تکامل روح و روان زن و مرد مهم ترین مساله در بحث ازدواج است، بنابراین یک فرد برای کامل شدن خود نیازمند داشتن همراه، همگرایی و همفکری است که از بُعد روانی یاور باشد.
در گذشته نه چندان دور، اکثر ازدواج ها در کشور به شیوه ای سنتی که تحمیل در آن نقش زیادی ایفا می کرد، شکل می گرفت، اما اکنون با تغییر در نگرش جامعه، ازدواج از شیوه سنتی به روش مدرن تغییر رویه داده و زمانی که ازدواج های غیرسنتی مورد بررسی قرار می گیرند، مبین آن است که در جامعه امروزی این ازدواج ها درحال افزایش است.
کارشناسان و صاحبنظران معتقدند، ازدواج های سنتی غیرتحمیلی با حفظ ارزش های درون خانوادگی، دینی، اجتماعی و اخلاق، آرامش روانی برای مرد و زن و کاهش ناهنجاری ها را به همراه دارد.
براساس آمارها، ۵۴۹ هزار و ۸۶۱ مورد ازدواج و ۱۷۴ هزار و ۶۹۸ مورد طلاق سال ۹۷ در سازمان ثبت احوال کشور ثبت شد که بر این اساس استان سمنان با داشتن پایین‌ترین میزان عمومی ازدواج، در رتبه سی و یکم کشور در این شاخص و نیز در رتبه بیستم در نرخ عمومی طلاق قرار داشت.
بالا رفتن سطح توقعات خانواده ها و زوج ها را می توان یکی از مهمترین علت های کاهش ازدواج و بالارفتن طلاق در جامعه فعلی دانست.
ازدواج به عنوان راه حلی اجتماعی و پسندیده برای سامان دادن و ثبات بخشیدن به زندگی محسوب می شود؛ در سال‌های اخیر غلبه فرهنگ برگزاری جشن‌های پرهزینه و توجه به حاشیه‌های کم ارزش در این مقوله و تحمیل هزینه‌های گزاف به دو طرف، سبب افزایش سن ازدواج و بروز آسیب‌های اجتماعی شده و مهم‌تر از همه جامعه را با مشکلات فراوان در زمینه تشکیل خانواده مواجه ساخته است.
راضی نشدن جوانان به یک زندگی ساده و بدون تجملات معضلی اجتماعی است که باید با ترویج سبک زندگی سالم و بی ریا رفع شود.
در سال های اخیر با دو پدیده کاهش آمار ازدواج و از سویی تاخیر ازدواج جوانان روبه رو هستیم که نیاز است با فرهنگ سازی و رفع مشکلات اقتصادی، این مساله‌ها را اصلاح کرد تا به دنبال آن فرزندآوری نیز در جامعه ترویج شود.
رسانه‌های گروهی و جمعی در زمینه ترویج ازدواج آسان نقش‌های مهمی در جامعه دارند و باید چنین برنامه‌هایی به صورت مستمر در طول سال از رادیو و تلویزیون پخش شود، زیرا آموزش همیشه نقش بسزایی در زندگی دارد.
مسوولان و سیاست گذاران کشوری در ترویج ازدواج کم هزینه نیز می توانند نقش مهمی ایفا کنند، اگر آن ها این مساله را برای فرزندان خود به کار گیرند، جامعه و جوانان با الگوپذیری از آن ها، راحت‌تر پذیرای ازدواج آسان می شوند.
مهارت‌های زندگی از دوران کودکی به افراد آموزش داده و مشاوره های قبل از ازدواج به صورت جدی تری دنبال شود، جوانان و خانواده ها به یک الی دو جلسه مشاوره قبل از ازدواج بسنده نکنند.
کارشناسان مذهبی و دینی بیش از پیش به موضوع تشکیل خانواده و بیان اهمیت ازدواج بپردازند و در آموزش ها نیز بهتر است از کارشناسان باتجربه و افرادی که در ارتباط گیری با جوانان دارای مهارت هستند استفاده شود.
استان سمنان با بیش از ۷۰۲ هزار نفر جمعیت در بهار ۹۸ شاهد ثبت ۸۷۲ مورد ازدواج بود که از این رو یک هزار و ۷۴۴ نفر زندگی مشترک خود را آغاز کردند و در این مدت متاسفانه، ۲۶۴ مورد طلاق ثبت شده را تجربه کرده است.
سمنان استان آخر کشور در شاخص ازدواج به ازای هر یکهزار نفر
مدیرکل ثبت احوال استان سمنان با اشاره به وضعیت نامطلوب ازدواج، گفت: در سال ۹۷، میزان ازدواج به ازای هر یک هزار نفر در سمنان ۵.۳ بود و این استان در این شاخص رتبه سی و یکم کشور را به خود اختصاص داد.
عباسعلی قندالی با بیان اینکه میزان عمومی طلاق کشور در سال گذشته ۲.۲ به ازای هر هزار نفر بود، افزود: این میزان در سمنان ۲ بود که این استان را از حیث این شاخص در بین ۲۰ استان ابتدایی کشوری قرار داد.قندالی، به مقایسه آمار ازدواج و طلاق در سال ۹۶ و ۹۷ اشاره و تصریح کرد: مقایسه آمار ازدواج در سال ۹۷و ۹۶ نشان دهنده کاهش ۱۰ درصدی این شاخص در سال ۹۷ است و در زمینه طلاق نشان از کاهش ۱.۱ درصدی در استان سمنان دارد.
مدیرکل ثبت احوال استان سمنان با اشاره به اینکه روند میزان طلاق و ازدواج در سمنان در سال های گذشته رو به کاهش است، یادآور شد: ازدواج و طلاق در کشور در سال گذشته به ترتیب ۳۹.۷ و ۲.۹ درصد کاهش داشت.
قندالی افزود: ۸۷۲ مورد ازدواج در بهار ۹۸ در این استان سمنان ثبت شد و از این رو یک هزار و ۷۴۴ نفر در استان زندگی مشترک خود را آغاز کردند و در این مدت تعداد طلاق ثبت شده در استان ۲۶۴ مورد بوده است.
افراط و تفریط آفت ازدواج
مدیرکل کمیته امداد استان سمنان با اشاره به افزایش آسیب های اجتماعی در جامعه و ارتباط آن با امور جوانان، گفت: واقعیت ها را در مورد آمار ازدواج و طلاق باید پذیرفت و از آن ها چشم پوشی نکرد، چرا که وضعیت نابسامان و خطرناک در جامعه در حال رخ دادن است.
محسن مسعودیان راد افزود: افزایش آسیب های اجتماعی در حوزه جوانان به دلایل مختلفی ایجاد شده که یکی از آن ها افراط و تفریط در مساله ازدواج است.
وی، از افراط و تفریط به عنوان آفت ازدواج یاد و بیان کرد: در برخی از مناطق کشور ازدواج ها به طور کامل به شیوه سنتی و در برخی مناطق دیگر برعکس و بدون دخالت خانواده صورت می گیرد، که بعدها همین مساله منجر به طلاق زوج ها و یا زندگی ناسالم می شود.
مدیرکل کمیته امداد استان سمنان ادامه داد: نگاه صرف مادی به ازدواج از دیگر آسیب های وارده به بنیان خانواده است مساله ای که سبب فرار جوانان از فشارهای احتمالی ناشی از بار زندگی می شود.
وی با بیان اینکه مباحث مربوط به ازدواج یکی از اقدام های کمیته امداد سمنان برای کمک به توانمندسازی مددجویان انجام می‌شود، خاطرنشان کرد: ۵۱ مددجو تحت حمایت این نهاد در این استان با دریافت کمک‌هزینه جهیزیه و هدیه ازدواج با اعتبار یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون ریال در بهار ۹۸ راهی خانه بخت شدند.
مدیرکل کمیته امداد استان سمنان، به ضرورت مشاوره قبل از ازدواج جوانان تاکید و تصریح کرد: در سه ماهه ابتدایی امسال ۴۰۰ مشاوره فردی و گروهی باهدف پایدار کردن زندگی و استحکام بنیان خانواده به زوج‌های جوان در مراکز مشاوره کمیته امداد استان سمنان ارائه شده است.
نادیده گرفته شدن مولفه های اجتماعی موثر در ازدواج
رئیس جهاد دانشگاهی استان سمنان با بیان به اینکه معیارهای ازدواج در دهه های اخیر در بین جوانان تغییر کرده است، گفت: فقدان توجه مسوولان و نبود هم سویی برنامه ها با تغییرات فرهنگی و ارزش های اجتماعی یکی از علت های تاثیرگذار در کاهش آمار ازدواج است.
حسن رهایی، به ضرورت الگوسازی ازدواج آسان و موفق در جامعه تاکید و بیان کرد: با توجه به وضعیت معیشتی و اقتصادی، فرهنگ سازی در زمینه ازدواج های آسان و کم هزینه از سوی فرزندان مدیران دستگاه های اجرایی به عنوان الگوهای جامعه انجام شود.
وی افزود: ازدواج گریزی و طلاق جوانان عوامل شناخته شده ای دارد که مسوولان امر بنا به دلایلی آن ها را بازگو نمی کنند.
این عضو هیات علمی جهاد دانشگاهی استان سمنان ادامه داد: باید توجه شود، برنامه های فرهنگی در این استان تا چه اندازه به نشاط آفرینی پرداخته است.
وی با بیان اینکه سرزندگی و نشاط اجتماعی نیاز هر جامعه ای است، تاکید کرد: پدیده حیات شبانه در فضای باز در برنامه های فرهنگی سمنان مغفول مانده و این استان را به استانی بدون نشاط اجتماعی مبدل ساخته است.
رئیس جهاد دانشگاهی استان سمنان یادآور شد: نگاه و رویکرد سنتی دستگاه های بخش فرهنگی و اجتماعی باید به سوی برنامه ریزی منطق بر تغییر ارزش های جامعه پیش رود.
طلاق نتیجه ضعف فرهنگ در جامعه است
استاندار سمنان گفت: افزایش طلاق در جامعه ناشی از کم‌کاری بخش‌های فرهنگی است.
علیرضا آشناگر افزود: مساله ازدواج و طلاق تحت تاثیر عواملی همچون سبک زندگی است و جایگاه استان سمنان در وضعیت ازدواج مطلوب نیست.
وی با اشاره به نرخ عمومی طلاق و جایگاه سمنان در این شاخص در کشور، بیان کرد: سازمان های مردم نهاد و روحانیون با استفاده از تریبون ها باید در زمینه فرهنگی و ترویج ازدواج آسان کمک کنند.
آشناگر با بیان اینکه بیکاری نمی تواند دلیل اصلی طلاق باشد، ادامه داد: این مساله با تاثیرگذاری مستقیم، عاملی اساسی در ازدواج جوانان است.
استاندار سمنان با اشاره به نرخ بیکاری در سمنان، خاطرنشان کرد: سمنان یکی از استان‌ها با کمترین نرخ بیکاری است و به طور مسلم باید آمار ازدواج در آن بیشتر باشد و این مساله نیاز به ریشه یابی دارد.
روابط فرازناشویی علت نیمی از طلاق‌ها
محد کرم محمدی فرماندار شاهرود به چند بعدی بودن ازدواج و طلاق در جامعه اشاره کرد و گفت: مولفه های مختلفی در شکل گیری این دو مقوله دخیل هستند اما طبق تحقیقات حدود ۵۰ درصد از طلاق ها در کشور به سبب روابط فرازناشویی زوج ها در زندگی مشترک است.
آموزش‌های قبل ازدواج مغفول مانده است
فرماندار شاهرود تقویت مشاوره های قبل از ازدواج را از راه های پیشگیری از طلاق برشمرد و بیان کرد: مشاوره های قبل ازدواج باید به صورت تخصصی تر و در مدت زمان بیشتری انجام شود تا جوانان با دقت و آگاهی کامل وارد زندگی مشترک شوند.
وی، آموزش های قبل از ازدواج را حلقه مفقوده برشمرد و گفت: این آموزش ها تنها به یک الی دو جلسه منتهی می شود و دستگاه های متولی باید در این زمینه با اطلاع رسانی و تبلیغات فرهنگ سازی کنند.
کرم محمدی بر لزوم مشاوره های اصولی به خانواده ها به منظور سازش و جلوگیری از طلاق نیز تاکید و تصریح کرد: طلاق یک چاره و راه حل پذیرفته شده است، اما اکنون قبح مساله طلاق در جامعه از بین رفته است و روان شناس و کارشناس خانواده آموزش دیده باید به زوج های متقاضی طلاق مشاوره ارائه دهند تا آمار این امر کاهش یابد.
حرف آخر
بی تردید ازدواج آگاهانه و مبتنی بر عقلانیت، تقویت آموزش های قبل از ازدواج و ارائه مشاوره های مستمر و مداوم به زوج ها از جمله راهکارهای مهم و موثر در زمینه استحکام زندگی زناشویی در جامعه است و ضرورت دارد مسوولان به ویژه در حوزه فرهنگی بیش از گذشته به علت روند سریع و رو به رشد تغییرات ارزش های اجتماعی به آن توجه کنند.
صبر یکی از مهمترین عامل های پایداری ازدواج است و داشتن گذشت به طور قطع هرگز هیچ زندگی‌ای را به مرحله جدایی نمی‌رساند. فرهنگ گذشت باید در جامعه نهادینه شود چون کمرنگ شدن آن، به معنی سست شدن پایه‌های زندگی است.
۹۸۹۱/۶۱۰۳
