خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- محمدحسین عابدی: کرونا ویروسی است که در طبیعت وجود داشته و براثر یک رفتار نادرست به بدن نخستین انسان که طبق تحقیقات دولت چین یک زن ۴۸ ساله ماهی‌فروش حدس زده می‌شود، واردشده و کم‌کم سرایت کرده است اما سرعت سرایت این ویروس آن‌قدر بالا است که فقط یک ماه کافی بود تا علائم این ویروس در سمنان و شاهرود نیز دیده شود بافاصله هشت هزار کیلومتری از ووهان!
بسیاری این روزها به دنبال آمار، ارقام و اطلاعات پیرامون کرونا هستند اما مهم‌تر از آن شاید راهکارهای پیشگیری از توسعه بیشتر این ویروس باشد که کمتر به آن توجه می‌شود. عوامل مؤثر در کاهش شیوع کرونا دو نوع هستند نخست عوامل ثابت شامل مسئولان به‌مثابه سیاست‌گذار، جامعه درمان گران و خدمت رسانان در بخش‌های مختلف به‌عنوان مجریان این سیاست‌ها و درنهایت مردم به‌عنوان ذی‌ربط‌ها یا بهره‌برداران که در کنار عوامل غیرثابت مانند شرایط اقلیمی (نسبت به جغرافیای جهانی)، ژنتیک، مقاومت بدن، رطوبت هوا و ده‌ها عامل دیگر...
انجام وظیفه همگانی برای مقابله با کرونا
دراین‌بین باید برای هر گروه نقشی قائل شد و درنهایت به این گزاره رسید که اگر می‌خواهیم شاهد کاهش شیوع کرونا در استان سمنان باشیم باید گروه‌های مختلف دخیل در این امر وظیفه و یا به‌عبارت‌دیگر رسالت خود را صحیح و درست انجام دهند.
علی‌رضا معصومی کارشناس جامعه‌شناسی و مدرس دانشگاه درباره مسئولیت‌ها در قبال کرونا، به خبرنگار مهر می‌گوید: در برابر هر پدیده نیاز به شناخت و کسب آگاهی داریم درنتیجه امروز یکی از راهکارهای مهم در کاهش کرونا کسب آگاهی و انتقال آن به جامعه هدف یا همان مردم است وقتی سخن از مردم می‌کنیم مسئولان و مدیران دستگاه‌های اجرایی و خدماتی و … را نیز شامل می‌شود چراکه آن‌ها هم جزو همین مردم هستند و البته منظور از آگاهی‌رسانی توزیع چند بروشور برای چگونگی شستن دست‌ها و… در فضای مجازی نیست بلکه موضوع موردبحث فراتر از این است.
وی بابیان اینکه متأسفانه فرهنگ خود مراقبتی و یا پدافند غیرعامل در سیستم آموزشی ما جایگاهی ندارد و اگر هم داشته باشد جایگاه آن سالی یک‌بار محدود به برگزاری مانور زلزله آن‌هم به مضحک‌ترین حالت ممکن است، ابراز کرد: وقتی آموزش نداریم چگونه باید توقع داشته باشیم که مردم به رسالتشان عمل کنند، وقتی شما محصولی را برداشت می‌کنید که دانه یا بذر آن را کاشته باشید، زمین بایر سیستم آموزشی ما متأسفانه محصول آگاهی مردم را نمی‌دهد.
معصومی بابیان اینکه آموزش‌ها در استان سمنان زمانی شروع می‌شود که فرد حتی دانشگاه را هم تمام کرده و وارد یک سیستم اداری شده و سال‌ها در آن کار می‌کند، می‌افزاید: آموزش‌های خود مراقبتی ما از بالای هرم انجام می‌شود بجای اینکه از پایین هرم باشد. یعنی ما برای کارمندان یک اداره آموزش پدافند غیرعامل می‌گذاریم اما کف هرم که جوانان، دانش آموزان و … هستند را رها کرده‌ایم.
دانش کلید اصلی
این مدرس دانشگاه بابیان اینکه دانش کلید انجام درست وظیفه است، ابراز کرد: هنوز مردم ما نمی‌دانند که کرونا چیست و باید درباره آنچه کنند؟ موضوع فقط کرونا نیست ما می‌توانستیم دو دهه اخیر را به دانش آموزانمان راه‌های مقابله با هر نوع عامل بیماری‌زا، سیل، زلزله، شرایط بحرانی، حیوانات گزنده و درنده و … را بیاموزیم تا دچار مشکل نشویم از سوی دیگر نیازمند عزم همگانی برای مقابله با پدیده‌ها هستیم که متأسفانه دولتمردان آن‌قدر ضعیف عمل می‌کنند که همیشه در این زمینه دچار مشکل هستیم.
وی بابیان اینکه وقتی مسئولان یک‌شبه بنزین را سه برابر می‌کنند و مدیریت آن را بر عهده می‌گیرند یعنی توان مدیریت و اجرای طرح‌های فوری و سراسری رادارند درنتیجه اگر بخواهند با کرونا از طریق قرنطینه و … مقابله کنند می‌توانند اما چون جامعه آمادگی این امر را ندارد دولت جرئت انجام آن را ندارد.
نقش مردم مهم است
رئیس دانشگاه علوم پزشکی شاهرود نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن اشاره به نقش سازنده مردم در کنترل کرونا، ابراز کرد: بدون همراهی مردم قطعاً نمی‌توانیم موفقیت‌های چشم‌گیری به دست بیاوریم درنتیجه مردم برای کنترل کرونا نقشی حساس دارند ابتدا باید به مردم بیان کرد که بهداشت خود را به‌خوبی رعایت کنند دست‌ها را بشوند و در خانه بمانند.
رضا چمن بابیان اینکه نقش زیرساخت‌های درمانی نیز در کنترل کرونا بی‌بدیل است، ابراز کرد: بسیاری زمانی که بزرگ‌ترین اورژانس شرق کشور در شاهرود افتتاح شد انتقادهایی بیان کردند که نیاز به زیرساخت‌ها نیست اما امروز شاهد هستیم که اگر این زیرساخت مهم نبود قطعاً در مقابله با کرونا به مشکل برمی‌خوردیم درنتیجه نقش مردم در کنار نقش مسئولان در تهیه زیرساخت‌ها و امکانات، سیاست‌گذاری، آگاهی‌رسانی و … بسیار مهم است در سایه این امر همچنین باید به نقش مهم رسانه‌ها نیز برای آگاهی‌رسانی به مردم اشاره داشت.
مردم مشاوره می‌گیرند
مدیرکل بهزیستی استان سمنان در گفتگو با خبرنگار مهر، از تمهیدات لازم برای آگاهی‌رسانی در خصوص ویروس کرونا و کنترل استرس در کنار آموزش خبر داد و گفت: سامانه ۱۴۸۰ آماده ارائه مشاوره پیرامون بیماری ویروسی کرونا است.
علی‌رضا ایزد پور بابیان اینکه استقبال خوبی از این سامانه در بین مردم استان سمنان صورت گرفته است، تأکید کرد: یکی از مسائلی که می‌تواند به کاهش کرونا منجر شود آگاهی مردم است از سوی دیگر مشاوره و کاهش استرس می‌تواند کاهش رفتارهای غیرمنطقی مردم را نیز در پی داشته باشد که خود راهی برای اشاعه آگاهی درباره این بیماری است.
وی بابیان اینکه در نخستین هفته سال ۹۹ بیش از ۶۰۰ تماس با این سامانه گرفته‌شده است، بیان داشت: بیش از ۲۰۰ تماس با این سامانه در خصوص راهکارهای مقابله با کرونا و کاهش استرس در راستای آموزش و آگاهی‌رسانی به مردم بوده است.
نقش حیاتی رسانه‌ها در فرهنگ‌سازی
حجت‌الله یحیایی مسئول کمیته اطلاع‌رسانی ستاد مقابله با کرونای استان سمنان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن اشاره به اهمیت رسالت رسانه‌ها در خصوص آگاهی‌رسانی به مردم، ابراز کرد: رسانه‌ها خوشبختانه در سطح استان توانسته‌اند عملکرد خوبی درزمینهٔ اطلاع‌رسانی به مردم داشته باشند از سوی دیگر تکرار این اطلاعات به مردم قطعاً توانمندسازی آنان را افزون خواهد کرد.
وی بابیان اینکه کارشناسان معتقد هستند نکات بهداشتی از طریق منابع متعدد کارساز است، تأکید کرد: مردم امروز نیازمند آگاهی هستند همچنین مسئولان نیز اقدامات خوبی را درزمینهٔ مقابله با این ویروس انجام داده‌اند که اطلاع‌رسانی آن‌ها می‌تواند به مردم آرامش دهد.
نزدیک به ۸۰ درصد بیماران کرونایی در استان سمنان بهبود پیداکرده‌اند این یعنی درزمینهٔ بهبود بیماری کرونا توانسته‌ایم اقدامات خوبی را صورت دهیم همچنین درزمینهٔ تجهیزات درمانی و بیمارستانی و … اقدامات مثبتی در استان صورت گرفته است اما همگان قبول دارند که این امر نباید مفروض شکست دادن کرونا باشد چراکه هنوز خطر در کمین است و مردم باید مراتب را رعایت کنند.
برخی مسئولان شفاف نیستند
مردم اما درباره کرونا نظرات متعددی دارند محمدامین احمدی یک شهروند استان سمنان بابیان اینکه عدم شفافیت مسئولان سبب شده تا مردم نتوانند به‌درستی درباره کرونا آگاهی داشته باشند، به خبرنگار مهر، می‌گوید: وقتی مردم می‌بینند که آمار کرونا در ایتالیا و اسپانیا که در قرنطینه هستند و کسی در خیابان‌ها تردد نمی‌کند از آمار کرونای ایران که همه در مسافرت هستند و جاده‌های شمال و جنوب مملو از انسان‌ها است، اتوبوس بی آر تی ۵۰ نفر را چفت در چفت هم سوار می‌کند و ده‌ها رفتار پرخطر دیگر داریم، بیشتر است به برخی اظهارنظرها شک می‌کنند.
وی بابیان اینکه اعتماد من به اخبار صداوسیما ۲۰ درصد هم نیست، می‌افزاید: خبر ۲۰:۳۰ در گزارش‌های خود سه دقیقه به کرونا در ایران اشاره می‌کند و ۱۲ دقیقه را صرف بیان گرفتاری‌های مردم آمریکا و اروپا در قبال کرونا می‌کند و لذا با این اوصاف چطور من باید به رسانه‌ها اعتماد کنم وقتی به رسانه‌ها نمی‌توان اعتماد کرد یعنی اعتماد از مسئولان هم سلب می‌شود این در حالی است که ما قلباً می‌دانیم که چقدر مسئولان ما سخت‌کوشانه در حال انجام‌وظیفه هستند وگرنه آمار مرگ‌ومیر ما بالاتر هم بود.
مردم از بی اعتمادی می‌گویند
اظهارنظرها تقریباً مشابه است که تکرار آن‌ها در این مجال نمی‌گنجد اما تحقیقات میدانی خبرنگار مهر نشان می‌دهد که مردم آگاهی خوبی از کرونا دارند اما از اظهارنظرهای ضدونقیض هم کلافه هستند خانم محمدیان دیگر شهروند می‌گوید: بعد از ۴۰ روز می‌گویند کرونا از طریق هوا انتقال پیدا نمی‌کند برخی می‌گویند می‌کند برخی می‌گویند روی سطوح و لباس ۴۸ ساعت می‌ماند برخی می‌گویند خیر و دراین‌بین چه توقعی دارید که مردم بدانند در کشور چه می‌گذرد؟
وی بابیان اینکه برخی مسئولان اظهارات ضد نقیض دارند، ابراز می‌کند: نماینده یک شهر از کشته شدن ۲۰۰ نفر خبر می‌دهد بلافاصله فرماندار آن را تکذیب می‌کند وزارت خانه باعجله آمار را پنج نفر اعلام می‌کند بعد معلوم می‌شود که اگر آمار بالا می‌بود باید شهر قرنطینه می‌شد و … خودتان قضاوت کنید مردم باید چه کنند؟
از این صحبت‌ها می‌توان به این گزاره رسید که هنوز ارتباط بیشتر بین مردم و مسئولان در استان سمنان نیاز است. نیازی که می‌تواند به قیمت بی‌اعتمادی مردم تمام شود حال‌آنکه اقدامات زیرساختی خوبی در حال انجام است و بسیاری از آن بی‌خبرند.
عملکردهای منفی بیشتر به یاد می‌ماند
یدالله مظهری یک استاد رسانه و ارتباطات بابیان اینکه مردم عملکرد منفی یک مسئول در یک‌زمان خاص را به خاطر می‌سپارند حتی اگر آن مسئول ده‌ها عملکرد مثبت هم داشته باشد، به خبرنگار مهر، می‌گوید: این خاصیت مردم و اذهان عمومی در همه جای دنیا است لذا باید گفت اگر امروز اعلام شود که یک نفر از کرونا فوت کرده و ۲۵۰ نفر بهبودیافته‌اند آن‌یک نفر در ذهن مردم می‌نشیند و آن ۲۵۰ نفر خیر حال دراین‌بین باید چه کرد؟ سؤالی که از مسئولان دارم این است که چند درصد خبرنگاران، روابط عمومی‌ها، مسئولان و … دوره مدیریت بحران را گذرانده‌اند؟ پاسخ این سوال یک دنیا صحبت و حرف‌وحدیث دارد که مشکل عمده استان سمنان نیز مانند دیگر نقاط کشور محسوب می‌شود.
مثلث مردم، مسئولان و کادر درمانی نیازمند حلقه‌های واصله‌ای هستند که آن‌ها را می‌توان اعتمادسازی، اطلاع‌رسانی و آگاهی دانست. مثلثی حیاتی که باید بپذیریم برای زمان بحران در این زمینه برنامه‌ای نداشته‌ایم درنتیجه نخستین کاری که عمدتاً مسئولان استان سمنان در قبال یک رویداد دارند تکذیب و یا سکوت تا برنامه‌ریزی و مشورت است.
به نظر می‌رسد مردم، مسئولان و کادر درمانی به یک اندازه درزمینهٔ مقابله با کرونا مسئولیت دارند. مسئولیتی که حلقه مفقوده آن ناآگاهی است ناآگاهی که در راستای تعامل همه‌جانبه و تغییر تفکرها میسر خواهد شد.
