به گزارش ایرنا، مهاجرت از روستا پدیده شومی است که مقابله با آن در گام اول به تامین زیرساخت های اقتصادی و سخت افزاری نیازمند است و در گام دوم به اقدام نرم افزاری مانند فرهنگ سازی درباره اهمیت حیات روستاها وابسته است.
تامین زیرساخت های مناسب اقتصادی، اجتماعی، ورزشی و فرهنگی در مناطق روستایی، موجب نگهداشت جمعیت و مقابله با معضل فراگیر مهاجرت روستاییان به شهرها می شود.
اکنون در برخی روستاها امکانات زیرساختی مانند آب، برق، گاز، تلفن و اینترنت وجود دارد، اما با وجود تامین این زیرساخت ها، برخی روستاها در فصل های سرد سال تنها 2 یا سه خانوار سکونت دارند و اهالی به شهرها مهاجرت می کنند؛ برایند گفته ها حاکی از آن است نگهداشت جمعیت در روستا به تدابیری هوشمندانه و فراتر از تامین زیرساخت نیاز دارد.
نادیده گرفتن منزلت اجتماعی روستاییان، نیاز مالی و مشکلات معیشتی، خردشدن زمین های کشاورزی براساس قانون ارث و نداشتن توجیه اقتصادی کارکردن در زمین های کوچک، نوسان بازار اقتصادی، مشکلات بیمه و نبود تامین اجتماعی گسترده و فراگیر برای پوشش در زمان بروز بحران، از عوامل مهاجرت مطرح است.
ایجاد زنجیره تولید با پشتیبانی تشکل ها و تعاونی ها برای ایجاد اشتغال پایدار و حمایت از تولیدکننده قبل و بعد از تولید با تهیه مواد اولیه باکیفیت و تامین و تضمین بازار مصرف و فروش در زمینه کشاورزی، دامداری و شیلات از راهکارهای نگهداشت جمعیت در روستاهاست.
بنابر آمارها در سال 1335، نسبت جمعیت روستایی به شهری 70 به 30 درصد بود، اما با گذر زمان و توسعه روزافزون شهرها این تناسب به هم خورد به گونه ای که در زمان حاضر تنها حدود 20 میلیون از جمعیت بیش از 80 میلیونی کشور را روستاییان تشکیل می دهند و از سال 1375 تاکنون 600 روستای کشور به شهر تبدیل شده است.
اکنون از یک هزار و 625 روستای استان سمنان فقط 400 روستا دارای سکنه است که تعداد قابل توجهی از این روستاها در نقاط دورافتاده قرار دارند و برخی از تامین نیازهای اولیه بی بهره اند و به عنوان نمونه بسیاری از آنها با تانکر آبرسانی می‌شوند.
براساس آمار رسمی موجود، در سال 1385 جمعیت روستاهای سمنان 149 هزار نفر، در سال 1390 به 139 هزار نفر و در سال 1395 جمعیت در روستاهای استان به میزان 141 هزار نفر سرشماری شده است.
در استان سمنان 300 روستای بالای 20 خانوار وجود دارد که 40 درصد از این روستاها با کمبود آب مواجه است و برای تامین آب آشامیدنی، 15 روستا هم با تانکر آبرسانی می شود.
در دولت تدبیر و امید از محل اعتبارهای توسعه اشتغال روستایی بیش از 900 میلیارد ریال تسهیلات با سود کم در اختیار روستائیان سمنان قرار گرفت که اتخاذ این راهبرد در میان مدت به توسعه کسب و کار در این مناطق می انجامد.
یکی دیگر از اصول مهم و کاربردی برای توسعه در مناطق روستایی مهارت آموزی است که می توان در قالب طرح های مختلف مشاغل در حال فراموش شده در این مناطق را با آموزش احیا کرد.
به گفته کارشناسان، مهاجرت گامی در جهت بازتولید فقر و نابرابری در جوامع است و خالی شدن روستاها از سکنه و مهاجرت به شهرها نمونه ای از مهاجرت است که فقر و آسیب اجتماعی از پیامدهای شوم آن خواهد بود، اگر درمانی برای این مشکل تجویز نشود، جامعه و مردم آسیب خواهند دید.
بیکاری، کمبود فضای زیستی و آموزشی، کاهش محصولات راهبردی و ایجاد خلل در چرخه اقتصادی کشور، سالخوردگی و زنانه شدن نیروی کار کشاورزی، افزایش آسیب های اجتماعی و خالی شدن روستاها از سکنه، از دیگر پیامدهای مهاجرت مطرح می شود.

**کم آبی عامل مهاجرت
علی صفایی یکی از روستاییان مهاجرت کرده به شهر در استان سمنان گفت: در چند سال گذشته تغییر اقلیم و خشکسالی مستمر، کم آبی و بیکاری، بلای خانمان سوز در روستاهای استان بوده است و بیشتر اقشار مردم در این مناطق را ناچار به مهاجرت کرده است.
وی با بیان این که روستاییان سربازان گمنام در عرصه تولید هستند که اکنون به دلیل نداشتن درآمد مجبور به مهاجرت به شهرها شده اند، ادامه داد: اگر تمهیداتی اندیشیده شود تا به روستاییان مهارت های کسب درآمد آموخته شود در نگهداشت جمعیت موثر است.

** فرهنگ سازی راهکار مقابله با مهاجرت
یدالله میرزایی یکی دیگر از مهاجرت کرده های روستاهای استان سمنان به شهر اظهار داشت: با بزرگ شدن فرزندانم به شهر مهاجرت کردم و انگیزه ام از مهاجرت فرار از لقب روستایی بودن است.
وی ادامه داد: فرزندم برای تحصیل از روستا به شهر می آمد و همواره به دلیل روستایی بودن مورد تمسخر دوستان در مدرسه قرار می گرفت.
میرزایی تصریح کرد: صرف تامین زیرساخت برای نگهداشت جمعیت در روستا کافی نیست و ضرورت دارد در این زمینه فرهنگ سازی شود تا جایگاه و شان روستاییان حفظ شود.
فاطمه محمودی، از دیگر روستاییان مهاجرت کرده به شهر گفت: روزگاری روستاها مولد انواع محصولات کاربردی کشور بودند، اما اکنون با مسایلی مانند خشکسالی، مشکلات اشتغال، کوچ جمعیت، از رونق افتادن صنایع مستقر، کاهش توان تولید کشاورزی و بی انگیزگی در بخش تولید مواجه است.
وی ادامه داد: بیکاری و حاشیه نشینی در شهرها، ناشی از بی توجهی به روستاها و عشایر کشور است، و شناخت دقیق مسایل مربوط به روستا و عشایر و رفع مشکلات راهکار مقابله با مهاجرت است.
محمودی تصریح کرد: روستاییان در پویایی و رشد اقتصادی، کنترل نرخ تورم، افزایش نرخ اشتغال کشور جایگاه مهمی دارند و بستر مناسبی برای تولیدات کشاورزی، دامی، صنعتی و خدماتی فراهم می آورند اما اکنون پدیده مهاجرت تحقق این راهبردها را دچار چالش کرده است.

**اشتغال عامل محرک مهاجرت به شهرها
بخشدار شهمیرزاد از توابع شهرستان مهدیشهر گفت: کاهش روزافزون جمعیت شهری شهمیرزاد به دلیل مهاجرت ساکنان جویای کار این شهر به نقاط مختلف کشور و استان سمنان نگران کننده و جدی است.
مسعود احمدی در گفت وگو با ایرنا افزود: اکنون بخش قابل توجهی از واحدهای مسکونی شهر شهمیرزاد خالی از سکنه است و این منطقه ییلاقی به تفرجگاه مسافران تبدیل شده است.
وی بیکاری را از دلایل اصلی مهاجرت عنوان کرد و ادامه داد: در سال های گذشته تعداد قابل توجهی از مردم این شهر برای فعالیت در واحدهای تولیدی و صنعتی به مرکز استان سمنان مهاجرت کرده اند.
بخشدار شهمیرزاد اضافه کرد: براساس آمار در 2 دهه گذشته شاخص رشد جمعیت این شهر کاهش یافته است و در زمان حاضر در این منطقه 11 هزار و 174 نفر زندگی می کنند.
احمدی اضافه کرد: شهمیرزاد با وجود برخورداری از جاذبه های گردشگری منحصر به فرد از فقر جمعیتی رنج می برد که باید با رفع مشکلات زیرساختی برای رفع این چالش اقدام کرد.
بخشدار شهمیرزاد گفت: با وجود جاذبه های گردشگری در این شهر اما این منطقه ییلاقی در زمان حاضر معبری برای تردد گردشگران است.

** ایجاد خانه های بوم گردی فرصت اشتغالزایی
عضو هیات مدیره جامعه حرفه ای اقامتگاه های بوم گردی کشور و مدیر اقامتگاه بوم‌گردی «نورخونه» در روستای پاده واقع در شهرستان آرادان گفت: احیای خانه های بوم گردی متناسب با ویژگی های بومی موجب افزایش اشتغال و جلوگیری از مهاجرت و ترغیب روستاییان به زندگی در روستا می شود.
منیر تقدیسی افزود: روستاهای استان سمنان دارای قابلیت ها و ظرفیت های زیادی است و با ارائه طرح های گردشگری متناسب با ظرفیت هر روستا می توان در روستاها رونق اقتصادی ایجاد کرد.
عضو هیات مدیره جامعه حرفه ای اقامتگاه های بوم گردی کشور تصریح کرد: خانه های بوم گردی با توجه به ویژگی هایی که دارند زمینه بهبود معیشت روستاییان از طریق اشتغال و کارآفرینی را فراهم کرده و موجب بازگشت روستائیان به روستاها می شود.

**مهارت آموزی راهکار نگهداشت جمعیت در روستاها
مدیرکل آموزش فنی و حرفه ای استان سمنان گفت: آموزش های فنی و مهارتی در کاهش مهاجرت روستاییان به شهرها نقش موثری دارد و در نگهداشت جمعیت در روستاهای این استان کمک کرده است.
فاطمه منصوری در گفت وگو با ایرنا افزود: مهاجرت از روستاها به شهرهای استان سمنان به دلیل آفت مدرک گرایی و تحصیل در دانشگاه ها چشم گیر و رو به افزایش است.
وی اضافه کرد: این اداره کل به منظور کاهش آمار مهاجرت، دوره های مهارت آموزی برگزار کرده که استقبال روستائیان برای حضور در کلاس های مهارت آموزی بیشتر از اقشار شهرنشین است.
وی تاکید کرد: رویکرد مدرک گرایی در افزایش مهاجرت از مناطق روستایی قابل توجه است، اما مهارت آموزی و اتخاذ رویکرد توانمندسازی می تواند به رونق اقتصادی در این مناطق کمک کند.
مدیرکل آموزش فنی و حرفه ای سمنان ادامه داد: در 6 ماه نخست 97 در 40 دهستان استان طرح مهارت آموزی اجرا شد که این طرح در کاهش مهاجرت از مناطق روستایی تاثیر قابل توجهی داشته است.
منصوری تصریح کرد: اجرای طرح های مهارت در بخش حوزه صنایع دستی، کشاورزی، فرش و صنایع غذایی است.
وی اضافه کرد: بیشتر افرادی که از دوره های آموزشی اداره کل آموزش فنی و حرفه ای در روستاها استقبال می کنند کارجویان هستند که آموزش به این افراد در کاهش حاشیه نشینی از مناطق شهری کمک می کند.
مدیرکل آموزش فنی و حرفه ای سمنان گفت: اجرای طرح های آموزشی برای اساس نیازسنجی و کاربردی در مناطق روستایی این استان اجرا می شود.
7342/6103/7408
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.