تب و تاب رقابت انتخاباتی در استان سمنان، با نزدیک شدن به انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی تا اسفند ۹۸، از اکنون بالا گرفته و نامزدها و طرفدارانشان از همه شیوهها برای معرفی خود استفاده میکنند که در این میان، نقش فضای مجازی به دلیل سهولت دسترسی، جذابیت برای مخاطبان و سرعت انتشار انکارناشدنی است.
فضای مجازی به عنوان پل ارتباطی در تاثیرگذاری بر افکار عمومی به رسانهای قابل دسترس و فراگیر تبدیل شده و با توجه به عضویت درصد زیادی از جمعیت استان سمنان در شبکههای اجتماعی و برنامه های کاربری موبایلی، بر رفتار انتخاباتی مردم این استان در یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی تاثیر گذاشته است.
این پل ارتباطی علاوه بر تاثیرگذاری بر افکار عمومی و افزایش مشارکت مردمی، به عنوان یک ابزار برای تخریب یا تبلیغ نامزدهای این استان بشمار میرود.
طبق یک نظرسنجی ملی که توسط ایسپا در اسفند ۹۷ انجام شد، ۵۵.۹ درصد مردم ایران همچنان از پیام رسان تلگرام استفاده میکنند و همچنین بررسیها نشان میدهد که تعداد کاربرانی که در پیامرسان سروش ثبتنام کردهاند، احتمالاً در حال حاضر حدود ۶ میلیون کاربر باشد. تعداد کاربران ثبتنامی در پیامرسان بله حدود ۳ میلیون کاربر، پیامرسان ایتا حدود ۲ میلیون کاربر و پیامرسانهای گپ و آیگپ حدود ۶۰۰ هزار کاربر است، حضور این میزان کاربر و ارتباطات آن ها در فضای مجازی می تواند فرصتی برای رونق دادن به مباحث انتخاباتی و تشویق شهروندان برای مشارکت در سرنوشت جامعه با حضور در پای صندوق انتخابات است.
فضای مجازی به صورت شبکههای اجتماعی میتواند به عنوان محلی برای تضارب آرا و نظرات سیاسی و اجتماعی مطرح شود. قابلیتها و ویژگیهای فضای مجازی آن را به فرصتی برای افزایش مشارکت عمومی در یازدهمین دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی تبدیل کرده است.
اما این فضا که به گفته بسیاری از کارشناسان همچون یک شمشیر دارای دو لبه تهدید و فرصت است میتواند ابزاری برای ترغیب مردم و مشارکت حداکثری آنها یا فضایی در تخریب و تهدید داوطلبان مجلس شورای اسلامی باشد؛ هرچند که بر اساس قانون از این ابزار انتخاباتی باید در فرصت مقرر استفاده شود.
مسوولان و دست اندرکاران برگزاری انتخابات در استان سمنان بر رعایت قانون و اخلاق از سوی داوطلبان و هواداران آنها تاکید کرده و بر رصد کامل و جدی فضای مجازی برای پیشگیری از تخلفات انتخاباتی در این استان صحه گذاشتهاند و اعلام می کنند در صورت مشاهده یا گزارش، تحرکات خلاف و یا خارج از مسیر قانونی داوطلبان، به منظور جلوگیری از بروز هرگونه قانونشکنی، مورد بررسی قرار میگیرد.
با این وجود، این فضاها از دیدگان پنهان نمانده به نحوی که بسیاری از نامزدهای استان سمنان حتی قبل از شروع قانونی فرآیند انتخابات، گوی سبقت را از یکدیگر ربوده و با عضوگیری در کانالها و گروههای تلگرامی و اینستاگرام، تبلیغات خود را آغاز کردهاند و به دفعات میتوان بداخلاقی، تخریب، تبلیغ زودهنگام و شایعه پراکنی را در فضای مجازی این استان در برخی کانالها و صفحات مجازی مشاهده کرد.
فضای مجازی با نقد و نظرهای مختلف گرمابخش انتخابات است
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری سمنان گفت: فضای مجازی، اطلاع رسانی را از حالت تک گویی به گفت و گو تبدیل کرده و در این فضای گفت و گویی همه کسانی که دسترسی به فضای مجازی دارند میتوانند در مباحث مشارکت داشته باشند.
حبیبالله خجستهپور افزود: انتخابات یکی از موضوعات جدی در فضای مجازی است که میتواند مورد بحث قرار بگیرد و فعالان در این فضا با ارائه نقد و نظرهای مختلف به افزایش مشارکت سیاسی مردم در انتخاب نماینده مجلس شورای اسلامی کمک میکنند.
وی بیان کرد: از فعالان این عرصه درخواست میشود که در نقادی هایشان انصاف را رعایت کنند و هر خبر منتشر شدهای را بدون مستندات و استدلال نپذیرند.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار سمنان ادامه داد: متاسفانه انتشار گسترده یک خبر در فضای مجازی به طور معمول دلیلی بر صحت آن به شمار میرود، در حالی که لزوما اینگونه نیست.
وی بر پرهیز از تخریب و هتک حرمت نسبت به دیگران در فعالیت های طرفداران نامزدها در فضای مجازی تاکید و خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه ارائه دیدگاهها در فضای مجازی سهل و آسان است و معمولا نسبت به مطالب ارائه شده، به خصوص در گروههای مجازی، کمتر پیگیریهای قضایی صورت میگیرد، بیان این مطالب در فضای مجازی از سوی کاربران بیشتر استقبال می شود.
خجستهپور یادآور شد: این امر در عین حال که میتواند برای تمرین آزادی بیان مثبت تلقی شود، از سویی می تواند موجب دلسردی رایدهندگان هم باشد، بنابراین بیان مطالب در فضای مجازی ظرافت و دقت خاصی میطلبد.
نبض انتخابات در فضای مجازی
یکی از مدیرهای گروههای تلگرامی در استان سمنان گفت: اعتماد عمومی به صدا و سیما در سالهای اخیر بسیار کاهش یافته است و این مساله سبب کشیده شدن جامعه به فضای مجازی و اطلاعات و آمار ارائه شده در این فضا شده است.
سید محمد نجاتی افزود: در چند سال اخیر، فضای مجازی رویکرد انتخاباتی جامعه را در درست گرفته است.
وی بیان کرد: صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و خبرگزاریهای رسمی گستره فضای مجازی را ندارند.
این مدیر گروه تلگرامی با بیان اینکه ارسال برخط اخبار سبب ترغیب مردم به این فضا شده است، ابرازداشت: ایرانیان در گفت و گوی رو در رو کمتر عقاید را بیان میکنند اما در این فضا به علت دیده نشدن، مردم راحتتر عقاید را بیان و در مباحث انتخاباتی و غیر آن مشارکت میکنند.
نجاتی با اشاره به شرایط حاکم بر کشور، تصریح کرد: در گروه های تلگرامی بیشتر اعضا سعی می کنند منافع اصل نظام را لحاظ کنند و حضور مردم به مسایل مختلف مانند مشکلات اقتصادی و اجتماعی گره نخورد.
این مدیر گروه تلگرامی خاطرنشان کرد: مردم نشان میدهند که در فضای مجازی نیز خطوط قرمز شامل رهبری نظام، مراجع و سران قوا باید رعایت شود و توهین و تخریب را نمی پذیرند و در غیر این صورت پستها از گروه های تلگرامی حذف می شود.
نجاتی با اشاره به پیش بینی مشارکت ۷۰ تا ۷۵ درصدی مردم در یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی، یادآورشد: این مشارکتها با اطلاع رسانی درست و بدون تخلف افزایش می یابد
این مدیر گروه تلگرامی یادآور شد: در مسیر اجرای انتخابات نیز باید دقت شود آرایی از صندوق خارج شود که به نفع مردم استان سمنان باشد.
نجاتی افزود: انتخاب شخص به تنهایی تعیین کننده نیست، کسب آرای حداکثری مردم و حضور آنها پای صندوق های رای بیانگر صلابت نمایندگان خواهد بود.
رصد فضای مجازی برای شناسایی تخلف انتخاباتی
دبیر هیات نظارت بر انتخابات استان سمنان گفت: به منظور پیشگیری از تخلفات انتخاباتی، فضای مجازی کامل و به صورت جدی در این استان رصد میشود.
قاسم شریفی افزود: شهروندان در صورت مشاهده هرگونه تخلف انتخاباتی، مراتب را به صورت مستند به هیات بازرسی انتخابات استان سمنان گزارش دهند.
وی، با اشاره به رصد رفتار داوطلبان انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: در صورت مشاهده یا گزارش تحرکات خلاف و یا خارج از مسیر قانونی هر یک از داوطلبان، برای جلوگیری از بروز هرگونه قانونشکنی، مورد بررسی قرار میگیرد.
دبیر هیات بازرسی بر انتخابات استان سمنان ادامه داد: عملکرد مدیران و کارکنان دستگاههای اجرایی این استان نیز برای جلب اعتماد مردم به منظور برگزاری انتخاباتی پرشور رصد میشود.
اطلاعرسانی بدون تخلف در جریان انتخابات
شریفی، بر اطلاع رسانی شفاف و بدون تخلف با داشتن آگاهی کامل از مسایل اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و علمی در جریان انتخابات تاکید و اضافه کرد: برگزاری انتخاباتی سالم و با حضور حداکثری مردم نیازمند همکاری اقشار مختلف جامعه است.
وی خاطرنشان کرد: همکاری قشر تحصیلکرده، خبرنگاران و اصحاب رسانه، مدیران، مسوولان گروهها و کانالهای فعال در فضای مجازی در زمینه برگزاری انتخاباتی سالم و بدون حاشیه ضرورت دارد.
دبیر هیات بازرسی بر انتخابات استان سمنان، به حساسیت این برهه از زمان اشاره و اضافه کرد: برگزاری انتخاباتی سالم، کم حاشیه و یا بدون حاشیه، بهترین راه برای جلوگیری از تحقق اهداف دشمنان برای ضربه به نظام جمهوری اسلامی ایران است که به همراهی تمام بخش های جامعه نیازمند است.
تدوین سند مقابله با جرائم انتخاباتی
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان سمنان اظهارداشت: سند تدابیر و اقدامهای پیشگیرانه و مقابله با جرائم انتخاباتی در استان سمنان تدوین شد.
علی دارینی بیان کرد: بر اساس سند تدابیر و اقدامات پیشگیرانه و مقابله با جرائم انتخاباتی در گام اول توجیه و هشدار به سوء استفاده کنندگان از مطبوعات و فضای مجازی داده میشود.
وی با اشاره به رصد رسانهها و مطبوعات، خاطرنشان کرد: در صورت تخلفات انتخاباتی در مرحله اول تذکر داده می شود و در مراحل بعدی برخورد جدی و قاطع با متخلفان صورت میگیرد.
دارینی تاکید کرد: هدف از بومیسازی سند تدابیر و اقدامات پیشگیرانه و مقابله با جرائم انتخاباتی تامین سلامت و امنیت انتخابات در استان سمنان است.
وی ابراز داشت: افراد در فضای مجازی، مطبوعات و رسانه و داوطلبان در چارچوب قانون عمل کنند تا با رعایت عدالت و انصاف، انتخاباتی سالم را داشته باشیم.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان سمنان یادآور شد: تکرار تخلف پس از تذکر بخشودنی نیست و با جدیت و براساس قانون با افراد متخلف برخورد میشود.
دریافت ۵۰ گزارش مردمی تخلف انتخاباتی در استان سمنان
دبیر هیات بازرسی بر انتخابات استان سمنان ادامه داد: ۵۰ گزارش مردمی در بخش تبلیغات زودهنگام توسط نامزدهای انتخابات و هواداران آنها و استفاده از امکانات دولتی به نفع نامزدها دریافت شده است.
وی اظهارداشت: دبیرخانه هیات بازرسی انتخابات این گزارشها را از شهروندان، هیاتهای بازرسی شهرستانها و برخی از مدیران و کارکنان دستگاههای اجرایی پس از تایید نامزدها در هیاتهای اجرایی مراکز حوزههای انتخابیه دریافت کرد که توسط مسوولان مورد بررسی و رسیدگی قرار گرفته است.
شریفی بیان کرد: از گزارشهای دریافتی ۱۲ مورد مصداق تخلف انتخاباتی به ستاد پیشگیری جرائم انتخاباتی، هیات نظارت و ستاد انتخابات این استان تشخیص داده و به مراجع ذیصلاح ابلاغ شد.