به گزارش ایرنا، سراسر ایران اسلامی مملو از میراث فرهنگی و بناهای تاریخی است که از دوره های مختلف و از برگ برگ کتاب پردرد تاریخ برای ما به یادگار مانده است.
حفاظت از میراث فرهنگی و بناهای تاریخی که هویت این سرزمین است، در کنار استفاده از ابزارهای نظارتی، یگانی و هوشمند، نیازمند احساس مسوولیت تک تک شهروندان در قبال امانتداری شایسته از آنهاست.
با توجه به اینکه در سال های اخیر رویکرد اجرایی کشور استقلال بودجه از نفت است و تمرکز درآمدزایی بر حوزه هایی مانند گردشگری تغییر کرده است، این بخش برای جذب گردشگر، در گام اول، به محافظت از آثار و بناهای تاریخی نیاز مبرم دارد که زیرساخت گردشگری محسوب می شود.
وجود یگان حفاظت میراث فرهنگی در این سازمان، اقدامی اولیه و مراقبتی برای حفاظت از آثار تاریخی است که ضرورت دارد تا با تجهیز به ابزارهای نوین و هوشمند در کنار تامین نیروهای لازم، گام اساسی به سود مراقبت از بناهای تاریخی برداشته شود.
بر کسی پوشیده نیست که گستردگی آثار و بناهای تاریخی از نقاط شهری تا دورترین نقاط روستایی و ییلاقی در ایران، حضور فیزیکی یگان حفاظت را ناممکن می کند و باید رویکرد دیگری داشت.
کارشناسان، مسوولان و فعالان اجتماعی حوزه میراث فرهنگی در میزگرد «ضرورت حفاظت از بناهای تاریخی استان سمنان» در خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا)، احساس مسوولیت شهروندی، عمومی سازی حفاظت، فرهنگسازی برای جا افتادن این ضرورت و لزوم استفاده از ظرفیت سازمان های مردم نهاد را تنها راهکار حفاظت از بناهای تاریخی عنوان کردند.
از دید حاضران در میزگرد خبرگزاری ایرنا سمنان، با توجه به اینکه حضور دائم و نظارت همه جانبه برای جلوگیری از آسیب به میراث فرهنگی و بناهای تاریخی در هیچ کشور دنیا میسر نیست، باید این فرهنگ اجتماعی در بین مردم نهادینه شود که یک اثر تاریخی بخشی از اموال عمومی و هویت تاریخی و فرهنگی جامعه است که باید برای آیندگان حفظ و مراقبت شود.
استان سمنان بیش از یکهزار اثر تاریخی، فرهنگی، طبیعی و معنوی شناسایی شده دارد که حدود 700 اثر از این تعداد در فهرست ملی به ثبت رسیده است، گردشگری در کنار صنعت، دو محور توسعه در استان سمنان تعیین شده است و سرمایه گذاری بخش خصوصی با حمایت دولت تدبیر و امید در احیای بناهای تاریخی و زیرساخت های اقامتی این استان حدود 60 میلیارد ریال است.
** فرهنگسازی و مراقبت عمومی از هویت تاریخی
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان ابراز داشت: با توجه به گستردگی و تعداد بناهای تاریخی نیازمند به حفاظت در این استان، باید گفت حفاظت کامل امکانپذیر نیست.
مصطفی یغمائیان خاطر نشان کرد: تعداد نیروی حفاظت فیزیکی برای تعداد قابل توجه بناهای تاریخی فراهم نیست و هر چه در این زمینه امکانات فراهم شود، به اندازه فرهنگسازی کارساز نیست.
وی با تاکید بر اینکه تمام بخش های اجرایی در کنار مردم باید در حفاظت از بناهای تاریخی مسوولانه تر برخورد کنند، اضافه کرد: انجمن های غیردولتی و مردمی نیز می توانند در این بخش ورود موثر داشته باشند.
یغمائیان تاکید کرد: همه مردم باید مدعی حفاظت از بناهای تاریخی باشند، اگر به بنایی آسیب برسد، همه باید مانند مجروح به یاری آن بشتابند.
وی با بیان اینکه هنوز هویت فرهنگی یک بنای تاریخی برای جامعه اهمیت پیدا نکرده است، اضافه کرد: این مساله باید در جابیفتد که هویت تاریخی بناها متعلق به عموم مردم و همه نسل هاست.
** حفاظت کاربردی با اقدامات ایجابی و نرم افزاری
فرمانده یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان نیز با تاکید بر اقدام های ایجابی برای مراقبت از آثار و بناهای تاریخی، گفت: استفاده از ابزارهای هوشمند نرم افزاری متناسب با دستاوردهای روز، سیاست مهم این بخش است.
سرهنگ محمدرضا افضلی افزود: اقدام های سلبی نیز در این مسیر وجود دارد که شامل بازدیدهای روزانه، گشت های تلفیقی با نیروی انتظامی، حفاظت مکانیزه، و سرکشی های دوره ای کارشناسان است.
وی با اشاره به روزآمد شدن نحوه نظارت های مکانیزه بر آثار تاریخیِ دارای اهمتی ویژه، بیان کرد: حفاظت از این بناها از مرکز مانیتورینگ که از اواخر سال گذشته در استان سمنان فعال شده نظارت می شود.
افضلی تاکید کرد: پشتیبانی فضایی از طریق برخی ابزارهای پروازی کوچک نیز دیگر راهکار مدرن مراقبت از آثار تاریخی است.
** زخم سودجویان آثار تاریخی بر پیکر بناها
راهنمای گردشگری استان سمنان با اشاره به دست درازی سودجویان به آثار تاریخی برای پیداکردن اشیای دارای ارزش، گفت: حتی در دورافتاده ترین بناهای تاریخی نیز آثار این دست درازی ها قابل مشاهده است.
علیرضا محمدنژاد با بیان این سرعت سودجویان آثار تاریخی از برنامه های محافظتی بیشتر است، تاکید کرد: این قاعده باید معکوس شود و برنامه های محافظتی باید رویکرد امروزی تری به خود بگیرد.
وی با اشاره به اینکه گاهی برخی افراد بدون منفعت مالی و به خاطر علاقه آماده به محافظت از بناهای تاریخی هستند، افزود: آموزش به این دست افراد و نظارت بر فعالیت آنان می تواند بخشی از وظایف محافظتی را محقق کند.
** شهرداری ها هویت تاریخی را جایگزین تراکم فروشی کنند
مدیرعامل انجمن حافظان میراث استان سمنان نیز در میزگرد ایرنا گفت: شهرداری ها باید هنگام اعطای مجوز ساخت، به قدمت تاریخی و هویت فرهنگی خانه ها و بناها توجه کنند.
ملیحه صیادطوری با اشاره به اینکه شهرداری ها به جای توجه به هویت تاریخی به درآمد ناشی از تراکم فروشی علاقه بیشتری دارند، افزود: به همین دلیل، بسیاری از خانه های تاریخی منطقه منوچهری سمنان در حال تبدیل شدن به مجتمع آپاتمان است.
وی بر هم افزایی بیشتر شهداری ها و ادارات میراث فرهنگی برای بقای خانه های تاریخی تاکید و خاطرنشان کرد: این هم افزایی در شهری مانند کاشان دستاورد بزرگی برای مردم و شهر داشته است.
وی تاکید کرد: شهرداری ها می توانند با وضع برخی دستورالعمل ها، مرتفع سازی در مناطق دارای بناهای تاریخی را محدود کنند، اتفاقی که اکنون در شهر سمنان رخ نداده است.
** واگذاری به بخش خصوصی راهبرد حفظ بناها
معاون اداره کل میراث فرهنگی استان سمنان با اشاره به اینکه هرقدر اعتبار صرف نگهداری و حفاظت از بناهای تاریخی شود کم است، گفت: واگذاری بهره برداری از بناها سیاست میراث فرهنگی کشور در این بخش است.
مصطفی یغمائیان بیان کرد: بناهایی که قابلیت بازسازی دارند بهتر است حیات آنها از طریق سرمایه گذاری بخش خصوصی احیا شود.
وی با تاکید بر اینکه تخصیص کل بودجه استان سمنان برای نگهداری و حفاظت از بناهای تاریخی کفایت نمی کند، افزود: بخش خصوصی ظرفیت سرمایه گذاری دارد و با ایجاد امکان بهره برداری، می توان بناهای تاریخی را به خود مردم واگذار کرد.
معاون میراث فرهنگی استان سمنان، به موفقیت این اداره کل در واگذاری و جذب سرمایه گذار برای احیای بناهای تاریخی اشاره و اضافه کرد: سمنان در این شاخص نمونه کشور است.
** آسیب به میراث فرهنگی جرم امنیت ملی است
فرمانده یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان گفت: اگر جرمی در آسیب به بنایی محرز شود، حتی اگر مالک شاکی نباشد، پیگیری این جرم به عنوان آسیب به اموال ملی در دستور کار قرار می گیرد.
سرهنگ محمدرضا افضلی، فرهنگسازی را بهترین راهکار برای حفاظت و مراقبت عمومی از اموال و بناهای تاریخی برشمرد و افزود: اگر مردم آگاه سازی شوند که در منطقه ای تاریخی کار پژوهشی در دست انجام است، دیگر سودجویان با طمع گنج به آن منطقه دست درازی نمی کنند.
وی افزود: مردم باید بدانند به عنوان نمونه کشف دست افزاری متعلق به چندهزار سال قبل، برای آن منطقه و شهر نام و آوازه ای به همراه دارد که فراتر از ارزش های مادی است.
**جنگ آینده بر سر مالکیت بناهای تاریخی است
راهنمای گردشگری استان سمنان نیز در میزگرد ایرنا سمنان گفت: علاوه بر جنگ بر سر آب، به دلیل ارزش زیاد، مالکیت بناهای تاریخی نیز در آینده محل مناقشه می شود.
علیرضا محمدنژاد با اشاره به اینکه استان سمنان ظرفیت گردشگری، سرگرمی و بناهای دارای هویت تاریخی دارد، افزود: برای همه این بخش ها گردشگر مشتاق وجود دارد.
وی بر معرفی جاذبه های متنوع گردشگری استان سمنان تاکید و اضافه کرد: سرعت حفاظت از بناهای تاریخی در استان به نظر کند است و باید انگیزه بیشتری در این حوزه داشت.
وی بیان کرد: گردشگری طبیعی به دلیل از دست رفتن منابع طبیعی رو به کاهش است ولی بناهای تاریخی هویتی دارند که همیشه گردشگر خود را دارد و باید برای محافظت از آن تلاش شود.
** مالکیت میراث بر بناهای تاریخی محدود است
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان گفت: از حدود 30 کاروانسرای استان فقط مالکیت پنج کاروانسرا در اختیار این اداره کل است.
مصطفی یغمائیان، ایجاد ارزش افزوده برای بناهای تاریخی را یکی از راهکارهای درآمدزایی برای حفاظت از بناهای تاریخی عنوان کرد که از سوی بخش خصوصی قابل انجام است.
وی با بیان اینکه به دلیل ویژه بودن معماری و ساختار بناهای تاریخی گاهی مرمت از ساخت مجدد گران تر تمام می شود، گفت: به عنوان نمونه پی بازارهای سمنان، شاهرود و دامغان عمری 300 ساله دارد و اجرای فاضلاب در این محدوده ها بسیار هزینه بر است.
** حفاظت با یگان فیزیکی صرف به سرانجام نمی رسد
فرمانده یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان با اشاره به وجود 700 اثر ثبت ملی شده در این استان، گفت: حدود دو برابر این میزان آثار استان قابلیت ثبت ملی دارد.
سرهنگ محمدرضا افضلی با بیان اینکه حفاظت فیزیکی تنها از طریق یگان حفاظت از این تعداد آثار ملی میسر نیست، تاکید کرد: فقط به فرهنگسازی و آگاهی بخشی عمومی می توان به مراقبت از این آثار امیدوار بود.
وی ادامه داد: مردم باید آثار و بناهای تاریخی و فرهنگی را مانند اموال خود بدانند و در صورت مشاهده آسیب یا سوء استفاده به سرعت مراجع را مطلع کنند.
فرمانده یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان، به برخی تعریف های آسیب به بناهای تاریخی اشاره کرد و گفت تغییر کاربری، دخل و تصرف بدون نظر کارشناسی و تغییر ماهیت ظاهری، برخی از آسیب هایی است که ممکن است از سوی مالکان بناها رخ دهد.
به گفته وی، مجازات تعرض به بنای تاریخی یک تا 10 سال حبس است.
افضلی خاطرنشان کرد: انتقال اشیای تاریخی که عتیقه محسوب می شود قاچاق است، تصرف بناهایی که مالکیت مشخصی ندارد نیز از تخلفات این حوزه است.
** هوشمندسازی حفاظت با ابزارهای نوین
راهنمای گردشگری استان سمنان بر استفاده از ابزارهای هوشمند و نوین برای حفاظت از بناهای تاریخی تاکید و بیان کرد: گاهی حتی تابلوی هشدار وجود دوربین، باعث جلوگیری از انواع سودجویی ها می شود.
علیرضا محمدنژاد گفت: برنامه های حفاظتی باید با برنامه های جذب سرمایه گذاری پشتیبانی شود، تنها در این صورت است که هزینه های حفاظت تا چند برابر تامین می شود.
وی بر محدودسازی ورود به برخی محوطه های تاریخی تاکید کرد و افزود: با بررسی کارشناسانه، محدودیت های این چنینی کمکی به حفاظت بیشتر از بناهای تاریخی است.
** ارزش خانه های تاریخی برای مالکان ناشناخته است
مدیرعامل انجمن حافظان میراث استان سمنان گفت: در گام اول ارزش فرهنگی و قدمت خانه های دارای هویت تاریخی باید برای مالکان آنها بازگو شود.
ملیحه صیادطوری اضافه کرد: در کمال تاسف این روند در شهر سمنان معکوس است، مالکان خانه های دارای هویت تاریخی تمایل بیشتری به سپردن ملک خود به انبوه ساز و در ازای آن دریافت چند واحد آپارتمان دارند.
وی با بیان اینکه مرمت باید جای تخریب بناهای تاریخی را بگیرد، گفت: برخی از خانه های تاریخی سمنان قابلیت تبدیل شدن به خانه بومگردی و موزه را دارند.
وی با اشاره به اینکه بافت تاریخی شهر سمنان اکنون از حالت بکر خود خارج شده است، بیان کرد: با تعریف رویدادی فرهنگی و بومی می توان از ظرفیت خانه های تاریخی بهره برداری بیشتری کرد.
** ضرورت همکاری تشکل های مردم نهاد
فرمانده یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان، بر ورود تشکل ها و سازمان های مردم نهاد به بحث حفاظت از بناهای تاریخی تاکید کرد و افزود: این حرکت به تازگی آغاز شده و رویکردی مردمی برای مراقبت از آثار تاریخی است.
سرهنگ محمدرضا افضلی با اشاره به فعالیت انجمن های صیانت از میراث در شهرستان های استان سمنان، بیان کرد: هم افزایی با آموزش و پرورش، دهیاری ها و شوراهای اسلامی شهری و روستایی و نیروهای بسیج، برای فراگیری مراقبت نیاز اساسی است.
فرمانده یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان با اشاره به مشارکت اجتماعی برای مراقبت از بناهای تاریخی، اضافه کرد: برخی شهروندان به عنوان 'همیاران میراث بان' در نقاط شهری و روستایی به منظور مراقبت از آثار تاریخی تعیین شده اند.
با هدف ایجاد حساسیت در عموم مردم و آگاهی جامعه نسبت به هر گونه تعرض، ورود غیرمجاز و آسیب به بناها و آثار تاریخی، یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی استان سمنان سامانه تلفنی با شماره 31705 تعریف کرده است که دریافت کننده گزارش های مردمی است.
6103/7408
انتهای پیام حفاظت از میراث فرهنگی و بناهای تاریخی که هویت این سرزمین است، در کنار استفاده از ابزارهای نظارتی، یگانی و هوشمند، نیازمند احساس مسوولیت تک تک شهروندان در قبال امانتداری شایسته از آنهاست.
با توجه به اینکه در سال های اخیر رویکرد اجرایی کشور استقلال بودجه از نفت است و تمرکز درآمدزایی بر حوزه هایی مانند گردشگری تغییر کرده است، این بخش برای جذب گردشگر، در گام اول، به محافظت از آثار و بناهای تاریخی نیاز مبرم دارد که زیرساخت گردشگری محسوب می شود.
وجود یگان حفاظت میراث فرهنگی در این سازمان، اقدامی اولیه و مراقبتی برای حفاظت از آثار تاریخی است که ضرورت دارد تا با تجهیز به ابزارهای نوین و هوشمند در کنار تامین نیروهای لازم، گام اساسی به سود مراقبت از بناهای تاریخی برداشته شود.
بر کسی پوشیده نیست که گستردگی آثار و بناهای تاریخی از نقاط شهری تا دورترین نقاط روستایی و ییلاقی در ایران، حضور فیزیکی یگان حفاظت را ناممکن می کند و باید رویکرد دیگری داشت.
کارشناسان، مسوولان و فعالان اجتماعی حوزه میراث فرهنگی در میزگرد «ضرورت حفاظت از بناهای تاریخی استان سمنان» در خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا)، احساس مسوولیت شهروندی، عمومی سازی حفاظت، فرهنگسازی برای جا افتادن این ضرورت و لزوم استفاده از ظرفیت سازمان های مردم نهاد را تنها راهکار حفاظت از بناهای تاریخی عنوان کردند.
از دید حاضران در میزگرد خبرگزاری ایرنا سمنان، با توجه به اینکه حضور دائم و نظارت همه جانبه برای جلوگیری از آسیب به میراث فرهنگی و بناهای تاریخی در هیچ کشور دنیا میسر نیست، باید این فرهنگ اجتماعی در بین مردم نهادینه شود که یک اثر تاریخی بخشی از اموال عمومی و هویت تاریخی و فرهنگی جامعه است که باید برای آیندگان حفظ و مراقبت شود.
استان سمنان بیش از یکهزار اثر تاریخی، فرهنگی، طبیعی و معنوی شناسایی شده دارد که حدود 700 اثر از این تعداد در فهرست ملی به ثبت رسیده است، گردشگری در کنار صنعت، دو محور توسعه در استان سمنان تعیین شده است و سرمایه گذاری بخش خصوصی با حمایت دولت تدبیر و امید در احیای بناهای تاریخی و زیرساخت های اقامتی این استان حدود 60 میلیارد ریال است.
** فرهنگسازی و مراقبت عمومی از هویت تاریخی
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان ابراز داشت: با توجه به گستردگی و تعداد بناهای تاریخی نیازمند به حفاظت در این استان، باید گفت حفاظت کامل امکانپذیر نیست.
مصطفی یغمائیان خاطر نشان کرد: تعداد نیروی حفاظت فیزیکی برای تعداد قابل توجه بناهای تاریخی فراهم نیست و هر چه در این زمینه امکانات فراهم شود، به اندازه فرهنگسازی کارساز نیست.
وی با تاکید بر اینکه تمام بخش های اجرایی در کنار مردم باید در حفاظت از بناهای تاریخی مسوولانه تر برخورد کنند، اضافه کرد: انجمن های غیردولتی و مردمی نیز می توانند در این بخش ورود موثر داشته باشند.
یغمائیان تاکید کرد: همه مردم باید مدعی حفاظت از بناهای تاریخی باشند، اگر به بنایی آسیب برسد، همه باید مانند مجروح به یاری آن بشتابند.
وی با بیان اینکه هنوز هویت فرهنگی یک بنای تاریخی برای جامعه اهمیت پیدا نکرده است، اضافه کرد: این مساله باید در جابیفتد که هویت تاریخی بناها متعلق به عموم مردم و همه نسل هاست.
** حفاظت کاربردی با اقدامات ایجابی و نرم افزاری
فرمانده یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان نیز با تاکید بر اقدام های ایجابی برای مراقبت از آثار و بناهای تاریخی، گفت: استفاده از ابزارهای هوشمند نرم افزاری متناسب با دستاوردهای روز، سیاست مهم این بخش است.
سرهنگ محمدرضا افضلی افزود: اقدام های سلبی نیز در این مسیر وجود دارد که شامل بازدیدهای روزانه، گشت های تلفیقی با نیروی انتظامی، حفاظت مکانیزه، و سرکشی های دوره ای کارشناسان است.
وی با اشاره به روزآمد شدن نحوه نظارت های مکانیزه بر آثار تاریخیِ دارای اهمتی ویژه، بیان کرد: حفاظت از این بناها از مرکز مانیتورینگ که از اواخر سال گذشته در استان سمنان فعال شده نظارت می شود.
افضلی تاکید کرد: پشتیبانی فضایی از طریق برخی ابزارهای پروازی کوچک نیز دیگر راهکار مدرن مراقبت از آثار تاریخی است.
** زخم سودجویان آثار تاریخی بر پیکر بناها
راهنمای گردشگری استان سمنان با اشاره به دست درازی سودجویان به آثار تاریخی برای پیداکردن اشیای دارای ارزش، گفت: حتی در دورافتاده ترین بناهای تاریخی نیز آثار این دست درازی ها قابل مشاهده است.
علیرضا محمدنژاد با بیان این سرعت سودجویان آثار تاریخی از برنامه های محافظتی بیشتر است، تاکید کرد: این قاعده باید معکوس شود و برنامه های محافظتی باید رویکرد امروزی تری به خود بگیرد.
وی با اشاره به اینکه گاهی برخی افراد بدون منفعت مالی و به خاطر علاقه آماده به محافظت از بناهای تاریخی هستند، افزود: آموزش به این دست افراد و نظارت بر فعالیت آنان می تواند بخشی از وظایف محافظتی را محقق کند.
** شهرداری ها هویت تاریخی را جایگزین تراکم فروشی کنند
مدیرعامل انجمن حافظان میراث استان سمنان نیز در میزگرد ایرنا گفت: شهرداری ها باید هنگام اعطای مجوز ساخت، به قدمت تاریخی و هویت فرهنگی خانه ها و بناها توجه کنند.
ملیحه صیادطوری با اشاره به اینکه شهرداری ها به جای توجه به هویت تاریخی به درآمد ناشی از تراکم فروشی علاقه بیشتری دارند، افزود: به همین دلیل، بسیاری از خانه های تاریخی منطقه منوچهری سمنان در حال تبدیل شدن به مجتمع آپاتمان است.
وی بر هم افزایی بیشتر شهداری ها و ادارات میراث فرهنگی برای بقای خانه های تاریخی تاکید و خاطرنشان کرد: این هم افزایی در شهری مانند کاشان دستاورد بزرگی برای مردم و شهر داشته است.
وی تاکید کرد: شهرداری ها می توانند با وضع برخی دستورالعمل ها، مرتفع سازی در مناطق دارای بناهای تاریخی را محدود کنند، اتفاقی که اکنون در شهر سمنان رخ نداده است.
** واگذاری به بخش خصوصی راهبرد حفظ بناها
معاون اداره کل میراث فرهنگی استان سمنان با اشاره به اینکه هرقدر اعتبار صرف نگهداری و حفاظت از بناهای تاریخی شود کم است، گفت: واگذاری بهره برداری از بناها سیاست میراث فرهنگی کشور در این بخش است.
مصطفی یغمائیان بیان کرد: بناهایی که قابلیت بازسازی دارند بهتر است حیات آنها از طریق سرمایه گذاری بخش خصوصی احیا شود.
وی با تاکید بر اینکه تخصیص کل بودجه استان سمنان برای نگهداری و حفاظت از بناهای تاریخی کفایت نمی کند، افزود: بخش خصوصی ظرفیت سرمایه گذاری دارد و با ایجاد امکان بهره برداری، می توان بناهای تاریخی را به خود مردم واگذار کرد.
معاون میراث فرهنگی استان سمنان، به موفقیت این اداره کل در واگذاری و جذب سرمایه گذار برای احیای بناهای تاریخی اشاره و اضافه کرد: سمنان در این شاخص نمونه کشور است.
** آسیب به میراث فرهنگی جرم امنیت ملی است
فرمانده یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان گفت: اگر جرمی در آسیب به بنایی محرز شود، حتی اگر مالک شاکی نباشد، پیگیری این جرم به عنوان آسیب به اموال ملی در دستور کار قرار می گیرد.
سرهنگ محمدرضا افضلی، فرهنگسازی را بهترین راهکار برای حفاظت و مراقبت عمومی از اموال و بناهای تاریخی برشمرد و افزود: اگر مردم آگاه سازی شوند که در منطقه ای تاریخی کار پژوهشی در دست انجام است، دیگر سودجویان با طمع گنج به آن منطقه دست درازی نمی کنند.
وی افزود: مردم باید بدانند به عنوان نمونه کشف دست افزاری متعلق به چندهزار سال قبل، برای آن منطقه و شهر نام و آوازه ای به همراه دارد که فراتر از ارزش های مادی است.
**جنگ آینده بر سر مالکیت بناهای تاریخی است
راهنمای گردشگری استان سمنان نیز در میزگرد ایرنا سمنان گفت: علاوه بر جنگ بر سر آب، به دلیل ارزش زیاد، مالکیت بناهای تاریخی نیز در آینده محل مناقشه می شود.
علیرضا محمدنژاد با اشاره به اینکه استان سمنان ظرفیت گردشگری، سرگرمی و بناهای دارای هویت تاریخی دارد، افزود: برای همه این بخش ها گردشگر مشتاق وجود دارد.
وی بر معرفی جاذبه های متنوع گردشگری استان سمنان تاکید و اضافه کرد: سرعت حفاظت از بناهای تاریخی در استان به نظر کند است و باید انگیزه بیشتری در این حوزه داشت.
وی بیان کرد: گردشگری طبیعی به دلیل از دست رفتن منابع طبیعی رو به کاهش است ولی بناهای تاریخی هویتی دارند که همیشه گردشگر خود را دارد و باید برای محافظت از آن تلاش شود.
** مالکیت میراث بر بناهای تاریخی محدود است
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان گفت: از حدود 30 کاروانسرای استان فقط مالکیت پنج کاروانسرا در اختیار این اداره کل است.
مصطفی یغمائیان، ایجاد ارزش افزوده برای بناهای تاریخی را یکی از راهکارهای درآمدزایی برای حفاظت از بناهای تاریخی عنوان کرد که از سوی بخش خصوصی قابل انجام است.
وی با بیان اینکه به دلیل ویژه بودن معماری و ساختار بناهای تاریخی گاهی مرمت از ساخت مجدد گران تر تمام می شود، گفت: به عنوان نمونه پی بازارهای سمنان، شاهرود و دامغان عمری 300 ساله دارد و اجرای فاضلاب در این محدوده ها بسیار هزینه بر است.
** حفاظت با یگان فیزیکی صرف به سرانجام نمی رسد
فرمانده یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان با اشاره به وجود 700 اثر ثبت ملی شده در این استان، گفت: حدود دو برابر این میزان آثار استان قابلیت ثبت ملی دارد.
سرهنگ محمدرضا افضلی با بیان اینکه حفاظت فیزیکی تنها از طریق یگان حفاظت از این تعداد آثار ملی میسر نیست، تاکید کرد: فقط به فرهنگسازی و آگاهی بخشی عمومی می توان به مراقبت از این آثار امیدوار بود.
وی ادامه داد: مردم باید آثار و بناهای تاریخی و فرهنگی را مانند اموال خود بدانند و در صورت مشاهده آسیب یا سوء استفاده به سرعت مراجع را مطلع کنند.
فرمانده یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان، به برخی تعریف های آسیب به بناهای تاریخی اشاره کرد و گفت تغییر کاربری، دخل و تصرف بدون نظر کارشناسی و تغییر ماهیت ظاهری، برخی از آسیب هایی است که ممکن است از سوی مالکان بناها رخ دهد.
به گفته وی، مجازات تعرض به بنای تاریخی یک تا 10 سال حبس است.
افضلی خاطرنشان کرد: انتقال اشیای تاریخی که عتیقه محسوب می شود قاچاق است، تصرف بناهایی که مالکیت مشخصی ندارد نیز از تخلفات این حوزه است.
** هوشمندسازی حفاظت با ابزارهای نوین
راهنمای گردشگری استان سمنان بر استفاده از ابزارهای هوشمند و نوین برای حفاظت از بناهای تاریخی تاکید و بیان کرد: گاهی حتی تابلوی هشدار وجود دوربین، باعث جلوگیری از انواع سودجویی ها می شود.
علیرضا محمدنژاد گفت: برنامه های حفاظتی باید با برنامه های جذب سرمایه گذاری پشتیبانی شود، تنها در این صورت است که هزینه های حفاظت تا چند برابر تامین می شود.
وی بر محدودسازی ورود به برخی محوطه های تاریخی تاکید کرد و افزود: با بررسی کارشناسانه، محدودیت های این چنینی کمکی به حفاظت بیشتر از بناهای تاریخی است.
** ارزش خانه های تاریخی برای مالکان ناشناخته است
مدیرعامل انجمن حافظان میراث استان سمنان گفت: در گام اول ارزش فرهنگی و قدمت خانه های دارای هویت تاریخی باید برای مالکان آنها بازگو شود.
ملیحه صیادطوری اضافه کرد: در کمال تاسف این روند در شهر سمنان معکوس است، مالکان خانه های دارای هویت تاریخی تمایل بیشتری به سپردن ملک خود به انبوه ساز و در ازای آن دریافت چند واحد آپارتمان دارند.
وی با بیان اینکه مرمت باید جای تخریب بناهای تاریخی را بگیرد، گفت: برخی از خانه های تاریخی سمنان قابلیت تبدیل شدن به خانه بومگردی و موزه را دارند.
وی با اشاره به اینکه بافت تاریخی شهر سمنان اکنون از حالت بکر خود خارج شده است، بیان کرد: با تعریف رویدادی فرهنگی و بومی می توان از ظرفیت خانه های تاریخی بهره برداری بیشتری کرد.
** ضرورت همکاری تشکل های مردم نهاد
فرمانده یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان، بر ورود تشکل ها و سازمان های مردم نهاد به بحث حفاظت از بناهای تاریخی تاکید کرد و افزود: این حرکت به تازگی آغاز شده و رویکردی مردمی برای مراقبت از آثار تاریخی است.
سرهنگ محمدرضا افضلی با اشاره به فعالیت انجمن های صیانت از میراث در شهرستان های استان سمنان، بیان کرد: هم افزایی با آموزش و پرورش، دهیاری ها و شوراهای اسلامی شهری و روستایی و نیروهای بسیج، برای فراگیری مراقبت نیاز اساسی است.
فرمانده یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان با اشاره به مشارکت اجتماعی برای مراقبت از بناهای تاریخی، اضافه کرد: برخی شهروندان به عنوان 'همیاران میراث بان' در نقاط شهری و روستایی به منظور مراقبت از آثار تاریخی تعیین شده اند.
با هدف ایجاد حساسیت در عموم مردم و آگاهی جامعه نسبت به هر گونه تعرض، ورود غیرمجاز و آسیب به بناها و آثار تاریخی، یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی استان سمنان سامانه تلفنی با شماره 31705 تعریف کرده است که دریافت کننده گزارش های مردمی است.
6103/7408
کپی شد
