سلامت جسم و روان از مهم‌ترین رکن‌های داشتن جامعه پویا است که اکنون آلودگی هوا نعمت سلامتی را نشانه گرفته است و برای مقابله با این معضل باید آحاد جامعه برای خود وظیفه قائل شوند.
بدون شک حفظ محیط زیست و داشتن هوای پاک، تنها با مشارکت همه جانبه آحاد مردم میسر می‌شود و کمک گرفتن از ظرفیت مردمی، سازمان‌های مردم نهاد و رسانه‌ها برای آگاهی بخشی در تحقق این راهبرد موثر است.
به گفته کارشناسان علت ۷۵ درصد آلودگی هوا تردد زیاد وسائل نقلیه و به خصوص تردد ناوگان فرسوده شهری است و به عبارتی اگر شهروندان در یک پویش خودجوش از وسیله نقلیه عمومی به جای وسیله نقلیه شخصی استفاده کنند بدون شک کمک شایانی به خود، آیندگان خود در حفظ سلامتی کاهش آلودگی هوا و حفظ محیط زیست می‌کنند و مسوولان نیز با اتخاذ سیاست‌های تشویقی و حمایت بیش از پیش از پویش‌هایی نظیر طرح سه شنبه‌های بدون خودرو در فرهنگ سازی تحرک و جنب و جوش به جای خودرو محوری نقشی موثر در کاهش آلودگی هوا و حفظ محیط زیست دارند.
به گفته صاحب نظران یکی دیگر از عوامل آلودگی هوا در هفته های گذشته در استان سمنان به خصوص در مرکز و غرب این استان، استفاده زیاد از سوخت‌های فسیلی برای گرمایش در بخش مسکونی و صنعتی و در نتیجه متصاعد شدن گاز کربن دی اکسید و آب در هوا است که رفع این عامل آلودگی هوا نیز به همت بلند شهروندان بستگی دارد، متاسفانه در فرهنگ امروز جامعه افراد در خانه‌های خود توقع دارند در فصل زمستان مانند تابستان لباس بپوشند که این توقع نا به جا موجب افزایش مصرف سوخت، اتلاف انرژی و آلودگی هوا می‌شود.
ناوگان عمومی فرسوده نیز خود در آلودگی هوا به اندازه خودروهای شخصی نقش دارد و ضرورت دارد مسوولان نوسازی این ناوگان را در اولویت کاری خود قرار داده و سرعت بخشند و انجام معاینه فنی و رفع نواقص خودروها و موتورسیکلت‌های شخصی نیز با جدیت بیشتر به منظور مقابله با آلودگی هوا مورد توجه قرار بگیرد.
براساس آمار، بیش از ۳۳ درصد ناوگان حمل و نقل عمومی کشور و ۴۴ درصد تاکسی‌های ناوگان حمل و نقل عمومی شهرستان‌های استان سمنان فرسوده است و طبق پژوهش‌ها یک خودروی اسقاطی ۲۰ تا ۲۵ برابر یک خودروی نو آلایندگی ایجاد می‌کند و مصرف سوخت آن نیز دو و نیم برابر است. بنابراین عزم جدی برای اسقاط خودروهای فرسوده ضرورتی است که باید جدی گرفته شود.
توسعه و ساخت وسایل نقلیه بر مبنای انرژی‌های نو از راهکارهای مقابله با آلودگی هوا است که می‌تواند مورد توجه مسوولان قرار بگیرد.
صنعت از دیگر عوامل آلودگی اما نقطه اتکا برای رونق اقتصادی، خودکفایی و توسعه هر کشوری است و نمی توان به خاطر آلودگی هوا آن را حذف کرد، اما می توان برای صنعت نیز یک پیوست جغرافیایی و اقلیمی تعریف کرد تا واحدهای صنعتی براساس نوع کاربری در موقعیت‌های تعریف شده احداث شود.
استان سمنان جزو استان‌هایی است که امسال برای اولین بار در طول سال‌های گذشته آلودگی هوا را بیش از پیش احساس کرد و این وضعیت منجر به تعطیلی مدرسه‌های دوره ابتدایی و پیش دبستانی چهار شهرستان گرمسار، آرادان، سرخه و سمنان به دلیل آلودگی هوا شد.
به گفته کارشناسان انتقال آلودگی هوا از کلان‌شهرهای اطراف به استان، رویکرد یکجانبه برنامه‌ریزی‌ها برای توسعه صنعت، شهرنشینی و استفاده بی‌رویه از خودروهای شخصی، استفاده زیاد از سوخت فسیلی برای گرمایش در بخش مسکونی و صنعتی، موقعیت جغرافیایی استان و وارونگی دما عامل شدت آلودگی هوا در استان سمنان است، اما نکته قابل تامل این است که چرا امسال آلودگی هوا به این شدت در استان سمنان احساس شد.
در زمستان معمولا با سرد شدن هوا پدیده وارونگی دما رخ می‌دهد که در این پدیده با افزایش ارتفاع خلاف شرایط طبیعی دما نیز افزایش می‌یابد و در این شرایط هوای سرد سنگین که قابلیت تحرک کمتری دارد پایین‌تر از هوای گرم قرار می‌گیرد که این وضعیت مانع جابه جایی و موجب انباشت ذرات آلاینده در هوا و در نتیجه خروج هوا از مرز پاک می‌شود.
حمید ظهرابی مدیرکل وقت محیط زیست استان سمنان پنجم دی ۱۳۹۲ در نشست کارگروه آمایش، محیط زیست و توسعه پایدار استان با اشاره به صنایع آلاینده در شهرک‌های صنعتی سمنان و گرمسار گفته بود اگر به داد سمنان و گرمسار نرسیم، ظرف پنج سال آینده این دو شهر از نظر آلودگی هوا وضعیتی در حد شهرهای بسیار آلوده کشور پیدا می‌کنند.
وی بیان کرده بود در توسعه بخش‌های اقتصادی و تولیدی استان سمنان به شرایط زیست محیطی توجهی نشده و بخش مهمی از صنایع استان سمنان هم‌جهت وزش باد مستقر شده که نشان از تصمیم‌گیری‌های غلط در مورد استقرار صنایع است.
ظهرابی در آن زمان به تدوین سند توسعه محیط زیست استان سمنان اشاره کرده بود که این سند در کشور از سندهای با کیفیت محسوب شده و به همراه سند استان اصفهان، بدون‌اشکالی مورد تایید کارگروه کشوری قرار گرفته و تصویب شده و باید این سند به تصویب شورای برنامه‌ریزی استان نیز برسد ولی اکنون خبری از آن نیست.
یکی از فرصت‌هایی که می‌تواند آلودگی هوا را کم کند توجه به صنایع پاک است و یکی از این صنایع پاک تجارت الکترونیک است که توسعه و تقویت این صنعت به عنوان راهکارهای کاهنده آلودگی هوا باید مدنظر مسئولان قرار بگیرد و در کنار صنایع پاک، تقویت و حفظ پوشش گیاهی با استفاده از ظرفیت مردمی مورد توجه باشد.
