سویی دیگر نظراتی گسترده ای نسبت به واکنش های احتمالی ایران و کره شمالی نسبت به بد عهدی ایالت متحده آمریکا وجود دارد و ارزیابی مدیران سازمان سیا از رهبر کره شمالی 'مرد موشکی' دیوانه نیست.
گروهی از مدیران و کارشناسان سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (CIA) در جریان یک نشست سالانه در دانشگاه جورج واشنگتن رهبر کره شمالی را مورد ارزیابی قرار داده و او را بر خلاف تصویری که از سوی دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا ارایه می شود، یک بازیگر منطقی خواندند که خواهان جنگ با آمریکا نیست
ارتش کره شمالی مجهز به تکنولوژی اتحاد جماهیر شوروی، چین و تولیدات نظامی پنهان خود است ولی نقطۀ ضعفش نیروی هوایی و تجهیزات زرهی است؛ زیرا تعداد بسیار زیادی تجهیزات نظامی قدیمی دارد و حال و روز نیروی دریایی اش نیز همینگونه است با این حال توانسته است که سیستم های توپخانه ای و موشک های کوتاه بُرد و میان بُرد تولید کند.
قدرت تخریبی وحشتناک ارتش کره شمالی در موشک هایش است؛ زیرا مجهز به صدها لانچر با موشک هایِ دارای کلاهک های هسته ای است. موشک های کره شمالی می تواند به هر جایی در خاک همسایه اش کره جنوبی برسد و کشتی های دشمن را در دریا با طی کردن مسافتی تا حد 500 مایل (900 کیلومتر) منهدم کند.
کره شمالی موشک هایی با بُرد 1300 کیلومتر ، 500 کیلومتر ، 300 کیلومتر و 70 کیلومتر دارد ولی مشکل این موشک ها دقت کم آنها است و از خطر پدافند هوایی وموشکی دشمن نیز ایمن نیستند. به همین دلیل آمریکا و کره جنوبی شاید بتوانند اکثر موشک های کره شمالی را رهگیری و منهدم کنند ولی برخی از موشک ها به اهداف خود برخورد خواهند کرد.
مهمترین مشکل در جنگ احتمالی کره شمالی و کره جنوبی ' سئول ' است . سئول پایتخت کره جنوبی با مرزهای کره شمالی فقط 24 کیلومتر فاصله دارد. مردم شهر سئول با 10 میلیون نفر جمعیت در صورت آغاز جنگ به آماج حملات توپخانه ای و موشکی سنگین همسایۀ شمالی خود تبدیل خواهند شد. به همین دلیل نجات دادن سئول در هر جنگ احتمالی مأموریت شمارۀ یک محسوب می شود ولی مردمان شهرهای دیگر کره جنوبی نیز از خطر حملات سهمگین همسایۀ شمالی خود در امان نخواهند ماند.
'دمیتری کورنیف' رئیس مرکز مطالعات نظامی روسیه می گوید: کره شمالی آماده نشان دادن مقاومتی سرسختانه در برابر هر نوع حمله است.
کورنیف افزود: اگر آمریکا یا متحدانش به کره شمالی حمله کنند، پیونگ یانگ می تواند نیروهای خود را به سوی خاک کره جنوبی اعزام کند و به علت برخورداری از سلاح های کشتار جمعی و تعداد چشمگیر نیروی نظامی می تواند وارد خاک کره جنوبی شود. تعداد نیروهای ارتش کره شمالی بین 690 هزار تا یک میلیون و 200 هزار نفر برآورد می شود.
کورنیف گفت: پیش بینی می شود که کره شمالی سریعاً شکست نخورد؛ زیرا آمریکا از نیروهای دریایی فراوانی در جنگ استفاده خواهد کرد ولی ورود این نیروها به خاک کره شمالی به راحتی ورودشان به افغانستان و عراق نخواهد بود زیرا نیروهای کره شمالی تلفات و خسارات سنگینی به متجاوزان وارد خواهند کرد و شاید حداقل تا 6 ماه نیز سرسختانه مقاومت کنند.
ازسویی دیگر وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به رییس‌جمهوری آمریکا هشدار داد، در صورت نقض عمده برجام توسط واشنگتن، ایران از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) خارج خواهد شد.
محمد جواد ظریف در مصاحبه با نشریه آمریکایی نشنال اینترست در پاسخ به نقض پی در پی توافق هسته ای از سوی واشنگتن تاکید کرد، اگر نقض عمده‌ای که در برجام به آن ناکارایی قابل‌توجه اطلاق می‌شود روی دهد، ایران از توافق هسته ای خارج خواهد شد.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران خاطر نشان کرد، ایران تاکنون مسیری را که در برجام تعیین شده است طی کرده، یعنی به کمیسیون مشترک برجام رجوع کرده تا مطمئن شود، کوتاهی‌های آمریکا در زمینه برجام، چاره‌اندیشی خواهد شد.
توافق هسته‌ای ایران و گروه پنج به علاوه یک (بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین، آمریکا و آلمان) از ژانویه 2016 اجرایی شده است اما دولت آمریکا به عنوان یکی از اعضای این گروه همواره برجام را نقض می کند.
همچنین وندی شرمن قائم‌مقام سابق وزارت خارجه آمریکا معتقد است که خروج از برجام ما را نزد کره شمالی بی‌اعتبار می‌کند.
وی می گوی: کره شمالی خرج آمریکا از برجام را نشانه‌ای از غیرقابل اعتماد بودن و بی‌اعتبار بودن ما خواهد دیداین باعث نمی‌شود ما بتوانیم در برابر کره شمالی سرسخت‌تر باشیم؛این اقدام ما را در دنیا منزوی می‌کند
' یونگ سوک لی' معاون مدیر مرکز تازه تاسیس 'ماموریت کره' در سازمان سیا در سخنانی گفته است که، 'کیم جونگ اون' را نه فردی دیوانه بلکه 'بازیگری بسیار منطقی' خواند که خواهان جنگ با آمریکا نیست.
او گفت: آخرین فردی که خواهان جنگ در شبه جزیره کره است، کیم جونگ اون است.
او برخلاف ترامپ که رهبر 35 ساله کره شمالی را 'دیوانه' خطاب کرده و مذاکره با رژیم پیونگ یانگ را بی فایده عنوان کرده است، گفت: او نیز همانند رهبران همه رژیم های دیکتاتوری دو چیز می خواهد: حکومتی بلند مدت و با دوام و مرگ آرام در بستر خود در شرایط صلح.
این مدیر سیا گفت یکی از مشکلات در نظام های دموکراتیک همچون ایالات متحده نادیده گرفتن تمایل به محافظه کاری در بسیاری از رژیم های اقتدارگرا و دیکتاتوری است.
رهبر حزب کارگر بریتانیا در این ارتباط می گوید: دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا با تشدید رویارویی با کره شمالی، اقدام نظامی در سوریه، مخالفت با توافق هسته‌ای با ایران و استقبال از رقابت تسلیحاتی اتمی با روسیه، جهان را به مکانی خطرناک تر تبدیل کرده است. رهبر حزب کارگر بریتانیا افزود همۀ جنگ‌ها و درگیری‌ها در نهایت با استفاده از ابزار سیاسی پایان می‌یابند.
بنابراین با توجه به مجموعه عواملی که بیان شد علیرغم آنکه ممکن است ایالات متحده در زمان ترامپ همچنان تمایل به ایفای نقش در جایگاه تک قطب نظام بین الملل را داشته باشد اما نقض برجام نظام بین المللی را ناامن تر خواهد کرد.
همچنین رویکرد دونالد ترامپ و رویکرد خصمانه و بی تدبیری در مقابله پرتاب های موشکی کره شمالی، می توان جهان را به یک ناامنی کوتاه مدت و مروج جنگ های داخلی و خون آلود کند.
**گروه ایرنا مقاله
از: محمدرضا یوسف نژاد خبرنگار خبرگزاری ایرنا سمنان
انتشاردهنده: جانعلی فتحی
کپی شد
